W artykule omówiono wytyczne do wdrażania art. 107-109 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej z punktu widzenia pomocy publicznej w formie „miękkiego kredytowania”. Przeprowadzono analizę statystyczną pomocy publicznej udzielanej przez państwa członkowskie UE z perspektywy wpływu tej pomocy na wzrost gospodarczy oraz zadłużenie tych państw. Przyjęto tezę, że wielkość pomocy publicznej udzielanej przez państwa członkowskie UE w formie pożyczek i kredytów preferencyjnych powinna być dodatnio skorelowana z wielkością wzrostu gospodarczego tych państw, natomiast ujemnie skorelowana z wielkością długu sektora finansów publicznych.
W artykule omówiono wytyczne dla wdrażania art. 107–109 Traktatu o funkcjonowaniu UE z punktu widzenia pomocy publicznej udzielanej na poziomie państwa i samorządu terytorialnego. Przeprowadzono analizę statystyczną pomocy publicznej udzielanej przez państwa członkowskie UE z perspektywy wpływu tej pomocy na zadłużenie sektora samorządowego. Analiza ta została przeprowadzona na podstawie modelu regresji liniowej. Zmienną objaśnianą (zmienną zależną Y) jest wielkość długu sektora local government, a zmienną objaśniającą (zmienną niezależną X) są wydatki na pomoc publiczną. Dług sektora samorządowego pozwala na dokonywanie zmian jakościowych i ilościowych w zakresie realizowanych zadań publicznych przez samorządy. Z jednej strony jest on zatem bodźcem dla rozwoju, a z drugiej poprzez regulacje fiskalne ogranicza ten rozwój. Przyjęto zatem tezę, że wielkość pomocy publicznej udzielanej przez państwa członkowskie UE powinna być ujemnie skorelowana z wielkością długu sektora samorządowego.
The purpose of the article is to analyse the admissibility of granting state aid in the European Union from the perspective of meeting the Treaty condition for the use of public resources. The category “granted by a Member State or through state resources”, involves two different tests, which have been only further developed and specified in the most recent case law. Unfortunately, the case law and legal commentaries have not always drawn a clear distinction between these two levels. Firstly, it is necessary to ascertain whether the measure is “imputable” to the Member State. The second part of the double test involves ascertaining whether the measure in question leads to a burden on the state budget. This criterion too derives from the language of Article 107 par. 1 of the Treaty on the Functioning of the European Union (TFEU) and the necessity of restricting the definition of the term “State aid”. This division will be maintained to the extent in this paper.
XX
Celem artykułu jest analiza dopuszczalności udzielania pomocy publicznej w Unii Europejskiej z punktu widzenia spełnienia warunku traktatowego dotyczącego wykorzystania środków publicznych. Kategoria definicyjna pomocy przyznanej przez państwo członkowskie lub przy użyciu zasobów państwowych obejmuje dwa różne testy, które zostały dopiero dopracowane i określone w najnowszym orzecznictwie. Niestety, w orzecznictwie i komentarzach prawnych nie dokonano wyraźnego rozróżnienia między tymi dwoma poziomami. Po pierwsze, konieczne jest ustalenie, czy dany środek można „przypisać” państwu członkowskiemu. Druga część tego podwójnego testu polega na sprawdzeniu, czy dany środek prowadzi do obciążenia budżetu państwa. Również to kryterium wynika z brzmienia art. 107 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) i konieczności doprecyzowania definicji pojęcia „pomoc publiczna”. Podział ten zostanie utrzymany w zakresie przedstawionym w niniejszym artykule.
Celem artykułu jest przedstawienie warunków dopuszczalności pomocy publicznej w Unii Europejskiej, ze szczególnym uwzględnieniem zasad stosowanych dla pomocy w sektorze lotnictwa. Badania źródłowe w tym kierunku zostały oparte na Traktacie o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości oraz aktach prawa wtórnego. Prowadzić ma to do weryfikacji tezy, że w związku z wypełnianiem postanowień traktatowych i zaleceń strategii lizbońskiej oraz strategii Europa 2020 w zakresie udzielania przez państwa członkowskie pomocy publicznej, pomoc państwa dla sektora transportu lotniczego jest celem sektorowym, który ma obecnie największy udział w całkowitej pomocy publicznej dla sektora transportu. Teza ta nie została udowodniona.
Celem artykułu jest przedstawienie zasad dopuszczalności pomocy publicznej w państwach członkowskich UE, ze szczególnym uwzględnieniem przyjętego przez Komisję Europejską w 2008 r., a następnie znowelizowanego w 2014 r. ogólnego rozporządzenia w sprawie wyłączeń grupowych (GBER), na mocy którego państwa członkowskie zwolniono z obowiązku zgłaszania Komisji licznych środków pomocy państwa. Wprowadzenie tego rozporządzenia było jednym z głównych elementów reformy systemu pomocy państwa podjętej przez Komisję, która stanowiła istotny krok w kierunku zmniejszenia biurokracji i przejaw nowoczesnego podejścia do kontroli pomocy państwa.
Artykuł 107 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) wprowadza domniemanie, że środki pomocy państwa spełniające kryteria określone w tym przepisie są niezgodne z prawem i tym samym zakazane. Szeroka interpretacja pojęcia pomocy publicznej oznacza, że znaczna część krajowych środków polityki gospodarczej jest zasadniczo objęta tym zakazem. Jednak konstrukcja regulacji określonej art. 107 ust. 1 TFUE jasno wskazuje, że zakaz ten nie jest ani absolutny, ani bezwarunkowy, a Traktat przewiduje od niego wiele odstępstw. Przede wszystkim art. 107 ust. 2 i 3 ustanawia szerokie wyjątki od zakazu z art. 107 ust. 1 TFUE, które jednakże mają dość odrębny charakter. Artykuł 107 ust. 2 wymienia rodzaje pomocy, które są automatycznie zgodne z prawem i które Komisja Europejska musi z tego powodu uznać za zgodne z rynkiem wewnętrznym, jeżeli spełnione są odpowiednie warunki. W praktyce jednak przepis ten ma obecnie niewielkie znaczenie ze względu na bardzo ograniczone kategorie pomocy, do których ma zastosowanie. Znacznie ważniejszą rolę odgrywa art. 107 ust. 3 TFUE, zawierający listę rodzajów pomocy, które Komisja ma prawo – ale nie musi – zatwierdzić.
EN
Article 107(1) TFEU establishes a presumption that the State aid measures satisfying the criteria laid down in that provision are unlawful and prohibited. The wide interpretation given to the concept of aid means that a large swathe of national economic policy measures is in principle caught by this prohibition. But the introductory words of Article 107(1) TFEU themselves make clear that this prohibition is neither absolute nor unconditional, and the Treaty provides for a number of derogations. First and foremost, Article 107 (2) and (3) establishes wide exceptions to the prohibition in Article 107(1) TFEU. It will be apparent that the exceptions in these two paragraphs of Article 107 TFEU are quite distinct in nature. Article 107(2) enumerates types of aid which are automatically lawful and which the European Commission must therefore declare compatible if the relevant conditions are satisfied. In practice, however, this provision is now only of minor importance due to the very limited categories of aid to which it applies. A far more important role is played by Article 107(3) TFEU, which contains a list of types of aid which the Commission has the power to authorize.
W artykule omówiono wytyczne dla wdrażania art. 107-109 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej z punktu widzenia pomocy publicznej na zatrudnienie. Przeprowadzono analizę statystyczną pomocy publicznej udzielanej przez państwa członkowskie UE z perspektywy wpływu tej pomocy na konkurencyjność oraz zadłużenie tych państw. Przyjęto tezę, że wielkość pomocy publicznej na zatrudnienie, udzielanej przez państwa członkowskie UE, powinna być dodatnio skorelowana z wielkością PKB per capita tych państw, natomiast ujemnie skorelowana z wielkością długu sektora finansów publicznych.
EN
This paper discusses guidelines for implementation of art. 107-109 of the Treaty on the Functioning of the European Union, from the point of view of State aid for employment. Statistical analysis was carried out on State aid granted by EU Member States − from the perspective of its impact on competitiveness and the debt of these countries. This should lead to verify the thesis that the amount of State aid granted by EU Member States for employment, should be positively correlated with the size of the GDP per capita of these countries, while negatively correlated with the size of public debt.
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.