Results found: 2

Search results

Sort By:

Limit search:

Widows and widowers of Poltava in the second half of the 18th century

100%

Voloshyn Y.

Przeszłość Demograficzna Polski

2015

vol. 37

issue 4

39-60

This article investigates the situation of widows and widowers in the early modern society of Hetmanate. The main source that was used are census books of Poltava, created in the period 1765−1766, during the time of so-called Rumyantsev description of Little Russia in Hetmanate (1765−1769). The article covers the main problems of widowed Poltava citizens in 1760s. Using the methods of historical demography and social anthropology, the proportion of widows and widowers in the total structure of population, topography of their settlement, age characteristics, social status, the structure of households, and their financial situation were studied. The study concludes that the proportion of widows and widowers in the marital status composition of the citizens in total was equal to the general European trend − thepercentage of widows was much higher than of widowers, widows more often than widowers lived in the central part of the city, most widows were women in the childbearing age, while widowers were usually old men. By the social affiliation, widows were usually citizens, while widowers − Cossacks. The largest micro group of Poltava widows consisted of the maids who lived in the yards of wealthy townspeople in the downtown area. The financial position of both groups was not the same. Among them, there were quite wealthy individuals, and relatively poor as well.

Historical Demography in Ukraine: From “Political Arithmetic” to Non-Political History

63%

Serdiuk I., Voloshyn Y.

Przeszłość Demograficzna Polski

2019

vol. 41

9-32

W artykule omówiono osobliwości rozwoju demografii historycznej w Ukrainie. Autorzy próbowali odpowiedzieć, dlaczego ta gałąź wiedzy historycznej była niepopularna w sowieckiej i postsowieckiej Ukrainie, opisać jej obecny stan i perspektywy otwierające się dziś przed ukraińskimi badaczami. W pierwszych dekadach XX wieku w Ukrainie badania nad ludnością istatystyką historyczną były dobrze rozwinięte, co mogło stanowić, w przyszłości, dobry zaczątek dla rozwoju demografii historycznej. Jednak po ustanowieniu sowieckiego reżimu totalitarnego demografów, wspólnie z innymi badaczami zajmującymi się naukami społecznymi i humanistycznymi, poddano represjom i całkowitej kontroli ideologicznej. Ci, którym udało się uniknąć represji, zostali zmuszeni do wyciągnięcia „odpowiednich” wniosków potwierdzających słuszność sowieckiego planu. W swoich pracach wprowadzili rygorystyczną autocenzurę, a zagranicznym wzorcom metodologicznym przyglądali się jedynie pobieżnie, pod groźbą oskarżenia o burżuazyjne zapatrywania, pracy na rzecz obcego wywiadu lub wiktymizacji ideologicznej itd. W rezultacie, w przeciwieństwie do swoich polskich kolegów, ukraińscy badacze nie mogli podjąć prac organizacyjnych czy dołączyć do tych, które były prowadzone przez wyspecjalizowane instytucje międzynarodowe w zakresie demografii historycznej. Odrodzenie w interesującej nas dziedzinie należy kojarzyć z tzw. odwilżą pod rządami Nikity Chruszczowa. Nastąpiło ono w latach 60. XX wieku, kiedy badacze ukraińskiej historii wczesnonowożytnej, głównie Mykoła Krykun i Arnold Perkowski, po raz pierwszy zastosowali historyczne techniki badań demograficznych. Okres ten trwał jednak krótko, a historyków XVII i XVIII wieku uznano za „burżuazyjnych nacjonalistów.” Kilku wybitnych naukowców zostało zwolnionych i zmuszonych do zmiany zainteresowań naukowych. Jest to jeden z powodów zastoju historycznych badań demograficznych. Upadek ZSRR wydawał się początkiem sprzyjających okoliczności dla rozwoju, ale możliwość studiowania wcześniej zakazanych tematów przede wszystkim skłoniła do badania najbardziej bolesnych, istotnych społecznie problemów, takich jak represje czy Hołodomor. Inną ważną przeszkodą był fakt, że współcześni ukraińscy historycy poznawali osiągnięcia światowej historiografii za pośrednictwem rosyjskiej nauki. Zdecydowana większość nie znała języków europejskich; wobec braku tłumaczenia prac metodologicznych koncept badań demografii historycznej nie wybiegał poza ten zarysowany w pierwszej połowie XX wieku. Stąd też uważano, że demografia była próbą ustalenia liczebności populacji w przeszłości. W artykule również opisano, co spowodowało zainteresowanie metodami historycznymi i demograficznymi na początku XXI wieku. Autorzy analizują okoliczności powstania i rozwoju ośrodka akademickiego w Połtawie, w którym są badane procesy demograficzne zachodzące w XVIII wieku na terytorium kozackiego regionu autonomicznego – Hetmanatu. Autorzy rozważają objęcie badaniami demografii historycznej innych historycznych regionów i okresów oraz dyskutują o perspektywach i znaczeniu rozwoju demografii historycznej dla ukraińskiej historiografii.

This article discusses the peculiarities of the development of historical demography in Ukraine. The authors tried to find out why this branch of historical knowledge was unpopular in Soviet and post-Soviet Ukraine, describe its current state and the prospects open to Ukrainian researchers today. In the first decades of the twentieth century in Ukraine, population research and historical statistics were well developed, which could have become a good precondition for the development of historical demography in the future. However, after the establishment of the Soviet totalitarian regime, demographers, in common with other social scientists and humanities academics, became subject to repression and total ideological control. Those who managed to avoid repression were forced to make “convenient” conclusions confirming the correctness of the Soviet plan. In their works, they implemented rigorous self-censorship, and gave foreign methodological patterns only a cursory glance, under the risk of being accused of bourgeois bias, working for foreign intelligence, or becoming ideologically victimized, and so on. Consequently, unlike their Polish colleagues, Ukrainian researchers could not join the founding and work of specialized international institutions on historical demography. A revival in this direction, which should be associated with the so-called “Thaw” under Nikita Khrushchev, began in the 1960s, when historical demographic techniques were first used by researchers of Ukrainian early modern history, primarily by Mykola Krykun and Arnold Perkovskyi. However, this period lasted for a short time, and historians of the seventeenth and eighteenth centuries were declared “bourgeois nationalists.” A number of prominent academics were dismissed, and were forced to change their academic area of interest. This is one of the reasons why historical demographic studies did not develop further. The collapse of the USSR appeared to usher in favorable circumstances, but the opportunity to study previously prohibited topics primarily prompted the study of the most painful, socially significant problems, such as repression or Holodomor. Another important obstacle was the fact that contemporary Ukrainian historians learned the achievements of world historiography through Russian mediation. The vast majority had no knowledge of European languages; therefore, in the absence of a translation of methodological works, the idea of historical demography remained at the level of the first half of the twentieth century. Thus, demography was believed to be an attempt to determine the size of the population in the past. The article also describes what caused an interest in historical and demographic methods in the early 2000s. The authors analyze the circumstances for the emergence and development of the Poltava academic center which studies the demographic processes in the territory of the Cossack Autonomous Region, the Hetmanate, in the 18th century. The authors consider the extension of historical demography to other historical regions and periods, and discuss the prospects and importance of its development for Ukrainian historiography

Refine search results

2 Przeszłość Demograficzna Polski

1 2019

1 2015

2 Voloshyn Y.

1 Serdiuk I.

Search results

Widows and widowers of Poltava in the second half of the 18th century

Historical Demography in Ukraine: From “Political Arithmetic” to Non-Political History