Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 14

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Doświadczenie jako kategoria wyznaczająca podstawy edukacyjnego dialogu Zarys koncepcji kształcenia wyrastającej z myśli filozoficznej Józefa Tischnera

100%
Sporek P.
Podstawy Edukacji
|
2013
|
vol. 6
99-117
EN
The following text has grown out of the need to search for inspiration for the development of humanities in schools, when it concerns pedagogical and cultural education. The fundamental subject of the article is the transposition of the category of „experience”, derived from J. Tischner’s philosophy of man, into the educational ground, as well as the search to discover in it favourable conditions in order to develop the idea of anthropocentric education. The author of the text discusses the notion of experience against the literary tradition and with reference to the existing language notions, in order to present, on the basis of Tischner’s philosophical works and the author’s reflections, two ways of understanding the category in the context of the philosophy of man. At the same time, the author transfers Tischner’s category of experience onto the level of understanding the place and the role of both the student and the teacher in the process of education – and thus shows their tasks and obligations resulting from the way we perceive other people through the prism of basic concepts around which the idea of the philosophy of dialogue represented by the author of Spór o istnienie człowieka is centred.
PL
Niniejszy tekst wyrasta z potrzeby szukania inspiracji dla rozwoju edukacji humanistycznej w szkole, zwłaszcza w jej aspektach wychowawczych oraz na polu kształcenia kulturowego. Zasadniczym przedmiotem artykułu jest transpozycja kategorii doświadczenia wywiedzionej z filozofi i człowieka J. Tischnera na grunt edukacji oraz szukanie w niej możliwości budowy koncepcji kształcenia antropocentrycznego. Autorzy tekstu odnoszą pojęcie doświadczenia do tradycji literackiej oraz istniejących ujęć językowych, aby na tle tych rozważań i opierając się na filozoficznych pismach Tischnera, zaprezentować dwie możliwości rozumienia tej kategorii w kontekście filozofi i człowieka. Jednocześnie dokonują przeniesienia Tischnerowskiej kategorii doświadczenia na płaszczyznę rozumienia miejsca oraz roli ucznia i nauczyciela w procesie edukacyjnym, wskazują zadania i obligacje obu podmiotów wynikające z postrzegania drugiego człowieka przez pryzmat podstawowych pojęć, wokół których ogniskuje się myśl filozofi i dialogu autora Sporu o istnienie człowieka.
2
Publication available in full text mode
Content available

Uczeń jako Inny, nauczyciel jako Inny. Edukacyjny dialog na tle filozoficznej koncepcji człowieka Józefa Tischnera

100%
Sporek P.
Podstawy Edukacji
|
2014
|
vol. 7
275-284
EN
The main purpose of this article is the transposition of the category of „otherness”, which derives from Józef Tischner’s philosophy of man, to the educational grounds and using it to present the relationship between the teacher and the student. The author of this article, basing his conclusions on Tischner’s inspiring idea formed in Spór o istnienie człowieka (The Dispute over Human Existence) and teaching traditions, describes the roles of the student and the teacher in educational process. He indicates the obstacles of dialogue possibilities and, at the same time, he points out the common ground which allows to seek agreement of both parties in school communication. The basis of this agreement is the sphere of axiology opened to exploring the value of „the Other” by searching together for the truth about the world.
PL
Zasadniczym przedmiotem niniejszego artykułu jest transpozycja kategorii „inności” wywiedzionej z filozofi i człowieka J. Tischnera na grunt edukacji oraz wykorzystanie jej dla przedstawienia relacji między nauczycielem a uczniem. Autor tekstu, osadzając swe refleksje na inspirującej myśli twórcy Sporu o istnienie człowieka oraz tradycji dydaktycznej, opisuje rolę ucznia i nauczyciela w procesie edukacyjnym – wskazuje na bariery utrudniające możliwości dialogu, ale jednocześnie na płaszczyzny wspólne, pozwalające na szukanie porozumienia obu podmiotów szkolnej komunikacji. Fundamentem owego porozumienia jest sfera aksjologii otwarta na odkrywanie wartości Innego na drodze wspólnego dążenia do prawdy o świecie.
3

In search of a common language: teacher and student in educational space

100%
Sporek P.
Journal of Language and Cultural Education
|
2016
|
vol. 4
|
issue 2
82-102
EN
In my paper I would like to present the student and the teacher in educational space. I’d like to say about difficulties in communication between them and the search for a common language for dialogue. The context for this discussion will be the current socio- cultural space and the expectations of both the teacher and the student. The purpose of the text is to show the conditions through which the agreement between the student and the teacher is possible and identify a cultural experience of a common language. Considerations will be conducted from the perspective of the anthropological concept of education and subjective view of the student and the teacher.
4
Publication available in full text mode
Content available

O wartościach w świetle swobodnych wypowiedzi uczniów. Przestrzeń aksjologicznego projektowania sytuacji lekturowej

100%
Sporek P.
Polonistyka. Innowacje
|
2018
|
issue 7
129-140
EN
The following text concerns values revealated in free student’s opinions. The first point of reference for the issue mentioned above was to search for the axiological image of young generation. The second point of reference is the presence of values in the teaching of the Polish literature and language. Further part of the text describes the koncept of planning the lesson based on the use of students’ opinions (open interpretations), which if organised in a planned and conscious way, could stimulate students’ participation and facilitate reading while dealing with literature discussed at school. Materials obtained this way show the axiological thinking of young people. The way the axiological thinking of young people mentioned in the topic has been discussed in reference to the exemplifying material, which constituted the record of student’s opinions gathered during Polish language classes regarding the very first reception of a literary text chosen for discussion. These selected cultural texts are: The Old Man and the Sea by Ernest Hemingway, Córka czarownic by Dorota Terakowska and Troy directed by Wolfgang Petersen. In the conclusion the author drew attention to the importance of free student’s statements for cultural and literary education and to discover the axiological diagnoses of students.
PL
Tekst artykułu skupia się wokół zagadnienia wartości, które ujawniają się w swobodnych wypowiedziach uczniowskich. Jego pierwsza część ogniskuje się wokół badań nad aksjologią wśród uczniów. Druga odnosi kwestie związane z wartościami do problemów dydaktyki literatury. Dalsza część artykułu opisuje koncepcję wykorzystania swobodnych wypowiedzi uczniowskich dla potrzeb kształcenia kulturowo – literackiego oraz służy prezentacji świata rozpoznań aksjologicznych, które ujawniają się w konfrontacji uczniów z rozmaitymi tekstami kultury. Na potrzeby niniejszego artykułu zaprezentowane zostały uczniowskie świadectwa odbioru takich dzieł jak Stary człowiek i morze Ernesta Hemingwaya, Córka czarownic Doroty Terakowskiej oraz filmu Troja w reżyserii Wolfganga Petersena. W zamknięciu tekstu autor zwraca uwagę na rolę i znaczenie tak organizowanych swobodnych wypowiedzi dla odkrywania uczniowskich sposobów wartościowania świata oraz realizacji założeń kształcenia kulturowo-literackiego.
5
Publication available in full text mode
Content available

Program nauczania języka polskiego w systemie oświatowym i organizacji procesu dydaktycznego – miejsce, rola, struktura dokumentu

100%
Sporek P.
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia
|
2017
|
vol. 8
|
issue 227
91-104
PL
Autor w swoim tekście podejmuje refleksję nad miejscem, rolą i znaczeniem programu do nauczania języka polskiego. Przedstawia historię programów, ich rozmaite koncepcje, a także zmiany, jakie zachodziły w ich strukturze na przestrzeni lat. Akcentuje również zagadnienie modelowania koncepcji programów do języka polskiego. Równocześnie dąży do uogólnienia – wskazania tego, co w konstrukcji programów stałe, powtarzalne. Zamykając swe wywody, wskazuje na możliwą przyszłość programów nauczania w polskim systemie oświaty.
6
Publication available in full text mode
Content available

Metodyka niesprzyjająca rozwojowi, czyli o tym, jak "czyta się" poezję współczesną w podręcznikach do literatury i kultury na poziomie szkoły podstawowej - rozpoznanie problemu

100%
Sporek P.
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia
|
2013
|
vol. 4
|
issue 140
256-266
PL
Autor tekstu krytycznie ujmuje proponowane w podręcznikach do szkoły podstawowej do kształcenia kulturowo – literackiego sposoby metodycznego (niemetodycznego?) opracowania poezji współczesnej. Analizie poddaje przede wszystkim płaszczyznę pytań i poleceń organizujących lekturę wybranych wierszy i wskazuje najbardziej widoczne prawidłowości w zakresie projektowanych działań dydaktycznych. Wśród powszechnych i szkodliwych tendencji wskazuje zasadniczo: a. wykorzystanie poezji dla rozwijania wiedzy z zakresu gramatyki i teorii literatury; b. wyzyskanie tekstów lirycznych jako pretekstów dla działań pozaliterackich; c. infantylizowanie odbioru poważnych utworów poetyckich oraz redukowanie ich walorów myślowych i artystycznych w toku analizy uproszczonej, ukierunkowanej na szeroko pojęty instrumentalizm. Puentując swoje rozważania autor formułuje kilka kluczowych, jego zdaniem, dyrektyw, które powinny wyznaczać płaszczyznę projektowania pracy nad utworami poetyckimi w podręcznikach szkolnych. Postuluje m.in. ograniczenie instrumentalizmu na rzecz kulturowej integracji, podporządkowanie poetyki i teorii literatury dążeniu do rozumienia symbolicznych i metaforycznych znaczeń wpisanych w dzieła literackie. Głosi także potrzebę wnikliwego czytania tekstu w odwołaniu do doświadczenia ucznia na drodze do rozpoznań egzystencjalnych sytuacji człowieka w świecie oraz, w związku z tym, upomina się o świadomy wybór do lektury utworów trudnych, których odbiór musi jednak zawsze łączyć się z dojrzałą metodycznie propozycją ich opracowania.
7
Publication available in full text mode
Content available

Pojęcie sceny w przestrzeni aksjologicznej dialogu... Edukacyjny wymiar refleksji filozoficznej Józefa Tischnera

100%
Sporek P.
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia
|
2015
|
vol. 6
|
issue 195
8-22
PL
*
8
Publication available in full text mode
Content available

„Miałeś chamie złoty róg”. O chorobie szkolnictwa w Rzeczypospolitej i szlachetnego dorobku Komisji Edukacji Narodowej roztrwonieniu

100%
Sporek P.
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia
|
2014
|
vol. 5
|
issue 161
20-38
PL
Niniejszy tekst wyrasta z potrzeby opisania genezy oraz zasady funkcjonowania Komisji Edukacji Narodowej. Jego autor przywołuje najistotniejsze poglądy ideologów oświeceniowej reformy edukacyjnej w Polsce oraz konfrontuje je ze współczesnością. Akcentuje zwłaszcza osiągnięcia w zakresie organizacji procesu kształcenia, wychowania, a także edukacji w ramach języka polskiego. Paweł Sporek wskazuje dorobek twórców KEN oraz dokumentuje roztrwonienie owego dziedzictwa w oświatowej teraźniejszości. W konkluzji krytycznie ocenia współczesną szkołę oraz system edukacyjny organizowany w ramach polityki ministerstwa edukacji.  
9
Publication available in full text mode
Content available

W poszukiwaniu lekturowego oddechu. Film i książka "Stowarzyszenie Umarłych Poetów" jako pozycja uzupełniająca w klasach siódmych i ósmych

100%
Sporek P.
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia
|
2018
|
vol. 9
|
issue 259
185-200
PL
brak
10
Publication available in full text mode
Content available

Suma wszystkich strachów, czyli rok z życia pewnej siódmej klasy albo już za rok matura

100%
Sporek P.
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia
|
2019
|
vol. 10
|
issue 285
39-51
EN
This text refers to the situation of primary school, especially the seventh and eighth grades, after the educational reform of 2017. The author shows the negative impact of the reform on the functioning of students, parents, teachers and publishers in the new educational reality. The author points the conditions resulting from the reform, indicates their consequences for the organization of the educational process, the textbook market, shows the incommensurability of the new formula of the school to the needs and expectations of educational entities. Critically analyzes the concept of the eighth grade exam, based on the Informator o egzaminie ósmoklasisty… by the Regional Examination Commission. In conclusion, the author of the article argues that the negative consequences of the reform and the resulting consequences will primarily the hardest to lift for teachers and students.
11
Publication available in full text mode
Content available

Polish language teaching programme in Polish system of education and in the organisation of educational process – its place, role and structure of the document

100%
Sporek P.
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia
|
2017
|
vol. 8
|
issue 227
PL
mm
12
Publication available in full text mode
Content available

Świat wartości współczesnej młodzieży a klasyka literacka – świadectwa szkolnego odbioru lektury

100%
Sporek P.
|
2020
|
vol. 56
|
issue 1
271-286
EN
The following text emerges from the need to research student’s current world of values and the image of such world should be treated as the foundation for educational reflection and the organization of teaching process. The first point of reference for the issue mentioned above was referring to research on the axiological image of young generation, which was conducted within the last thirty years. The second point of reference are the experiences regarding the reception of classic literature at modern school. The issue mentioned in the topic has been discussed in reference to the exemplifying material, which constituted the record of student’s opinions gathered during Polish language classes regarding the very first reception of a literary text chosen for discussion. The analysis of those opinions revealed a significant shift in the area of students’ values, i.e. a clearer devaluation of moral values, relativization of ethical principles, as well as stronger domination of pragmatic values connected with material and tangible interest of an individual. This text also shows a clear withdrawal of young generation from the objective consideration of values. At the end, the author emphasizes that the awareness of such state of things could be of utmost importance to a proper organization of educational processes, as it allows to prevent naïve and inefficient activities and makes it possible to take adequate actions in order to diagnose the state of things and implement appropriate didactic strategies.
PL
Niniejszy tekst wyrasta z potrzeby badań aktualnego świata wartości uczniów, którego obraz należy traktować jako fundament edukacyjnej refleksji i organizacji procesu dydaktycznego. Pierwszym punktem odniesienia dla wyżej wskazanego zagadnienia było przywołanie badań nad wizerunkiem aksjologicznym młodego pokolenia, które zostały przeprowadzone na przestrzeni ostatnich trzydziestu lat. Drugim polem odwołań były doświadczenia odbioru klasyki we współczesnej szkole. Wskazane w temacie zagadnienie było omówione w odniesieniu do zebranego materiału egzemplifikacyjnego – zapisu wypowiedzi uczniowskich, które powstawały na lekcjach języka polskiego poświęconych pierwszemu odbiorowi wybranych do analizy tekstów literackich. Analiza zgromadzonych wypowiedzi udokumentowała znaczące przesunięcia w obrębie uczniowskiego świata wartości – coraz wydatniejszą dewaluację wartości moralnych, relatywizację zasad etycznych, a także coraz znaczniejszą dominację wartości pragmatycznych, wiązanych z materialnym i wymiernym interesem jednostki. Wykazuje także coraz wyraźniejszy odwrót młodego pokolenia od obiektywistycznego myślenia o wartościach. W konkluzji autor tekstu zaznacza, że świadomość istniejącego stanu rzeczy może mieć ogromne znaczenie dla właściwej organizacji procesu dydaktycznego – pozwala chronić się przed działaniami naiwnymi i nieskutecznymi, umożliwia podjęcie działań adekwatnych do zdiagnozowanego stanu rzeczy, uruchomienia odpowiedniej strategii wychowawczej.
13

English Loanwords in the Language of Young, Contemporary Computer Gamers

63%
Szymańska M., Sporek P.
International Journal on Language, Literature and Culture in Education
|
2016
|
vol. 3
|
issue 1
62-82
EN
The following article is about the presence of English loanwords in the language used by young gamers. It is of research nature - it is based on the recognition, around the mother tongue, of primary and secondary school students. It emerges from survey research whose aim was to examine how the language of young Poles is influenced by information technology, especially computer games and films related to gaming. The most important aim of the research was to diagnose to what extent and in what form English vocabulary used in computer games penetrates everyday language of students. It was also important to establish the way in which Polish absorbs loaned vocabulary in natural communication and adjusts it to its rules (inflexion, syntax, word building). The questions prepared for the purpose of the survey examined linguistic intuition of students who had the possibility to choose the lexicon (English word and its Polish equivalent), as well as show the understanding of words typical of computer games which derive from English and are also changed in some way. The research tool also examined the student's lexical competence which was supposed to be directly related to the environment of new technology and computer games as well as examined the use of given lexicon in various syntactic constructs. The foundation for the described results and the topic discussed in this article were the thoughts regarding the role and the influence of new technological and socio-cultural reality and their influence on the changes in the language.
14
Publication available in full text mode
Content available

Wstęp

63%
Sienko M., Sporek P.
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia
|
2018
|
vol. 9
|
issue 259
3-3
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.