Search results

1

Rozwarstwienie praktyk szczupłej rachunkowości zarządczej

100%

Łada M.

Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości

|

2021

|

issue 45(1)

75-91

PL

Cel: Badania przedstawione w artykule są zorientowane na analizę sposobu postrzegania przez ekspertów praktyk szczupłej rachunkowości zarządczej w przedsiębiorstwach, które prowadzą działalność na terenie Polski. Jako centralny element teoretyczny przyjęto kon-strukt rozwarstwiania wywodzący się teorii neoinstytucjonalnej. Metodyka/podejście badawcze: Materiał empiryczny zebrany w formie wywiadów z eks-pertami przeanalizowano stosując metodę jakościowej analizy treści. Wyniki: Omawiane przez ekspertów praktyki szczupłej rachunkowości zarządczej nace-chowane były licznymi niekonsekwencjami, które świadczą o rywalizujących logikach za-rządzania przedsiębiorstwem i roli rachunkowości. Wykazano, że rozbieżności założeń charak-teryzujące poszczególne logiki znalazły odzwierciedlenie w rozwarstwieniu wewnętrznego systemu informacyjnego. Rozwarstwianie to miało charakter wielowymiarowy i było po-wiązane z kompleksowym oddziaływaniem czynników społecznych. Ograniczenia/implikacje badawcze: Badania, chociaż przeprowadzone na stosunkowo wąskiej grupie ekspertów, dają pogląd na znaczenie czynników instytucjonalnych jako determinant praktyk rachunkowości zarządczej. Oryginalność/wartość: Wyniki badań potwierdzają, że praktyki szczupłej rachunkowości zarządczej realizowane w heterogenicznym polu instytucjonalnym mają trwale hybrydowy charakter.

EN

Purpose: The research presented in the article focused on analyzing how experts perceive lean management accounting practices in companies that operate in Poland. The construct of decoupling derived from the neo-institutional theory was adopted as the main theoretical lens. Methodology/approach: The empirical material collected in the form of interviews with experts was studied using qualitative content analysis. Findings: The practices of lean management accounting discussed by the experts were characterized by numerous inconsistencies linked to competing logics of the enterprise management and the accounting role. We show that the contradictions in the assumptions of particular logics were reflected in the decoupling of the internal information system. The decoupling was multidimensional and related to the complex influence of social factors. Research limitations/implications: The research, although conducted on a relatively narrow group of experts, gives an insight into the impact of institutional factors as deter-minants of management accounting practices. Originality/value: The results confirmed that the lean accounting practices implemented in the heterogeneous institutional field are hybrid in character.

2

Od konsekwencji do antecedencji – zmiana orientacji pomiaru we współczesnej rachunkowości

100%

Łada M.

Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości

|

2017

|

issue 92(148)

85-96

PL

Masowa cyfryzacja rzeczywistości gospodarczej ma ogromny wpływ na teorię i praktykę rachunkowości. Zmiany obserwowane w podejściu do pomiaru ekonomicznego, będące efektem rozwoju fenomenu big data są wielowymiarowe. Jednym z interesujących aspektów dostępności dużych cyfrowych zbiorów danych jest możliwość łączenia wyceny efektów działań biznesowych z sygnałami o ich antecedencjach. Celem artykułu jest wskazanie na pomiar antecedencji przyszłej sytuacji ekonomicznej jako ważnego obszaru współczesnej rachunkowości. Artykuł został przygotowany na podstawie przeglądu literatury przedmiotu. Przedstawione rozważania prowadzą do wniosku, że dynamiczny rozwój technologii informatycznych sprzyja rozszerzaniu zakresu pomiaru ekonomicznego – od konsekwencji zdarzeń gospodarczych po ich antecedencje, a to wymaga rozwoju nowych metod rachunkowości.

EN

Mass digitalization of business realities has a great impact on accounting theory and practice. Observed changes in the approach to economic measurement resulting from the big data phenomenon are multidimensional. One of the interesting aspects of mass digital data availability is the possibility of linking valuation of business activities with the signals on their antecedents. The aim of the paper is to point out the antecedents of future economic situation as an important area of measurement in contemporary accounting. The study is based on literature review. The theoretical discussion presented in the paper leads to the conclusion that dynamic progress of IT technology facilitates expansion of the range of economic measurement – from consequences of business activities to their antecedents – which requires the development of new accounting methods.

3

Legitymizacja a racjonalność systemów pomiaru osiągnieć. Studium przypadku

100%

Łada M.

Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości

|

2022

|

issue 46(3)

141-159

PL

Cel: Celem artykułu jest identyfikacja i wyjaśnienie instytucjonalnych mechanizmów kształtujących systemy pomiaru osiągnięć. W przedstawianych badaniach empirycznych systemu ewaluacji jakości działalności naukowej wyjaśniono analizowane praktyki pomia-ru stosując konstrukty legitymizacji sprzecznej oraz kontrłączenia. Metodyka/podejście badawcze: Badania przeprowadzono metodą studium przypadku. Bardzo szeroki i różnorodny materiał empiryczny dotyczący założeń i zastosowania wybra-nych praktyk pomiaru przeanalizowano stosując metodę jakościowej analizy treści. Wyniki: Analiza materiału empirycznego pozwoliła na ujawnienie oddziaływania obowią-zujących w Polsce rozbieżnych logik akademickiej kariery naukowej. Odzwierciedleniem wielowymiarowej heterogeniczność otoczenia instytucjonalnego były dwie zidentyfikowane warstwy praktyk pomiaru osiągnięć powiązane z logikami: merytoryczną oraz pragma-tyczno-populistyczną. Wykazano, że obie warstwy zostały w obowiązującym systemie ewa-luacji scalone drogą zastosowania taktyki blackboxingu i etykietowania legitymizującego, tworząc konstrukcję charakterystyczną dla tzw. kontrłączenia. Ograniczenia/implikacje badawcze: Przyjęta strategia badawcza sprawia, że wnioski z badań powinny zostać zweryfikowane kolejnymi studiami praktyk pomiaru osiągnięć różnego typu. Oryginalność/wartość: Wyniki badań potwierdzają, że legitymizacja w warunkach hete-rogenicznego i dynamicznego otoczenia instytucjonalnego w specyficzny sposób oddziałuje na praktyki rachunkowości, w tym systemy pomiaru osiągnięć. Zaprezentowany mechanizm wpływu legitymizacji sprzecznej wyjaśnia dlaczego, pomiar osiągnieć stosowany w praktyce może wydawać się nieracjonalny z perspektywy normatywnych zaleceń.

EN

Purpose: The aim of the paper is to identify and explain the institutional mechanisms that shape performance measurement systems. In the empirical research of a system for evaluating the quality of scientific activities, measurement practices were explained using the constructs of contending legitimacy and counter-coupling. Methodology/approach: The research was conducted using a case study method. A very broad and diverse set of empirical material concerning the assumptions and application of selected measurement practices were analysed using the method of qualitative content analysis. Findings: The analysis of the empirical material revealed the impact of the divergent logics of an academic career in Poland. The multidimensional heterogeneity of the institu-tional environment was reflected in two identified layers of performance measurement practices related to logics: meritocratic and pragmatic-populistic. It has been shown that these layers were merged in the current evaluation system through blackboxing and legit-imacy labelling tactics, creating a construction that is characteristic of counter-coupling. Research limitations/implications: The adopted research strategy means that the con-clusions of the research should be verified by subsequent studies of the practices of meas-uring various types of achievement. Originality/value: The findings confirm that legitimacy in a heterogeneous and dynamic institutional environment has a specific impact on accounting practices, including perfor-mance measurement systems. The demonstrated mechanism of the influence of contending legitimacy explains why performance measurement practices may seem irrational from the perspective of normative recommendations.

4

Wpływ big data na zarządzanie łańcuchami dostaw

100%

Łada M.

Studia Ekonomiczne

|

2017

|

vol. 341

200-209

PL

Big data jest zjawiskiem szeroko dyskutowanym we współczesnej literaturze ekonomicznej. Celem artykułu jest identyfikacja głównych trendów zmian w łańcuchach dostaw obserwowanych aktualnie w praktyce gospodarczej i oczekiwanych w przyszłości, następujących w efekcie wykorzystania technologii big data. Przedstawione wyniki badań literaturowych prezentują zarówno główne kierunki zmian w sposobach funkcjonowania łańcuchów dostaw, jak i kwestie ewolucji w podejściu do zarządzania międzyorganizacyjnego.

EN

Big Data is the phenomenon that is currently discussed widely in economic literature. The aim of the paper is to identify the main trends in supply chain management being observed in practice and expected to develop in the future resulting from application of Big Data technologies. The discussion based on the literature review is focused both on changes in supply chain activities and interorganizational management issues.

5

Big Data wyzwaniem dla zarządzania i rachunkowości

100%

Łada M.

Studia Ekonomiczne

|

2016

|

vol. 299

197-206

PL

Celem artykułu jest przedstawienie zmian w rachunkowości i zarządzaniu obserwowanych aktualnie oraz oczekiwanych w przyszłości w efekcie zwiększania się skali gromadzenia i wykorzystania dużych cyfrowych zbiorów danych. Opracowanie zostało przygotowane na podstawie przeglądu literatury. Analiza artykułów publikowanych w czasopismach naukowych z obszarów zarządzania i rachunkowości pozwoliła na wskazanie najważniejszych kierunków zmian w modelach działalności podmiotów gospodarczych, systemach zarządzania oraz wspomagających je rozwiązaniach informacyjnych z zakresu rachunkowości.

EN

The aim of the paper is to present changes in the area of management and accounting, currently undergoing and expected in the future as a result of Big Data development. The study was prepared on the basis of a literature review. Analysis of articles published in scientific management and accounting journals allowed to identify the most important directions of changes in the business models, management systems as well as accounting solutions.

6

Ujawnianie obszarów i czynników ryzyka w sprawozdaniach z działalności spółek giełdowych – obserwacje wobec zmian regulacji prawnych

63%

Karmańska A., Łada M.

Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości

|

2019

|

issue 103(159)

39-61

PL

Celem artykułu jest przedstawienie wyników badań empirycznych dotyczących zmian w zakresie ujawnień obszarów i czynników ryzyka, których można było oczekiwać w 2017 roku, na skutek istotnych zmian w prawie bilansowym odnoszących się do ujawnień. Prezentowane wyniki badań (ilościowych i jakościowych) są efektem analizy sprawozdań z działalności spółek giełdowych wliczanych do indeksu WIG30. W analizach materiału empirycznego wykorzystano podejście określane jako badania wydarzeń, tj. porównano zmianę ilościowego i jakościowego zakresu ujawnień przed (w 2016 r.) i po wprowadzeniu zmian ustawowych (w 2017 r.). Uzyskane wyniki badań wskazują na selektywne zwiększenie zakresu ujawnień czynników i obszarów ryzyka oraz wyraźne nasilenie retoryki ryzyka. Pozwalają uzmysłowić przy tym przede wszystkim wieloaspektowość i złożoność kwestii związanych z narracyjnymi ujawnieniami odnoszącymi się do ryzyka oraz specyficzne oddziaływanie zmian w regulacjach prawnych rachunkowości na powyższe ujawnienia w praktyce spółek giełdowych.

EN

The aim of the paper is to present the results of empirical research on the changes in the scope of risk disclosures, expected in the year 2017 as a result of significant changes in accounting regulations. The results of the research (qualitative and quantitative) are based on the analysis of reports on the activities (management commentaries) of the largest WIG30 listed companies. In the analysis of the collected empirical material, the event studies approach was used, i.e. the changes in the quantitative and qualitative scope of disclosures before (in 2016) and after the introduction of new regulations (in 2017) were compared. The research results indicate a selective increase in the scope of disclosures on risk areas and factors as well as a significant increase in the risk rhetoric. The conclusions from the research confirm the multidimensionality and complexity of phenomena related to narrative disclosures and the impact of legal regulations of accounting on the scope of risk disclosures in the listed companies’ reports.

7

Koncepcja indeksu dojrzałości narracyjnych ujawnień obszarów i czynników ryzyka

63%

Karmańska A., Łada M.

Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości

|

2021

|

issue 45(3)

153-169

PL

Cel: Przedmiotem rozważań jest przedstawienie propozycji konstrukcji indeksu dojrzałości ujawnień narracyjnych na temat obszarów i czynników ryzyka, jako narzędzia diagnoz i ana-liz, ale też doskonalenia sprawozdawczości narracyjnej w badanym obszarze. Metodyka/podejście badawcze: Opracowanie ma charakter koncepcyjny i zostało przy-gotowane na podstawie przeglądu literatury oraz wyników wcześniejszych własnych badań empirycznych. Wyniki: Zaproponowany sposób konstrukcji indeksu dojrzałości umożliwia pomiar jakości narracyjnych ujawnień obszarów i czynników ryzyka na uniwersalnej pięciostopniowej skali. Ograniczenia/implikacje badawcze: Zaproponowany indeks został skonstruowany z myślą o podmiotach, które działają w sektorach niefinansowych. Oryginalność/wartość: Indeks stanowi uniwersalne narzędzie, które może być wykorzy-stane w badaniach narracyjnych raportów ryzyka oraz w doskonaleniu praktyk przygoto-wania raportów rocznych przedsiębiorstw z sektorów niefinansowych.

EN

Purpose: The subject of the considerations is a proposal for a maturity index for narrative disclosures on risk areas and factors as a tool for diagnosis and analysis, but also for im-proving narrative reporting in the area under study. Methodology/approach: The study is conceptual and was prepared based on a literature review and the results of previous empirical research. Findings: The proposed method of constructing a maturity index enables the measure-ment of the quality of narrative disclosures of risk areas and factors on a universal five-point scale. Research limitations/implications: The proposed index has been designed with entities that operate in non-financial sectors in mind. Originality/value: The index is a universal tool that can be used in narrative research on risk reports and in improving the practices of preparing annual reports of enterprises from non-financial sectors.

8

Robotyzacja procesów podatkowych w przedsiębiorstwie

63%

Łada M., Mierzejewska M.

Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie

|

2021

|

issue 3(993)

109-120

PL

Cel: Celem artykułu jest charakterystyka wybranych obszarów robotyzacji procesów podatkowych w przedsiębiorstwie. Metodyka badań: Artykuł został przygotowany na podstawie literatury przedmiotu, raportów firm doradczych oraz trzech przykładów prezentujących zastosowania robotów wirtualnych w procesach podatkowych realizowanych przez przedsiębiorstwa działające w Polsce. Wyniki badań: Przeprowadzone badania wykazały, że dotychczasowe postrzeganie celów i sposobów realizacji procesów podatkowych w przedsiębiorstwach sprzyja stosowaniu robotów wirtualnych. Automatyzacja procesów podatkowych według praktyków stanowi remedium na wyzwania pojawiające się w tym obszarze: wymaganą dokładność ustalania podstawy i wymiaru obciążeń podatkowych, pracochłonność pozyskania i raportowania informacji podatkowej, powtarzalność procesów ewidencyjno-sprawozdawczych oraz znaczące ryzyko wynikające z błędów lub braku zgodności dokumentacji. Dodatkowym czynnikiem przyczyniającym się do postępu robotyzacji jest ewolucja wymogów podatkowych, a w szczególności rozwój raportowania elektronicznego i ogólnodostępnych baz danych, stwarzających nowe możliwości weryfikacji tego wymiaru aktywności przedsiębiorstw. Wnioski: Przytoczone przykłady charakteryzują postępującą automatyzację procesów podatkowych w przedsiębiorstwach działających w Polsce. Zwracają uwagę na dodatkowy organizacyjny czynnik determinujący efektywność zastosowania robotów wirtualnych, jakim jest wielość i niekompatybilność źródeł informacji niezbędnych do prawidłowej realizacji procesów podatkowych. Wkład w rozwój dyscypliny: W artykule poruszono aktualny i stosunkowo mało jeszcze rozpoznany naukowo obszar praktyk współczesnej rachunkowości. Artykuł jest jednym z pierwszych opracowań odwołujących się do problematyki robotyzacji procesów podatkowych w przedsiębiorstwach działających na terenie Polski.

EN

Objective: To characterise selected areas of robotic process automation (RPA) for tax processes in Polish enterprises. Research Design & Methods: The article was written on the basis of a literature review, reports from consulting companies and three examples of virtual robot applications in tax processes carried out by enterprises operating in Poland. Findings: The current perception of the goals and methods of implementing tax processes in enterprises is favourable for the application of virtual robots. Practitioners believe the automation of tax processes is a remedy for the challenges that arise in this area: the need for accuracy in determining the tax base and tax liability, the labour required to obtain and report tax information, the need to make accounting and reporting processes repeatable and the significant risk that must be shouldered in the light of errors and non-compliance. An additional factor supporting the development of robotisation is the evolution of tax requirements, in particular the development of electronic reporting and generally available databases, creating new possibilities for verifying this dimension of business activity. Implications / Recommendations: The examples described characterise the RPA used in progressive tax processes in enterprises operating in Poland. They also consider additional organisational factors determining the effectiveness of virtual bot applications. These include incompatibility and the large number of sources necessary that are needed to properly implement tax processes. Contribution: The article looks at modern accounting practices, an area about which too little is known. The study is one of the first to explore the problems of tax process robotisation in enterprises operating in Poland.

9

Autonomizacja procesów rachunkowości

63%

Łada M., Martinek-Jaguszewska K.

Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości

|

2023

|

issue 47(3)

95-111

PL

Cel: Celem artykułu jest konceptualizacja autonomizacji procesów rachunkowości. Na podstawie dyskusji we współczesnej literaturze z zakresu transformacji cyfrowej oraz badań empirycznych scharakteryzowano uniwersalne zjawisko autonomizacji procesów biznesowych i wskazano jego konsekwencje dla praktyk rachunkowości. Metodyka/podejście badawcze: Część empiryczna artykułu obejmuje wyniki badań jakościowych zmian organizacyjnych następujących pod wpływem automatyzacji procesów rachunkowości w czterech podmiotach realizujących usługi finansowo-księgowe. Została przeprowadzona analiza treści wywiadów z menedżerami i księgowymi zaangażowanymi w realizację automatyzowanych procesów. Wyniki: Na podstawie badań opracowano propozycję definicji autonomizacji procesów rachunkowości jako zjawiska organizacyjnego towarzyszącego inteligentnej automatyzacji procesów finansowo-księgowych. Analiza przykładów wdrożeniowych umożliwiła scharakteryzowanie uwarunkowań i cech autonomizacji procesów rachunkowości. W szczególności zwrócono uwagę na: konieczność uwiarygodniania procesów przed ich automatyzacją; wyraźnego związku autonomizacji z kompleksowością automatyzacji procesów; zmianę roli i orientacji wykonawców procesów i menedżerów, zmniejszenie presji w relacjach oraz wzrost istotności zaufania. Ograniczenia/implikacje badawcze: Przeprowadzone badania empiryczne miały charakter eksploracyjny i odnosiły się do doświadczeń i subiektywnej percepcji respondentów. Mogą być punktem wyjścia do kolejnych ilościowych badań zmian organizacyjnych określanych jako autonomizacja procesów rachunkowości, a także poszukiwań wzorców normatywnych tzw. autonomicznej rachunkowości. Oryginalność/wartość: Są to pierwsze badania empiryczne aktualnego zjawiska autonomizacji procesów rachunkowości, towarzyszącego szerszym i lepiej już rozpoznanym trendom transformacji cyfrowej rachunkowości.

EN

Purpose: The aim of the article is to conceptualise the autonomization of accounting processes. Based on the discussion of contemporary literature in the field of digital transformation and empirical research, the ubiquitous phenomenon of business process autonomization is characterised and its consequences for accounting practises are indicated. Methodology/approach: The empirical part of the article covers the results of qualitative research on organisational changes resulting from the automation of accounting processes in four entities providing financial and accounting services. A content analysis of interviews with managers and accountants involved in the implementation of automated processes is carried out. Findings: A definition of the autonomization of accounting processes is proposed as an organisational phenomenon that accompanies the intelligent automation of accounting processes. The analysis of implementation examples made it possible to highlight the contingencies and features of autonomization of accounting processes. In particular, the following aspects were emphasised: the need to authenticate processes before their automation; a clear relationship between autonomization and the complexity of process automation; changing the role and orientation of process performers and managers; reducing pressure in relations; and increasing the importance of trust. Research limitations/implications: The empirical research was exploratory in nature and referred to the experiences and subjective perceptions of the respondents. The results can be a starting point for further quantitative research on organisational changes referred to as the autonomization of accounting processes, as well as in the search for normative patterns of autonomous accounting. Originality/value: It is the first empirical study of the contemporary phenomenon of the autonomization of accounting processes that accompanies broader and better recognised trends of the digital transformation of accounting.

10

Success factors and barriers to the effective debt collection process

63%

Łada M., Wejer-Kudełko M.

Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

|

2018

|

issue 515

147-156

EN

The paper analyses the problem of a debt collection process perceived from legal, economic and psychosociological perspective. The aim of this article is to present the key success factors and barriers to the effective debt collection process. The list of these factors is based on a conducted research among the companies operating on Polish market in business-to-business sector. According to the findings from the survey, it turned out that the most important changes are to be made especially in legal sphere but economic and psychosociological issues also need to be considered.

45%

Łada M., Haslam J., Masztalerz M., Szychta A.

Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości

|

2023

|

issue 47(4)

7-9

Refine search results

Rozwarstwienie praktyk szczupłej rachunkowości zarządczej

Od konsekwencji do antecedencji – zmiana orientacji pomiaru we współczesnej rachunkowości

Legitymizacja a racjonalność systemów pomiaru osiągnieć. Studium przypadku

Wpływ big data na zarządzanie łańcuchami dostaw

Big Data wyzwaniem dla zarządzania i rachunkowości

Ujawnianie obszarów i czynników ryzyka w sprawozdaniach z działalności spółek giełdowych – obserwacje wobec zmian regulacji prawnych

Koncepcja indeksu dojrzałości narracyjnych ujawnień obszarów i czynników ryzyka

Robotyzacja procesów podatkowych w przedsiębiorstwie

Autonomizacja procesów rachunkowości

Success factors and barriers to the effective debt collection process

Usługi finansowo-księgowe w obrazkach

Mierniki pomiaru dokonań w jednostkach wewnętrznych centrów finansowo-księgowych typu BPO

Portfelowy model wartości dla klienta

Modele teorii uwarunkowań sytuacyjnych w badaniach nad rachunkowością zarządczą

Analiza przydatności modeli wartości dla klienta w zarządzaniu usługami finansowo-księgowymi

A career in BPO and SSC Accounting Service Centers in Poland – the similarities and differences in selected aspects

Towards the intelligent automation of accounting research: systemised literature reviews

Editorial