Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 4

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1

Milenium w Poznaniu – karta z dziejów wojen obrazowych w Polsce

100%
Haake M.
Sacrum et Decorum. Materiały i studia z historii sztuki sakralnej
|
2017
|
vol. 10
7-31
PL
W 1966 roku władze komunistycznej Polski świętowały Tysiąclecie Państwa Polskiego. Obchody zaczęły się już na początku dekady. Miały one na celu przeciwdziałanie „ideologicznej ofensywie” Kościoła katolickiego, który równolegle obchodził Milenium Chrztu Polski. Konflikt między obiema stronami, w którym komuniści dopuszczali się nierzadko fizycznych represji, przybrał również charakter wojny obrazowej. Na jej oblicze ogromny wpływ wywarły oskarżenia kierowane przez komunistów pod adresem polskiego kleru o sympatie proniemieckie i rewizjonistyczne, wywołane Orędziem biskupów polskich do biskupów niemieckich i wezwaniem do wzajemnego przebaczenia win. W niniejszym studium prześledzona została poznańska odsłona wspomnianej wojny obrazowej, ze szczególnym uwzględnieniem dekoracji przygotowanych na główne uroczystości – państwowe na Placu Mickiewicza, kościelne przez katedrą, oraz wystaw okolicznościowych w Muzeum Narodowym w Poznaniu. Ówczesny spór między komunistami a polskim episkopatem został zarazem zinterpretowany jako kolejny przejaw wielowiekowych zmagań, również obrazowych, między Kościołem katolickim a jego wrogami.
EN
In 1966 the authorities of communist Poland celebrated the Millennium of the Polish State. The celebrations commenced at the beginning of the decade. Their purpose was to oppose the “ideological offence” of the Catholic Church that was, during the same time, celebrating the Millennium of Christianity in Poland. The conflict between the two parties, in which the communists did not refrain from physical repressions, also took on the character of a visual war. The way this war looked was heavily influenced by the accusations of the communists against the Polish clergy concerning pro-German and pro-revisionist sympathies evoked by The Pastoral Letter of the Polish Bishops to their German Brothers and their call for mutual forgiveness. This study focuses on the visual war in Poznań, with special attention paid to the decoration prepared for the main state-organised celebrations in Mickiewicz Square, Church celebrations near the Cathedral, and exhibitions devoted to the subject in the National Museum in Poznań. The conflict between the communists and the Polish episcopate was interpreted as another manifestation of the many centuries of struggle, including via visual representations, between the Catholic Church and its adversaries.
2

„Św. Józef z małym Chrystusem” Danuty Waberskiej. Studium z ikonologii i estetyki recepcji

100%
Haake M.
Sacrum et Decorum. Materiały i studia z historii sztuki sakralnej
|
2013
|
vol. 6
106-118
EN
The article proposes a multidimensional interpretation of Danuta Waberska’s altarpiece St Joseph with Young Jesus at the Bernardine Church in Poznań. Firstly, it analyzes the connection between the image and the biblical story; questions are asked about the status of St Joseph as the guardian of the Son of God and the extent of Christ’s knowledge of his future fate on earth. Secondly, the painting is placed in the context of tradition, in which the childhood of Jesus has come to be represented with recourse to a certain symbolic code (Pre-Raphaelites). Thirdly, the work is examined in strict connection with the spatial context of its display (the structure of the altar, the relations between the altar and the broader space of the church, the position of the viewer). The conclusion is that the deep semantics of the painting result from the reference of its iconography to the mystery of the Eucharist.
3

Metafizyka – symbol – pejzaż. Przyczynek do badań nad obrazami Caspara Davida Friedricha z motywem ruiny

100%
Haake M.
Sacrum et Decorum. Materiały i studia z historii sztuki sakralnej
|
2016
|
vol. 9
19-37
PL
Artykuł jest propozycją nowego odczytania znaczenia symbolicznego i metafizycznego trzech obrazów Caspara Davida Friedricha z motywem ruiny kościoła. W przypadku słynnego Opactwa w dąbrowie z 1809 roku pomocna okazała się konserwacja obrazu z lat 2013–2015. Rozważania stanowią polemikę z interpretacjami, które wychodzą od symboliki poszczególnych motywów. Podstawy symboliczności obrazów niemieckiego malarza upatruje autor bowiem w relacjach strukturalnych, które te motywy łączą, czyli w wizualnej postaci dzieł. Zatem symboliczność ta – zgodnie z coraz powszechniejszym po roku 1800 rozumieniem symboli – została ujęta jako ściśle związana ze zmysłową stroną przedmiotu symbolizującego. Z kolei właściwa symbolom zdolność odsyłania ku temu, co pozazysłowe, transcendentne i idealne, została wykazana jako zakorzeniona w relacji między światem przedstawionym na obrazach (zespołem motywów umieszczonych w pewnej przestrzeni) a płaszczyzną obrazową, rozumianą za egzystencjalno-hermeneutyczną nauką o sztuce jako wartość doświadczana w procesie percepcji obrazu, lecz nietożsama ze światem przedstawionym i transcendująca poza niego.
EN
The article proposes a new reading of the symbolic and metaphysical meaning of three paintings by Caspar David Friedrich with the motif of church ruins. The restoration of The Abbey in the Oakwood of 1809, carried out between 2013 and 2015, proved of particularly great help in this respect. The article is a polemic against interpretations that choose to depart from the symbolism of individual motifs. Instead, the author argues, the basis for symbolism should be sought in the structural relations that connect individual elements, i.e. the visual form of the painting. Accordingly, in consonance with the way symbols were understood after 1800, symbolism is seen as being linked to the sensory aspect of the symbolizing object. In addition, the ability of symbols to send off towards the extrasensory, the ideal, and the transcendent is rooted in the relationship between the world depicted in the paintings (a collection of motifs distributed in space) and the plane of the painting, understood, following the existential hermeneutic theory of art, as a value that is experienced in the process of perception, but is distinct from the depicted world and transcends it.
4
Publication available in full text mode
Content available

Obraz jako metafora. Hermeneutyczne ujęcie obrazu „Chrystus i Samarytanka” Jacka Malczewskiego (1912)

100%
Haake M.
Biuletyn Historii Sztuki
|
2023
|
vol. 85
|
issue 4
69-82
EN
The aim of the text is to assess the possibility of using the achievements of art-historical hermeneutics in the interpretation of Jacek Malczewski’s painting Christ and the Samaritan Woman (1912). The painting is the last in a series of four works devoted to the story from the Gospel of St. John, which Malczewski executed between 1909 and 1912. In all the versions, Malczewski gave Christ his own features, while the Samaritan woman had the face of Maria Bal, his mistress. Malczewski’s contemporaries generally misunderstood these paintings. Over time, attempts were made to interpret them in various ways. The view that has recently become widespread is that they were a form of an “artist’s confession” and should be read according to a biographical key. However, this explanation ignores the visual structure of the work, which is the focus of hermeneutics. The analysis of this structure undertaken in the current essay has led to the conclusion that Malczewski’s painting is an innovative visualisation of the biblical metaphor used by Christ in his conversation with the Samaritan woman, comparing himself to a vessel of water.
PL
Celem tekstu jest rozpoznanie możliwości wykorzystania dorobku hermeneutyki historyczno-artystycznej w interpretacji obrazu Jacka Malczewskiego Chrystus i Samarytanka z 1912 r. Obraz jest ostatnim z serii czterech dzieł poświęconych tej zaczerpniętej z Ewangelii św. Jana opowieści, wykonanych w latach 1909–1912. We wszystkich wersjach Malczewski nadał postaci Chrystusa własne rysy, natomiast Samarytance użyczył oblicza Marii Balowej, swojej kochanki. U współczesnych artyście obrazy te budziły na ogół niezrozumienie. Z czasem próbowano je interpretować na rozmaite sposoby. Ostatnio rozpowszechnił się pogląd, że są one formą „spowiedzi artysty” i należy je czytać według klucza biograficznego. Wyjaśnienie to abstrahuje jednak od wizualnej struktury dzieła, na badaniu której skoncentrowana jest hermeneutyka. Podjęta w studium analiza tej struktury doprowadziła do konkluzji, że obraz Malczewskiego jest nowatorską wizualizacją metafory biblijnej, którą posługuje się Chrystus w rozmowie z Samarytanką, przyrównując siebie do naczynia z wodą.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.