Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Refine search results

Results found: 3

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
Jednym z głównych tematów powracających w twórczości Małgorzaty Szumowskiej jest ciało ujęte w sposób podmiotowy, jako konstytutywny element tożsamości, oraz przedmiotowy, jako obiekt zabiegów medycznych, fragmentaryzacji, rozkładu, autopsji. Zwrócenie przez reżyserkę uwagi na materialność ciała oraz wskazanie splotu między nim a materią, która posiada własną dynamikę i sprawczość, zachęca do przyjrzenia się jej wybranym dziełom z perspektywy nowego materializmu reprezentowanego m.in. przez Karen Barad, Rosi Braidotti czy Roberta Esposita.
EN
One of the main recurring themes in Małgorzata Szumowska’s work is the body shown subjectively as a constitutive element of identity, and objectively as a target of medical procedures, fragmentation, decomposition, autopsy. The director’s attention to the materiality of the body and her pointing at how it is intertwined with physical matter that has its own dynamics and agency encourage us to examine her selected works from the perspective of new materialism represented by Karen Barad, Rosi Braidotti and Roberto Esposito, among others.23-38
PL
Artykuł stanowi recenzję książki Krzysztofa Kopczyńskiego zatytułowanej Paradygmat polskiego romantyzmu w uniwersum filmowym (2021). Celem publikacji jest ponowne, aktualizujące odczytanie polskiego paradygmatu romantycznego unikające jego redukcji do wymiaru patriotyczno-narodowego. Autor książki szuka inspiracji w romantyzmie europejskim, by pochylić się nad zagadnieniami właściwymi dla romantyzmu wysokiego, które dotyczą kwestii poznania, wiodącej roli sztuki, indywidualizmu, filozofii egzystencji, epistemologii i historiozofii. Następnie przedstawia stanowiska ujmujące sztukę filmową jako narzędzie wypowiedzi filozoficznej, przytaczając koncepcje m. in. Gillesa Deleuze’a, Stanleya Cavella, Roberta Sinnerbrinka czy Daniela Framptona. Badacze ci stają się rzecznikami tezy, że film jest zdolny do uprawiania refleksji w sposób zbliżony do rozważań filozofów. Idąc za tą tezą, Kopczyński za punkt wyjścia przyjmuje bogactwo myślowe ukrytej części paradygmatu romantycznego, co pozwala mu wniknąć w przesłanie analizowanych filmów, a także wskazać, że kino może prowadzić do przekształcenia wspomnianego wzorca i zmiany jego roli w kulturze.
EN
The article is a review of Krzysztof Kopczyński’s book Paradygmat polskiego romantyzmu w uniwersum filmowym [The Paradigm of Polish Romanticism in the World of Film] (2021). The work aims to offer an updated reading of the Polish Romantic paradigm, avoiding its reduction to patriotic and national dimensions. The author seeks inspiration in European Romanticism in order to inquire into typical issues of High Romanticism, which concern the questions of cognition, the leading role of art, individualism, the philosophy of existence, epistemology, and the philosophy of history. He then presents theoretical positions that view film art as a mode of philosophical expression, citing concepts proposed by Gilles Deleuze, Stanley Cavell, Robert Sinnerbrink, Daniel Frampton, and others. These authors become advocates of the proposition that film can be a means of reflection in a manner akin to the work of philosophers. Following this argument, Kopczyński starts from the abundance of thought contained in the Romantic paradigm’s hidden part, which allows him to penetrate the meaning of the analysed films as well as indicate that cinema can transform this pattern and changing its role in culture.
PL
W obrębie nowego animizmu proponuje się podejście do podmiotowości odmienne od ufundowanego na tradycji judeochrześcijańskiej, inną relację między naturą a kulturą, światem ludzkim i nie-ludzkim oraz ożywionym i nieożywionym. Elementy tego nurtu, peryferyjnego w kulturze polskiej, można odnaleźć w filmowych obrazach pogańszczyzny nadających mu status zjawiska wypartego bądź oswojonego przez chrześcijański kontekst. Twórcy współczesnych filmów polskich odwołujących się do tej tradycji szukają w niej spojrzenia na świat alternatywnego względem ujęcia hierarchicznego, dualistycznego, opartego na modelu antropocentrycznym. Dzieła te łączy z ową tradycją egalitarny stosunek do świata zwierzęcego (Pokot Agnieszki Holland), szacunek do sprawstwa roślin (Szarlatan Agnieszki Holland), wiara w obecność duchów wykraczająca poza kontekst chrześcijański (Śniegu już nigdy nie będzie oraz Body/Ciało Małgorzaty Szumowskiej), wrażliwość na środowisko (Wyspa Katarzyny Klimkiewicz i Domingi Sotomayor Castillo) czy odniesienie do kultur pierwotnych (Walser Zbigniewa Libery). Jednocześnie autorzy tych dzieł dokonują jej rewaloryzacji, traktując ją jak „perspektywę ratunkową” w obliczu współczesnego kryzysu cywilizacyjnego.
EN
The perspective of new animism offers an approach to the subjectivity and the relation between nature and culture, the human and non-human, as well as the animate and the inanimate, that differs from the one founded on the Judeo-Christian tradition. Marginal in Polish culture, this current can be found in film representations of paganism that nevertheless lend it the status of a repressed phenomenon or one tamed by the context of Christianity. The authors of contemporary Polish films that refer to this tradition look for an alternative to a world that is hierarchical, dualistic and based on an anthropocentric model. They connect with paganism though their egalitarian attitude towards animals (Agnieszka Holland’s Spoor), respect for the agency of plants (Agnieszka Holland’s Charlatan), belief in spirits beyond the Christian context (Małgorzata Szumowska’s Never Gonna Snow Again and Body), awareness of the natural environment (Katarzyna Klimkiewicz and Dominga Sotomayor Castillos’s La Isla) or reference to tribal cultures (Zbigniew Libera’s Walser). At the same time, these works re-evaluate said tradition, treating it as a “rescue perspective” in the face of the current civilizational crisis.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.