Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 17

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Poszukiwanie „objawień antropologicznych” w chrystologii. Wskazówki metodologiczne

100%
Zatwardnicki S.
Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie
|
2019
|
issue 26
203-215
PL
Autor artykułu zaproponował wskazówki metodologiczne ważne w procesie wyprowadzania prawd antropologicznych z chrystologii. W tekście zaprezentowano doktrynę chrystologiczną wraz z jej współczesną reinterpretacją. Stanowi ona klucz hermeneutyczny w procesie prowadzenia badań nad ziemską historią Wcielonego opisaną w Ewangeliach. Podkreślono również fakt prymatu chrystologii nad antropologią oraz wagę twierdzenia, że Słowo „dla nas i dla naszego zbawienia” stało się człowiekiem. W Chrystusie człowiek otrzymuje nie bezpośrednie, lecz pośrednie objawienie się człowieka. Trzeba widzieć zarówno Syna, który stał się człowiekiem, jak i Zbawiciela, który właśnie jako człowiek odkupia grzeszników. Tak na Słowo Wcielone, jak i na człowieka należy spoglądać dynamicznie, uwzględniając prawa czasu. Patrystyczny aksjomat Quod non est assumptum non est sanatum („co nie zostało przyjęte, nie zostało zbawione”) wolno odnieść również do poszczególnych okresów życia ludzkiego odkupionych przez Chrystusa.
EN
The author of the article puts forward methodological guidelines important in the process of deriving anthropological truth from Christology. A Christological doctrine along with its modern reinterpretation is presented in the text. It is a hermeneutical key to conduct a research on the earthly history of the Incarnated described in the Gospels. The fact of the primacy of Christology over anthropology is highlighted, as well as the significance of the statement that the Word became man ‘for us and for our salvation’. In Christ we receive not direct, but indirect manifestation of a human. One should regard both the Son who became man and the Redeemer who, being exactly a man himself, redeems sinners. Therefore, the Incarnated Word as well as a man should be regarded in a dynamic way, taking into account the time dimension. The patristic axiom Quod non est assumptum non est sanatum (‘what is not assumed is not saved’) can be also referred to particular stages of human life redeemed by Christ.
2
Publication available in full text mode
Content available

Niepokalane Poczęcie. Czy łaska Odkupienia działa wstecz?

100%
Zatwardnicki S.
Rocznik Teologii Katolickiej
|
2015
|
vol. 14
|
issue 2
EN
Marian dogmas are often being criticised. In case of the Immaculate Conception the following question is asked: how had been the redemption possible before Christ redeemed people? It is worthwhile to meditate the contents hidden in this Marian dogma, for the Mother of God’s unique vocation gives light to all the people’s vocation. The Immaculate Conception reveals the following truths: relation between the eternal will of God (predestination) and the will of man (freedom); relation between the divine grace and human cooperation; connection between temporality and eternity.
3
Publication available in full text mode
Content available

Przebóstwienie w perspektywie teologii i mistyki Synteza dwóch mądrości „bez zmieszania i bez rozdzielania”

100%
Zatwardnicki S.
Rocznik Teologii Katolickiej
|
2014
|
vol. 13
|
issue 1
PL
SŁAWOMIR ZATWARDNICKI – absolwent teologii na Papieskim Wydziale Teologicznym we Wrocławiu, obecnie doktorant na tej uczelni, laureat nagrody „Pro Redemptione” (2014 r.), publicysta, autor wielu artykułów oraz sześciu książek; ostatnio wydał: "Pomoc przeciw nieprzyjaciołom Twoim, czyli jak chwalić Maryję i bronić Jej godności" (Kraków 2014).
EN
Benedict XVI showed the mistery of divinization in the Christological perspective. It takes place similarly to the way two natures are united in one Person of the Son of God (the Council of Chalcedon). The way two wills (human and divine) are united in one in Christ is a condition and model of communion of God’s will and a man’s one (the Third Council of Constantinople). The article deals with the coherence between dogmatic statements and saints as well as mistics’ experience (John of the Cross, Faustyna Kowalska, Maksymilian Kolbe). Synthesis of dogmatics and mysticism allows to better understand what theosis is and how it takes place.
4
Publication available in full text mode
Content available

Ateizm urojony – rzeczywiste wyzwanie

100%
Zatwardnicki S.
Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie
|
2015
|
issue 22
189-207
PL
„Ateizm urojony” to zjawisko, w którym można dostrzec rzeczywiste wyzwanie. Zarówno wierzący, jak i niewierzący żyją w świecie, w którym utracone zostało poczucie sacrum. Autor wyszedł z założenia, że jeśli poglądy prezentowane przez „nowych ateistów” okazują się możliwe do przyjęcia przez tak wielu ludzi, musi to oznaczać, że odwołują się do pewnej zmiany, jaka zaszła w mentalności ludzi na przestrzeni wieków. Należy ją rozpoznać, poszukać jej przyczyn i, jeśli to możliwe, podjąć próbę wskazania kierunku „leczenia”. W artykule ukazano, w jaki sposób słuszne rozróżnienie pomiędzy Bogiem a światem (a także tym, co nadprzyrodzone a naturą) doprowadziło do niepożądanego rozdzielenia.
EN
„Atheism Delusion” is a phenomenon where one can see „a real challenge”. Both believers and unbelievers live in a world where the sense of the sacred has been lost. The author started with the idea that if the views presented by the „new atheists„ turn out to be acceptable to so many people it must mean they refer to a change that has taken place in the mentality of people over the centuries. We should recognize it, look for its causes, and, if possible, try to identify the direction of „treatment”. The article shows how the right distinction between God and the world (as well as the supernatural and nature) has led to an undesirable separation.
5
Publication available in full text mode
Content available

Chrystus w nexus mysteriorum

100%
Zatwardnicki S.
Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie
|
2017
|
issue 24
169-181
PL
Istnieje związek objawienia się Boga z objawieniem prawd wiary. Pozostają one ze sobą wzajemnie powiązane (nexus mysteriorum) oraz uporządkowane wokół centrum wiary chrześcijańskiej (hierarchia veritatum). W artykule ukazano, w jaki sposób „hierarchia” prawd wiary winna przyczynić się do lepszego rozumienia wszystkich misteriów. Uwzględnienie tej hierarchii nie może prowadzić do marginalizowania pozostałych objawionych prawd wiary. Zmysł wiary (sensus fidei) pomaga w uwzględnieniu zarówno całości sieci misteriów, jak i poszczególnych tajemnic wiary oraz ich relacji z Chrystusowym ośrodkiem.
EN
There is a connection between God’s self-revelation and the revelation of the truths of faith. They remain mutually related (nexus mysteriorum) and arranged around the centre of the Christian faith (hierarchia veritatum). The article shows how the “hierarchy” of the truths of faith should contribute to a better understanding of all mysteries. While taking into account this hierarchy one must not marginalize other revealed truths of faith. The sense of faith (sensus fidei) helps to consider not only a net of mysteries as a whole but also particular mysteries of faith within it, as well as their correlation with Christ who is in the centre.
6
Content available remote

Zachodni kamień węgielny pod chalcedoński drogowskaz kierujący ku tajemnicy Boga i człowieka

100%
Zatwardnicki S.
Teologia w Polsce
|
2015
|
vol. 9
|
issue 2
213-230
PL
Sobór w Chalcedonie każe wyznawać Chrystusa nie „z” dwóch natur, ale „w” dwóch naturach. Zawdzięczamy to określenie „diofi zyckiej” chrystologii Leona Wielkiego. Dzięki papieskiej myśli człowieczeństwo Chrystusa zostało afirmowane. Chalcedoński drogowskaz prowadzi nie tylko w głąb misterium Chrystusa, ale wtórnie również ku tajemnicy człowieka.
EN
Contribution of the Western Church Christology summarized in Leo the Great’s thought turned out to be crucial in formulating the Chalcedonian dogma. The pope’s thought was formed also as a reaction to refl ection of schools in Alexandra and Antioch. The article mentions the relation between the pope’s Christology and soteriology. It stresses the role of Christ’s humanity in salvation of a man. One may say that owing to Leo’s “dyophysitic” Christology the Council Fathers affi rmed the humanity of Christ. From that perspective the Chalcedon Council is not only a guidepost on the way leading to the mystery of Jesus Christ, but it also secondarily indicates the mystery of a man
7
Publication available in full text mode
Content available

Niewysłowione zjednoczenie”czasu i wieczności

100%
Zatwardnicki S.
Teologia w Polsce
|
2017
|
vol. 11
|
issue 1
163-181
PL
Wzajemne przenikanie się czasu i wieczności winno być brane pod uwagę w każdej refleksji teologicznej. W artykule zwrócono uwagę na pewne ogólne ramy, które warto uwzględnić w rozpracowywaniu poszczególnych kwestii teologicznych. „Niewysłowione zjednoczenie” czasu i wieczności to jedna z odsłon tej samej tajemnicy Chrystusa, którą teolog winien dostrzegać w każdym z misteriów wiary. We wszystkich zagadnieniach teologicznych daje o sobie znać współistnienie czasu i wieczności przy supremacji bieguna wiecznego.
8
Content available remote

Przebóstwienie w perspektywie chrystologicznej. Śladami Josepha Ratzingera - Benedykta XVI

100%
Zatwardnicki S.
Teologia w Polsce
|
2014
|
vol. 8
|
issue 2
141-164
PL
Benedykt XVI pisał o uniwersalnej tęsknocie człowieka do bycia „jak Bóg”. Prarodzice wybrali samoubóstwienie zamiast przebóstwienia z łaski Bożej. Benedykt XVI ukazywał misterium przebóstwienia w perspektywie chrystologicznej. Dokonuje się ono na wzór zjednoczenia dwóch natur w jednej Osobie Syna Bo żego (sobór w Chalcedonie). Lekarstwem na fałszywe rozumienie, czym jest theosis, jest ukazanie drogi do celu: chodzi o posłuszeństwo, które wiedzie przez „bramę Krzyża”. Sposób zjednoczenia dwóch woli (ludzkiej i Boskiej) w Chrystusie jest warunkiem i modelem komunii woli człowieka i Boga (Sobór Konstantynopolitański III).
EN
Benedict XVI wrote about a man’s universal longing to be “like God”. The first parents chose self-divinization instead of divinization by God’s grace. Pope Emeritus showed the mistery of divinization in the Christological perspective. It takes place similarly to the way two natures are united in one Person of the Son of God (the Council of Chalcedon). Showing way to the goal is a remedy for false understanding of what theosis is: it is obedience that leads through “the gate of Cross”. The way two wills (human and divine) are united in one in Christ is a condition and model of communion of God’s will and a man’s one (the Third Council of Constantinople).
9
Publication available in full text mode
Content available

Przedziwna wymiana dusz. Przebóstwienie w myśli Zofii Tajber – matki Pauli

100%
Zatwardnicki S.
Teologia w Polsce
|
2018
|
vol. 12
|
issue 1
149-167
PL
Teologia dogmatyczna winna brać pod uwagę „wiedzę świętych”, w której często skrywają się elementy teologiczne. W artykule zbadano orędzie Zofii Tajber – Matki Pauli (1890–1963) pod kątem teologii przebóstwienia. Wyniki poszukiwań zestawiono z rozumieniem theosis we współczesnej teologii opracowania Międzynarodowej Komisji Teologicznej oraz Josepha Ratzingera).nSpuścizna mistyczki pozwala przełożyć tradycyjną teorię „przedziwnej wymiany” na egzystencję chrześcijańską. Zjednoczenie człowieka z Bogiemndokonuje się na poziomie „wymiany dusz” Chrystusa i wierzącego. Na szczególnąnuwagę zasługuje akcent położony na soteriologiczną rolę duszy Chrystusanoraz Eucharystię w przebóstwieniu. Ostatecznie chodzi o przechodzenie odnobecności Chrystusa w ludzkiej duszy po przyjęciu Komunii św. do całkowitej jednozgodności rozumu, woli i uczuć (idea „krótkiej drogi”).
EN
Dogmatic theology should take into account the “knowledge of saints” in whichntheological elements are often hidden. The article analyses Zofia Tyber’s (Mother Paula,n1890–1963) message in relation to deification theology. An outcome of the searches is compared to the understanding of theosis in contemporary theology (the InternationalnTheological Commission and Joseph Ratzinger’s documents). The mystic’s heritagennables one to apply the traditional theory of an “admirable exchange” to Christian existence.nUnion of a man with God takes place at the level of “exchange of souls” of Christnand a believer. An emphasis laid on the soteriological role of Christ’s soul and on Eucharistnin the deification process is especially worthy of attention. Proceeding from Christ’snpresence in a human soul after the Holy Communion to a total harmony of mind, will andnfeelings (idea of a „short path”) is ultimately aimed at.
10
Publication available in full text mode
Content available

Hermeneutyka reformy – hermeneutyka wiary

100%
Zatwardnicki S.
Teologia w Polsce
|
2016
|
vol. 10
|
issue 2
141-164
PL
Benedykt XVI polecał interpretować Sobór Watykański II w optyce „hermeneutyki reformy”. Jednak oczekiwana przez niego hermeneutyka soborowego dziedzictwa sama doczekała się różnych interpretacji. Gdzie w takim razie poszukiwać odpowiedniej hermeneutyki „hermeneutyki reformy”?
EN
The article focuses on the issue of proper interpretation of the Second Vatican Council’s inheritance. Benedict XVI believes a “hermeneutic of reform” is an alternative to a “hermeneutic of rupture”. Nevertheless, the expected “hermeneutic of reform” has received different interpretations. That’s why a relevant hermeneutic of the “hermeneutic of reform” must be applied. The author presumes that an issue of the Bible interpretation, which is in accord with the postulated by Benedict XVI “hermeneutic of faith”, is a practical expression of applying the “hermeneutic of reform”. Therefore, the „hermeneutic of reform” has been interpreted in the light of the “hermeneutic of faith”.
11

A Theologian Today. Identity and Spirituality of a Theologian in Pope Francis' Statement

100%
Zatwardnicki S.
Teologia w Polsce
|
2019
|
vol. 13
|
issue 1
37-57
XX
The author arranged Pope Francis’ statements drawing a portrait of a theologian, and then on their basis characterized the spirituality of the person involved in scientia fidei. The theologian, according to the Holy Father, encountered Christ personally and cannot live without Him. United with the Son, he participates in His knowledge of the Father. The successor of St. Peter demands from the Catholic theologian existential orthodoxy, which is the sine qua non condition of practising orthodox theology. The spirituality of the theologian is inscribed in the “missionary spirituality” proposed to the whole Church; the theologian should be personally involved in the work of evangelization. The Pope also emphasizes the connection between the doctrine of faith and the spiritual life or even with holiness. The theologian, open to Deus semper maior, prays on his knees, but includes in his or her prayer the affairs of the people; his or her reflection is on the border between the Revelation and reality. The soul of theology is not only to listen to the Word of God, but also to take into account the “hermeneutical value” of the People of God. Francis urges us to abandon the theology done only “from behind the desk.” The theologian’s spirituality must include the willingness to be permeated with the smell of the people and the street.
12
Content available remote

Pismo Święte czytane w Kościele duszą teologii. Benedykta XVI troska o stan katolickiej egzegezy

100%
Zatwardnicki S.
Teologia w Polsce
|
2013
|
issue 2
173-188
PL
Benedykt XVI w swojej trosce o stan współczesnej egzegezy przypominał o konieczności stosowania kryteriów teologicznych w interpretacji Pisma Świętego. W ramach postulowanej przez niego „hermeneutyki wiary” należy uwzględniać tak zwane „wielkie zasady interpretacji”. Jedną z nich, którą omówiono w artykule, jest uwzględnienie żywej Tradycji całego Kościoła. Pogłębiona refleksja nad relacją Pismo Święte–Kościół prowadzi papieża do wniosku, że życie Kościoła jest właściwym miejscem interpretacji ksiąg natchnionych. Ojcowie Soboru Watykańskiego II oczekiwali, że studium Pisma Świętego stanie się duszą teologii. Ojciec Święty modyfikuje to życzenie i postuluje, by Pismo Święte czytane w komunii Kościoła stało się duszą studium teologicznego.
EN
Benedict XVI in his concern about the state of the modern exegesis reminded of the necessity to use theological criteria while interpreting the Holy Scripture. The so-called “great principles of interpretation” should be taken into consideration as part of “the hermeneutics of faith” postulated by the Pope. Taking into account the living Tradition of the whole Church, the principle that was described in the article, is one of them. Deep reflection over the connection between the Holy Scripture and the Church makes the Pope conclude that the life of the Church is the proper place for interpreting inspired books. The Fathers of the Second Vatican Council expected the study of the Holy Scripture to become the soul of theology. The Holy Father modificated this wish and postulated that the Bible read within the communion of the Church should become the soul of theological studies.
13
Content available remote

Relacja Objawienia do Pisma Świętego według Josepha Ratzingera (Benedykta XVI)

100%
Zatwardnicki S.
Teologia w Polsce
|
2014
|
vol. 8
|
issue 1
99-118
PL
Joseph Ratzinger mocno podkreślał różnicę pomiędzy Objawieniem a Pismem Świętym. Boskiego Objawienia nie można zrównać z literą Biblii, skoro Objawieniem jest w gruncie rzeczy sam Chrystus. Rzeczywistość wydarzenia Objawienia jest uprzednia i głębsza wobec biblijnego świadectwa o tym wydarzeniu. Oznacza to, że objawienie jest zawsze większe od samego Pisma. Utożsamienie Objawienia i Pisma uderza w istotę chrześcijańskiej wiary, która wtedy staje się „religią Księgi” zamiast religii żywego Słowa. Zrozumienie, czym jest Objawienie, a czym Pismo Święte, stanowi również dobry punkt wyjścia dla uwzględnienia roli Tradycji.
EN
Joseph Ratzinger strongly emphasized the difference between the Revelation and the Holy Scripture. The divine Revelation can not be made equal with the letter of the Bible for in fact it is Christ himself who is the Revelation. The reality of the Revelation considered as an event is previous to the biblical account of this event and deeper than the latter. It means that the Revelation is always greater than the Scriptures themselves. Considering the Revelation and the Scriptures equitable means undermining the essence of the Christian faith which therefore becomes “religion of the Book” instead of being religion of the living Word. Understanding, what the Revelation and what the Holy Scripture is, is also a good starting point for taking into account the role of Tradition.
14

Objawienie w ujęciu radykalnej ortodoksji

100%
Zatwardnicki S.
Teologia w Polsce
|
2019
|
vol. 13
|
issue 2
237-260
EN
A broad understanding of revelation corresponds to a wide range of theological interests of radical orthodoxy. The article shows which conceptions are struggled against and which interpretations of revelation are promoted by the movement’s supporters. Following Thomas Aquinas, representatives of radical orthodoxy assume that revelation is an event which combines illumination of the intellect, the interpretation of reality in this light and internal transformation of a soul. Such a point of view leads to rejection of a modern conception of revelation (Suárez’s heritage). According to representatives of radical orthodoxy, by coming back to patristic and medieval roots, especially to metaphysics of participation, one can overcome dualisms of faith and reason together with those of nature and grace. Henri de Lubac’s surnaturel paradox is spread onto issues of biblical exegesis and development of doctrine. Issues of relation of theology to philosophy is dealt with as well. In fact the discussion with opinions of leaders of the movement should be reduced to a meta-argument concerning the polarity: unity vs distinction. Finally, the attitude of radical orthodoxy is presented against a background of catholic theology. The radicalism characteristic of the movement turns out to simultaneously shake the orthodox balance typical of Catholicism.
15
Publication available in full text mode
Content available

Egzegeza teologiczna w świetle opracowań Międzynarodowej Komisji Teologicznej

100%
Zatwardnicki S.
Teologia w Polsce
|
2017
|
vol. 11
|
issue 2
125-151
PL
Katolicką interpretację Pisma św. charakteryzuje współistnienie zasad teologicznych i metod naukowych. Tak rozumiana egzegeza teologiczna sama z kolei wymaga uzasadnienia teologicznego. W jego poszukiwaniu autor artykułu sięgnął do dokumentów Międzynarodowej Komisji Teologicznej. W tekście ukazany został teologiczny fundament zarówno dla tzw. wielkich zasad interpretacji Biblii, jak i konieczności stosowania metody historyczno-krytycznej. W zakończeniu przedstawiono propozycje godne uwagi w interpretacji biblijnej. Spośród nich najbardziej interesująca wydaje się przede wszystkim niemożliwa do zdefiniowania dwubiegunowość procesu egzegezy
EN
The Catholic interpretation of the Holy Scripture is characterised by coexistence of theological principles and scientific methods. Theological exegesis so understood itself requires theological justification. In search of the latter the author of the article referred to the International Theological Commission’s documents. A theological basis for both the so-called “great principles of the interpretation” of the Bible and the necessity to apply the historical-critical method are presented in the text. The conclusion deals with suggestions worthy to be considered in the Biblical interpretation. Bipolarism of the exegesis process that is impossible to be defined is first of all to be heeded.
16
Publication available in full text mode
Content available

Teologiczna doniosłość typologii Adam-Chrystus w świetle dokumentów Międzynarodowej Komisji Teologicznej

100%
Zatwardnicki S.
Teologia w Polsce
|
2016
|
vol. 10
|
issue 1
205-224
PL
W nauce o dwóch Adamach kryją się treści ważne dla wielu traktatów teologicznych. Biblijna typologia ukazuje również konieczność uwzględniania wzajemnej więzi między nimi. W tym sensie Pawłowy paralelizm wzywa do uprawiania teologii integralnej, która poszczególne prawdy wiary widzi w łączności oraz wyprowadza z całości Objawienia.
EN
The Christological dogma points out the mutual relation between Christology and anthropology. An anthropological element of Christology can be derived from the biblical teaching on two Adams. Having considered the documents of the International Theological Commission, which mention the Adam-Christ typology, the author draws conclusions that are also true regarding other theological treatises and correlation between them, namely, protology, anthropology, Christology, soteriology and eschatology. The article also shows how the First Adam and the Second Adam infl uence the history of a single man, as well as the whole humanity. An antitype and type may be considered two determinantsm that infl uence the history of the old and new mankind.
17
Content available remote

Niepokalany wyjątek od reguły. Powołanie chrześcijan w świetle maryjnego dogmatu

100%
Zatwardnicki S.
Teologia w Polsce
|
2015
|
vol. 9
|
issue 1
161-187
PL
W wyjątkowej relacji Boga i Matki Pana kryje się model obowiązujący wszystkich chrześcijan (nie tylko katolików), który należy odkryć. Na Niepokalane Poczęcie można patrzeć jak na wyjątek, z którego daje się odczytać reguła współpracy człowieka z Bogiem w realizacji Jego odwiecznego planu zbawienia.
EN
It is worthwhile to meditate the contents hidden in this Marian dogma, for the Mother of God’s unique vocation gives light to all the people’s vocation. The Immaculate Conception reveals the following truths: relation between the eternal will of God (predestination) and the will of man (freedom); relation between the divine grace and human cooperation; connection between temporality and eternity. The article also underlines an ecumenical aspect of the dogma’s contents. The author engages in polemics against the widespread (even among Catholics) opinion, according to which the Immaculate Conception should be an expression of the sola gratia principle.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.