Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 11

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
EN
The article attempts to illustrate the essence of the influence of several key factors on the identity of place through the evocation of specific spaces. The most essential components evoked are time, ‑place, landscape, memory, sound: their mutual coexistence creates, in our understanding, an image that, despite our fixed idea, is constantly changing in situ. The reflections undertaken in the content of this article refer both to the notion of identity not linked to any given place and to a few selected places in south-eastern Poland.
PL
Artykuł to próba zobrazowania istoty wpływu kilku najważniejszych czynników na tożsamość miejsca poprzez pryzmat przywołania konkretnych przestrzeni. Najistotniejsze przywołane składowe to czas, miejsce, krajobraz, pamięć, dźwięk – wzajemne ich współistnienie tworzy w naszym pojmowaniu obraz, który mimo naszego stałego wyobrażenia o nim nieustannie zmienia się in situ. Rozważania podjęte w treści artykułu odnoszą się zarówno do pojęcia tożsamości niezwiązanej z miejscem, jak również do kilku wybranych miejsc w Polsce południowo-wschodniej.
2
100%
PL
Przeobrażenia naszej codzienności, które nastąpiły za sprawą ogólnoświatowej pandemii wywołanej przez COVID-19, mocno zreorganizowały wiele płaszczyzn naszego życia, do których specyfiki dotychczas przywykliśmy. Zagadnienie to jest wyraźnie widoczne także na płaszczyźnie artystycznej. Przez brak możliwości organizowania wydarzeń, wspólnych spotkań kulturalnych mocno przekształcił się charakter popularyzowania kultury, wydobywając nowe metody działań, niejednokrotnie wchodzących w silną dygresję z pierwotnym celem twórczości, jakim jest bezpośredni kontakt odbiorcy ze sztuką. Artykuł stanowi próbę odpowiedzi na pytanie: „Jak sobie z tym poradziliśmy?”.Artykuł zgłębia problem, skupiając się na analizie retrospektywnej i bieżącej wybranych działań w zakresie rozpowszechniania i promocji sztuki różnego rodzaju, odbywających się w obliczu przemodelowania rzeczywistości wywołanej wprowadzonymi obostrzeniami epidemiologicznymi. Analiza poparta jest przykładami aktywności sektora popularyzacji kultury i sztuki, zaistniałymi w reakcji na nagły lockdown, między innymi także działań odbywających się w Galerii Fashion Start-up Gallery, funkcjonującej przy Wydziale Architektury Wnętrz Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie, powstałej dzięki realizacji projektu „Projektowanie Przyszłości – program rozwoju Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie na lata 2018–2022”. W wyniku analizy określone zostały zmiany, narzędzia i ich rodzaje, które posłużyły w przemodelowaniu aktywności w sferze upowszechniania kultury, polegające na wielorakiej ekspozycji dzieła dla odbiorcy.
EN
The aim of article is to identify model of progress and modernity in popular Polish magazines such as ”Płomyk”, ”Młody Technik” and ”Dziś i Jutro” from 1919-1939, also to describe educational goals of contents from a field of science, motorization, radio-broadcasting, sport, health and recreation. The author has made the attempt to prove relationships of science articles with the idea of progress popularized in all areas of life in the interwar period. The article is supportive for recognition of educational goals of youth magazines, in circumstances when their goals were possibly correlated with school curriculum and dominant nurturing values of researched period.
PL
Celem artykułu jest pokazanie, w jaki sposób zastosowanie teorii dyskursu do problematyzowania rozumienia religii i sfery publicznej może skierować uwagę na nowe aspekty w badaniu publicznej roli religii. Artykuł składa się z trzech części. W pierwszej, krótko prezentuję dotychczasowe badania na temat publicznej obecności religii, ze szczególnym uwzględnieniem koncepcji teorii deprywatyzacji i religii publicznej José Casanovy. W drugiej części pokazuję, jak przyjęte przez Casanovę założenia dotyczące religii oraz sfery publicznej przekładają się na ograniczenia dla rozumienia i badania publicznej obecności religii. W odpowiedzi na te krytyczne głosy, w trzeciej części, wskazuję, w jaki sposób teoria dyskursu może być przydatna w radzeniu sobie z takimi ograniczeniami, a w rezultacie pozwolić na trafniejszą diagnozę oraz interpretację roli religii w sferze publicznej.
EN
The article demonstrates how the application of discourse theory in order to problematize the definitions of religion and public sphere may bring novel and promising results in the study of religion’s public presence. The article consists of three parts. In the first part, the existing research on the public presence of religion is briefly reviewed, with a particular focus on José Casanova’s theory of de-privatisation and public forms of religion. In the second part, it is discussed how the assumptions underlying Casanova’s theory limit our understanding of and research on public religion. In the third part, it is demonstrated that discourse theory may help to overcome these limitations and may allow for the more adequate diagnosis and interpretation of the role of religion in the public sphere.
EN
Demokracja w swoim założeniu powinna znosić wszelkie różnice pomiędzy płciami, rasami, klasami, etniczno-ściami, wiekiem poprzez definiowanie wszystkich jednostek przynależnych do danej wspólnoty w kategoriach równych obywateli i obywatelek cieszących się takimi samymi prawami i obowiązkami. Jednak krytyczki feministyczne wyraźnie pokazują, iż pewne ukryte założenia leżące u podstaw różnych systemów demokra­tycznych mogą w znaczny sposób różnicować pozycję kobiet oraz mężczyzn w danej wspólnocie politycznej. Celem artykułu jest przedstawienie krytyki feministycznej, wysuwanej pod adresem teorii demokracji oraz pokazanie prób ich reinterpretacji mających na celu pełniejsze włączenie kobiet do systemu demokratycznego.
PL
Regina Salomea Pilsztynowa to autorka jednego z najbardziej znaczących pamiętników doby oświecenia. Jej Proceder podróży i życia mego awantur, pisany w Stambule w 1760 roku, stanowi doskonałe źródło poznania nie tylko ówczesnej obyczajowości, ale również nastawienia do „innego”, odmiennego pod względem narodowościowym, kulturowym oraz religijnym. Niniejszy artykuł stanowi próbę odzwierciedlenia opisu narodu tureckiego, jego wierzeń i obyczajów z perspektywy autorki osiemnastowiecznego pamiętnika, a także skonfrontowanie jej opinii z rzeczywistością, a także innymi dziełami literatury tego okresu. Wiek XVIII to czas, w którym na terenie Rzeczypospolitej zapanowała (ponownie) moda na orientalizm jednakże zjawisko to miało charakter bardzo złożony, bowiem z jednej strony Turcja (po bitwie pod Wiedniem i po pokoju w Karłowicach) postrzegana była nie jako wróg, ale sąsiad, a nawet sojusznik, natomiast w literaturze zaobserwować można obecność wielu traktatów o charakterze antyosmańskim i antyislamskim. Były one odbiciem nieznajomości dorobku umysłowego tureckiego Wschodu, a także wszelkich uprzedzeń wynikających obawy przed nieznanym (inna kultura i przede wszystkim religia). Pamiętnik Pilsztynowej na tym tle jawi się jako dzieło niezwykłe, bowiem autorka w bardzo klarowny sposób przedstawia swoje życie na osmańskiej ziemi, a jej postrzeganie „innego” pozbawione jest wszelakich uprzedzeń i obaw. Wizja narodu tureckiego pochodzi nie z relacji z podróży, mającej swój początek i koniec, ale z opisu autentycznego życia kobiety, która zdecydowała się egzystować w obcej kulturze, nie tracąc przy tym swej indywidualności.
EN
In recent years the concept of gender has become one of the key categories used in social sciences and in the field of religious studies and its varied dimensions (see: Avishai, Jafar, Rinaldo 2015; Calef 2009; Joy 2010; Woodhead 2007). According to Morny Joy (2010), as well as Afshan Jafar, Rachel Rinaldo and Orit Avishai (2015), we can point to special features and connotations of the concept of gender in this research. Therefore, gender is often understood in research on religion as a descriptive and historical category. This means that it depicts particular life situations of women (rarely men) in the context of religion, including their religious experiences, religious practices in everyday life and at varied levels of religious order (cultural, individual and institutional ones).1 Gender in this interpretation serves not as an abstract tool of sociological analysis, but as an empirical and very essentialist category (Joy 2010). It implies that the concept of gender describes the fates of a concrete community of religious women (and this community is understood as a homogenous and biological one), rather than patterns of the practices reproducing gender rules regardless of the anatomical sex of the social actors following them. 
PL
Streszczenie:  Celem artykułu jest analiza wzorów działań kobiet i mężczyzn w polskich migracyjnych organizacjach religijnych Kościoła rzymskokatolickiego na przykładzie  Polskich Misji Katolickich (PMK) w Anglii, Belgii i Szwecji, rozpatrywanych jako izomorficzne, to znaczy zależne od środowiska społecznego i zmieniające się w jego kontekście. PMK to organizacje, które działają w społeczeństwach migracyjnych, pełniące wobec Polek i Polaków funkcje religijne, społeczne i kulturowe. Wykorzystując podejścia jakościowe, analizę treści indywidualnych i zbiorowych wywiadów pogłębionych  z 96 osobami – zarówno świeckimi, konsekrowanymi, jak i ordynowanymi, aktywnymi w strukturach PMK, rekonstruujemy trzy główne wzory płciowe, które (re)produkowane są w praktykach społecznych w organizacjach misyjnych. Wśród nich rozpoznajemy tradycyjne wzory kobiecości i męskości, które są esencjalistyczne i homogeniczne w ramach dychotomicznego podziału . Wyodrębniamy także praktyki emancypujące kobiecość, zwracając szczególną uwagę na rolę otoczenia organizacyjnego kraju przyjmującego migrantów w produkowaniu egalitarnych wzorów płciowych. W końcu, wskazujemy na praktyki podejmowane przez religijnych mężczyzn, które określamy mianem retradycjonalizujących, ukierunkowanych na restytucję hegemonicznej męskości. Summary: The aim of the article is to analyze the patterns of social practices of women and men in the Polish migratory religious organizations of the Roman Catholic Church, i.e. Polish Catholic Missions (PCM) in England, Belgium and Sweden. We consider them as isomorphic, i.e. dependent on the social environment and prone to changes stemming from the context in which they function. PCMs function in migrant societies and fulfil religious, social and cultural functions for Poles. Using qualitative methodology of content analysis of individual and collective in-depth interviews conducted with 96 people – lay, consecrated, and ordained men and women, active in PCM structures – we reconstruct the three main gender patterns (re)produced in social practices within these organizations. Among them, we recognize traditional patterns of femininity and masculinity, which are essentialistic and homogeneous within the dichotomous division. We also distinguish practices of emancipating femininity, paying particular attention to the role of the organizational environment of the host country of migrants in the production of egalitarian gender patterns. Finally, we point to the practices of religious men, which we call retraditionalization, directed at the restitution of hegemonic masculinity.
PL
Próby zmiany prawa regulującego dostęp do aborcji w Polsce, podjęte przez polski Sejm w 2016 i 2018, zainicjowały intensywną społeczną mobilizację i szerokie protesty społeczne, określane wspólną nazwą „Czarnych Protestów”. Tę mobilizację traktujemy jako próbę (prze)definiowania obowiązujących pojęć obywatelstwa, a w szczególności jako wyraz poszukiwania nowego modelu obywatelstwa intymnego, czyli publicznego przedefiniowania praw dotyczących prywatnej, intymnej sfery. Celem autorek artykułu jest analiza wspomnianych (re)artykulacji intymnego obywatelstwa. W pierwszej części tekstu autorki opisują, czym były Czarne Protesty oraz Ogólnopolski Strajk Kobiet, a także przybliżają kontekst ich powstania oraz postulaty. W drugiej części zdefiniowana zostaje kategoria obywatelstwa, a w szczególności obywatelstwa intymnego. Następnie przedstawiona zostaje metodologia badań. W ostatniej, analitycznej części artykułu autorki rekonstruują wizje obywatelstwa intymnego wyłaniające się z analizowanego materiału empirycznego.
EN
This article focuses on an analysis of the redefinitions of the visions of intimate citizenship in the arenas created by the recent women’s protests in Poland. The 2016 and 2018 attempts by the Sejm, the lower house of the Polish Parliament, to introduce amendments to the existing law regulating access to abortion in Poland stirred dramatic social mobilisations and widespread social protests labelled with the umbrella term “Black Protests”. We see these mobilisations not only as a protest, but also as attempt to (re)define dominant notions of citizenship, and in particular, as a quest for a new model of intimate citizenship, i.e. a public reconceptualisation of the rights regarding the private/intimate sphere. Our article offers an in-depth analysis of these reconceptualisations. It unfolds in the following way. Firstly, we discuss the phenomena of the Black Protests and Polish Women’s Strikes and present the context of their emergence as well as their agenda. Secondly, we briefly discuss the issue of intimate citizenship. We then present the methodology as well as discuss the empirical material used for our analysis. In the final part, we reconstruct the visions of (intimate) citizenship emerging from the collected material.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.