Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 11

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Intertexts in a cross-section: Leśmian’s ballad and its translations

100%
Kaźmierczak M.
pl.it / rassegna italiana di argomenti polacchi
|
2017
|
issue 8
77-94
EN
The paper surveys intertextual aspects of Bolesław Leśmian’s ballad Dziewczyna across translations into English and Russian (translation series), as well as Czech and German (single renditions). Thematic intertextuality connected with the fairy-tale convention and specific references to philosophical concepts (Descartes, Kant) are discussed. Dialogic relations absent from the original but activated in translations are also indicated (e.g. a Biblical context). The following aspects influencing the rendition of dialogic signals are considered important: metrical restrictions, the unwieldiness of the canonic formulation of intertexts for poetic appropriation, the skill and worldviews of the translators. Thanks to the numerous translations of the ballad, we can ascertain whether awareness and prioritizing of referential qualities change with time, target culture and the translators’ backgrounds.
2
Publication available in full text mode
Content available

Intertekst – paratekst – przekład. Lektura nadobowiązkowa Borisa Akunina i jej polskie tłumaczenie

100%
Kaźmierczak M.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica
|
2016
|
issue 9
127-141
EN
The paper discusses a peculiar way of dialoguing with tradition, namely by way of intertitles, as is the case in Boris Akunin’s novel Vneklassnoye chtenie (Extracurricular Reading). The effectiveness of the dialogue is also measured in intercultural perspective, based on the Polish translation by Ewa Rojewska-Olejarczuk.
PL
Artykuł omawia szczególny sposób dialogowania z tradycją – przy pomocy tytułów rozdziałów. Zjawisko to rozpatrywane jest na materiale powieści Borisa Akunina Внеклассное чтение (Lektura nadobowiązkowa). Autorka bada uwarunkowania tego dialogu w sytuacji przekładu, sięgając do polskiego tłumaczenia Ewy Rojewskiej-Olejarczuk.
3
Content available remote

Jak wygląda koniec świata? Dominanty w przekładach wiersza Czesława Miłosza

100%
Kaźmierczak M.
Między Oryginałem a Przekładem
|
2012
|
vol. 18
97-115
EN
The article surveys an English and four Russian renditions of Czesław Miłosz’s A Song on the End of the World and explores the factors that may shape translation dominants. Shifts of imagery and ensuing implications for the reading of ideational and philosophical layer of the poem under translation are analyzed in the light of established literary‑scientific interpretations of the text. The apparent translators’ dominants (td’s) are described, and then juxtaposed with the translative one (TD). A summarizing scheme of the dominants and their correlations leads the author to call for a modification in the definition of the translative dominant as an operative concept: by acknowledging its intersubjectivity.
4
Content available remote

Intersemiotic aids in translation teaching

100%
Kaźmierczak M.
Między Oryginałem a Przekładem
|
2013
|
vol. 19-20
83-100
PL
Przedmiotem artykułu jest wykorzystanie źródeł ikonicznych i fonicznych jako pomocy w pracy tłumacza oraz w ramach zajęć z praktyki przekładu. Przedstawiono przykłady typów tekstów i sytuacji, w jakich może wystąpić potrzeba odwołania się do materiałów pozawerbalnych, np. odniesienie do ikonografii wydaje się oczywiste przy tłumaczeniu tekstów o sztuce, do materiałów audio – przy tekstach poświęconych muzyce, ale okazuje się to pomocne również przy wypracowywaniu rozwiązań przekładowych w pracy nad innym materiałem. Autorka podkreśla wagę uświadomienia studentom konieczności wychodzenia poza tekst werbalny w celu zagwarantowania poprawności przekładu.
EN
The subject of the paper is the deployment of iconic and audio sources in the work of a translator and also as teaching aids in practical translation classes. Examples of the types of texts and situations when it may be necessary to resort to non‑‑ verbal materials are presented. For example, referring to iconography seems obvious while translating texts about art, to audio materials– when translating texts devoted to the music, but such aids prove more generally applicable. The author emphasises the salience of raising the students’ awareness of the need to go beyond the verbal text to ensure the correctness of translation.
5
Publication available in full text mode
Content available

Jakość tłumaczenia w serii translatorskiej – pieśń miłosna na sześć głosów

100%
Kaźmierczak M.
Forum Poetyki
|
2018
|
issue 14
6-39
EN
The paper is an attempt to explore the interrelation between the notions of quality and seriality in literary translation. The point of departure is provided by theoretical considerations on translation series and by an expectation of quality increase to some extent inscribed in this concept. With a view to mapping quality trends in an actual translation series, five Polish renditions of T.S. Eliot’s “The Love Song of J. Alfred Prufrock” are surveyed. Four aspects important for the poem’s poetics are investigated comparatively and the results are then formalized. The aim is not to assess the ‘excellence’ of the target texts, but rather to map ‘quality patterns’ that can be observed in the particular aspects of poetics as the series develops.
PL
Przedmiot artykułu stanowi zagadnienie jakości przekładu w ramach serii translatorskiej. Autorka wychodzi od przypomnienia rozważań teoretycznych na temat serii i od potencjalnie wpisanego w ten koncept oczekiwania wzrastających walorów kolejnych ogniw. Zbadaniu fluktuacji jakości w rzeczywistej serii przekładowej posłużyło pięć polskich tłumaczeń Pieśni miłosnej J. Alfreda Prufrocka T.S. Eliota. Analizie poddano cztery istotne dla poetyki poematu aspekty oryginału i przekładów oraz zestawiono rezultaty w poszczególnych sferach. Celem pracy jest nie tyle krytyka przekładów, co próba wymodelowania zmian jakościowych, jakim podlegały różne aspekty poetyki utworu wraz z przyrastaniem serii.
6
Publication available in full text mode
Content available

Интертексты в дидактике перевода (пример юмористического произведения)

100%
Kaźmierczak M.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica
|
2017
|
issue 10
125-139
EN
The paper discusses employing a highly intertextualized text in translator training. Using an example of a humorous story in Russian, the author describes the advantages of the classroom use of such a text. They encompass: facilitating an understanding of the scope of the phenomenon and thus learning to successfully render diverse intertextual signals in varied circumstances, as well as the possibility to formulate and apply a holistic strategy with respect to intertexts. The benefit of enhancing the students’ background knowledge is also emphasized in the context of current curricula.
RU
Статья посвящена использованию в обучении переводу произведения, насыщенного интертекстуальными сигналами. На примере одной юморески автор показывает преимущества такого выбора текста для занятий. Они включают осознание студентами много-гранности явления и, следственно, вырабатывание умения успешно воспроизводить разные интертексты в различных условиях, а также возможность разработать и применить целостную стратегию по отношению к интертекстам. Подчеркивается развивание культурной компетенции будущих переводчиков, ценное с точки зрения процесса обучения в целом.
7
Publication available in full text mode
Content available

TEKST, PARATEKST, PRZESUNIĘCIA INTERPRETACYJNE W POLSKICH WYDANIACH „PRZYGÓD FANDORINA” (CZĘŚĆ 2: PARATEKSTY WERBALNE)

100%
Kaźmierczak M.
Przegląd Rusycystyczny
|
2016
|
issue 2
PL
ТЕКСТ, ПАРАТЕКСТ, ИНТЕРПРЕТАЦИОННЫЕ СДВИГИ В ПОЛЬСКИХ ИЗДАНИЯХ ПРИКЛЮЧЕНИЙ ЭРАСТА ФАНДОРИНА(ЧАСТЬ 2: ВЕРБАЛЬНЫЕ ПАРАТЕКСТЫ) Резюме Цель данной статьи - изучить сдвиги интерпретации, связанные с устранением, добавлением или заменой паратекстов разного типа при переводе. Исследование проведено на материале польских изданий детективных романов Бориса Акунина, в сопоставлении с оригинальными. В первой части анализу подвергались иллюстрации, их коммуникативный и ассоциативный потенциал. Здесь словесные паратексты рассматриваются с учетом их функций: идентифицирующей, герменевтической, информативной и коммерческой. Сдвиги в применении паратекстов при переводе интерпретируются в связи с напряжением между чертами художественной и развлекательной литературы в произведениях Акунина. Предлагаются заключения относительно стратегии издателя и ее последствий для рецепции цикла. В частности, паратексты польских изданий свидетельствуют о более однозначном сближении романов Акунина с массовой литературой в целевом контексте. Marta Kaźmierczak TEXT, PARATEXT, INTERPRETATIVE SHIFTSIN THE POLISH EDITIONS OF ERAST FANDORIN SERIES(PART 2: VERBAL PARATEXTS) Summary The paper brings an analysis of interpretational shifts connected with elimination, addition or substitution of various paratexts in translation. The study is based on Boris Akunin’s historical detective novels in Polish editions, as compared to original ones. In the first part, the author has focused on illustrations, their communicative and associative potential. Here, verbal paratexts are discussed with regard to their functions: identifying, hermeneutic, informative and commercial. The shifts in paratextual use in the translated editions are interpreted in terms of the ambiguous tension between features of literary and genre fiction displayed by Akunin’s novels. Conclusions about the overall strategy of the publisher and its consequences for reception are ventured. In particular, Polish paratexts testify to the novels’ gravitating more obviously towards mass literature in the target context.
8
Content available remote

Czy istnieje przepis na obcojęzycznego Leśmiana?

100%
Kaźmierczak M.
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
|
2018
|
issue 7
245-284
EN
The obvious difficulties notwithstanding, Bolesław Leśmian’s poetry has been translated into over a dozen languages of a varied degree of affinity with Polish. The diverse strategies adopted, the differences in quality and quantity of renditions in particular countries as well as the still marginal position of the poet in the European canon all encourage translation-oriented methodological reflection on his oeuvre. The aim of the paper is to give an overview of the main difficulties encountered by the translators of Leśmian’s verse and, on basis of translation practice in various languages, to extract certain recipes, i.e. solutions and approaches which, if applied on a wider scale, promise an optimised result of a translation effort. With reference to the concept of translation dominant(s), four elements have been indicated as necessary for achieving adequacy when rendering Leśmian. The issues discussed encompass the re-creation of neologisms – with an emphasis on the systematic character of the poet’s word formation – the verse form, including the role of rhythm and the entailed question of whether the renditions should retain the same metre, the mythopoeic dimension of Leśmian’s poetry, as well as its unique character. Worth mentioning are also the problems resulting from the fact that the oeuvre of the poet in a foreign language is co-created by a number of translators in each case and from the differing circumstances of reception in particular cultures. Examples are drawn from translations into English, German, Russian, Ukrainian and Italian.
PL
Wbrew oczywistym trudnościom poezję Bolesława Leśmiana przekładano na kilkanaście języków o różnym stopniu pokrewieństwa z polszczyzną. Odmienne strategie i poziom tłumaczeń, ich różna ilość w poszczególnych krajach oraz wciąż marginalna pozycja autora Łąki w kanonie europejskim skłaniają do podjęcia refleksji metodologicznej nad jego poezją z perspektywy przekładu. Artykuł ma na celu podsumowanie najistotniejszych trudności, jakie twórczość Leśmiana stawia przed tłumaczami, i wyabstrahowanie na podstawie praktyki translatorskiej w różnych językach pewnych recept – takich rozwiązań i podejść, których szersze zastosowanie dawałoby szansę na zoptymalizowanie rezultatu przekładu. W nawiązaniu do koncepcji dominanty wyróżniono cztery pierwiastki, których uwzględnienia wymaga adekwatny przekład tej poezji. Prześledzono takie kwestie jak odtwarzanie neologizmów – z naciskiem na systemowość Leśmianowskiego słowotwórstwa – zagadnienia wersyfikacyjne, w tym rolę rytmu i, co za tym idzie, pytanie o ewentualną ekwimetryczność przekładu, wymiar mitotwórczy tej poezji oraz jej unikalny charakter. Na zasygnalizowanie zasługują także problemy związane ze współtworzeniem obcojęzycznego makrotekstu przez różnych tłumaczy oraz odmienne uwarunkowania odbioru w zagranicznej recepcji. Przykłady zostały zaczerpnięte z tłumaczeń na języki angielski, niemiecki, rosyjski, ukraiński i włoski.
9
Publication available in full text mode
Content available

Miasto – wyobrażenie – refrakcja. O niemieckości Gdańska w rosyjskim przekładzie Hanemanna Stefana Chwina

100%
Kaźmierczak M.
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
|
2014
|
issue 23
171-189
EN
The article discusses representation of a third culture in translation: it compares the image of Gdańsk as a city with strong German cultural presence, presented in Stefan Chwin’s novel Hanemann, with the same image in Ksenia Starosielska’s Russian translation of the novel. The image of the old Danzig in Chwin’s work consists of linguistic allusions and references to German literature: interpolations, German proper names, realities from early decades of the 20th century, and the figure of Heinrich von Kleist. Some elements of language and notions in the novel could seem more distant for a R ussian reader than for a Polish one. The present author considers, thus, if and how reality and topography of the city have been presented to secondary receipients. The article focuses on the translator’s strategy of approach to a third culture, reflected both in translator’s choices in the main text, as well as the number and formulation of footnotes. Because images of places in text are also created by non-verbal means, the graphical paratexts are also interesting for the discussion. The transformations are discussed in terms of refraction, which leads to conclusions about the role of the analyzed translation in its target culture.
10
Content available remote

Wybrane parateksty obcojęzycznych wydań poezji Bolesława Leśmiana

100%
Kaźmierczak M.
Między Oryginałem a Przekładem
|
2011
|
vol. 17
149-164
EN
The paper is devoted to investigating chosen types of the paratexts present in the foreign-language (English, Russian, Czech and German) editions of Bolesław Leśmian’s poetry. Titles of the books are examined from the perspective of the functions that they should perform – identifying, persuasive, informative about the content and poetics, marking the translators’ strategy. The titles of lyric cycles are checked for their congruence (intertextual link) with the texts of the poems from which they derive. The last element discussed are dedications. Their presence or absence in the foreign editions of Leśmian’s oeuvre is analyzed from the point of view of relevance – both for the poet and the poems and for the foreign reader.
11
Publication available in full text mode
Content available

TEKST, PARATEKST, PRZESUNIĘCIA INTERPRETACYJNE W POLSKICH WYDANIACH PRZYGÓD FANDORINA (CZĘŚĆ 1: PARATEKSTY GRAFICZNE )

100%
Kaźmierczak M.
Przegląd Rusycystyczny
|
2016
|
issue 1
PL
The paper brings an analysis of interpretational shifts connected with elimination,addition or substitution of various paratexts in translation. The study is based onBoris Akunin’s historical detective novels in Polish editions, as compared to originalones. In the first part, the author focuses on illustrations, their communicative andassociative potential. (Other paratexts will be further discussed with regard to theirfunctions: identifying, hermeneutic, informative and commercial). The shifts in paratextualuse in the translated editions are interpreted in terms of the ambiguoustension between features of literary and genre fiction displayed by Akunin’s novels.Conclusions about the overall strategy of the publisher and its consequences for receptionare ventured. In particular, Polish paratexts testify to the novels’ gravitatingmore obviously towards mass literature in the target context.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.