Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 6

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Odradzanie się regionalnej tożsamości. Na przykładzie społecznego otoczenia klubu piłkarskiego „Zagłębie” Sosnowiec,

100%
Ćwikła P.
Studia Socjologiczne
|
2017
|
issue 2(225)
109-135
PL
Zagłębie Dąbrowskie sąsiaduje terytorialnie z Górnym Śląskiem w ramach jednego województwa. Na tle liczby publikacji naukowych poświęconych tożsamości Górnoślązaków, opracowania na temat „tożsamości zagłębiowskiej” stanowią nieporównywalną mniejszość. Szczególnym wyrazicielem tej tożsamości są kibice klubu sportowego „Zagłębie” Sosnowiec, który jest, nie tylko piłkarską, wizytówką miasta i regionu. Manifestacje poparcia drużyny bazują tu na silnych odwołaniach do tożsamości regionalnej. Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na znaczenie sfery symbolicznej związanej z klubem, podkreślającej wymiar społeczny, kulturowy i historyczny dotyczący „małej ojczyzny”, z którą jest związany. Zwracam uwagę, że gdy kibice głoszą: „Zagłębie to my” oznacza to coś więcej, aniżeli metaforyczny wyraz autoidentyfikacji. Mianują się depozytariuszami klubowych symboli i nazwy, co bywało przyczyną różnych konfliktów. Funkcjonowanie klubu osadzone jest w tradycji regionu (jak również relacjach interregionalnych, co dotyczy głównie górnośląskiego sąsiedztwa – tak na niwie sportowej, jak i wielu innych), a odwoływanie się do niej jest jednym z filarów funkcjonowania społeczności najzagorzalszych kibiców. Jej dynamika sprawiała, między innymi, że przeistaczali się ze wspólnoty, którą wcześniej tworzyli, w stowarzyszenie; ze społeczności wspierającej instytucję sami stali się instytucją domagającą się wsparcia. Miało to miejsce, gdy podczas jednego z kryzysów, jakie przechodziło piłkarstwo w mieście, kibice postanowili założyć własny, konkurencyjny klub „Zagłębie 1906 Sosnowiec”.
EN
Zagłębie Dąbrowskie is an area adjacent to Upper Silesia. Many publications have been devoted to Silesian identity, but few works have been dedicated to the identity of the inhabitants of Zagłębie. Special exponents of this identity are the fans of the “Zagłębie” football club, who are in a sort of permanent conflict with the fans of Silesian clubs. The formers’ demonstrations of support for their team are based on strong appeals to regional identity. The aim of this article is to draw attention to the importance of the symbolic sphere associated with the club, and to highlight the social, cultural, and historical dimension of regional identity. When fans proclaim “we are Zagłębie,” they mean much more than a metaphorical expression of self- identification. They consider themselves to be guardians of the club symbols and name, and this is one of the reasons for the numerous internal and external conflicts that occur. The functioning of the club is anchored in regional tradition (as well as in inter-regional relations, particularly in regard to the Upper Silesian vicinity, both at the sports level and in many other spheres), and reference to it is one of the pillars of the communal functioning of its most passionate fans. The dynamic has meant, among other things, that they were transformed from the community they had earlier formed into an association; from a community supporting an institution, they have become an institution requiring support. This happened during one of the local soccer crises when the fans decided to create their own rival club “Zagłębie 1906 Sosnowiec.”
2
Publication available in full text mode
Content available

Socjologia w literaturze. Casus Wojny końca świata Mario Vargasa Llosy

100%
Ćwikła P.
Studia Socjologiczne
|
2012
|
issue 2(205)
47-80
EN
The purpose of this essay is to propose a view of the world described in the novel as a sociological object. The literary work subject to analysis is Mario Vargas Llosa’s “The War of the End of the World”, with Lewis A. Coser’s remarks referred to as guidelines on how a sociologist may do his or her research on a reality presented in a novel. The author wants to point out that it may be useful to recur to elements of the sociological theories in order better to understand the social phenomena and processes portrayed in literature. Such procedure may enrich the interpretation of the novel, at the same time being not without interest for science.
PL
Celem szkicu jest propozycja spojrzenia na świat przedstawiony w powieści jako przedmiot refleksji socjologicznej. Dziełem literackim, które zostało poddane analizie, jest Wojna końca świata Mario Vargasa Llosy, a główną wskazówką wytyczającą sposób, w jaki socjolog może badać rzeczywistość powieściową, są spostrzeżenia Lewisa A. Cosera. Chcemy zwrócić uwagę, że sięgnięcie po elementy teorii socjologicznych może okazać się przydatne w pełniejszym rozumieniu ukazanych w fabularnym świecie zjawisk i procesów społecznych. Z jednej strony wzbogaca to interpretację, z drugiej – urozmaica zasób przypadków interesujących dla nauki.
3
Publication available in full text mode
Content available

Gościnność niejednoznaczna. Analiza wybranych przypadków na przykładzie powieści Lalka i filmu Green Book

100%
Ćwikła P.
Kultura i Społeczeństwo
|
2020
|
vol. 64
|
issue 1
129-148
PL
The subject of this article falls within the sociology of art. By analyzing selected aspects of a novel (Bolesław Prus’s The Doll) and a film (the Oscar-winning Green Book directed by Peter Farrelly), the author raises the problem of what he calls “ambiguous hospitality.” His point of departure and theoretical basis are George Ritzer’s concept of “inhospitality” and Jacques Derrida’s idea of “hostipitality.”The author treats each artistic depiction of reality as a source of situations to be read in light of elements of Erving Goffman’s reflections. He uses the ideas of symbolic interactionism, the interactive ritual, and the metaphor of the performance as tools for interpreting a film or literary situation that illustrates cultural attitudes and practices. In conclusion, he states that hosting someone could result from something other than a sincere desire to react to another human being in a friendly manner. However, this does necessarily undermine the sincerity of openness toward strangers. Realization of the maxim to “have dignity and respect others,” even if enforced by social sanction, can be a way to maintain or build relationships between those who are “one’s own” and “other,” “one’s own” and “strangers,” and finally, between a guest and host.
4

Relatywizm i Dusza Zachodu

100%
Ćwikła P.
Roczniki Nauk Społecznych
|
2015
|
vol. 7(43)
|
issue 4
217-249
EN
The article is dedicated to the interrelation of social and philosophical ideas and the social reality on the example of relations between Western culture (with European culture taken as the main exemplification of it here), and other cultures, which representatives has been living in Europe already or are trying to settle down here. I draw attention to the fact that there are being created too many theories associated with forms of organization of the social order that do not take into account their feasibility in the real world. Their are the intellectuals who are the authors of the ideas – a special category of people who play an important role in live of society of the West. As a starting point it was taken here the famous phrase attributed (wrongly) to Voltaire, who was to say: „I disapprove of what you say, but I will defend to the death your right to say it”. Voltaire is the kind of an example of the philosophers-writers of the Enlightenment, who might be precursors of contemporary intellectuals implementing new, „correct” ideas to the world of policy and legislation; the ideas that make, that the West is gradually but steadily losing its ties with their own history and tradition, losing identity and replacing the foundations of its culture by the abstraction which is devoid of the soul.
PL
Artykuł poświęcony jest związkowi idei i rzeczywistości na przykładzie relacji zachodzących na styku kultury Zachodu (z Europą jako jego główną tu egzemplifikacją) i innych kultur, których przedstawiciele bądź już Europę zamieszkują, bądź starają się tutaj osiedlić. Zwracam uwagę na to, że nazbyt często formułowane są teorie dotyczące organizacji ładu społecznego, które nie uwzględniają, w należyty sposób, możliwości ich realizacji w realnym świecie. Ich autorami są intelektualiści, szczególna kategoria ludzi odgrywająca istotną rolę w życiu zachodnich społeczeństw. Za punkt wyjścia posłużyło tu słynne zdanie przypisywane (niesłusznie) Wolterowi, który miał powiedzieć: „nie zgadzam się z tobą, ale do śmierci będę bronił twego prawa do posiadania własnego zdania”. Postać Woltera jest przykładem oświeceniowych filozofów-literatów, będących prekursorami współczesnych intelektualistów wnoszących nowe, „poprawne” idee do świata polityki i prawodawstwa; idee, które sprawiają, że Zachód stopniowo ale systematycznie zrywa więzi z własną historią i tradycją, tracąc tożsamość i zastępując fundamenty własnej kultury pozbawioną duszy abstrakcją.
5
Publication available in full text mode
Content available

Lucien Goldmann, autor “Don Kichota”. Perspektywa socjologii literatury

100%
Ćwikła P.
Przegląd Socjologii Jakościowej
|
2021
|
vol. 17
|
issue 4
28-43
EN
The article constitutes a proposal of looking at literary images of social phenomena as a subject of sociological research. It refers to Lucien Goldmann’s point of view on genetic structuralism, in particular to the criticism addressed against it. The text uses statements of those eminent scholars who expressed their opinions about Goldmann’s way of analyzing literature at the time of its greatest popularity. The contemporary presence of this approach in Western humanities is also marked here. In reflecting on possible interpretations and modifications of Goldmann’s method, a short story by Jorge Luis Borges – namely one titled Pierre Menard, the author of Don Quixote – is used as an artistic illustration of a scientific theory.
PL
Artykuł dotyczy propozycji spojrzenia na literackie obrazy zjawisk społecznych jako na przedmiot badań socjologicznych. Odwołuje się do Goldmannowskiego ujęcia strukturalizmu genetycznego, szczególnie do kierowanej wobec niego krytyki. Korzysta się tu z głosów wybitnych uczonych, którzy wyrażali o nim swoje opinie w okresie największej jego popularności; zaznacza się też aktualną obecność tego podejścia w humanistyce zachodniej. W refleksji nad możliwymi interpretacjami i modyfikacjami metody Goldmanna sięga się, między innymi, po jedno z opowiadań Jorge Luisa Borgesa, Pierre Menard, autor „Don Kichota”, które potraktowano jako artystyczną ilustrację teorii naukowej.
6

Problem socjologii literatury

63%
Ćwikła P., Jabłoński A.
Roczniki Nauk Społecznych
|
2017
|
vol. 9(45)
|
issue 4
7-18
PL
Czy trzeba przekonywać, że socjologia literatury istnieje? Socjologowie, którzy zajmują się zawodowo literaturą, odczuwają często niejako obowiązek tłumaczyć się z takiego wyboru. Tak jakby socjologiczne badanie literatury narażało ich na zarzut zdrady własnej dyscypliny. Borykają się tu bowiem nie tylko z brakiem jednoznacznej metodologii socjologii literatury, ale nawet z bezdyskusyjnym określeniem obszaru jej zainteresowań. W tym artykule, pomyślanym jako tekst wstępny do niniejszego tomu, próbujemy pokrótce zastanowić się nad przyczynami niepewnego statusu socjologii literatury, jego historią i perspektywą na przyszłość.
EN
Do we have to convince that the sociology of literature exists? Sociologists who deal with literature professionally, often feel, say, obliged to explain themselves from the choice they make, as if the sociological study of literature was a kind of reason to accuse them of betrayal of their own discipline. They are struggling here not only with the lack of unambiguous methodology of the sociology of literature, but even with an indisputable definition of the area of its interest. In this article, conceived as a preliminary text to this volume, we are trying to consider briefly the causes of the uncertain status of the sociology of literature, and its history and future prospects.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.