Search results

1

Podkarpaciem urzeczony. Ziemia krośnieńska i jej okolice w zaczarowanym kręgu poezji Białoszewskiego

100%

Styrcz-Przebinda L.

Studia Pigoniana

|

2020

|

vol. 3

|

issue 3

PL

Artykuł ukazuje serdeczny związek Mirona Białoszewskiego z Podkarpaciem, widocznyw jego wczesnej twórczości z początku lat pięćdziesiątych, znanej częściowo tylko z tomuObroty rzeczy (1956). Niektóre utwory z tamtego okresu miały książkowe wydanie dopierow pełnej edycji dzieł Białoszewskiego Państwowego Instytutu Wydawniczego, zakończonejw 2017 roku. Należą do nich, obok Ballad rzeszowskich późniejszych: Wizerunek jagodnyTarnowca, Dukla Janowa oraz Rozalie. Poemat sceniczny (teatr lalki), którymi zajęłam siębliżej, analizując pewne stałe motywy (koło, jazda) i słowa klucze, na przykład drewno(wraz z derywatami słowotwórczymi). Analizując cechy wiejskiego nurtu twórczości Białoszewskiego,przestrzeni zabytkowych kościołów drewnianych i świątków, wskazałampewne analogie z tomem Madonny polskie Jerzego Harasymowicza. Sięgnięcie do tychmniej znanych utworów autora Ballady krośnieńskiej, kojarzonego głównie z poezją lingwistyczną,pozwala dostrzec jego fascynację ziemią krośnieńską i jej okolicami. OpróczKrosna, Odrzykonia, Dukli, Haczowa oraz Biecza i Binarowej – topos Podkarpacia z jegohistoryczną wielokulturowością budują u Białoszewskiego także: Tarnowiec, Wrocanka,Żarnowiec, Żmigród Stary i Nowy, Rogi, Toki, Wołkowyja.

2

Ekwiwalencja polskich czasowników przyjechać, dojechać, zajechać i czasowników rosyjskich приехать, доехать, заехать

100%

Styrcz-Przebinda L.

Przegląd Rusycystyczny

|

2009

|

issue 4

PL

EQUIVALENCY POLISH VERBS PRZYJECHAĆ, DOJECHAĆ, ZAJECHAĆ AND RUSSIAN VERBS ПРИЕХАТЬ, ДОЕХАТЬ, ЗАЕХАТЬ Summary The article deals with three verbs - zajechać, dojechać and przyjechać - in Polish and Russian. The meaning, syntax and - partially - word-formational character is concerned here. Although the mentioned verbs seem to be very similar in both of the languages, the meaning is not totally the same. As for Polish, in some cases they can be used alternatively in specifi c syntactic contexts. In Russian, however, this concerns only two of those: приехать and доехать. It’s also distinctive here that заехать does not have the basic meaning of reaching the border.The work indicates as well ways of expressing that same meaning in other Slavonic lan-guages, those that are more similar to Western ones. Polish and Russian language are analyzed more precisely concerning meanings created by prefi xes in verbs dealing with move. The way of describing these verbs in dictionaries has also been included. ЭКВИВАЛЕНТНОСТЬ ПОЛЬСКИХ ГЛАГОЛОВ PRZYJECHAĆ, DOJECHAĆ, ZAJECHAĆ И РУССКИХ ГЛАГОЛОВ ПРИЕХАТЬ, ДОЕХАТЬ, ЗАЕХАТЬ Резюме В статье рассматривается эквивалентность глаголов движения: приехать, доехать, заехать в русском и польском языках. Несмотря на внешюю схожесть в контекстном упо треблении обнаруживаются существенные различия в лексическом значении приведeнных глаголов. Они отчасти вытекают из различий в морфологической и син-таксической структуре русского и польского языков. Кроме того прагматический ас-пект употребления глагола заехать обусловливает существование значительно больее развитой системы семантических связи в русском языке по сравнении с польским языком. Особое внимание посвящается лексикографической разработке приведeнных глаголов.

3

Koncept „szczęście” w języku rosyjskim na tle języków zachodnich

100%

Styrcz-Przebinda L.

Przegląd Rusycystyczny

|

2010

|

issue 4

PL

КОНЦЕПТ СЧАСТЬЕ В РУССКОМ ЯЗЫКЕ НА ФОНЕ ЗАПАДНИХ ЯЗЫКОВ Резюме В статье сопоставляется место концепта счастье в языковой картине мира на при-мере различных языков. Согласно Вежбицкой, особенно значительные расхождения обнаруживаются между «общеевропейским» концептом счастье и его эквивалентом в английском языке. В отличие от английского happiness, французский и немецкий эквиваленты понятия счастье отличаются более значительной семантико-эмоцио-нальной нагрузкой, будучи ближе к русскому, чем к английскому концепту. В языковой картине мира русского языка счастье относится к сфере идеального и недостижимого в реальности. В статье рассматривается разница в значениях слова счастье в польском и русском языках, анализируется его этимология и ход его сематнической деривации. Показаны правила употребления данного слова и его сочетаемость с другими лексическими единицами. THE IDEA OF HAPPINESS IN RUSSIAN IN COMPARISON TO WESTERN LANGUAGES Summary The article describes certain ways of understanding the meaning of the idea of happi-ness. Areas of philosophy and literature throughout the ages are being used for reference. Historical progress of the idea’s perception is shown from linguistic perspective - Russian and Polish are being compared as having similar attitude in the past, while contemporary use and meaning are illustrated using contrastive analysis of Russian and American, which present different approaches reflecting cultural and mental differences between those two societies these days.The author is basing on Wierzbicka’s and Zalizniak’s studies, claiming that approach similar to those two should be continued and developed focusing more on Polish language.

4

Tęsknota, smutek, żal w dwóch rosyjskich przekładach Pana Tadeusza. Z dziejów recepcji poematu Mickiewicza w Rosji

100%

Styrcz-Przebinda L.

Studia Pigoniana

|

2019

|

vol. 2

|

issue 2

PL

Celem artykułu było porównanie sposobów wyrażania smutku, żalu i tęsknoty w dwóch rosyjskichtłumaczeniach Pana Tadeusza Adama Mickiewicza, autorstwa Zuzanny Mar i ŚwiatosławaŚwiackiego. Szczególną uwagę zwraca się na dwa spośród licznych ekwiwalentów rosyjskich –ТОСКА i УМИЛЕНИЕ. Mają one bowiem rangę specyficznych konceptów lingwokulturowychi są uznawane za nieprzekładalne. Dzięki tabelarycznym zestawieniom cytatów można byłopokazać wariantywność rozwiązań tłumaczy w omawianych kontekstach, a także uchwycićpewne stałe cechy mówienia o smutku i tęsknocie w obrębie rosyjskiego językowego obrazuświata. Poruszone zostały również wybrane zagadnienia recepcji Mickiewicza dawniej i dziśoraz kwestia emancypacji przekładów jako pełnoprawnych i samodzielnych tekstów literatury,w obieg której wchodzą.

5

Pułapki dosłownego tłumaczenia rosyjskiego wykrzyknika Ба! Na przykładach z „Mistrza i Małgorzaty” oraz innych dzieł literackich

100%

Styrcz-Przebinda L.

Studia Pigoniana

|

2023

|

vol. 6

|

issue 6

87-100

EN

The pitfalls of a literal translation of the Russian exclamation Ба!: using examples from “The Master and Margarita” and other literary works The text deals with the problem of translating exclamation marks and the appropriateness of conveying the emotions they convey. Numerous quotations illustrate the meaning of the Russian word Ба!, which in the original refers to surprise, amazement at the sight of someone/something, especially at an unexpected encounter. A literal translation in such situations is not justified in Polish, as the Polish unit ba – which is not identical to the Russian one – functions differently. It falls into the category of apposition or metatextual commentary, always referring to the content of the earlier context.

PL

Pułapki dosłownego tłumaczenia rosyjskiego wykrzyknika Ба! Na przykładach z „Mistrza i Małgorzaty” oraz innych dzieł literackich Tekst dotyczy problemu przekładu wykrzykników i adekwatności przekazu komunikowanych przez nie emocji. Liczne cytaty, egzemplifikujące znaczenie rosyjskiego słowa Ба!, w oryginale dotyczą zdziwienia, zaskoczenia na widok kogoś/czegoś, w szczególności przy nieoczekiwanym spotkaniu. Dosłowne tłumaczenie w takich sytuacjach jest w polszczyźnie nieuzasadnione, ponieważ polska równobrzmiąca jednostka ba – nietożsama z rosyjską – funkcjonuje inaczej. Zalicza się ona do kategorii komentarza metatekstowego, dopowiedzeń, odnoszących się zawsze do treści wcześniejszego kontekstu.

6

Grigorij Krużkow – poezji anglojęzycznej tłumacz niestrudzony

100%

Styrcz-Przebinda L.

Studia Pigoniana

|

2021

|

vol. 4

|

issue 4

121-127

EN

The work of Grigory Kruzhkov is by all means worth describing and popularizing. He is a respected and awarded Russian translator of English-language poetry, translation theorist, professor at the Department of Russian Translation Theory and Practice of the Russian State University for the Humanities. He is, among others, the author of an extensive anthology of translations of 115 English, Irish and American poets and a selection of English and Irish poems and fairy tales. In 2015, he was awarded an honorary doctorate from Trinity College in Dublin. He sees the translator’s work as creativity which – born out of love and spiritual unity with the author of the original – can grant the latter immortality in other languages. This is what the titles of his essays clearly allude to. Interestingly, in Poland, similar conclusions are formulated with great conviction by Wiesław Myśliwski, stressing that the translator must create (not recreate) the work in his own language.

PL

Twórczość Grigorija Krużkowa jest ze wszech miar godna opisu i popularyzacji. To ceniony i nagradzany rosyjski tłumacz poezji anglojęzycznej, teoretyk przekładu, profesor w Katedrze Teorii i Praktyki Przekładu Rosyjskiego Państwowego Uniwersytetu Humanistycznego w Moskwie. Jest m.in. autorem obszernej antologii przekładów 115 angielskich, irlandzkich i amerykańskich poetów oraz wyboru angielskich i irlandzkich wierszy i bajek. W 2015 roku otrzymał tytuł doktora honoris causa Trinity College w Dublinie. Widzi on pracę tłumacza jako twórczość, która rodząc się z miłości i jedności duchowej z autorem oryginału, może zapewnić temu ostatniemu nieśmiertelność w innych językach. Do tego właśnie nawiązują wyraźnie tytuły jego esejów. Co ciekawe, na polskim gruncie analogiczne wnioski formułuje z wielkim przekonaniem Wiesław Myśliwski, podkreślając, że tłumacz musi stworzyć (nie odtworzyć) dzieło na nowo we własnym języku.

7

Cztery eseje o przekładzie (w tłumaczeniu Leokadii Styrcz-Przebindy)

63%

Styrcz-Przebinda L., Krużkow G.

Studia Pigoniana

|

2021

|

vol. 4

|

issue 4

129-153

EN

I present here my translation of four essays by Grigory Kruzhkov on translation. It is a series of three complementary articles: Translation and Quantum Mechanics, Translation and Eros, Translation and Immortality, and a review of Pushkin’s translations of Eugene Oniegin into English. The author’s reflection concerns both the general nature of the translation and the artistic analysis of specific examples from English-language poetry translated into Russian, and in the last text – conversely – various versions of the translation of the masterpiece of Russian classics into English. Kruzhkov is an original poet and translator with great achievements. He translated poets of various eras, from Donne, Keats, Shakespeare, Yeats, Dickinson to Joyce, Kipling, Frost, and Heaney. Due to the unparalleled practical and theoretical competences of the author, who for years has been carrying out his translation and research work, as well as creating his own poetry, these texts open up to the sensitive reader the world of poetry along with the secrets of the translator's arts of Kruzhkov himself.

PL

Przedstawiam tu swoje tłumaczenie czterech esejów Grigorija Krużkowa o przekładzie. Jest to cykl uzupełniających się nawzajem trzech artykułów: Przekład a mechanika kwantowa, Przekład i Eros, Przekład a nieśmiertelność oraz recenzja tłumaczeń Puszkinowskiego Eugeniusza Oniegina na angielski. Refleksja ich autora dotyczy tak ogólnej natury przekładu, jak i analizy artystycznej konkretnych przykładów z anglojęzycznej poezji w tłumaczeniu na rosyjski, a w tekście ostatnim – odwrotnie – różnych wersji przekładu arcydzieła klasyki rosyjskiej na język angielski. Krużkow to oryginalny poeta i tłumacz o wielkim dorobku. Przekładał poetów różnych epok, od Donne’a, Keatsa, Szekspira, Yeatsa, Dickinson po Joyce’a, Kiplinga, Frosta, Heaneya. Ze względu na niezrównane kompetencje praktyczne i teoretyczne autora, od lat prowadzącego swoją pracę przekładową i równolegle badawczą, a także zajmującego się własną twórczością poetycką, teksty te otwierają przed wrażliwym czytelnikiem świat poezji wraz z tajemnicami warsztatu tłumacza.

Refine search results

5 Studia Pigoniana

2 Przegląd Rusycystyczny

7 Styrcz-Przebinda L.

1 Krużkow G.

1 2023

2 2021

1 2020

1 2019

1 2010

1 2009

Podkarpaciem urzeczony. Ziemia krośnieńska i jej okolice w zaczarowanym kręgu poezji Białoszewskiego

Ekwiwalencja polskich czasowników przyjechać, dojechać, zajechać i czasowników rosyjskich приехать, доехать, заехать

Koncept „szczęście” w języku rosyjskim na tle języków zachodnich

Tęsknota, smutek, żal w dwóch rosyjskich przekładach Pana Tadeusza. Z dziejów recepcji poematu Mickiewicza w Rosji

Pułapki dosłownego tłumaczenia rosyjskiego wykrzyknika Ба! Na przykładach z „Mistrza i Małgorzaty” oraz innych dzieł literackich

Grigorij Krużkow – poezji anglojęzycznej tłumacz niestrudzony

Cztery eseje o przekładzie (w tłumaczeniu Leokadii Styrcz-Przebindy)