Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 10

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Content available remote

Pragmatyka słowotwórczego działania (Kontynuacja myśli Marii Honowskiej o technikach stawania się form słowotwórczych)

100%
Waszakowa K.
LingVaria : Półrocznik Wydziału Polonistyki UJ poświęcony zagadnieniom języka i językoznawstwa
|
2015
|
issue 19
99-108
EN
The author refers to selected syntheses and detailed analyses from among the many achievements of word-formation studies in the last fifty years, to briefly discuss the ways in which textual derivatives (belonging to parole) have been described. Particular attention is paid to M. Honowska’s views on the pragmatics of word-formative action. The timeliness of her thought is evident in the perspective of current research, and I believe that it is not so much thanks to Honowska’s intuition, as it is to the accuracy of her opinions, forecasting the paths of word-formative interests and research, and of future development of word-formative methodology. Such description serves as a background for considerations on modern interpretations of textual word-formative expressions. Appreciating the importance of word-formative advertising mechanisms presented in E. Rogowska- Cybulska’s book, the main part of this paper outlines the horizon of research that would need to be accepted in order to fully realize the functioning and the role of word formation in advertising. Textual derivatives are discussed from the perspective of the phenomenon of linguistic usage, i.e. in their relation to a specific speech act, directing their interpretation in such a way as to highlight the activity of both participants of the particular speech act in which they feature.
2
Content available remote

PERSPECTIVES OF CONTRASTIVE STUDIES IN LEXICAL SEMANTICS IN THE LIGHT OF COGNITIVE THEORIES (Perspektywy badan porownawczych w zakresie semantyki leksykalnej w swietle jezykoznawczych teorii kognitywnych)

100%
Waszakowa K.
LingVaria : Półrocznik Wydziału Polonistyki UJ poświęcony zagadnieniom języka i językoznawstwa
|
2009
|
issue 1(7)
49-64
EN
The article consists of four parts. In the first, the authoress presents these theses of cognitive linguistics that she finds especially important for lexical contrastive studies. The second part presents selected procedures used during modelling of the picture of the world in a given language. They are as follows: a reconstruction of a structure of conceptual field, a construction of a cognitive definition and analysis of etymologic data which enables to find semantic connections between existing lexemes and to fill possible gaps. Then the authoress explains the specific character of studies that compare conceptual models from different languages. Finally, she discusses the perspectives of the studies presented above and indicates problems worth considering in a contrastive aspect.
3
Content available remote

Konceptualizace bolesti v polštině: příspěvek ke srovnávacímu výzkumu

100%
Waszakowa K.
Slovo a slovesnost: časopis pro otázky teorie a kultury jazyka (Slovo a slovesnost: A journal for the theory of language and language cultivation)
|
2010
|
vol. 71
|
issue 4
298-309
EN
The paper presents the picture of pain in Polish, as represented by numerous expressions figuring the lexeme bol 'pain'. The expressions were documented either in dictionaries of Polish or in the PWN Corpus of Polish. The main focus is on conceptual metonymies and metaphors used by speakers and writers of Polish to think and talk about pain. It discusses the way they understand experiencing pain, what conceptual schemata and comparisons they invoke. Experiencing physical pain is shown according to the following profiles: 1) the pain itself as a process; 2) pain as a subject-phenomenon; 3) the feeling of pain by the subject-experiencer; 3) the localization of the pain; 4) the actions undertaken by the subject-experiencer to alleviate or eliminate pain; 6) the means used by the subject-experiencer to alleviate and/or eliminate pain. The final part of the paper discusses perspectives on contrastive research which include both a detailed analysis of lexemes pertaining to the semantic field of 'pain' in different languages and the comparison of the ways in which the pain is conceptualized in the languages analyzed.
4
Publication available in full text mode
Content available

Konotacje semantyczne i kulturowe polskiej nazwy barwy zielonej i jej odpowiedników w języku ukraińskim, szwedzkim i wietnamskim

100%
Waszakowa K.
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
|
2000
|
vol. 12
221–232
PL
Artykuł przynosi omówienie konotacji semantycznych i kulturowych właściwych nazwie barwy zielonej w czterech językach: polskim, ukraińskim, szwedzkim i wietnamskim. W opisie materiału językowego, zebranego w ramach zespołowego tematu badawczego z zakresu porównawczej semantyki leksykalnej, autorka koncentruje się na przedstawieniu zjawisk wspólnych przynajmniej dla dwóch z zestawianych języków. Omawiane w pracy nazwy barw odznaczają się dużą łączliwością, która odzwierciedla poszczególne profile ich znaczenia prototypowego, odnoszącego się do roślinności. Uwidocznione w analizie stosunkowo duże zbieżności w kierunkach rozwoju konotacji znaczeniowych i kulturowych podstawowych nazw barw: polskiej zielony, ukraińskiej zełenyj, szwedzkiej grön i wietnamskiej zanh są interpretowane jako argumenty uzasadniające hipotezę o istnieniu pewnych wzorców kulturowych, podstawowych dla ludzkiej percepcji i konceptualizacji.
EN
The article discusses semantic and cultural connotations of the terms for the colour green in four languages: Polish, Ukrainian, Swedish and Vietnamese. In her analysis of the material, collected by a team of researches working on contrastive lexical semantics, the author focuses on phenomena common to at least two out of the four languages. The terms under investigation exhibit considerable valence reflecting various profiles of their prototypical meaning relating to plant life. The developments of semantic and cultural connotations of the Polish zielony, Ukrainian zelenyi, Swedish grön and Vietname.se xanh are rather diverse, which is taken as corroboration of the hypothesis according to which there exist certain cultural patterns basic for human perception and conceptualization.
5
Content available remote

DERIVED ANGLICISMS AS SIGNS OF THE EXPANSION OVER THE LAST QUARTER-CENTURY OF COLLOQUIAL AND CIRCLE - RELATED VOCABULARY WITHIN THE LANGUAGE OF THE MEDIA (Polish title - below)

100%
Waszakowa K.
Slavia Meridionalis
|
2009
|
vol. 9
89-102
EN
(Title in Polish - 'Derywowane anglicyzmy jako wyraz ekspansji slownictwa potocznego i srodowiskowego w jezyku mediów ostatniego cwiercwiecza'). This study presents the dynamic processes by which anglicisms are being made subject to assimilative word-formation in the most current Polish, as these may be set against the more general developmental trend dubbed 'democratisation', to be observed in contemporary Slavic languages. The last quarter century's observed expansion within media language of both colloquial vocabulary and vocabulary associated with a specific circle is something the authoress links with, on the one hand: the younger generation's enhanced need to achieve effective expression, generate value judgments and demonstrate affinity with a given group or circle (i.a. by way of specific wordplay and camouflage); and on the other: a 'laid-back' attitude, with a simultaneous desire (on the part of journalists) to bring the media they represent closer to their audiences or recipients, which is to say to ordinary, everyday users of language.
6
Content available remote

O terminologii kognitywnej z perspektywy słowotwórstwa (na przykładzie polszczyzny)

100%
Waszakowa K.
Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego
|
2020
|
vol. 76
145-164
PL
Artykuł dotyczy zastosowania terminologii kognitywnej w opisie zróżnicowanych zjawisk słowotwórczych, a w szczególności ich konceptualno-dyskursywnych aspektów. Autorka zwraca również uwagę na istnienie w polskiej literaturze przedmiotu wielu terminów, takich jak: amalgamacja, blending, integracja pojęciowa, teoria integracji, teoria stapiania, teoria przestrzeni mentalnych etc., konstruowanie (sceny), obrazowanie, profilowanie czy też konceptualizator, obserwator, subiekt mówiący, nadawca, używanych jako synonimy niedokładne.
EN
Cognitive terminology in a word-formation perspective (the case of Polish). Summary: The article focuses on the use of cognitive terminology involved in the description of various word-formation phenomena and, in particular, their cognitive and communicative aspects. The author notes the coexistence of numerous terms in Polish linguistic literature, such as: amalgamacja, blending, integracja pojęciowa, teoria integracji, teoria stapiania, teoria przestrzeni mentalnych etc., as well as konstruowanie (sceny), obrazowanie, profilowanie and konceptualizator, obserwator, subiekt mówiący, nadawca, which are used as inexact synonyms. Keywords: cognitive linguistics, semantics, linguistic terminology, Polish language, word-formation
7
Content available remote

Internacjonalizacja w słowotwórstwie polszczyzny przełomu XX i XXI wieku jako przykład jednostronnych kontaktów językowych

100%
Waszakowa K.
Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego
|
2019
|
vol. 75
179-194
PL
Artykuł podejmuje próbę odpowiedzi na pytanie dotyczące zakresów i aspektów zjawisk morfologicznych, które wynikają z internacjonalizacji leksyki polszczyzny zarówno przełomu XX i XXI wieku, jak i w ostatnich latach. Głównym celem pracy jest ukazanie, jak pod wpływem nowych zapożyczeń są tworzone (i) nowe derywaty słowotwórcze; (ii) nowe composita, które obecnie coraz wyraźniej stają się dominujące; (iii) nowe typy struktur hybrydalnych. Zjawiska te są widziane jako zależne od tendencji do internacjonalizacji, związanej z językowymi procesami globalizacji, znajdującymi potwierdzenie we współczesnych językach europejskich, w tym słowiańskich.
EN
The article attempts to provide an answer to the questions concerning dimensions and aspects of morphological phenomena which result from the internationalization of the Polish lexical stock, both at the turn of the 21th century and in recent years. The main objective of the paper is to show how new foreign loans influence the formation of (i) new loan-based complex derivatives, (ii) new compound expressions that are becoming more dominant, and (iii) new types of hybrid lexical items. The current tendency to undergo internationalization is viewed by the author as inextricably bound with “linguistic globalization” processes, which finds its confirmation in modern European languages, including Slavic languages.
8
Content available remote

Derywaty słowotwórcze jako kontekstowe struktury pojęciowe o podwójnej referencji

100%
Waszakowa K.
Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego
|
2016
|
vol. 72
231-247
PL
Zaprezentowany sposób myślenia o derywatach słowotwórczych nawiązuje do paradygmatu naukowego, łączącego w sobie cechy kognitywizmu i lingwistyki komunikacyjnej. Przedmiotem badania są struktury słowotwórcze oglądane w perspektywie dynamicznej, tj. w dyskursie (w terminologii Langackerowskiej określanej jako zdarzenie użycia językowego). Swoistość podwójnej referencji derywatu słowotwórczego z kognitywnego punktu widzenia wiąże się ze zdolnością człowieka do charakteryzowania nowego pojęcia poprzez już istniejące. W pracy koncentruję się na pokazaniu zróżnicowanej roli kontekstu w rozumieniu (interpretacji) struktur słowotwórczych jako składników zdarzeń użycia językowego.
XX
The approach to word-formative derivatives presented here is related to a paradigm that combines the features of cognitivism and communicative linguistics. The subject of the study are derivational structures examined from a dynamic perspective, i.e. in an utterance, and interpreted, in accordance with Langacker’s approach, as a language usage event. What makes the double reference of a word-formative derivative unique from the cognitive point of view is the human ability to describe a new idea through the existing ones. In this work, I focus on the diverse roles of context in the understanding (interpretation) of derivational structures which are components of language usage events.
9

Н.Ф. Клименко, Є.А. Карпіловська, Л.П. Кислюк, Динамичнi пpоцеси в сyчacнoмy yкpaїнськoмy лeкcикoнi. Нацioнальнa aкадемiя наук України. Iнститут мовознавства iм. O.O. Потебнi.

100%
Waszakowa K.
Rocznik Slawistyczny
|
2009
|
vol. 58
192-198
10

Stanisława Niebrzegowska-Bartmińska, Definiowanie i profilowanie pojęć w (etno)lingwistyce

100%
Waszakowa K.
Język Polski
|
2022
|
vol. 102
|
issue 2
117-121
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.