Search results

1

Czytanie jako podróż – perspektywa edukacyjna

100%

Rusek M.

Edukacja

|

2012

|

issue 2(118)

44-51

PL

Artykuł przedstawia doświadczenie czytelnicze jednostki z perspektywy dydaktyki literatury. Analogia czytania i podróży służy postawieniu pytań o wolność ucznia jako czytelnika, prywatność i niepowtarzalność indywidualnego aktu lektury i miejsce tego aktu w procesie edukacji, co prowadzi do pytania podstawowego: czy czytelnik potrzebuje szkoły? W centrum rozważań odwołujących się do prac Certeau, Izera, Nietzschego znalazły się następujące problemy: zmiana statusu oraz funkcji literatury we współczesnym życiu społecznym i indywidualnym; odmowa czytania, utrwalanie postawy bierności przez praktyki edukacyjne; utożsamianie wiedzy o literaturze z doświadczeniem jej odbioru. Wnioski koncentrują się wokół redefiniowania celów kształcenia literackiego, ukazywania czytania jako potrzeby egzystencjalnej, czytelniczej wolności i odpowiedzialności; roli szkoły w budowaniu czytelniczych kompetencji oraz zakresu i formy działań nauczyciela. Autorka postuluje zmiany strukturalne, które pozwoliłyby na wprowadzanie różnorodnych rozwiązań organizacyjnych i typów zajęć poświęconych literaturze.

EN

The article deals with teaching literature in the context of individual reading experience. Creating the analogy between reading and journey, questions are posed about the student’s freedom as reader, privacy and the uniqueness of the act of individual reading in the educational process. This culminates with the basic question of whether a reader needs school. The main analysis, supported by references to works of Certeau, Izer and Nietzsche, concentrates on the problems of change of status and function of literature in contemporary life, both social and individual, rejection of reading, preservation of passive attitude through educational routine and identification of knowledge about literature with the experience of its reception. Conclusions concentrate on redefinition of the aims of literary education, presentation of reading as an existential need and also deal with the reader’s freedom and responsibility, the role of school in building the reader’s competence, as well as with the range and form of the teacher’s activity. The author postulates structural changes which would allow introduction of a variety of organizational solutions and classes focusing on literature.

2

„Archiwum” i „repertuar”. Kłopoty z klasyką w szkole podstawowej

100%

Rusek M.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia

|

2019

|

vol. 10

|

issue 285

134-143

EN

The article is dedicated to the issue of reception of literary classics by primary school pupils. The fundamental contemporary reception problem consists in the increasing linguistic and cultural strangeness which hampers, and sometimes even prevents independent reading by pupils. The theoretical reflection concerning the ways of preventing the rejection of the classics, as well as overcoming their strangeness is combined with the analysis of particular cases (Cinderella and its contemporary renarrations, The Barrel Organ by B. Prus, and Revenge by A. Fredro). The conclusions emphasize the importance of hermeneutic activities on the part of the teacher, which should precede and boost the act of reading. These are metaphorically referred to as the “gesture of familiarizing the classics”. The “archive” and “repertoire” metaphors introduced in the title are intended to indicate the direction of changes in the manner of presenting the works from the past. Classics should be perceived not as texts from an archive, but as works from the repertoire which are being prepared for staging, i.e. for (re)reading.

PL

prepared for staging, i.e. for (re)reading. Key words: literary classics, reading, canon, literary education in the primary school, A. Fredro Zemsta (Revenge), B. Prus Katarynka (The Barrel Organ), Cinderella, renarrations

3

Mnemosyne in Museum and at School

100%

Rusek M.

Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio N – Educatio Nova

|

2020

|

issue 5

EN

The article is dedicated to the issue of cultural memory in Polish studies. It is discussed in the context of the so-called memory turn, and the transformations occurring in the museum science under the influence of the “new museology”. The text consists of three parts. The first one concerns the changes and shifts in the discourse of cultural and social memory in the days of the increasing musealization process. The second one indicates new educational strategies in narrative, critical, and especially in participatory museums, which contributes to the formation of new models of participation in culture and of receptive habits. The third part, on the other hand, provides diagnoses concerning challenges, as well as the hints which the transformations of the museum activities in the field of education offer to Polish studies.

PL

Artykuł poświęcony jest zagadnieniu pamięci kulturowej w edukacji polonistycznej. Kwestia ta została omówiona kontekście tzw. zwrotu pamięciowego oraz przekształceń zachodzących w muzealnictwie pod wpływem „nowej muzeologii”. Tekst składa się z trzech części. Pierwsza z nich dotyczy zmian i przesunięć w dyskursie o pamięci kulturowej i społecznej w czasach narastającego procesu muzealizacji. W drugiej wskazane zostały nowe strategie edukacyjne w muzeach narracyjnych, krytycznych, a zwłaszcza w muzeum partycypacyjnym, co przyczynia się do formowania nowych wzorów uczestnictwa w kulturze i przyzwyczajeń odbiorczych. Z kolei trzecia część przynosi rozpoznania dotyczące wyzwań, ale i podpowiedzi, jakie dla kształcenia polonistycznego płyną z transformacji zachodzących w działalności muzeów na polu edukacyjnym.

4

Laboratoria wspólnoty? Wokół literackich świadectw i pedagogicznych rozpoznań

100%

Rusek M.

Polonistyka. Innowacje

|

2023

|

issue 17

59-72

EN

The article is dedicated to answering the question of whether school can be thought of as a laboratory of community. The analysis focuses on the images of various relations functioning in the school environment which are present in literature of different epochs. Indicated are these directions in educational practice which allow the development of the culture of coexistence that prevents the phenomena of exclusion or ostracism. The inspiration for such an approach was provided by the concept of future-oriented humanities, which Ewa Domańska called prefigurative. According to this idea, the objective of humanities is to imagine tomorrow and shape its possible scenarios. The anthropological approach made it possible to combine the literary and pedagogical perspectives. The practice of eutorics (a term introduced by Dorota Korwin-Piotrowska, who also described this field of rhetoric) was considered the basis for thinking about school as a laboratory of community.

PL

Artykuł poświęcony jest odpowiedzi na pytanie, czy o szkole można myśleć jako o laboratorium wspólnoty. Analizie zostały poddane obrazy rozmaitych relacji funkcjonujących w środowisku szkolnym, które przynosi literatura różnych epok. Wskazano te kierunki w edukacyjnej praktyce, które pozwalają na rozwijanie kultury współbycia, zapobiegającej zjawiskom wykluczenia czy ostracyzmu. Inspiracji do takiego ujęcia dostarczyła koncepcja humanistyki skierowanej ku przyszłości, którą Ewa Domańska nazwała prefiguratywną. W myśl tej idei celem humanistyki jest wyobrażanie sobie jutra i kształtowanie jego możliwych scenariuszy. Podejście antropologiczne pozwoliło na połącznie perspektywy literaturoznawczej i pedagogicznej. Za podstawę myślenia o szkole jako laboratorium wspólnoty uznano praktykowanie eutoryki (termin wprowadzony przez Dorotę Korwin-Piotrowską, która opisała również tę dziedzinę retoryki).

Refine search results

1 Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio N – Educatio Nova

1 Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia

1 Edukacja

1 Polonistyka. Innowacje

4 Rusek M.

1 2023

1 2020

1 2019

1 2012

Czytanie jako podróż – perspektywa edukacyjna

„Archiwum” i „repertuar”. Kłopoty z klasyką w szkole podstawowej

Mnemosyne in Museum and at School

Laboratoria wspólnoty? Wokół literackich świadectw i pedagogicznych rozpoznań