Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 7

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

„a wiosną – niechaj wiosnę, nie Polskę, zobaczę” – postawy młodego pokolenia literatów wobec odzyskania niepodległości

100%
Doliwa K.
Miscellanea Historico-Iuridica
|
2018
|
vol. 17
|
issue 1
11-24
EN
The aim of the paper is to present the artistic attitudes of the most outstanding Polish writers towards the newly regained independence. In the first years of independent Poland young artists carried out surprising postulate of the “great moralizer” Stefan Żeromski, who called for literature to be deprived of didactic functions. From that time on, the role of literature was not to serve the propagation of patriotism and raise young people, but rather to serve beauty and artistry and to praise what the writer recognized as beautiful or important. Literary work “has gone out into the street” – topics that were considered to be trivial but related to everyday life were raised, cabarets were created and happenings were multiplying. Unfortunately, Żeromski’s indications about the emancipation of literature from its moralistic function could only be applied in the first few years of the reborn Republic – history forced its creators to speak again on more important issues.
PL
Celem opracowania jest przedstawienie artystycznych postaw polskich pisarzy wobec odzyskanej właśnie niepodległości. W pierwszych latach niepodległej Polski młodzi twórcy, przyszli skamandryci i futuryści, realizowali zaskakujący postulat dotychczasowego „wielkiego moralizatora” – Stefana Żeromskiego – by zdjąć z literatury ciężary dydaktyczne. Odtąd literatura służyć miała służyć nie, jak dotąd, krzewieniu patriotyzmu i wychowywaniu młodych, tylko samemu pięknu i artyzmowi, pochwale tego, co za piękne czy istotne uznawał sam pisarz. Twórczość literacka „wyszła na ulicę” – podejmowano tematy dotąd uważane za błahe, związane z życiem codziennym, powstawały kabarety, mnożyły się happeningi. Niestety, wskazania Żeromskiego dotyczące uwolnienia literatury z jej funkcji służebnej, moralizatorskiej, mogły znaleźć zastosowanie jedynie w kilku pierwszych latach odrodzonej Rzeczpospolitej – wielka historia zmusiła twórców, by ponownie zabrali głos w sprawach ważnych.
2

Philosophical and Linguistic Sources of Herbert L. A. Hart’s Theory of Law

100%
Doliwa K.
Studies in Logic, Grammar and Rhetoric
|
2016
|
vol. 46
|
issue 1
231-254
EN
The paper presents H. L. A. Hart as a leading exponent of the analytic orientation in legal philosophy. Hart showed that the principles and methods of analytic philosophy yield fruitful implications to law, where they may foster fresh ideas and innovative solutions. The text emphasizes the linguistic aspect of Hart’s works; his achievements in legal theory are discussed in the context of the principles of ordinary language philosophy.
3
Publication available in full text mode
Content available

Spory o pojęcie dzieciństwa i podmiotowość dziecka od średniowiecza do czasów nowożytnych

100%
Doliwa K.
Miscellanea Historico-Iuridica
|
2020
|
vol. 19
|
issue 1
23-39
EN
The article presents the controversy around the concept of childhood and subjectivity of a child in past centuries - in the Middle Ages and the early modern period. One of the analyzed issues concerns the existence in medieval culture of understanding the child as a being different from an adult. According to the widespread view, formulated in the 1960s and 1970s by Philipp Ariés, childhood in the Middle Ages was not noticed, it was not considered a separate, important stage in human life, a period governed by specific rules, different from important principles of the adult community. The child entered the adult world very early and assumed the role assigned to him. The discovery of childhood did not take place until the 16th and 17th centuries, when it began to be recognized that the child was and should be the subject of special treatment. Ariés' view of the non-existence in the Middle Ages of the sense of separateness of childhood is criticized by some medievalists - they accuse the French researcher of technical defects and an analysis of unrepresentative, too scarce source materials. According to the adversaries of Ariés, the analysis of childhood in the Middle Ages cannot be based on the modern definition of this term, just as considering the relationship "children - adults" in the Middle Ages cannot refer to contemporary categories. Opponents of the thesis about the non-existence of the concept of childhood in the Middle Ages argue that this epoch had its own vision of it, but it was a vision definitely different from the present one. The early modern period bring a new approach to childhood and the subjectivity of a child - the seventeenth century, in addition to the approach that the child placed at the center of family life, promotes an attitude that places particular emphasis on the child's development and fulfilment of its mental needs, while the eighteenth century brings a "romantic" vision of the child when it becomes - as a bearer of exceptional qualities and a creature of extraordinary sensitivity - a role model for adults. The development of education has certainly contributed to the formation of a subjective approach to children; the evolution of the attitude towards children in the human mentality finds its fullest reflection in the development of education and school institutions. Today, the concepts of childhood and the subjectivity of a child are the subject of complex interdisciplinary research - scientists from various fields of science combine their efforts to develop the most complete concept of childhood, corresponding to the challenges of modern times.
PL
Artykuł przedstawia kontrowersje wokół pojęcia dzieciństwa i podmiotowości dziecka w epokach minionych – w średniowieczu i czasach nowożytnych. Jedno z analizowanych zagadnień dotyczy kwestii istnienia w kulturze średniowiecza rozumienia dziecka jako istoty różnej od dorosłego. Według rozpowszechnionego poglądu, sformułowanego w latach 60-tych i 70-tych ubiegłego stulecia przez Philippa Ariés, dzieciństwo w wiekach średnich nie było dostrzegane, nie uznawano go za odrębny, ważny etap w życiu człowieka, okres którym rządziły szczególne reguły, różne od zasad ważnych w społeczności dorosłych. Dziecko wchodziło bardzo wcześnie w świat dorosłych i przyjmowało wyznaczoną mu w nim rolę. Odkrycie dzieciństwa nastąpiło dopiero w wieku XVI i XVII, kiedy zaczęto pojmować, że dziecko jest i powinno być podmiotem szczególnego traktowania. Pogląd Ariésa o nieistnieniu w średniowieczu poczucia odrębności dzieciństwa jest przez część mediewistów krytykowany – zarzucają oni francuskiemu badaczowi wady warsztatowe i analizę niereprezentatywnych, zbyt skąpych materiałów źródłowych. Według adwersarzy Ariés analiza dzieciństwa w średniowieczu nie może być prowadzona w oparciu o współczesną definicję tego terminu, podobnie jak rozpatrywanie relacji „dzieci – dorośli” w wiekach średnich nie może odwoływać się do kategorii współczesnych. Przeciwnicy tezy o nieistnieniu w średniowieczu koncepcji dzieciństwa dowodzą, że epoka ta miała swoją własną jego wizję, tyle że była to wizja zdecydowanie różna od współczesnej. Czasy nowożytne przynoszą nowe podejście do dzieciństwa i podmiotowości dziecka – wiek siedemnasty obok podejścia, które dziecko stawiało w centrum życia rodzinnego, promuje postawę, która nacisk szczególny kładzie na rozwój dziecka i zaspokojenie jego potrzeb psychicznych. Wiek XVIII z kolei przynosi „romantyczną” wizję dziecka, kiedy staje się ono – jako nosiciel wyjątkowych cech i istota o niezwykłej wrażliwości – wzorem do naśladowania dla dorosłych. Do ukształtowania się podmiotowego podejścia do dzieci przyczynił się z pewnością rozwój szkolnictwa; ewolucja postawy wobec dziecka w ludzkiej mentalności znajduje swoje najpełniejsze odbicie właśnie w rozwoju edukacji i instytucji szkoły. Dzisiaj pojęcia dzieciństwa i podmiotowości dziecka są przedmiotem złożonych badań interdyscyplinarnych – uczeni z zakresu różnych dziedzin nauki łączą wysiłki by wypracować jak najpełniejszą, odpowiadającą wyzwaniom współczesności koncepcję dzieciństwa.
4

State for individuals and communities in the philosophy of Thomas Hobbes

100%
Doliwa K.
Studies in Logic, Grammar and Rhetoric
|
2011
|
issue 24(37)
47-56
EN
This paper aims at identifying the implications which in the Hobbesian system are the consequences of people’s acceptation of the social agreement and constitution in the state. This is an important moment both for the community, which expresses its agreement for the state, and for each individual, the signatories of the contract. The state establishment connected with the resignation from the individuals’ inherent freedom of individuals, which is the price to be paid for the state, results in the birth of the legal system, and is also linked to the rise of morality. In the state of nature, preceding the state establishment, law could not act and there was no space for moral behavior. According to Hobbes, the state birth is a natural consequence of man’s rational nature; the state, because of the qualities humans have, was predestined to exist. For Hobbes, the state – Leviathan – is the embodiment of virtue, which as the only one allows for the operation of law, and thus enables man to be protected against the danger of violent death. The state status is the only state in which the individual is able to develop natural virtues, in which societies develop and enrich, and cultures enjoy their flowering time and prosperity.
5
Publication available in full text mode
Content available

On the Language of the Preamble to the Constitution of the Republic of Poland and its Functions

100%
Doliwa K.
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
|
2023
|
issue 6(76)
365-374
PL
Przedmiotem i celem artykułu jest refleksja nad językową formą preambuły do obowiązującej Konstytucji RP. Jak wszystkie preambuły, ma ona specyficzną formę, która wyraźnie różni się od zwykłych tekstów formułowanych w języku prawa, przez co jej normatywny charakter bywa kwestionowany w doktrynie. Tekst preambuły pełni szereg funkcji: opisową, ekspresyjną, impresyjną, a także performatywną (sprawczą) i poetycką, i może być analizowany przez pryzmat każdej z nich. Analiza preambuły różni się zatem od analizy typowej wypowiedzi sformułowanej w języku prawa.
EN
The object and purpose of this paper is to reflect on the linguistic form of the preamble to the current Constitution of the Republic of Poland. Like all preambles, it has a specific form that is clearly different from ordinary texts formulated in the language of the law, and as a result, its normative character is sometimes questioned in the doctrine. The text of the preamble performs a number of functions: descriptive, expressive, impressionistic, as well as performative (causal), and poetic, and can be analyzed through the lens of each of them. Thus, the analysis of the preamble differs from that of a typical utterance formulated in the language of the law.
6

Thomas Hobbes as a precursor of J. L. Austin’s theory of performatives

75%
Doliwa K.
Studies in Logic, Grammar and Rhetoric
|
2009
|
issue 19(32)
81-88
7

Introduction

63%
Święczkowska H., Doliwa K.
Studies in Logic, Grammar and Rhetoric
|
2011
|
issue 24(37)
7-8
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.