Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 8

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

OBOWIĄZKOWA BEZŻENNOŚĆ I CZYSTOŚĆ SEKSUALNA KSIĘŻY RZYMSKOKATOLICKICH W WYOBRAŻENIACH I OCENACH MŁODZIEŻY GIMNAZJALNE

100%
Baniak J.
Colloquium Wydziału Nauk Humanistycznych i Społecznych AMW
|
2019
|
issue 1
5-22
PL
W artykule tym ukazuję wyobrażenia i oceny młodzieży gimnazjalnej dotyczące obowiązkowego celibatu i abstynencji (czystości) seksualnej księży rzymskokatolickich. Podstawę dla tej prezentacji stanowią wyniki moich badań socjologicznych, które zrealizowałem w latach 2007-2008 wśród 995 gimnazjalistów w Kaliszu i w środowisku wiejskim tego regionu. Badania te wykazały, że 75 procent gimnazjalistów odrzuca obowiązek celibatu i czystości seksualnej dla wszystkich księży, a tylko 25 procent twierdzi, że celibat powinni wybierać dobrowolnie sami księża, jeśli potrafią żyć w samotności. Księża odrzucający celibat powinni mieć żony i dzieci, własne rodziny. Większość gimnazjalistów badanych kwestionuje doktrynę Kościoła rzymskokatolickiego nakazującą wszystkim księżom w parafiach i zakonach celibat i czystość seksualną. Kościół, w ocenie badanych gimnazjalistów, powinien dać księżom żonatym pieniądze na utrzymanie ich rodzin. Zaledwie co czwarty respondent chciałby sam ponosić koszty utrzymania tych rodzin. Środki na utrzymanie rodzin księży żonatych mogłyby też pochodzić z podatku kościelnego, płaconego przez katolików w parafiach. Gimnazjaliści z Kalisza ujawniają krytyczne nastawienie do obowiązkowego celibatu i do czystości seksualnej księży. Bardziej optymistyczne nastawienie do celibatu księży mają gimnazjaliści wiejscy. Wiara religijna najsilniej wpływa na postawy gimnazjalistów wobec obowiązkowego celibatu i abstynencji seksualnej księży. Respondenci głęboko wierzący i wierzący akceptują celibat częściej i bez zastrzeżeń. Natomiast niewierzący i obojętni religijnie częściej kwestionują obowiązek celibatu i abstynencji seksualnej księży.
EN
In this article, I present the ideas and opinions of the junior high school students regarding obligatory celibacy and purity (abstinence) sexual of the Roman-Catholic priests. The basis for this presentation are the results of my sociological research, which I realized in the years 2007-2008 among in Kalisz and in rural gymnasiums of this region. My research has shown 75 percent of the junior high school students reject the obligatory celibacy and sexual purity of all priests, and only 25 percent think that celibacy should be chosen voluntarily by the priests if they can live in solitude. Priests questioning celibacy should have their own wives and children, their own families. Most of the gymnasiums students questioned also the doctrine of the Roman-Catholic Church requiring all priests in parishes and convents (monastery) of celibacy and sexual purity. The Church, in the opinion of the junior high school students, should give married priests money support their families. Only every fourth respondent would like to maintain a family of married priests. Money to support the families of married priests tax paid by Catholics in parishes. The junior high school students from Kalisz more often reveal critical attitudes towards obligatory celibacy and sexual purity of the priests. The junior high school students from the rural schools have a more optimistic attitude to the priests’ celibacy. Religious faith has the strongest influence on the attitudes of the junior high school students towards celibacy and sexual purity of the priests. The respondents who are deeply religious and believers accept celibacy more often and without reservation. However, unbelievers and indifferent religious people more often question the duty of celibacy and sexual abstinence (purity) of the priests.
2
Publication available in full text mode
Content available

Godność ludzka w hierarchii wartości podstawowych społeczeństwa polskiego w świadomości młodzieży licealnej i akademickiej. Studium socjologiczne

100%
Baniak J.
Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne
|
2017
|
vol. UCS 2017
|
issue UCS 2017: 21(4)
21-39
PL
W artykule tym prezentuję wyniki moich badań socjologicznych, które ukazują postawy i oceny jako składniki świadomości, licealistów i studentów wobec miejsca godności człowieka w hierarchii wartości podstawowych uznawanych i realizowanych oraz wobec wartości postulowanych przez młodzież do akceptacji i realizacji w społeczeństwie polskim. Do wartości podstawowych respondenci włączają też godność osobową człowieka. Badania te zrealizowałem w 2011 roku wśród 456 licealistów w Kaliszu i wśród 426 studentów uniwersytetu w Poznaniu. W całej zbiorowości było 508 kobiet i 374 mężczyzn. Badania wykazały, że dzisiejsza polska młodzież w zdecydowanej większości (80%) godność człowieka postrzega jako wartość podstawową, która jest konieczna w osobistym i społecznym życiu ludzi. Jednocześnie młodzież badana wie, że godność ta nie jest wartością stałą w życiu każdego człowieka, gdyż ciągle zagrażają jej różne czynniki, zaniżają jej znaczenie lub powodują zanikanie. Respondenci zaznaczają, że niektórzy Polacy nie dostrzegają w godności ludzkiej wartości podstawowej, lekceważą jej rolę i znaczenie we własnym życiu indywidualnym i społecznym. Respondenci chcą, żeby godność ludzka odzyskała właściwe miejsce w hierarchii wartości podstawowych i uroczystych, uznawanych i realizowanych w polskim społeczeństwie. Godność zapewnia ludziom wolność osobistą, poczucie własnej wartości i bezpieczeństwa, właściwych relacji z innymi osobami i grupami społecznymi, nadaje sens ich życiu. Troszcząc się o własną godność, jednostka powinna także akceptować i szanować godność osobową każdego człowieka.
3
Publication available in full text mode
Content available

Czy kryzys wiary? Prawdy religijne katolicyzmu w świadomości licealistów i studentów. Od akceptacji do kontestacji

100%
Baniak J.
Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne
|
2016
|
issue 17
28-50
PL
Badania analizowane w tym artykule zrealizowałem w 2011 r. wśród 456 licealistów w Kaliszu i wśród 426 studentów w Poznaniu w ramach szerokiego projektu dotyczącego nastawienia młodzieży polskiej do religii katolickiej i Kościoła rzymskokatolickiego. Badania te wykazały, że stopniowa erozja ortodoksji religijnej w środowisku młodzieży licealnej i akademickiej obecnie nabiera większego tempa, niż było ono zauważalne pod koniec XX w. Tempo to jest też większe niż w środowisku młodzieży gimnazjalnej (Baniak 2006: 183–212), gdyż erozja ortodoksji religijnej w środowisku licealistów i studentów jest bardziej dynamiczna i nie tylko obejmuje podstawowe tezy wiary chrześcijańskiej, lecz także dotyczy związków wiary i religii z moralnością katolicką. Związki te wyraźnie tu słabną lub całkiem zanikają. Młodzież licealna i akademicka liczniej i częściej odchodzi od religijności zdogmatyzowanej do religijności selektywnej i ukierunkowanej wyłącznie na podstawowe treści doktryny religijnej. Coraz częściej pojawiają się też wśród tej młodzieży postawy i działania kontestujące zasady wiary katolickiej, kwestionujące ich sens i autentyczność, a nawet postawy wyraźnie zsekularyzowane, które często prowadzą wprost do porzucania wiary i religii. Postawy selektywne i kontestujące dogmaty wiary katolickiej przejawia więcej niż jedna trzecia licealistów i niemal połowa studentów uczestniczących w badaniu. Niektórzy respondenci słabnięcie swojej wiary czy jej zanikanie traktują jako zwykłą kolej losu, ukazując w ten sposób, że dogmaty wiary są im obojętne, że straciły już wartość w ich hierarchii znaczeń życiowych.
4
Publication available in full text mode
Content available

Wierna miłość i zdrada małżeńska w ocenie licealistów i studentów

100%
Baniak J.
Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne
|
2017
|
vol. UCS 2017
|
issue UCS 2017: 18(1)
15-31
PL
W artykule tym ukazuję wyobrażenia i oceny licealistów i studentów dotyczące miłości, wierności i zdrady małżeńskiej. Prezentacja ta opiera się na wynikach moich badań socjologicznych zrealizowanych w 2011 r. wśród uczniów liceów ogólnokształcących i profilowanych w Kaliszu (456) i wśród studentów Wyższej Szkoły Komunikacji i Zarządzania w Poznaniu (436). Badania wykazały, że: 1) respondenci w znacznej większości (73,6%) poprawnie rozumieją istotę miłości, wierności i niewierności małżeńskiej; 2) zdecydowana większość licealistów i studentów (78,2%) akceptuje wzajemną wierność małżonków i widzi w niej podstawowe kryterium trwałości i nierozerwalności małżeństwa; 3) w ocenie przeważającego odsetka respondentów (89,4%) wierność obowiązuje w równym stopniu żonę i męża, gdyż oboje małżonkowie są odpowiedzialni za trwałość swojego związku i własnej rodziny; 4) jedynie niewielki odsetek respondentów w obu kategoriach (13,5%) kwestionuje dozgonną wierność małżeńską i opowiada się za możliwością zdrady małżeńskiej, uzasadniając ją różnymi powodami i przyczynami; 5) religijne i świeckie podejście respondentów do miłości małżeńskiej, instytucji małżeństwa i rodziny najsilniej wpływa na postrzeganie przez nich wierności i niewierności małżeńskiej – respondenci religijni liczniej opowiadają się za dozgonną i bezwarunkową wiernością obojga małżonków, zaś respondenci niereligijni są bardziej tolerancyjni i liczniej opowiadają się za zdradą małżeńską, a zarazem kwestionują konieczność wierności małżonków ponad ich osobiste i pozaosobiste możliwości; 6) respondenci w moich badaniach, zwłaszcza studenci, w większym odsetku niż respondenci w innych badaniach są skłonni opowiedzieć się za niewiernością małżeńską, jeśli małżeństwo funkcjonuje nieadekwatnie do oczekiwań obojga małżonków, nie daje im pełnej satysfakcji ze wspólnego życia i szczęścia osobistego. Oczywiście jest to subiektywne rozumienie niewierności małżeńskiej i jest ona uzasadniona różnymi czynnikami przez tych respondentów.
5
Publication available in full text mode
Content available

Kapłństwo instytucjonalne w wyobrażeniach i ocenie młodzieży polskiej. Od akceptacji do kontestacji

100%
Baniak J.
Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne
|
2015
|
issue 13
72-107
PL
Kapłaństwo instytucjonalne jest przedmiotem badań nauk humanistycznych i społecznych, w tym socjologii religii. Kapłaństwo jest również przedmiotem zainteresowania zwykłych, przeciętnych ludzi, szczególnie tych, którzy głęboko wierzą w Boga i są religijni. W tym artykule ukazuję nastawienie młodzieży polskiej do kapłaństwa i do księży. Grupę objętą badaniami stanowią uczniowie wybranych liceów ogólnokształcących i profilowanych w Kaliszu (456) oraz studenci Wyższej Szkoły Komunikacji i Zarządzania w Poznaniu z czterech kierunków: socjologii, pedagogiki, informatyki i zarządzania (426). Badania te zrealizowałem w 2007 i 2011 roku, a celem ich było poznanie poztsaw uczniów i studentów do kapłaństwa i do księży w Polsce.
6
Publication available in full text mode
Content available

Religia i jej rola egzystencjalna w wyobrażeniach i krytycznej ocenie młodzieży licealnej i akademickiej w Polsce.

100%
Baniak J., Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu I. S., prof. zw. dr hab. Józef Baniak U. i. A. M., j.baniak@amu.edu.pl
Władza sądzenia
|
2015
|
vol. 6. O przygodności religii w postsekularnym świecie
PL
W artykule zaprezentowane zostały postawy i oceny formułowane przez uczniów szkół średnich i studentów na temat tego, jaką rolę pełni religia w życiu człowieka . Respondenci, wywodzący się ze wskazanych zbiorowości, byli pytani czy religia ma wpływ na takie sfery ludzkiego życia jak: szczęście, miłość, moralność, edukacja, socjalizacja, a także czy chrześcijaństwo jest jedyną prawdziwą religią? Badania dotyczące tej problematyki były prowadzone w latach 2007–2010 wśród 456 uczniów szkół średnich w Kaliszu oraz 426 studentów w Poznaniu. Ogółem objęto nimi 508 kobiet i 374 mężczyzn. Znaczącą rolę religii w życiu człowieka w pełni dostrzegało 30,7% respondentów, częściowo zaś – 11,3%. Ponad połowa badanych (52,6%) jednak w sposób bezpośredni i wyraźny kwestionowała ten punkt widzenia, uznając rolę religii za niezbyt istotną w życiu człowieka. Stanowisko to było częstsze wśród studentów (67,8%) aniżeli wśród uczniów szkół średnich (59,2%). Pogląd, zgodnie z którym religia odgrywa istotną rolę w życiu człowieka, był akceptowany głównie przez respondentów głęboko wierzących w Boga (88,7%) i osoby tradycyjnie religijne (67,5%), w nieco mniejszym stopniu zaś przez tę grupę badanych, która pozostawała religijnie neutralna (40,7%). Z kolei respondenci niewierzący najczęściej kwestionowali rolę religii (91,7%) i tylko 7,2% spośród nich twierdziło, że do pewnego stopnia pomaga ona zrozumieć niektóre aspekty ludzkiej egzystencji tj. ból, cierpienie czy śmierć. Jak widać zatem, zarówno religijne, jak i ateistyczne postawy głęboko wpływały na postrzeganie religii i ocenę roli, jaką pełni ona w życiu człowieka. Wpływ na tę ocenę takich cech demograficznych, jak płeć czy wykształcenie, pozostawał wyraźnie słabszy. Respondenci okazali się także bardzo krytyczni względem stwierdzenia, że chrześcijań- stwo jest jedyną prawdziwą religią: 46,5% zdecydowanie nie akceptowała tego poglądu i uznała go za fałszywy. Z ich punktu widzenia, wszystkie religie, włączając w to chrześcijaństwo, są sobie równe i formułują identyczne cele. Wyjątkowość chrześcijaństwa była akceptowana jedynie przez 27,1% badanych, którzy wierzyli w to, że prawdziwą religią jest ta wyznawana przez nich, a wszystkie inne są fałszywe. Pozostali respondenci (22,3%) w ogóle nie odnieśli się do tej kwestii Wyniki badania pokazują, że postawy młodych Polaków względem religii i roli jaką odgrywa ona w życiu człowieka, są bardzo zróżnicowane, wyraźnie jednak krytyczne, kwestionujące znaczenie wiary w wielu obszarach ludzkiej egzystencji. Znacząca rola religii jest akceptowana jedynie przez niewielki odsetek młodych ludzi.
EN
Summary: In this article I present ideas and assessments of high school students and students on religion candits role in people’s lives. Respondents were asked whether religion affects people’s lives such areas as: happiness, love, suffering, morality, education, socialization, as well as whether the Christian religion is the only true religion? Research on this topic was carried out between 2007–2010 among 456 high school students in Kalisz and 426 students in Poznan. The whole group of research subjects included 508 women and 374 men. The role of religion in a life is fully recognized by 30.7% and partially by 11.3% of respondents. In contrast, 52.6% of respondents, including more numerous students (67.8%) than high school students (59.3%) directly and strongly question the role of religion in the lives of people, consider it to be quite unnecessary. The role of religion is accepted mostly by respondents deeply believing in God (88.7%) and the traditional believers (67.5%), but it is accepted to less extent by the religiously neutral group (40.7%). Non believing respondents most frequently question the role of religion (91.7%), and only 7.2% stated that religion helps to understand some spheres of life such as pain, suffering or death, although still to the limited extent. Either religious or atheistic attitude profoundly influences the perception and evaluation of the role of religion in people’s lives. The influence of gender and education level on this assessment is significantly weaker. Respondents were very critical about the claim that Christianity is the only true religion: 46.5% definitely not accept this claim, and assesses them as untrue. In their recognition all of the religions, including the Christianity, are equal and tend to an identical purpose. Exclusivity of the Christianity is accepted only by 27.1% of the respondents, who believe that true religion is just their religion, but other religions are false. Other group of respondents (22.3%) did not address this issue at all. These studies showed that the attitude of Polish youth toward religion and its role in people’s lives is very diverse and clearly critical, questioning the importance of religion in many areas of life. The serious role of the religion is possible and accepted only by a smaller percentage of the young people in both the groups.
7
Publication available in full text mode
Content available

Obowiązkowa bezżenność i abstynencja seksualna księży rzymskokatolickich w wyobrażeniach i ocenach kobiet żyjących z księdzem we wspólnym związku

100%
Baniak J., Instytut Socjologii UAM w Poznaniu, Józef Baniak – prof. zw. dr hab. p. n.-b. i. d. n. W. N. S. w. I. S. U. i. A. M. w. P. W. o. j. z. a. i. b. z. s. s. r. i. r., j.baniak@amu.edu.pl
Władza sądzenia
|
2017
|
vol. 13
PL
W artykule tym ukazuję postawy i oceny kobiet żyjących w związkach z księżmi diecezjalnymi i zakonnymi w Polsce dotyczące obowiązkowej bezżenności i abstynencji seksualnej duchownych w Kościele rzymskokatolickim. Podstawę tej prezentacji stanowią wyniki kilku moich badań socjologicznych dotyczących nastawienia różnych grup respondentów do celibatu i abstynencji seksualnej księży. Badania zrealizowałem wśród 110 kobiet związanych z księżmi. Badania te wykazały, że dominująca większość tych kobiet kwestionuje sens i cel obowiązkowej bezżenności i abstynencji seksualnej księży. Kobiety te nie widzą związku celibatu obowiązkowego z kapłaństwem instytucjonalnym. Jedynie kilka tych kobiet opowiada się za celibatem dobrowolnie wybranym przez księdza. Większość kobiet związanych z księżmi chce, aby pozostali oni kapłanami i jednocześnie żyli z nimi w trwałych konkubinatach. Niektórzy księża żyjący z badanymi kobietami mają także własne dzieci. Nie wszystkie związki kobiet z księżmi są trwałe. Niektórzy księża opuszczają swoje kobiety z różnych powodów, w tym z chęci powrotu do kapłaństwa opartego na bezżenności i abstynencji seksualnej. Podobnie też niektóre kobiety opuszczają księży i przerywają związek z nimi z wielu rożnych powodów. Wśród motywów uzasadniających wzajemne związki kobiet z księżmi pojawia się potrzeba miłości i potrzeba seksualna. Niektóre kobiety i niektórzy księża przeżywają dylematy moralne z powodu własnego związku i nie umieją ich właściwie rozwiązać.
EN
The main goal of this paper is presentation of opinions and attitudes of Polish women living in intimate relations with Romano-catholic priests and monks toward their obligatory celibacy and sexual abstinence. The article is result of author qualitative research conducted in Poland on the group of 110 women who has a priest or monk for a partner. The results showed that this women question and don’t understand the meaning of obligatory celibacy and sexual abstinence. That women don’t see the connection between obligatory celibacy and institutional priesthood. However, they want for a priest partner both: priesthood and live with concubinage with them. The research showed also that: some of the priest who live in informal relation with researched women have the children with them; not all relations has a permanent character; there is a group of the priests who stopped informal relation because they wanted to get back to a virtuous life in the church. The main reason for staying in such kind of intimate relations is need for love and sex. Some of researched women and their partners experienced the moral dilemmas because of living in such a relation and were unable to stop it.
8
Publication available in full text mode
Content available

Łapownictwo w moralnej ocenie religijnych i niereligijnych studentów stacjonarnych i niestacjonarnych

100%
Baniak J., Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu; Wydział Nauk Społecznych; Instytut Socjologii
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica
|
2012
|
vol. 40
EN
The article presents the results of my sociological research regarding full-time and extramural students’ attitudes towards bribery as a common form of corruption. The research encompassed 480 students representing the following areas of study: computer science, management, marketing, pedagogy, sociology, philosophy, law and Catholic theology. The attitudes of students towards bribery were correlated with four independent variables: sex, mode of study (full-time and extramural), field of study, and having a religious or non-religious (laic, secular) worldview. The study illustrates that student’s attitude towards corruption, including bribery depends most on whether the subject represents a religious or a non-religious outlook. The religious students are characterized by a deeper moral sensitivity than are non-religious students, and therefore more often morally condemn giving and accepting bribes, as well as other forms of corruption. The students of Catholic theology condemned bribery most strongly, compared to the students of other areas of studies. More than one-forth of the students surveyed admitted giving or receiving a bribe at least ones in their lifetime, including some of the theology students. However, 72% of the students surveyed did not have any personal experience associated with bribery. According to these students, bribery and other forms of corruption are morally illicit. In the legal dimension, they are simply ordinary criminal offences, and should be opposed in any place and at any time. In students’ moral appraisal bribery is a „contiguous” phenomenon, and it is easily passed on from the elder generation (parents) to the younger (children). The students expressed their opinion that corruption in Poland, and bribery in particular, is an insidious social plague, visible in every sphere of social life, and difficult to combat. Bribery seems to have a moral license in Poland as sometimes it is the „only” way to have something done expediently.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.