Search results

1

Christian Martyrdom Never Expires: Some Theological and Ethical Aspects of Obedience usque ad sanguinem

100%

Nowosad S.

Seminare. Poszukiwania naukowe

|

2018

|

vol. 39

|

issue 4

21-30

EN

Both in the past and today an act of bearing witness to faith in God through martyrdom has been a unique sign and testimony of love for Christ who himself was obedient to the Father usque ad mortem. It is at the same time a clear judgment against those cultures, which acknowledge odium fidei. In his moral encyclical Veritatis Splendor John Paul II points to several arguments in order to emphasize that the way of martyrdom has lost none of its relevance and significance for Christians nowadays. The Pope’s claim is grounded on the fact that “faith possesses a moral content” and so it is false to separate faith (credenda) from moral life (agenda) of those who believe. Consequently, in particular circumstances Christians are called to be ready to lay their lives both for love of God and acceptance of his commandments. Through imitating their Lord usque ad sanguinem his disciples demonstrate and defend their human dignity received from the Creator, the holiness of God’s law as well as the holiness of the Church.

PL

Poprzez całe dzieje chrześcijaństwa męczeństwo było szczególnym znakiem wierności wierze w Boga i wyrazem posłuszeństwa na wzór samego Chrystusa. Zarazem było i jest znakiem miłości “do końca” i sprzeciwu wobec każdej kultury, która głosi odium fidei. Jednocześnie w nauczaniu Kościoła dostrzega sie ewolucję rozumienia tego odium, które coraz szerzej obejmuje również kontekst kulturowy czy społeczny. W swojej encyklice moralnej Jan Paweł II wskazuje na kilka szczególnych argumentów na rzecz aktualności i znaczenia postawy męczeństwa, które staje na straży nie tylko samej wiary, ale również życia moralnego tych, którzy wierzą. Wiara i moralność są bowiem nierozerwalne. Stąd świadectwo męczeństwa potwierdza blask prawdy moralnej, a więc zobowiązującą wierność wymaganiom prawa moralnego wypływającym z godności osoby ludzkiej, ukazuje świętość prawa Bożego, a zarazem jawi sie jako znak świętości Kościoła.

2

Grzech, pokuta i spowiedź z perspektywy protestanckiej

100%

Nowosad S.

Studia Theologica Varsaviensia

|

2014

|

vol. 52

|

issue 2 - 30. ROCZNICA RECONCILIATIO ET PAENITENTIA

37-65

PL

Chociaż rzeczywistość zła i słabości moralnej należy do najpowszechniejszych doświadczeń ludzkich, analiza tylko racjonalna nie pozwala na należne zrozumienie tych aspektów ludzkiej kondycji. Chrześcijaństwo przychodzi tu człowiekowi ze szczególną pomocą, gdy rzuca nadprzyrodzone światło na jego istotę i Boskie pochodzenie, a zarazem na słabość i potrzebę łaski. Na tle całej chrześcijańskiej tradycji protestantyzm jawi się jako tradycja ważna i poważna, jakkolwiek oceniana jako niekiedy jednostronna czy skrajnie pesymistyczna. Reformacyjne założenia i kilkuwiekowe późniejsze dzieje myśli teologicznej i praktyki sakramentalno-pastoralnej, zwłaszcza w tradycji luterańskiej, kalwińskiej i anglikańskiej, domagają się uważnych studiów i analiz, by tym wszechstronniej zrozumieć ten aspekt ludzkiego losu i nadprzyrodzonego przeznaczenia.

EN

Protestantism, being part of Christian tradition, may contribute toa deeper comprehension of human sinfulness and man’s need of God’s saving grace. Over centuries Christianity has developed its own rich doctrine and pastoral practice in this regard, administering sacraments and preaching the call to repentance and conversion. The Protestant Reformation has significantly changed the earlier Christian sacramental doctrine, including the understanding of man’s condition post lapsum and the theological meaning of confession with its emphasis on faith rather than on penance and satisfaction. In this paper the attention is first given to that transformation of Catholic sacramentology. Then, Martin Luther’s teaching relevant to the subject is presented resulting in weakening of the discipline of private confession. This was further changed in the Reformed tradition which got rid of individual confession and absolution. What then follows here is an analysis of the leading English reformer T. Cranmer’s changeable opinions on repentance and confession which deeply shaped theology and practice of the newly established Church of England. In the final part of the paper several concluding remarks refer to more recent modifications of penance as they are demonstrated in theological opinions or liturgical books.

3

War – Just or Justifiable? A Christian Orthodox Perspective

100%

Nowosad S.

Studia Oecumenica

|

2016

|

vol. 16

113-122

EN

Being sent to the world Christianity had to determine its moral assessment of different worldly realities, war and peace among them. While the Western tradition rather early developed a just war doctrine, the East took a different path. War has constantly been perceived as evil though in some circumstances necessary and hence justifiable (but strictly speaking neither “just” nor “good”). Both the Greek Fathers and later Eastern authors and Church figures, like Ecumenical Patriarch Bartholomew, would develop their understanding of warfare as “irrational” and an obstacle on every Christian’s path to theosis. The Russian Orthodox Bishops’ The Basis of the Social Concept is a rare example of a more elaborated theory of the justification of warfare.

PL

Inaczej niż na Zachodzie, chrześcijański Wschód o wiele ostrożniej formułował teorię wojny sprawiedliwej (ius ad bellum). Widział wojnę zawsze jako zło, jakkolwiek w pewnych okolicznościach uznawał jej konieczność. W centrum prawosławnej teologii i liturgii jest zawsze pokój jako wyjątkowy i zobowiązujący dar Boży. Angażowanie się w wojnę, nawet jeśli konieczne, staje się przeszkodą na drodze od theosis, która ma być celem dla każdego chrześcijanina. Uznając irracjonalność wojny i niemożliwość jej pogodzenia z wolą Bożą, teologia prawosławna odnotowała jednak próby określenia warunków jej podjęcia, jak i sposobów ograniczenia jej złych skutków (ius in bello). Wielokrotnie przeciwko niegodziwości wojny wypowiadał się Patriarcha Konstantynopola Bartłomiej, a względnie pełne opracowanie etycznych aspektów wojny dali prawosławni biskupi rosyjscy w 2000 r.

4

Non-Catholic Reactions to Veritatis Splendor

100%

Nowosad S.

Studia Oecumenica

|

2015

|

vol. 15

97-122

EN

A growing ecumenical awareness among Christian theologians and ethicists has found in John Paul II’s moral encyclical Veritatis Splendor a fresh impetus for a development of common studies of moral issues. Not few mainly Protestant ethicists expressed their comments on the way the Pope discusses and defines fundamental problems of Christian moral teaching. Some of those comments were apparently positive, at times even enthusiastic (e.g. R. Benne, S. Hauerwas, O. O’Donovan, J.B. Elshtain), while others displayed a mixed reaction to the papal teaching (e.g. L.S. Mudge. G. Meilaender, M. Banner). There were also some authors who approached Veritatis Splendor critically, some even rejected it altogether (e.g. N.P. Harvey, R. Preston, H. Oppenheimer).

PL

Wraz z coraz głębszym zrozumieniem prawdy o tym, że „kto podziela jedną wiarę w Chrystusa, winien dzielić także jedno życie w Chrystusie” (ARCIC II, Life in Christ), tematyka moralna znajduje dla siebie coraz więcej miejsca w dialogu ekumenicznym. Zarazem chrześcijanie różnych tradycji mają coraz większą świadomość konieczności dawania wspólnego świadectwa wobec świata, także co do życia moralnego uczniów Chrystusa. Szczególnym źródłem dla ekumenicznych debat nad fundamentalnymi problemami chrześcijańskiego nauczania moralnego stała się encyklika Jana Pawła II Veritatis splendor. Liczne grono etyków i teologów, głównie protestanckich (luterańskich, anglikańskich, metodystycznych i innych), dało wyraz swoim przekonaniom, odnosząc się do podstawowych bądź bardziej szczegółowych zagadnień, przedstawionych w tym dokumencie. Wiele spośród tych opinii ma charakter pozytywny, niekiedy nawet entuzjastyczny (np. S. Hauerwas, O. O’Donovan, J.B. Elhstain, R. Benne), podczas gdy inne jawią się jako dwuznaczne – wskazują na aspekty godne pochwały, ale i ze swego punktu widzenia formułują oceny krytyczne (np. L.S. Mudge. G. Meilaender, M. Banner). Są i tacy, którzy papieską wizję chrześcijańskiego życia moralnego wręcz odrzucają, często jednak nie podając poważnych racji (np. N.P. Harvey, R. Preston, H. Oppenheimer). Te zróżnicowane komentarze potwierdzają jednocześnie, że także dla niekatolików Veritatis splendor stała się szczególnie godnym uwagi dokumentem nauczania katolickiego, obok którego nie można przejść obojętnie.

5

Michael H a u s k e l l e r, Better Humans? Understanding the Enhancement Project

88%

Nowosad S.

Studia Theologica Varsaviensia

|

2014

|

vol. 52

|

issue 2 - 30. ROCZNICA RECONCILIATIO ET PAENITENTIA

260-264

6

Hollis P h e l p s, Alain Badiou: Between Theology and Anti-Theology

75%

Nowosad S.

Studia Theologica Varsaviensia

|

2014

|

vol. 52

|

issue 2 - 30. ROCZNICA RECONCILIATIO ET PAENITENTIA

264-268

Refine search results

3 Studia Theologica Varsaviensia

2 Studia Oecumenica

1 Seminare. Poszukiwania naukowe

1 2018

1 2016

1 2015

3 2014

6 Nowosad S.

Christian Martyrdom Never Expires: Some Theological and Ethical Aspects of Obedience usque ad sanguinem

Grzech, pokuta i spowiedź z perspektywy protestanckiej

War – Just or Justifiable? A Christian Orthodox Perspective

Non-Catholic Reactions to Veritatis Splendor

Michael H a u s k e l l e r, Better Humans? Understanding the Enhancement Project

Hollis P h e l p s, Alain Badiou: Between Theology and Anti-Theology