Search results

1

O (starych) problemach z (nowymi) zapożyczeniami - na materiale rosyjskiej leksyki kulinarnej

100%

Białek E.

Przegląd Rusycystyczny

|

2013

|

issue 1

PL

Ewa Białek Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Lublin, Poland ebialek@vp.pl О СТАРЫХ ПРОБЛЕМАХ С (НОВЫМИ) ЗАИМСТОВОВАНИЯМИ - НА МАТЕРИАЛЕ РУССКОЙ КУЛИНАРНОЙ ЛЕКСИКИ Резюме Предмет анализа в данной статье - заимствования в русской кулинарной лексике. Автор приводит примеры заимствований - названий сладостей, напитков, фруктов, овощей и блюд. в работе обсуждается рост количества англицизмов, итальянизмов и японизмов в современном русском языке. Правила правописания и произношения иностранной лексики на начальных стадиях адаптации отличаются нестабильностью, что влечет за собой языковой хаос и наличие в речевом обиходе нескольких фоне-тических и графических вариантов. Кроме заимствований, прочно вошедших в язык и известных его пользователям, в меню и рекламе ресторанных заведений, присутствует окказиональная лексика. Автор рассматривает возможность замены некоторых за-имствований отечественными (русскими) словами. С этой целью среди российских студентов был проведен краткий опрос, результаты которого обсуждаются в настоящей работе. THE (OLD) PROBLEM WITH (NEW) BORROWINGS - BASED ON A RUSSIAN CULINARY VOCABULARY Summaary The paper analyses borrowings in a Russian culinary vocabulary. The author cites typical lexical borrowings - terms for sweets, beverages, fruits, vegetables, and dishes. More and more borrowings from English, Italian, and Japanese have been recently noted in Russian. Spelling and pronunciation of foreign words in the early stages of their adaptation is un-stable, which results in linguistic chaos and many graphic and phonetic variants. Indexical forms appear beside the borrowings recognized by language users in menus, restaurant and pub commercials. The author also considers the possibility of replacing some borrowings with Russian native words and she refers to the results of the short survey among Russian students.

2

Nowe kolokacje jako nośniki obcości - uwarunkowania strategii translatorskich

100%

Białek E.

Przegląd Rusycystyczny

|

2006

|

issue 4

PL

НОВЫЕ КОЛЛОКАЦИИ КАК НОСИТЕЛИ ЧУЖДОСТИ - ФАКТОРЫ, ОБУСЛОВЛИВАЮЩИЕ СТРАТЕГИИ ПЕРЕВОДА Резюме Настоящая статья посвящена особенностям перевода новых коллокаций c русского языка на польский язык. В качестве примеров рассматриваются слова, подвергнувшиеся семантическим и/или сочетаемостным изменениям, а также словосочетания, в основе которых лежат данные семантические неологизмы. Одновременно в работе исследуются языковые и внеязыковые факторы, обусловливающие выбор определённых стратегий перевода новых словосочетаний. Много внимания уделяется вопросу неологизмов как потенциальным носителям чуждости, а также способам их семантизации в переводе. Иллюстративный материал однозначно указы-вает на активное участие коллокаций в создании нового облика политического дискурса. NEW COLLOCATIONS AS CARRIERS OF FOREIGNNESS - THE DETERMINANTS OF TRANSLATION STRATEGIES Summary The present paper deals with the characteristics of Russian-to-Polish translation of novel word-combinations. The main goal of this research is to defi ne linguistic and extralinguistic factors, which determine the choice of translation strategies applied to new collocations. The author examines words which underwent semantic change and collocations based on such neosemanticisms. The data unequivocally shows that collocations play an active role in creating contemporary political discourse and that new word-combinations can also be carriers of linguistic and cultural foreignness in a TL-text.

3

Kolokacja i wyraz – uwagi o relacjach synonimii oraz ekwiwalencji

100%

Białek E.

Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia

|

2013

|

vol. 31

EN

Polish collocations, the author discusses synonymic relations between the well-established collocations and single-word synonyms known as synthetic that correspond them. Most attention has been paid to verb-noun collocations which can often be replaced by a single word, or a verb. This linguistic material is ideal to deal with semantic and stylistic equivalence / identity and morphological relationship between a combination of words and a single-lexeme synonym as well as collocations of a given language that lack their single-word synonyms. The paper also highlights complex collocation-word relations in terms of translation if two different language systems are contrasted. Thus, the author cites certain pairs of Russian collocations and their Polish singleword synonyms that have been abstracted in the lexicographical studies. Besides verb-nominal collocations, the paper discusses some examples of attributive and adverbial collocations and the possibility of replacing them by a single word.

PL

Niniejsze badania koncentrują się na problematyce połączeń konwencjonalnych. Autorka na licznych przykładach kolokacji rosyjskich i polskich omawia relacje synonimii pomiędzy tymi połączeniami oraz ich jednowyrazowymi odpowiednikami. Najwięcej uwagi poświęcono kolokacjom werbo-nominalnym, które to najczęściej mogą być zastąpione jednym wyrazem, czyli bliskoznacznym czasownikiem. Na tym materiale przedstawiono problem równoważności / tożsamości semantycznej i stylistycznej oraz możliwego pokrewieństwa morfologicznego kombinacji wyrazów oraz jednowyrazowego synonimu. Wskazano też przykłady kolokacji nieposiadających odpowiednika jednowyrazowego w systemie tego samego języka. W pracy zwraca się także uwagę na złożone relacje kolokacji i wyrazu w konfrontacji dwóch systemów językowych oraz z punktu widzeniaprzekładu. W tym celu przytoczono wyabstrahowane w badaniach leksykograficznych pary kolokacji rosyjskich i ich polskich odpowiedników jednoleksemowych. Poza kolokacjami werbo-nominalnymi omawia się przykłady kolokacji atrybutywnych i adwerbialnych oraz możliwość zastąpienia ich ekwiwalentnym wyrazem.

4

Aktywny słownik języka rosyjskiego

100%

Białek E.

Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

|

2015

|

vol. 27

5

КОЛЛОКАЦИИ И ЗАИМСТВОВАНИЯ: РУССКО-ПОЛЬСКИЙ СОПОСТАВИТЕЛЬНЫЙ АНАЛИЗ

100%

Białek E.

Studia Rossica Posnaniensia

|

2008

|

issue 34

147-154

EN

The article focuses on new collocations which are created in Russian and Polish on the basis of borrowings, especially Anglicisms. Particular attention is paid to similarities and differences observable in the processes of loan assimilation in these languages. The analysis of translation strategies and the study of relations between the units of translation and their corresponding equivalents adopted by the translator show that the readiness to the implementation of borrowings and the status of the same loan in the SL and the TL can be different. These factors to some extent determine the choice of occasional equivalents such as caiques, hybrids, or descriptions.

RU

The article focuses on new collocations which are created in Russian and Polish on the basis of borrowings, especially Anglicisms. Particular attention is paid to similarities and differences observable in the processes of loan assimilation in these languages. The analysis of translation strategies and the study of relations between the units of translation and their corresponding equivalents adopted by the translator show that the readiness to the implementation of borrowings and the status of the same loan in the SL and the TL can be different. These factors to some extent determine the choice of occasional equivalents such as caiques, hybrids, or descriptions.

6

КОНЦЕПТ «ЧЕСТЬ» В РУССКОЙ ЯЗЫКОВОЙ КАРТТНЕ МИРА

63%

Fiodorowa L., Białek E.

Przegląd Rusycystyczny

|

2015

|

issue 3

PL

Koncept ЧЕСТЬ (honor) w rosyjskim językowym obrazie świata Artykuł poświęcony jest konceptowi ЧЕСТЬ we współczesnym języku rosyjskim. Badanie przeprowadzono w oparciu o dane leksykograficzne, tekstowe oraz eksperymentalne (badanie ankietowe). Dane tekstowe pozyskano ze współczesnych tekstów prasowych i literackich. Analiza źródeł leksykograficznych wskazuje, że pierwotne znaczenie leksemu „честь” na przestrzeni wieków uległo modyfikacji - przejście od honoru rozumianego jako cześć, uznanie («честь-почести», semantyka „zewnętrzna”) jako znaczenia dominującego w stronę honoru pojmowanego przede wszystkim jako wartości wewnętrzne człowieka («честь-совесть чья-л.»). Współczesne rozumienie pojęcia ЧECТЬ opiera się na godności, moralności, sile ducha. Potencjał semantyczny leksemu „честь” uwidacznia się w jego stałych połączeniach z innymi wyrazami. Pojęcie ЧЕСТЬ można analizować w ramach dwóch umownych scenariuszy, zrytualizowanego oraz aktywnego. Do pierwszego z nich odnoszą się znaczenia leksemu dotyczące zewnętrznych oznak honoru («честь-почести»), do drugiego zaś - honor rozumiany jako wartości moralne człowieka («честь-совесть чья-л.»). Badanie ankietowe, którego respondentami byli studenci rosyjscy, wskazuje na wagę wartości jako części składowej semantyki honoru, a także poszukiwanie wzorców honorowych postaw wśród realnych postaci - wybitnych przedstawicieli różnych dziedzin, bohaterów literackich, najbliższych. The concept of ЧЕСТЬ (honor) in Russian linguistic worldview The authors propose a cognitive description of Russian concept ЧЕСТЬ as it is per-ceived in the Russian worldview. The concept is based on the lexicographic resources, modern texts and a written quiz of students. Russian dictionaries record a semantic shift of the original meaning in the lexeme ЧЕСТЬ from its external aspect (‘homage’) to the internal one (‘conscience’) which took place in the XIXth century. The modern comprehension of the Russian concept ЧЕСТЬ also focuses on the inner human quali-ties such as dignity, morality and inner strength. The semantics of ЧЕСТЬ is revealed in a thesaurus description that is formed by valence bonds of the lexeme ЧЕСТЬ in dif-ferent combinations and is illustrated with examples from modern fiction and media. It is demonstrated that the concept is realized in two frames: ceremonial and actional, the first is appropriate for its external semantics (“homage”), while the second - for the in-ternal one (“conscience”), which presupposes doing one’s duty, defense of Motherland and maintenance of self-esteem. The quiz among students shows their great estimation of the inner aspect of Russian concept ЧЕСТЬ and their choice of lofty examples among real personalities and relatives as well as book and film characters.

Refine search results

3 Przegląd Rusycystyczny

1 Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia

1 Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

1 Studia Rossica Posnaniensia

2 2015

2 2013

1 2008

1 2006

6 Białek E.

1 Fiodorowa L.

O (starych) problemach z (nowymi) zapożyczeniami - na materiale rosyjskiej leksyki kulinarnej

Nowe kolokacje jako nośniki obcości - uwarunkowania strategii translatorskich

Kolokacja i wyraz – uwagi o relacjach synonimii oraz ekwiwalencji

Aktywny słownik języka rosyjskiego

КОЛЛОКАЦИИ И ЗАИМСТВОВАНИЯ: РУССКО-ПОЛЬСКИЙ СОПОСТАВИТЕЛЬНЫЙ АНАЛИЗ

КОНЦЕПТ «ЧЕСТЬ» В РУССКОЙ ЯЗЫКОВОЙ КАРТТНЕ МИРА