Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 5

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
Artykuł omawia wyniki dotychczasowych badań nad konwergencją dochodową krajów Europy Środkowo-Wschodniej i Europy Zachodniej. Nawiązując do naszych wcześniejszych badań, przedstawiliśmy nowe, zaktualizowane prognozy zmniejszania luki dochodowej między Polską i pozostałymi krajami tego regionu a zachodnią „piętnastką”. W scenariuszu optymistycznym, opartym na ekstrapolacji trendów wzrostu gospodarczego z okresu 1994-2010, Polska potrzebowałaby 19 lat, licząc od 2010 r., aby osiągnąć przeciętny poziom PKB per capita wg PSN w krajach UE15. W scenariuszu umiarkowanym, opartym na średniookresowej prognozie wzrostu PKB sporządzonej przez MFW i długookresowej prognozie demograficznej Eurostatu, likwidacja istniejącej luki dochodowej byłaby możliwa w ciągu 23 lat. Gdyby lukę dochodową mierzyć według bieżących kursów walutowych, okres ten wydłużyłby się do około 40 lat. W ostrzegawczym scenariuszu, opartym na długookresowej prognozie Komisji Europejskiej, uwzględniającej dalszy spadek liczby ludności i starzenie się społeczeństwa, sygnalizujemy możliwość odwrócenia tendencji konwergencyjnych około 2040 r. i ponownego zwiększania się luki rozwojowej między Europą Środkowo-Wschodnią a Europą Zachodnią.
EN
The article shows the empirical evidence on real convergence of the CEE countries towards Western Europe. Referring to our earlier analyses, we present new and updated projections of decreasing the income gap between Poland and other CEE countries to EU-15. In the optimistic scenario, based on extrapolation of the 1994-2010 economic growth, Poland would need 19 years – starting from 2010 – to achieve the average level of GDP per capita at PPP of the EU-15. In the moderate scenario, based on the medium-term IMF projection of economic growth and the long-term Eurostat demographic projection, Poland would need 23 years to close up the income gap. If the income gap was measured at current exchange rates, that period would increase to about 40 years. In the warning scenario, based on the European Commission’s long-term forecast indicating decreasing population and further ageing of the society, we show the appearance of divergence tendencies about 2040.
PL
Artykuł przedstawia analizę realnej konwergencji dochodowej pomiędzy 11 krajami Europy Środkowo-Wschodniej (EŚW) będącymi członkami Unii Europejskiej (UE11) a 15 krajami Europy Zachodniej (UE15) w okresie 1993–2015. Ewolucja luki dochodowej między tymi dwiema grupami krajów w kategoriach PKB per capita wg PSN ujawnia wyraźną tendencję do konwergencji w przekroju badanego okresu, co potwierdzają również wyniki testów konwergencji beta i sigma. Jednakże proces doganiania bogatszych krajów nie był ciągły i wykazywał pewne przerwy oraz epizody dywergencji. Najbardziej intensywna konwergencja miała miejsce w latach 2000–2007, tuż przed i po rozszerzeniu UE. Sugeruje to, że postępująca integracja gospodarcza stymulowała proces konwergencji. Jednak światowy kryzys gospodarczy i perturbacje finansowe w strefie euro doprowadziły do osłabienia konwergencji w wielu krajach EŚW, jak to pokazują zmiany luki dochodowej w latach 2007–2015. Artykuł przedstawia również pewne prognozy dalszego przebiegu konwergencji, oparte na trzech scenariuszach przyszłego wzrostu gospodarczego. Dwa pierwsze scenariusze zakładają kontynuację dotychczasowych lub obecnych tendencji wzrostu gospodarczego, z utrzymaniem przewagi krajów EŚW w zakresie tempa wzrostu gospodarczego, i pokazują prawdopodobną długość okresu wymaganego w poszczególnych krajach do osiągnięcia przeciętnego poziomu PKB per capita istniejącego w Europie Zachodniej. Trzeci scenariusz, oparty na długoterminowej prognozie ekonomicznej dla krajów UE, ostrzega, że tempo wzrostu gospodarczego w tym regionie może wkrótce osłabnąć, głównie pod wpływem niekorzystnych trendów demograficznych, co spowoduje zwolnienie tempa konwergencji, aż do jej całkowitego zahamowania lub przejścia do dywergencji. Aby zapobiec takiej ewentualności i zapewnić dalszy pomyślny rozwój gospodarczy krajów EŚW oraz podtrzymanie procesu konwergencji w UE, konieczna jest odpowiednia polityka społeczno-ekonomiczna realizowana zarówno na poziomie krajowym, jak i w ramach wspólnej polityki europejskiej.
EN
The paper presents an analysis of real income convergence between 11 countries of Central Eastern Europe which have joined the European Union (EU11) and 15 countries of Western Europe (EU15) in the period 1993–2015. The evolution of the income gap between the two groups of countries in terms of GDP per capita at PPP reveals a clear-cut tendency to income convergence over the analyzed period, which has been confirmed by the results of b- and v-convergence tests. However, the catching-up process was not continuous, showing some breaks and divergence episodes. The most intensive convergence appeared in the years 2000–2007, just before and after the EU’s major enlargement. This suggests that the increasing economic integration stimulated the convergence process. But the global economic crisis, along with financial perturbations in the euro area, have slowed down the convergence in most CEE countries, as reflected by changes in the income gap observed in the years 2007–2015. The paper also presents some projections of the convergence prospects, with three scenarios as to the future economic growth. The first two scenarios assume the continuation of past or current growth trends and the maintenance of positive growth rate differentials, indicating the probable length of the period needed by the individual CEE countries to attain the average GDP per capita level seen in Western Europe. The third scenario, based on a long-term economic forecast for the EU economies, warns that economic growth in the region may slow down due mainly to unfavorable demographic trends, with the resulting deceleration of the convergence process, up to its total halt or reversal into divergence. Proper social and economic policies are needed, both on the country level and in the framework of the common European policy, in order to assure a healthy economic growth in the CEE area and to maintain the convergence process within the EU.
RU
В статье представлен анализ реальной конвергенции доходов между 11 странами Цен- трально-Восточной Европы (ЦВЕ) – членами Европейского Союза (ЕС11) и 15 странами Западной Европы (ЕС15) в период 1993–2015 гг. Эволюция разницы в доходах между этими двумя группами стран согласно показате- лю ВВП на душу населения по ППС указывает на уверенную тенденцию к конвергенции за указанный период времени, что подтверждают также результаты тестов конвергенции бета и сигма. Процесс сближения не был, однако, устойчивым, бывали остановки и эпизоды ди- вергенции. Наиболее интенсивная конвергенция имела место в 2000–2007 годах, непо- средственно до и после расширения Евросоюза. Напрашивается тот вывод, что углу- бляющаяся экономическая интеграция стимулировала процесс конвергенции. Позднее всемирный экономический кризис и финансовые пертурбации в зоне евро вызвали осла- бление конвергенции во многих странах ЦВЕ, что отразилось на динамике сокращения разницы в доходах в период 2007–2015. В статье представлены также некоторые прогнозы дальнейшего хода конвергенции, опирающиеся на три сценария будущего экономического роста. Согласно двум первым сценариям существующие тенденции экономического роста сохранятся, причем страны ЦВЕ будут иметь опережающие показатели роста. На этом основании рассчитывается вероятная продолжительность периода достижения отдельными странами ЦВЕ средних западноевропейских показателей ВВП на душу населения. Третий сценарий, базирующийся на долговременном экономическом прогнозе для стран ЕС, предполагает ослабление темпа экономического роста в этом регионе, в основ- ном за счет неблагоприятных демографических трендов, что замедлит темп конверген- ции вплоть до полной остановки или даже перейдет в дивергенцию. Чтобы не допустить такую возможность и обеспечить дальнейшее успешное экономическое развитие стран ЦВЕ и сохранение процесса конвергенции в ЕС, необходима соответствующая обще- ственно-экономическая политика, реализуемая как в отдельных странах, так и в рамках общей европейской политики.
PL
Artykuł zawiera przegląd najbardziej reprezentatywnych badań teoretycznych i empirycznych na temat wyłaniających się odmian/modeli kapitalizmu w krajach Europy Środkowo‑Wschodniej (EŚW). Krytycznej ocenie poddano standardowe ujęcia koncepcyjne, ich zastosowania i rozwinięcia, jak i występujące w literaturze przedmiotu ujęcia standardowe i niestandardowe. Wskazano też na cechy specyficzne struktury instytucjonalnej istniejącej w krajach EŚW, które utrudniają zastosowanie przyjętych w krajach rozwiniętego kapitalizmu ram teoretycznych. Nakreślono także możliwe kierunki dalszych badań nad kapitalizmem powstającym w Europie Środkowo-Wschodniej oraz sformułowano propozycje zmian i rozwinięć stosowanych dotąd ram teoretycznych i metodologicznych.
EN
The article contains a review of the most representative theoretical and empirical studies on the emerging varieties/models of capitalism in Central Eastern Europe (CEE). A critical appraisal was made of standard and non-standard approaches found in the subject literature. Specific features of the institutional structure existing in the CEE countries have been indicated which make it difficult to apply the theoretical framework used in the developed capitalist countries. Possible directions of further research on the models of capitalism emerging in CEE have also been delineated together with some proposals of modification and extension of the theoretical and methodological framework of this research.
RU
Статья содержит обзор наиболее репрезентативных теоретических и эмпирических исследований на тему появляющихся разновидностей /моделей капитализма в странах Центрально-Восточной Европы (ЦВЕ). Критическому анализу были подвергнуты стандартные подходы, их применение и работа над ними, а также имеющиеся в литературе предмета стандартные и нестандартные подходы. Было также указано на специфические черты институциональной структуры, существующей в странах ЦВЕ, которые затрудняют применение принятых в странах развитого капитализма теоретических рамок. Определены также возможные направления исследований капитализма, возникающего в Центрально-Восточной Европе, сформулированы предложения по изменению и развитию применяемых теоретических и методологических рамок.
EN
In this paper, we conduct a comparative analysis of the models of capitalism prevailing in the CEE11 countries. Our overriding aim is to find out how similar or dissimilar are these countries to each of the four models of European capitalism singled out by Amable. We compare 11 sample countries (Bulgaria, Croatia, Czech Republic, Estonia, Hungary, Latvia, Lithuania, Poland, Romania, Slovakia, Slovenia) with their peers representing the Anglo-Saxon model (UK), the Continental European model (Germany), Scandinavian model (Sweden), and Mediterranean model (Italy or Spain). Our comparison focuses on six institutional areas: product market competition, labor market and industrial relations, financial system, social protection, knowledge sector, and the housing market, thus extending the original approach adopted by Amable (adding the housing market). We apply our own original methodology based on hexagons. We compare each of the six domains in the CEE11 countries with the reference Western economies using six indicators that best identify the institutional characteristics of a given domain (three indicators represent input variables or the institutional architecture, and three others - output variables or performance of an institutional area). We calculate the ranks of similarity of each indicator for a CEE country to the same indicator for the reference economies. The results of our study show that the CEE11 countries overall (and Poland in particular) exhibit the greatest resemblance to the Mediterranean model of capitalism, while they are the most dissimilar to the Scandinavian model. However, their similarity to the Mediterranean model is strongly determined by output variables or economic performance - in terms of institutional architecture or input variables alone the CEE11 countries are most akin to the Continental European model of capitalism.
XX
W niniejszym artykule przedstawiamy wyniki badania, którego celem było wzbogacenie obrazu empirycznego i lepsze zrozumienie natury kapitalizmu powstającego w Polsce i innych nowych krajach członkowskich Unii Europejskiej z Europy Środkowo- -Wschodniej (EŚW11). Naszym głównym zamierzeniem badawczym jest ocena stopnia podobieństwa (lub jego braku) Polski i pozostałych krajów EŚW11 do każdego z czterech modeli kapitalizmu w Europie Zachodniej wyróżnionych przez Amable’a [2003]. Każdy z tych modeli jest reprezentowany przez jeden „idealno-typowy” kraj zachodnioeuropejski. Na poziomie średnich dla całej badanej grupy kraje EŚW11 wykazują największe podobieństwo do śródziemnomorskiego modelu kapitalizmu, reprezentowanego przez Hiszpanię/Włochy. Równocześnie, kraje EŚW11 wykazują także dość dużą bliskość instytucjonalną do kontynentalnego modelu kapitalizmu, reprezentowanego przez Niemcy.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.