Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 7

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
EN
The main aim of the article is to characterise development processes occurring in the so-called industrial socialist cities in the area of East Germany during three decades of post -socialist system transformation(1989–2019). This characteristics is based on analyses covering the most important centres that were created or developed during the period of intensive industrialisation of the German Democratic Republic until 1989 (Eisenhüttenstadt, Hoyerswerda, Schwedt on the Oder, Halle -Neustadt), and after the reunification of Germany in 1990 they followed the path of very complex transformation changes. The article focuses on changes in the economic structure of the cities in close relation to their effects in the demographic and structural -spatial aspect. In the analyses carried out for the aim of the study, were used source materials inthe form of databases published by German institutions of official statistics and public digital spatial data sets. These data were compiled by mathematical -statistical and cartometric methods. The article ends with conclusions indicating the intensive, long -term processes of shrinking and peripheralisation of studied industrial “socialist cities” from the GDR period.
PL
Głównym celem artykułu jest charakterystyka procesów rozwojowych zachodzących w tzw. przemysłowych miastach socjalistycznych na obszarze Niemiec Wschodnich w ciągu trzech dekad postsocjalistycznej transformacji systemowej (1989–2019). Charakterystyka ta opiera się na analizach obejmujących najważniejsze ośrodki, które powstały lub rozwinęły się w okresie intensywnej industrializacji Niemieckiej Republiki Demokratycznej do 1989 roku (Eisenhüttenstadt, Hoyerswerda, Schwedt nad Odrą, Halle - Neustadt), a po zjednoczeniu Niemiec w 1990 roku weszły na drogę szczególnie złożonych przeobrażeń transformacyjnych. Artykuł koncentruje się na zmianach struktury gospodarczej badanych miast w ścisłymnawiązaniu do ich skutków, w aspekcie demograficznym i strukturalno -przestrzennym. W analizach przeprowadzonych na potrzeby opracowania wykorzystano materiały źródłowe w postaci baz danych publikowanych przez niemieckie instytucje statystyki oficjalnej oraz publiczne cyfrowe zbiory danych przestrzennych. Dane te opracowano metodami matematyczno -statystycznymi i kartometrycznymi. Wnioski wskazują na intensywne, długotrwałe procesy kurczenia się i peryferyzacji badanych przemysłowych „miast socjalistycznych” z okresu NRD.
PL
Celem opracowania jest charakterystyka dużych miast w Niemczech Wschodnich1 w zakresie ich umiejscowienia w strukturach terytorialno-administracyjnych, kształtujących się na obszarze byłej NRD w okresie transformacji systemowej. Charakterystyka ta opiera się na dynamicznej analizie zbiorowości miast ze szczególnym uwzględnieniem zmienności ich stanu w dwóch aspektach, tj. w aspekcie funkcji administracyjnych skupionych w poszczególnych ośrodkach (aspekt funkcjonalny) oraz w aspekcie zmienności granic gmin miejskich (aspekt przestrzenny). Referowane zamierzenie badawcze ukierunkowano na określenie głównych współczesnych tendencji rozwojowych, determinujących sytuację dużych miast, w kontekście zmieniającej się organizacji terytorialnej wschodnioniemieckich krajów związkowych oraz pozostałych transformacyjnych, społeczno-gospodarczych czynników i barier rozwoju.
EN
This paper aims to determine and characterize the most important socio economic developmental problems occurring contemporarily in Eastern Germany. The spatial scope of the study embraces a territory of the former German Democratic Republic (GDR), defined in the official German nomenclature as "Neue Bundeslander”. Since the Reunification of Germany in 1990 this territory has been a realm of constant transformation, which due to its intensity and scale had never been preceded in whole Middle-East Europe. The study takes a regional approach to the developmental problems of Eastern Germany, its aim being an illustration of ardency in both positive and negative phenomena resulting from transition process in chosen regions. The auth o r's particular interest focuses on labours market, demographic trends and transformation of urban space, including shrinking cities and metropolization.
PL
Celem artykułu jes t określenie i charakterystyka najważniejszych współczesnych społeczno-gospodarczych problemów rozwojowych występujących w Niemczech Wschodnich. W opracowaniu przestrzenny zakres analizy obejmuje obszar byłej Niemieckiej Republiki Demokratycznej, określany w oficjalnej nomenklaturze niemieckojęzycznej mianem nowych krajów związkowych (niem.: Neue Bundeslander). Od ponownego zjednoczenia Niemiec w 1990 r. obszar ten jes t areną ciągłej transformacji, która ze względu na swoją intensywność i skalę nie ma precedensu w całej Europie Środkowo- Wschodniej. W opracowaniu problemy rozwojowe Niemiec Wschodnich rozpatruje się z perspektywy regionalnej. Celem je s t wskazanie na przestrzenne zróżnicowanie natężenia zarówno pozytywnych, jak i negatywnych następstw procesów transformacyjnych w wybranych regionach. Przedmiotem szczególnego zainteresowania autora jes t sytuacja na rynku pracy, tendencje demograficzne oraz przekształcenia struktur miejskich, w tym procesy kurczenia się miast i zjawiska metropolizacji przestrzeni.
EN
The identification of socio-economic determinants of the development of small urban centers functioning in the conditions of transformation and metropolization of space constitutes a significant research problem in the area of urban geography. In this study, the problem is discussed in the context of East Germany. The aim of the article is to characterize the most important contemporary determinants and factors influencing the development of small cities in the Berlin-Brandenburg Metropolitan Region. This characterization is based on analyses involving over 100 cities and refers to the spatial and population development of individual urban centers in the years 1990–2015. The research also used statistical material and spatial data sets published by official German national and regional institutions. In the course of the analyses, it was established that the conditions determining the development of small urban communes within the research area are very complex. This results from the overlapping of transformation determinants and factors universal for the whole area and the determinants resulting from the metropolization processes, whose nature and impact diversify in space.
PL
Identyfikacja społeczno-gospodarczych determinant rozwoju małych ośrodków miejskich, funkcjonujących w warunkach transformacji i metropolizacji przestrzeni, stanowi ważny problem badawczy na gruncie geografii miast. W niniejszym opracowaniu problem ten podejmuje się w kontekście Niemiec Wschodnich. Celem artykułu jest charakterystyka najważniejszych współczesnych uwarunkowań i czynników mających wpływ na rozwój małych miast w Regionie Metropolitalnym Berlin-Brandenburgia. Charakterystyka ta opiera się na analizach obejmujących 116 miast i odnosi się do rozwoju przestrzennego i ludnościowego poszczególnych ośrodków w latach 1990–2015. W badaniach wykorzystano materiał statystyczny oraz zbiory danych przestrzennych publikowane przez oficjalne niemieckie instytucje ogólnopaństwowe i regionalne. W toku przeprowadzonych analiz stwierdzono dużą złożoność warunków determinujących rozwój małych gmin miejskich na obszarze badań. Wynika ona z nakładania się uniwersalnych dla całego obszaru uwarunkowań i czynników transformacyjnych na determinanty wynikające z procesów metropolizacji, których charakter i siła oddziaływania różnicują się w przestrzeni.
EN
The paper aims to characterize the development processes of small towns in the urban agglomeration of Berlin in 1990–2015, i.e. in the period of transformation changes in East Germany. The research has encompassed the urban municipalities with the population below 20 thousands in 1990. The analysis concerned the determinants and courses of development processes of particular towns in view of demographic and spatial aspects.
PL
Celem artykułu jest charakterystyka procesów rozwoju małych miast w aglomeracji Berlina w latach 1990–2015, tj. w okresie ćwierćwiecza przeobrażeń trans­formacyjnych w Niemczech Wschodnich. Badaniom poddano gminy miejskie, które u progu przemian w 1990 roku liczyły mniej niż 20 tys. mieszkańców. Przeprowadzone analizy objęły swym zakresem uwarunkowania i kierunki rozwoju poszczególnych miast ze szczególnym uwzględnieniem aspektów rozwoju ludnościowego i przestrzennego.
EN
The main aim of this study is to identify the spatial and temporal distribution of economic growth and stagnation areas carried out for the holistic (multifaceted) approach to the socio-economic development. The analysis is performed in the set of 379 poviats of Poland (NUTS 4/LAU 1 units) and embraces the period of 2000–2010. Spatial setting applied in the study enables verification of the polarization processes in the context of positioning the areas characterized by various developmental conditions resulting together from modern globalization and persistence of still relevant relict divisions of the economic space in Poland.
PL
Głównym celem opracowania jest analiza rozkładu obszarów wzrostu i obszarów stagnacji gospodarczej oraz jego zmienności w czasie, przeprowadzona w oparciu o badanie poziomu i dynamiki rozwoju społeczno-gospodarczego w ujęciu wieloaspektowym (całościowym). Identyfikacja tego rozkładu odbywa się w układzie 379 powiatów Polski (NUTS 4/LAU 1) w odniesieniu do okresu 2000–2010. Przyjęty układ przestrzenny umożliwia rozpatrywanie procesów polaryzacji w kontekście rozmieszczenia obszarów cechujących się różnymi uwarunkowaniami procesów rozwojowych, wynikającymi zarówno ze współczesnych procesów globalizacji, jak i utrzymujących się reliktowych podziałów przestrzeni ekonomicznej Polski.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.