Po II wojnie światowej tereny dzisiejszej metropolii szczecińskiej (od 25 marca 1992 r.), w skład której wchodzą: archidiecezja szczecińsko-kamieńska i diecezje koszalińsko-kołobrzeska i zielonogórsko-gorzowska przechodziły kilka reorganizacji, w wyniku której teren jej zmniejszył się z 44 836 km² (1945 r.) do 37 199 km². Na tym obszarze po wojnie pozostały tylko 54 siostry z 5 zgromadzeń w 16 domach zakonnych, a obecnie w metropolii posługuje 807 sióstr zakonnych. Pośród wielu rodzin zakonnych znalazło się Zgromadzenie Sióstr Jezusa Miłosiernego, które coraz bardziej wyciska swój charyzmat również na tych ziemiach. Zgromadzenie to, cieszące się od 13 maja 2008 r. godnością instytutu zakonnego na prawach papieskich, liczy ok. 150 sióstr i posiada placówki na obu kontynentach Ameryki, w Afryce i Europie, w sumie w 14 państwach oraz 25 w Polsce. Niemniej najmocniej związane jest z terenami dzisiejszej metropolii szczecińsko-kamieńskiej. Tutaj ma Dom Generalny w Gorzowie Wlkp. i Dom Macierzysty w Myśliborzu, który wraz z kościołem tworzą Sanktuarium Bożego Miłosierdzia, i w sumie w 10 miejscowościach – 12 domów zakonnych: 4 w archidiecezji szczecińsko-kamieńskiej, 6 w diecezji zielonogórsko-gorzowskiej i 2 w diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej, co stanowi ¼ wszystkich domów. To stwarza dobre możliwości do realizacji swojego charyzmatu – szerzenia kultu Miłosierdzia Bożego.
EN
After World War II, the areas of today’s Szczecin metropolitan archdiocese (since March 25, 1992) that includes the archdiocese of Szczecin and Kamień and the dioceses of Koszalin-Kolobrzeg (Kołobrzeg) and Zielona Góra-Gorzow (Gorzów) re-organized several times. As a result, the area decreased from 44 836 km² (1945) to 37 199 km². After the war, only 54 sisters from 5 congregations remained in 16 religious houses in this area. Nowadays, there are 807 nuns in the metropolitan archdiocese. One of the many religious congregations is the Congregation of the Merciful Jesus which shares his charisma there. The congregation has enjoyed the dignity of a religious institute of pontifical right since 13 May, 2008. There are about 150 sisters who serve on both continents of America, Africa and Europe (facilities in 14 countries). There are 25 houses in Poland.However, it is strongly connected with the areas of the metropolitan diocese of Szczecin and Kamień as there is the General House in Gorzów Wielkopolski, and the Mother House in Myślibórz, These two houses, together with the church, form the Sanctuary of Divine Mercy. The Congregation has 12 religious houses in 10 places: 4 in the archdiocese of Szczecin-Kamien (Kamień), 6 in diocese of Zielona Góra-Gorzow (Gorzów) and 2 in diocese of Koszalin-Kolobrzeg (Kołobrzeg), which is one quarter of all houses. This gives good opportunities to realize its charisma – to spread the worship of God’s Mercy.
Straż Pożarna ma w naszej ojczyźnie wysoką pozycję i jest wyjątkowa ceniona przez społeczeństwo. Ostatnie lata i miesiące dobitnie o tym świadczą. 95. rocznica urodzin Teofila Firlika, strażaka i pioniera Szczecina skłoniła autora do przygotowania niniejszego artykułu o tym bohaterskim człowieku. Dla strażaka Teofila Firlika, który przybył do Szczecina 4 maja 1945 r., miał to być początek nowego, powojennego życia. Z nim wiązał duże plany, marzenia i zapewne bardzo wierzył, że jest w stanie je zrealizować w nowej rzeczywistości. Niestety, zginął na posterunku 9 maja. Był on jednym z pierwszych, którzy oddali życie w powojennym Szczecinie. Dawni mieszkańcy Szczecina nazwali ulicę jego imienia, ufundowali mu tablicę pamiątkową i budynek, który idealnie pasuje do ulicy. Jest on dla szczecińskich strażaków symbolem walki z ogniem, a dla mieszkańców Szczecina – bohaterem.
EN
Fire Service in our country has a high position and is particularly appreciated by society. Recent years and months have clearly demonstrated this. The 95th anniversary of the birthday of Teofil Firlik, a fireman and pioneer of Szczecin has prompted the author to prepare this article about this heroic man. For fireman Teofil Firlik who came to Szczecin on 4 May 1945, it was to be the be-ginning of a new, post war life. He associated with this some big plans, dreams and very probably believed that he was able to purse them in the new reality. Unfortunately, he died when being on duty on 9 May that year. He was one of the first who gave their lives in the post-war Szczecin. Former Szczecin’s residents named a street after him, founded a commemorative plaque and a building which perfectly fits to the street. For the Szczecin’s firemen, he is a symbol of fire fighting, and a hero for the Szczecin’s residents.
Dzieje Kościoła katolickiego na Pomorzu Zachodnim i północnym przechodziły zmienne koleje losu. Biskupstwo poznańskie, a potem metropolia gnieźnieńska zapewniały przestrzeń do coraz prężniejszego rozwoju Kościoła katolickiego. W tę przestrzeń należy wpisać także biskupstwa pruskie oraz diecezję chełmińską z metropolii ryskiej. Niestety, protestantyzm, który w XVI wieku zaistniał w Niemczech, dosięgnął wiele krajów europejskich, w tym również Księstwo Pomorskie, a z nim pomorski Kościół oraz Prusy i tamtejszy Kościół katolicki. Następne 400 lat charakteryzuje się ciągłym zmaganiem się o utrzymanie i odbudowę struktur organizacji Kościoła katolickiego i granic Polski, niestety, straconych w kolejnych rozbiorach. Rok 1945 przyniósł nową rzeczywistość polityczną, a zarazem kościelną. Odradzanie się Kościoła katolickiego w czasach reformacji umożliwiło jego pełny rozkwit po 1945 roku – ziemie te stały się polskie i katolickie.
EN
The history of the Catholic Church in Western Pomerania and North undergone vicissitudes. Bishopric in Poznan, Gniezno metropolis and then provide space for more robuster development of the Catholic Church. In this space should be entered Prussian bishopric and diocese of Chelmno from the metropolis of Riga. Unfortunately, Protestantism, which in the sixteenth century arisen in Germany, reached many European countries, including the Duchy of Pomerania, and with it the Church of Pomerania and Prussia, and the local Catholic Church. The next 400 years is a constant struggle for the maintenance and restoration of the organizational structures of the Catholic Church and the Polish border, but lost in successive partitions. The year 1945 brought a new political reality, and yet the church. Revival of the Catholic Church during the Reformation resulted in full bloom after 1945. – These lands have become Polish and Catholic
Katedra (gr. kathedra – krzesło, siedziba) oznacza kościół biskupa diecezjalnego (łac. ecclesia cathedralis), arcybiskupa (archikatedra) lub patriarchy (kościół patriarchalny). Jako kościół biskupa jest zazwyczaj miejscem pochówku biskupów diecezjalnych. Termin „katedra” odnosi się również do konkatedry oraz prokatedry. Niekiedy katedra jest zwyczajową nazwą głównego kościoła miasta. Miniona 1050. rocznica chrztu Polski znalazła swoje szczególne miejsce w przestrzeni Poznania, Gniezna czy Ostrowa Lednickiego, ale rozszerzyła się również nad Odrę i Bałtyk. Kiedy powstało biskupstwo w Poznaniu, jej rządca rozciągał swoją jurysdykcję na cały kraj, czyli aż po Wolin. Kiedy zaś powstała metropolia gnieźnieńska, w jej skład weszło biskupstwo w Kołobrzegu. To tutaj, jak również później w Wolinie, a przede wszystkim w Kamieniu Pomorskim należy szukać początku pomorskich katedr. Dzisiaj nad Szczecinem i Koszalinem górują katedry, które w założeniach nie były nimi. Po pierwszej katedrze w Kołobrzegu nie ma śladu, podobnie po drugiej, wolińskiej, pozostał tylko krzyż z obeliskiem. Do naszych czasów przetrwała tylko katedra kamieńska, od 28 czerwca 1972 roku – konkatedra. Ona to powinna stać się oczkiem w głowie dla wszystkich mieszkańców Pomorza Zachodniego i nie tylko, gdyż lud pomorski, kochający piękno i muzykę, na to zasługuje. A od strony naukowej cenną byłaby publikacja naukowa, a także albumowa traktująca szeroko o tej jedynej na Pomorzu Zachodnim, budowanej od podstaw, katedrze.
EN
Cathedral (greek Kathedra – chair, seat) is the church of the diocesan bishop (lat. Cathedralis ecclesia), Archbishop (Metropolitan Cathedral) or Patriarch (patriarchal church). As a bishop’s church, it is usually the burial place of the diocesan bishops. Cathedral term also refers to the co-cathedral and procathedral. Sometimes the cathedral is the common name of the main church of the city. The past 1050 anniversary of the baptism of Poland found its special place in the space of Poznań, Gniezno, or Ostrów Lednicki, but also extended to the Oder and the Baltic Sea. After foundation of the bishopric in Poznan, her steward extended the jurisdiction over the whole country, up to Wolin. When the metropolis in Gniezno was founded, it was also consisted of a bishopric in Kołobrzeg. It is here, as well as later in Wolin, especially in Kamień Pomorski, one should look for the start of the Pomeranian cathedrals. At present, Szczecin and Koszalin are dominated by the cathedral churches, which were not built for the purpose of being cathedral. There is no sign after the first cathedral in Kolobrzeg, just like after the second cathedral in Wolin – there is only the cross and the obelisk. Until our times only Cathedral in Kamień survived – 28th June 1972 it became co-cathedral. Cathedral in Kamień should become the apple of the eye not only for all the inhabitants of Western Pomerania, because the people of Pomerania love beauty and the music and deserves it. There should be an scientific publication, as well as photo album treats extensively about this cathedral, only one in Western Pomerania built from scratch as the cathedral.
Prymas Polski kard. Józef Glemp w duchu swoich wielkich poprzedników – kard. Augusta Hlonda i kard. Stefana Wyszyńskiego – również często odwiedzał Pomorze Zachodnie. Wizyty te miały zarówno charakter służbowy, jak i prywatny, co wynikało z obowiązku bycia metropolitą tych ziem w latach 1981–1992, ale także z troski o tutejszy Kościół. Na terenie archidiecezji szczecińsko-kamieńskiej prymas był aż 16 razy: jako metropolita szczecińsko-kamieński 7 razy i 9 razy, jako kustosz relikwii św. Wojciecha i arcybiskup metropolita warszawski. Wizyty te miały różny wymiar, a związane były miedzy innymi z pielgrzymką papieża Jana Pawła II w Szczecinie, z konferencjami Episkopatu Polski, uroczystościami religijnymi, kulturowymi i odwiedzinami prywatnymi. Wizytował w tym czasie miasta: Szczecin (15 razy), Kamień Pomorski (2 razy), Wolin (1 raz) i Trzebiatów (1 raz). Zachęcał mieszkańców Szczecina i Pomorza, by na „krawędzi naszej Rzeczypospolitej” troszczyli się o wzrost wiary, sprawiedliwości i miłość na wzór Maryi – patronki archidiecezji. W dowód wdzięczności za całość posługi na rzecz Kościoła szczecińsko-kamieńskiego Arcybiskup Metropolita Szczecińsko-Kamieński Andrzej Dzięga uhonorował kard. Józefa Glempa Orderem św. Ottona z Bambergu.
EN
Cardinal Józef Glemp, the Primate of Poland, in the spirit of his great predecessors – Cardinal August Hlond and Cardinal Stefan Wyszyński – also often visited Western Pomerania. These visits were both of business and private nature, which resulted from the obligation of being the Metropolitan Bishop of these lands in the years 1981-1992 as well as his concern for the local Church. He was up to 16 times in the Szczecin-Kamień Diocese: 7 times as the Metropolitan Bishop of the Szczecin-Kamień Diocese and 9 times as the Custodian of the Relics of St. Adalbert and the Metropolitan Archbishop of Warsaw. These visits were of different dimension and were associated with pilgrimages of the Pope John Paul II in Szczecin, Polish Episcopal Conferences, religious ceremonies and cultural events, and private tours. At this time, he visited four cities: Szczecin (15 times), Kamień Pomorski (2 times), Wolin (1 time) and Trzebiatów (1 time). He encouraged the residents of Szczecin and inhabitants of Pomerania to take care of the growth of faith and love at “the brink edge of our Republic” following the way of Mary – a patron of the Archdiocese. In gratitude for the whole service to the Szczecin-Kamień Church, the Szczecin-Kamień Metropolitan Archbishop Andrzej Dzięga honoured Cardinal Józef Glemp with the Grand Order of Saint Otto of Bamberg.
Abp prof. dr hab. Kazimierz Majdański (+ 29 kwietnia 2007 roku) był człowiekiem służącym prawdzie. Wiedział, że służąc prawdzie, służy wolności, wyzwoleniu człowieka i narodów, a nade wszystko służy życiu i rodzinie. Zdrowe i silne Bogiem rodziny były jego największą troską. Na tym polu podjął wiele bardzo cennych inicjatyw, zarówno w przestrzeni Kościoła powszechnego, w Polsce, jak i w diecezji szczecińsko-kamieńskiej. Wśród nich można wymienić powołanie do istnienia: Instytutu Studiów nad Rodziną, Wspólnoty Świętej Rodziny, Wyższego Seminarium Duchownego, Domu Samotnej Matki, Caritas Diecezji Szczecińsko-Kamieńskiej, sanktuariów Maryjnych, to także sympozja naukowe i liczne publikacje naukowe na temat życia i rodziny, a nade wszystko niestrudzone zabiegi o to, aby diecezja szczecińsko-kamieńska i całe Pomorze Zachodnie spotkało się w Szczecinie z Janem Paweł II – papieżem rodzin. Ostatnia opublikowana wypowiedź abp. K. Majdańskiego niosła ze sobą jego życiowe wyzwanie: „Słuchać Boga, by żyć”.
EN
Abp Prof. Dr hab. Kazimierz Majdański (+ 29.04.2007) was a man serving the truth. He knew that by serving the truth, he served freedom, the liberation of man and the nations, and above all serves life and family. Healthy families and strong by God is his greatest concern. In this field he undertook many very valuable initiatives, both in the space of the universal Church, in Poland, and in the diocese of Szczecin-Kamień. Among them is the call to existence: Institute of Family Studies, Community of the Holy Family, High Seminary, House of the Single Mother, Caritas of the Diocese Szczecin-Kamień, Marian shrines and scientific symposia, numerous scientific publications on life and family and above all untiring efforts to ensure that the Diocese of Szczecin-Kamien and the whole Western Pomerania met in Szczecin with Pope John Paul II – the pope of the family. The last published statement of Archbishop. K. Majdański brought with him his life-long challenge: “Listen to God to live”.
Objawienia w Fatimie są wyjątkowe w historii objawień i jedyne tego rodzaju w objawieniach maryjnych, gdyż rzeczywistość, której dotyczą, jest niepowtarzalna w dziejach ludzkości. Jan Paweł II, nazywając je „orędziem wieku”, mówił, że jest ono dziś jeszcze bardziej aktualne i bardziej naglące niż kiedykolwiek. Maryja, objawiając się sześciokrotnie trójce dzieci: Łucji, Franciszkowi i Hiacyncie w Fatimie, a potem jeszcze dwukrotnie s. Łucji w Pontevedra i Tuy, stale nawoływała do rozwijania życia duchowego, do dobrowolnego powrotu do Boga, do zadośćuczynienia za wszystkie grzechy przeciw Sercu Jezusa i Maryi. Ta prośba Maryi ciągle potrzebuje spełnienia, aby świat doświadczył jedności i pokoju.
EN
Revelations in Fatima are unique in the history of the apparitions and the only one of this kind in Marian apparitions, because the reality they refer to is unique in the history of mankind. John Paul II called them “the message of the age”, saying that it was even more up to date and more urgent than ever. Mary appeared six times to three children: Lucia, Francisco and Jacinta in Fatima, and then Lucia twice in Pontevedra, and while she continually called for the development of spiritual life, voluntary return to God, to make atonement for all sins against the Heart of Jesus and Mary. This request of Mary still needs fulfillment, so that the world can experience unity and peace.