Results found: 2

Search results

Sort By:

Limit search:

Utrata urzędu proboszcza na gruncie prawa kanonicznego i znaczenie tego faktu w procesie eksmisyjnym

100%

Januchowski A.

Studia z Prawa Wyznaniowego

2009

vol. 12

179-197

Przedmiotem artykułu jest pozbawienie proboszcza urzędu kościelnego przez biskupa i skutki tej decyzji na gruncie prawa polskiego, w szczególności w kontekście ewentualnego procesu eksmisyjnego – z prawa kanonicznego wynika bowiem, że proboszcz pozbawiony urzędu powinien opuścić dom parafialny. Autor zauważa, że z uwagi na wyrażoną w Konstytucji i innych aktach prawnych zasadę autonomii i niezależności Kościoła i państwa władze państwowe nie są kompetentne do oceny decyzji władz kościelnych o pozbawieniu proboszcza urzędu. Ze wspomnianej zasady wynika jednak również i to, że decyzje takie nie mogą być (inaczej niż to było w okresie II Rzeczypospolitej) wykonywane przez władze państwowe. Jeżeli zatem proboszcz nie wyda dobrowolnie plebani konieczne jest wystąpienie do sądu państwowego o wydanie wyroku eksmisyjnego – dopiero taki wyrok może zostać wykonany na drodze przymusu państwowego. Zdaniem autora w procesie eksmisyjnym pozycja proboszcza jest słabsza niż innych pozwanych, albowiem – z uwagi na swobodę Kościoła w obsadzaniu urzędów kościelnych – nie może on w procesie tym podnosić zarzutów dotyczących przesłanek wydania czy też wad formalnych dekretu biskupa o usunięciu. W efekcie postępowanie dowodowe sprowadza się do oceny czy stosowny dekret został wydany. Autonomia Kościoła nie wyklucza jednak zastosowania w procesie eksmisyjnym przepisów prawa polskiego regulujących ochronę lokatorów. Zdaniem autora przedstawione w artykule uwagi dotyczące eksmisji proboszcza mogą znaleźć zastosowanie również w przypadku eksmisji osób sprawujących inne urzędy kościelne, a być może również osób, które sprawują jakiekolwiek funkcje w ramach struktury organizacyjnej Kościoła – problematyka ta wymaga jednak dalszych badań.

The author discusses the problem of removal of a pastor from his parish by a bishop and ponders upon the effects of such a decision in Polish law, in particular when it comes to the eventual eviction process. Canon law stipulates that a pastor removed from his office should leave the parish house. As the author points out, the constitution and other statutes sanction the principle of Church’s autonomy and independence; for this reason, state authorities are not empowered to assess the decision of the ecclesiastical office on the removal of a pastor. Moreover, the same principle says that such decisions may not be (as opposite to the period of the 2nd Republic of Poland) executed by state authorities. Should a pastor refuse to vacate the parish of his own accord, it is necessary to petition a state court for issuing an eviction order. Only such a judicial decision may be suitably enforced. In the author’s opinion, the pastor’s position in the eviction process is less advantageous, compared with other respondents, for – due to the Church’s liberty in filing ecclesiastical officials – he is not in a position to dispute the reasons behind or draw attention to formal defects of the bishop’s decree of removal. As a matter of fact, evidentiary proceedings are confined to an evaluation of whether the decree in question has been issued. Nevertheless, the Church’s autonomy does not rule out the option of recourse to the regulations of Polish law pertaining to the protection of tenants in an eviction process. The author reckons that the opinions concerning the removal of a pastor and put forth in the article may prove workable also in the eviction of persons holding other ecclesiastical offices as well as those in other functions in the Church’s organisational structure – this issue requires further study

Wybrane zagadnienia związane z reprezentacją parafii przez proboszcza na gruncie prawa kanonicznego i polskiego

100%

Januchowski A.

Studia z Prawa Wyznaniowego

2008

vol. 11

211-236

Przedmiotem artykułu jest problem skuteczności przewidzianych w prawie kanonicznym ograniczeń w zakresie reprezentacji parafii przez proboszcza w polskim porządku prawnym. Autor zwięźle omawia problematykę podejmowania czynności prawnych przez osoby prawne w prawie polskim, ze szczególnym zwróceniem uwagi na sytuacje, gdy na dokonanie czynności prawnej przez jeden z jej organów wymagana jest zgoda innego jej organu lub też osoby trzeciej. Następnie autor dokonuje analizy przewidzianych w prawie kanonicznym ograniczeń w zakresie reprezentacji parafii przez proboszcza w kontekście rozwiązań przyjętych w prawie polskim i dochodzi do wniosku, że przewidziany w prawie kanonicznym wymóg uzyskania przez proboszcza zgody ordynariusza lub biskupa diecezjalnego na dokonanie niektórych czynności prawnych nie ma znaczenia w prawie polskim, a czynności prawne dokonane bez takiej zgody są w pełni skuteczne. Zasadniczym argumentem prowadzącym do takiego wniosku jest niezaliczenie w Konstytucji prawa kanonicznego do źródeł powszechnie obowiązującego prawa, a także brak odesłania w prawie polskim do prawa kanonicznego w zakresie reprezentacji kościelnych osób prawnych. W obowiązującym stanie prawnym brak jest również podstaw, aby rozważanym ograniczeniom w reprezentacji nadać charakter statutowy ze skutkiem w stosunku do osób trzecich, gdyż nie zostały one wpisane do jawnego dla osób trzecich rejestru. W konkluzji należy dojść do wniosku, że zapewnienie skuteczności regulacji prawnokanonicznej w zakresie reprezentacji kościelnych osób prawnych na gruncie prawa polskiego wymaga zmian ustawodawczych, bądź to poprzez zapisanie stosownych rozwiązań wprost w ustawie, bądź też poprzez wpisanie ich do jawnego dla osób trzecich rejestru osób prawnych.

The article depicts the problem of effectiveness of the restrictions provided for in canon law on the legal representation of a parish by the parish priest in the Polish legal system. The author briefly examines the issue of taking up legal representations by an agent in Polish law, especially when such legal representations, by an organ of the agent, require the agreements of another organ, or a third party. Upon analyzing the restrictions included in canon law on the issue of the legal representation of a parish by the parish priest in the context of the regulations adopted in Polish law, the author reaches a conclusion that the requirement in canon law that the parish priest should obtain permission of an ordinary or a diocesan bishop to act as an agent on behalf of one’s parish in some matters has no significance in Polish law, and the legal representations undertaken without such permission are fully effective. The main argument leading to such a conclusion is that the Constitution does not include canon law in the sources of law, neither is there in Polish law any reference to canon law with respect to the legal representation of ecclesiastical legal persons. Under current law there is also no basis for giving the restrictions on the legal representation the statutory character with the legal effect for third parties, as that basis has not been included in the register open to third parties. Therefore, one comes to the conclusion that in order to ensure the effectiveness of the regulations regarding the legal representation of ecclesiastical legal persons in canon law, some legislative changes should be introduced, either by including the relevant norms directly in the act or by putting them in the register of legal persons open to third parties.

Refine search results

2 Studia z Prawa Wyznaniowego

2 Januchowski A.

1 2009

1 2008

Search results

Utrata urzędu proboszcza na gruncie prawa kanonicznego i znaczenie tego faktu w procesie eksmisyjnym

Wybrane zagadnienia związane z reprezentacją parafii przez proboszcza na gruncie prawa kanonicznego i polskiego