Search results

1

„Kochałem się w tobie, Naturo, aż zrozumiałem, że jesteś”. Etnomedyczny projekt w Litwie po pięćdziesięciu dwóch latach Czesława Miłosza

100%

Piotrowiak-Junkiert K.

Świat Tekstów. Rocznik Słupski

|

2012

|

issue 10

193-200

EN

Czesław Miłosz did not believe he would ever return to the river valley in which he grew up. But in the spring of 1989, exactly fifty years after he left, the new government of inde-pendent Lithuania welcomed him back to that magical region of his childhood. Many of the poems in Facing the River record his experiences there, where the river of the Issa Valley symbolizes the river of time as well as the river of mythology, over which one cannot step twice. This is the river Miłosz faces while exploring ancient themes. He reflects upon the na-ture of imagination, human experience, good and evil, and celebrates the wonders of life on earth. In these later poems, the poems of older age, this Nobel laureate takes a long look back at the catastrophic upheavals of the 20th century; yet despite the soberness of his themes, he writes with the lightness of touch found only in the great masters.

2

Kronikarz spóźnionej wojny. Woń człowieka Ernő Szépa

100%

Piotrowiak-Junkiert K.

Slavia Occidentalis

|

2015

|

issue 72/2

179-191

PL

The article presents a portrait of one of the most important witnesses of the Holocaust in Hungary, the author of Emberszag and „the legend of Ernő Szép”, who would greet people by saying „I was Ernő Szép”. In his innovative work, the writer draws upon his skills as both reporter and observer. The way he can intricately interweave different episodes confirms his great artistic ability, but most of all it highlights the essential need to accord to the Jewish history all the respect it deserves. Szép achieves this through adopting an anthropocentric perspective – each scene focuses primarily on human emotions and habits, whilst the key context of all the events – the Shoah – is shifted to the background. Without overloading the text with too many dates or legal references, Szép pays careful attention to facts which gives readers a perfect opportunity to recreate the successive stages of the Jewish history in 1944 Budapest.

3

O murze, którym była rzeka. Lament nad Dunajem Mihálya Kornisa

100%

Piotrowiak-Junkiert K.

Przestrzenie Teorii

|

2015

|

issue 24

109-123

EN

In the first part of the article, the author presents a few crucial political and historical events which have an association with the situation of the in 1944-45 Budapest. The politics of the Arrow Cross Party, very similar to German Nazis, led to the mass execution of Jewish citizens on the Danube river. The main purpose of the article is to analyse a short story by the Hungarian writer Mihály Kornis. In The Jewish Danube he raises the thorny issue of the memory of the murdered people, and in doing so creates a blasphemous and provocative text, in which he tries to break the taboo subject of genocide.

4

Pieśni rozpaczy w czasach pogardy Wokół cyklu poetyckiego Márciustól márciusig Istvána Vasa

100%

Piotrowiak-Junkiert K.

Poznańskie Studia Slawistyczne

|

2019

|

issue 17

209-220

EN

The article offers an interpretation of the poetic cycle Od marca do marca [From March to March] by István Vas, a Hungarian poet and writer of Jewish origin. The author treated each of his poems as a notebook, where he recorded his reflections on the situation of Hungarian Jews, the human condition, the siege of Budapest, etc. For Vas, each piece is a separate testimony to the time of the war. The entire cycle is steeped in irony and a harsh judgement of the society’s moral fall. Vas wrote his poems during the period of Nazism but published them during the communist regime, when he wanted to answer a question about the role of art in the process of recovering historical memory, and whether a literary text could offer protection from the hostile reality.

5

Rewolucja 1956 w literaturze węgierskiej. Na marginesie literackiego kanonu

100%

Piotrowiak-Junkiert K.

Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka

|

2016

|

issue 29

151-163

EN

The article is an attempt at an outline of the situation in Hungarian literature confronted with the revolution of 1956. The events of the Hungarian October are some of the more frequent themes in revisionist literature. Selected examples of literary works show the most important features of that literature, writing strategies, patterns of artistic message. From the wide selection of the literature, a poem, fragments of a diary, a novel, and an authobiographical essay by Sandor Marai, Gyorgy Moldova, Istvan Orkeny and Imre Kertesz were selected.

6

Jaka antropologia literatury jest dzisiaj możliwa? Pod redakcją P. Czaplińskiego, A. Legeżyńskiej, M. Telickiego, „Poznańskie Studia Polonistyczne”, Poznań 2010, ss. 262.

100%

Piotrowiak-Junkiert K.

Slavia Occidentalis

|

2011

|

issue 68

257-262

7

Surrealna Zagłada. Wokół Egy halott álmaiból Stefánii Mándy. Perspektywa genderowa w węgierskiej poezji o Zagładzie

100%

Piotrowiak-Junkiert K.

Narracje o Zagładzie

|

2019

|

issue 5

126-148

EN

This article is devoted to Stefánia Mándy’s “Egy halott álmaiból” (“From the Dreams of the Dead Woman”), a text that has met little attention so far. Facing the experience of the Shoah, the Hungarian author presents a poem that consists of both poetic and narrative fragments. In search of a language capable of telling or describing her own experiences adequately, Mándy decides to apply surrealism to her memories of a camp, contributing to the unique work that departs from the literary decorum.

PL

Artykuł jest poświęcony mało znanemu tekstowi Egy halott álmaiból („Ze snów umarłej”) Stefánii Mándy. Węgierska autorka zmierzyła się z doświadczeniem Zagłady, tworząc utwór zbudowany z fragmentów poetyckich i prozatorskich. Poszukując odpowiedniego języka do opowiedzenia/opisania własnych przeżyć, zdecydowała się przedstawić wspomnienia obozowe w estetyce surrealnej, a tym samym stworzyła unikatowe dzieło przełamujące ramy literackiego decorum.

8

Surrealna Zagłada. Wokół Egy halott álmaiból Stefánii Mándy. Perspektywa genderowa w węgierskiej poezji o Zagładzie

100%

Piotrowiak-Junkiert K.

Narracje o Zagładzie

|

2019

|

issue 5

126-148

EN

This article is devoted to Stefánia Mándy’s “Egy halott álmaiból” (“From the Dreams of the Dead Woman”), a text that has met little attention so far. Facing the experience of the Shoah, the Hungarian author presents a poem that consists of both poetic and narrative fragments. In search of a language capable of telling or describing her own experiences adequately, Mándy decides to apply surrealism to her memories of a camp, contributing to the unique work that departs from the literary decorum.

PL

Artykuł jest poświęcony mało znanemu tekstowi Egy halott álmaiból („Ze snów umarłej”) Stefánii Mándy. Węgierska autorka zmierzyła się z doświadczeniem Zagłady, tworząc utwór zbudowany z fragmentów poetyckich i prozatorskich. Poszukując odpowiedniego języka do opowiedzenia/opisania własnych przeżyć, zdecydowała się przedstawić wspomnienia obozowe w estetyce surrealnej, a tym samym stworzyła unikatowe dzieło przełamujące ramy literackiego decorum.

9

Kret czy wieloryb? Którędy do Rechnitz? Sacha Batthyany: A co ja mam z tym wspólnego? Zbrodnia popełniona w marcu 1945 roku. Dzieje mojej rodziny. Przeł. Emilia Bielicka. Warszawa, Czytelnik, 2017, ss. 256

100%

Piotrowiak-Junkiert K.

Narracje o Zagładzie

|

2018

|

issue 4

411-416

EN

The review of Sacha Batthyany’s A co ja mam z tym wspólnego? Zbrodnia popełniona w marcu 1945 roku. Dzieje mojej rodziny focuses on several key issues related to the philosophy of memory of the Shoah. Two animal metaphors are central to the text: that of a whale and that of a mole, which symbolise different approaches towards the familial history revealed before the Swiss writer. “Whale persons” vanish in darkness of the deep once the time of confrontation with the difficult truth about the past comes; “mole persons,” in turn, are devoted to massive archival work and to an analysis of meticulously reconstructed facts. Batthyany chooses to speak of the massacre in Rechnitz from the authorial perspective; he reaches the documents and the diary, simultaneously altering the story in a manneristic way by means of referring to his own experiences, often dominant in the narration. Even though it is one of the basic rights of artistic practice, subjectivism in discussing and accepting truth can become deceptive as it can lead to relativisation of history and oversimplified assertions.

PL

Recenzja książki Sachy Batthyanyego A co ja mam z tym wspólnego? Zbrodnia popełniona w marcu 1945 roku. Dzieje mojej rodziny skupia się na kilku kluczowych problemach związanych z filozofią pamięci o Zagładzie. Tekst stawia w centrum dwie zwierzęce metafory: wieloryba i kreta, symbolizujące różne postawy wobec rodzinnej historii poznawanej przez szwajcarskiego pisarza. „Ludzie wieloryby” znikają w ciemnościach głębin, gdy nadchodzi chwila konfrontacji z trudną prawdą o przeszłości, a „ludzie krety” oddają się mozolnej pracy archiwistycznej i analizie drobiazgowo zrekonstruowanych faktów. Batthyany wybiera sposób mówienia o masakrze w Rechnitz z perspektywy autorskiej, dociera do dokumentów i dziennika, ale manierycznie przefiltrowuje historię przez własne doznania, często dominujące narrację książki. Subiektywizm w rozpatrywaniu i przyjmowaniu prawdy, choć stanowi jedno z podstawowych praw pracy artystycznej, może być jednak zwodniczy, ponieważ może prowadzić do relatywizacji historii i zbyt prostych konstatacji.

10

Zwierzęce idylle. O Razglednicach Miklósa Radnótiego

100%

Piotrowiak-Junkiert K.

Narracje o Zagładzie

|

2017

|

issue 3

PL

Animal Idylls. On Miklós Radnóti’s RazglednicákThe article presents an interpretation of Miklós Radnóti’s famous poetic cycle, Razglednicák [Postcards] (1944), from the animal perspective. The situation of the poet – a Hungarian Jew and a Catholic, sent to forced labour and then to a death march – is presented in four short pieces, expressly referring to the idyllic aesthetics. The dominant elements of the poem’s landscape are profiles of animals. By means of the poem, a flock of sheep and an ox become live emblems of the human condition in two states: the idyllic, timeless continuance and the inevitable death, which brings biological exhaustion to an end. The sheep and the ox also represent different types of presence – the sheep seem to function in an intact scenery, almost perfectly resembling the poet’s previous pieces devoted to animals, in which the animal embodies the untouched world, coexists with the landscape, and is continuance without a name. In Radnóti, the animal is a subjectified creature that exists on an equal basis with the human. Key words: Miklós Radnóti, Hungarian literature, forced labour, idyll, animals, Razglednicák [Postcards], Bori Notesz [Camp Notebook]

11

SŁOWA UTRACONE, SŁOWA ODNALEZIONE

100%

Piotrowiak-Junkiert K.

|

2018

|

vol. 23

|

issue 2

345-352

12

Pisanie zagłady w literaturze węgierskiej po 1989 roku. Casus Mihálya Kornisa "Podanie"

100%

Piotrowiak-Junkiert K.

Porównania

|

2014

|

vol. 14

83-98

EN

In the first part of the article the author presents a few crucial cultural and political events, which have an association with the situation of Jews after the breakthrough of 1989. The subject of the article is the story entitled Application by Mihály Kornis from his book You live at last (Végre élsz). The writer belongs to the active Jewish authors. They have created a new canon of Hungarian literature. Kornis, who was aware of the situation and condition of Jews and their history in Hungary, breaks specific stereotypes of typical writing about Shoah. As a result of the De-Tabooisation concept he successfully creates a unique and original testimony of Jews’ fate.

PL

W pierwszej części artykułu autorka prezentuje kilka kluczowych wydarzeń w obrębie węgierskiej kultury i polityki, mających związek z sytuacją Żydów po przełomie w 1989 roku. Przedmiotem rozważań jest nowela pt. Podanie Mihálya Kornisa z tomu Végre élsz (Nareszcie żyjesz). Pisarz należy do grupy aktywnych twórców żydowskich, ktorzy stworzyli kanon literatury węgierskiej. Kornis, świadomy sytuacji i kondycji pisarstwa poświęconego sytuacji Żydów i ich historii na Węgrzech, łamie gatunkowe i estetyczne tabu – tworzy ironiczną nowelę, przełamującą stereotyp pisania o Shoah. Dzięki konceptowi detabuizacji udaje mu się stworzyć unikatowe, oryginalne świadectwo żydowskiego losu.

13

Wobec nie-miejsca. Myślenie przestrzenią w twórczości Ádáma Bodora

100%

Piotrowiak-Junkiert K.

Porównania

|

2012

|

vol. 11

101-110

EN

The article presents an analysis of the spatial conception in the works of Ádam Bodor (The Sinistra Zone, The Archbishop visit). The construction of the novels written by the Hungarian writer depicts that in this novel there appears a particular story space. Bodor describes places, which didn’t exist in external reality. He also gives them names which constitute a type of hint. The readership can easily decode the names of the borderlands. The writer constructs these ideas based on his own philosophy which is connected with perturbations of the cyclical processes of nature, metaphors of the totalitarian world but also being the eternal Wanderer.

PL

Artykuł prezentuje analizę koncepcji przestrzeni w twórczości Ádama Bodora (Okręg Sinistra, Wizyta arcybiskupa). Konstrukcja powieści węgierskiego pisarza pozwala stwierdzić, że mamy w tych powieściach do czynienia ze szczególną formą fabularnej przestrzeni. Bodor opisuje miejsca, które nie istnieją w rzeczywistości pozatekstowej, nadając im jednak nazwy, które stają się rodzajem wskazówki, podpowiedzi. Czytelnik z łatwością może dekodować nazwy przygranicznych terenów opisywanych w tej twórczości. Bodor opiera swój koncept także na fiozofii wpisanej w zaburzenie cyklicznych procesów przyrody, metaforach totalitarnego świata, byciu wiecznym tułaczem.

14

Magdalena Roguska, Los niespełniony. O poszukiwaniu tożsamości w węgierskiej prozie kobiecej. Katedra Hungarystyki Uniwersytetu Warszawskiego. Warszawa 2012, ss. 256.

100%

Piotrowiak-Junkiert K.

Porównania

|

2013

|

vol. 13

248-250

PL

Magdalena Roguska, Los niespełniony. O poszukiwaniu tożsamości w węgierskiej prozie kobiecej. Katedra Hungarystyki Uniwersytetu Warszawskiego. Warszawa 2012, ss. 256.

15

Lajos Grendel, A modern irodalom története. Magyar líra és epika a 20. században. Pozsony, 2010, Kalligram, ss. 512

100%

Piotrowiak-Junkiert K.

Porównania

|

2012

|

vol. 11

404-405

PL

Lajos Grendel, A modern irodalom története. Magyar líra és epika a 20. században. Pozsony, 2010, Kalligram, ss. 512.

16

Karol Irzykowski, A tizedik múzsa. A filmesztétika kérdései. Fordította: Dabi M. István és Szíjártó Imre. Magyar Képzőművészeti Egyetem Doktori Iskola – Brozsek Kiadó, Budapest, 2011, ss. 218

100%

Piotrowiak-Junkiert K.

Porównania

|

2012

|

vol. 10

296-297

17

Csaba G. Kiss, Lekcja Europy Środkowej. Eseje i szkice. Kraków 2009, ss. 318

100%

Piotrowiak-Junkiert K.

Porównania

|

2012

|

vol. 11

402-404

PL

Csaba G. Kiss, Lekcja Europy Środkowej. Eseje i szkice. Kraków 2009, ss. 318

18

"Ormiańskie nagrobki." Poezja Sándora Kányádiego wobec transformacji

100%

Piotrowiak-Junkiert K.

Porównania

|

2014

|

vol. 15

281-294

EN

The article concerns poetry of Sándor Kányádi, one of the most famous and influential Hungarian writers from Transylvania. The main purpose of the article is to analyse the political persecution of the communist dictatorship in Romania against Hungarian writers and to estimate the meaning of the period of political changes 1989/90. The author interprets the poem Armenian gravestones from the collection Mane and skull, in which Kányádi gave up his earlier idyllic poetics and chose a poetry of bitter consciousness of the world’s constant change. In the interpretation of the poems, the author focuses on explaning a few crucial terms as for example: „Transylvanian landscape”, decline of memory about national minorities and homeland in the poetry of Kányádi.

PL

Artykuł został poświęcony potransformacyjnej poezji jednego znajważniejszych twórców węgierskich w Siedmiogrodzie, Sándorowi Kányádiemu. Autorka analizuje sytuację polityczną dyktatury komunistycznej w Rumunii wobec pisarzy węgierskich i odwilż kulturalną w latach 1989/90. Tekst został oparty na analizie wiersza Ormiańskie nagrobki z tomu Grzywai czaszka, w którym dotychczasowa poetyka idylliczna została zastąpiona poetyką gorzkiej świadomości zmieniającego się świata. W interpretacji wiersza skupiono się na wykazaniu znaczenia takich pojęć jak „krajobraz siedmiogrodzki”, zanikanie pamięci o mniejszościach narodowych, „ojcowizna” w poezji S. Kányádiego.

19

„Bycie Żydem” jako sytuacja uniwersalna. Żydowska „faculté maîtresse” Victora Klemperera

100%

Piotrowiak-Junkiert K.

Porównania

|

2012

|

vol. 10

207-219

EN

The philosophical reflection, existing in diary’s of Victor Klemperer, focuses on the issue of Jewish faculté maîtresse. This issue became one of the most important themes of writing in the works of Á. Heller, M. Blanchot, G. Scholem and E. Jabès. These thinkers also considered Shoah and the human spiritual condition in relation to extermination of Jews in time of the Second World War. Imre Kertész makes the ideas of V. Klemperer complete. Kertész formulated a conception of „being a Jew”, which he understand as a universal situation of existence under destructive influence and pressure of the totalitarian dictatorships. Thinking about a „Jewish condition” as a „metaphor of existence” is relevant to various methods of thinking about the self. According to Klemperer and Kertész a Jewish condition means a „negative being” in a superlative degree and also means homeless, writer’s identity and the perception of Scripture as a symbolic, structural system which form all spheres of the writer’s life.

PL

Filozoficzna refleksja przenikająca dziennikową twórczość Victora Klemperera koncentruje się wokół zagadnienia żydowskiej faculté maîtresse, która także dla Á. Heller, M. Blanchota, G. Scholema i E. Jabès’a – myślicieli rozważających wydarzenie Shoah i żydowską kondycję duchową wobec Zagłady – staje się jednym z najważniejszych tematów ich pisarstwa. Imre Kertész uzupełnia prace V. Klemperera, formułując koncepcję „bycia Żydem” rozumianej jako sytuacja uniwersalna, właściwa istnieniu poddanemu negatywnemu żywiołowi totalitarnych dyktatur. Myślenie o „kondycji żydowskiej”, jako „metaforze egzystencji” ma związek z różnymi sposobami myślenia o samym sobie. Według K. i K. kondycja żydowska oznacza „bycie zanegowanym” w najwyższym stopniu, a także bezdomność, tożsamość pisarską i postrzeganie Pisma jako symbolicznego, ustrukturyzowanego systemu formującego wszystkie sfery życia twórcy.

20

Ponowny powrót przestrzeni

63%

Dabert D., Piotrowiak-Junkiert K.

Porównania

|

2012

|

vol. 12

9-10

Refine search results

10 Porównania

4 Narracje o Zagładzie

2 Slavia Occidentalis

1 Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka

1 Poznańskie Studia Slawistyczne

1 Przestrzenie Teorii

1 Świat Tekstów. Rocznik Słupski

3 2019

2 2018

1 2017

1 2016

2 2015

2 2014

3 2013

5 2012

1 2011

20 Piotrowiak-Junkiert K.

1 Dabert D.

„Kochałem się w tobie, Naturo, aż zrozumiałem, że jesteś”. Etnomedyczny projekt w Litwie po pięćdziesięciu dwóch latach Czesława Miłosza

Kronikarz spóźnionej wojny. Woń człowieka Ernő Szépa

O murze, którym była rzeka. Lament nad Dunajem Mihálya Kornisa

Pieśni rozpaczy w czasach pogardy Wokół cyklu poetyckiego Márciustól márciusig Istvána Vasa

Rewolucja 1956 w literaturze węgierskiej. Na marginesie literackiego kanonu

Jaka antropologia literatury jest dzisiaj możliwa? Pod redakcją P. Czaplińskiego, A. Legeżyńskiej, M. Telickiego, „Poznańskie Studia Polonistyczne”, Poznań 2010, ss. 262.

Surrealna Zagłada. Wokół Egy halott álmaiból Stefánii Mándy. Perspektywa genderowa w węgierskiej poezji o Zagładzie

Surrealna Zagłada. Wokół Egy halott álmaiból Stefánii Mándy. Perspektywa genderowa w węgierskiej poezji o Zagładzie

Kret czy wieloryb? Którędy do Rechnitz? Sacha Batthyany: A co ja mam z tym wspólnego? Zbrodnia popełniona w marcu 1945 roku. Dzieje mojej rodziny. Przeł. Emilia Bielicka. Warszawa, Czytelnik, 2017, ss. 256

Zwierzęce idylle. O Razglednicach Miklósa Radnótiego

SŁOWA UTRACONE, SŁOWA ODNALEZIONE

Pisanie zagłady w literaturze węgierskiej po 1989 roku. Casus Mihálya Kornisa "Podanie"

Wobec nie-miejsca. Myślenie przestrzenią w twórczości Ádáma Bodora

Magdalena Roguska, Los niespełniony. O poszukiwaniu tożsamości w węgierskiej prozie kobiecej. Katedra Hungarystyki Uniwersytetu Warszawskiego. Warszawa 2012, ss. 256.

Lajos Grendel, A modern irodalom története. Magyar líra és epika a 20. században. Pozsony, 2010, Kalligram, ss. 512

Karol Irzykowski, A tizedik múzsa. A filmesztétika kérdései. Fordította: Dabi M. István és Szíjártó Imre. Magyar Képzőművészeti Egyetem Doktori Iskola – Brozsek Kiadó, Budapest, 2011, ss. 218

Csaba G. Kiss, Lekcja Europy Środkowej. Eseje i szkice. Kraków 2009, ss. 318

"Ormiańskie nagrobki." Poezja Sándora Kányádiego wobec transformacji

„Bycie Żydem” jako sytuacja uniwersalna. Żydowska „faculté maîtresse” Victora Klemperera

Ponowny powrót przestrzeni