Search results

1

Emigracja Władka Wiśniewskiego jako ucieczka – reinterpretacja trzeciego tomu „Chłopa polskiego w Europie i Ameryce” w świetle metody autobiograficznego wywiadu narracyjnego

100%

Waniek K.

Przegląd Socjologiczny

|

2019

|

vol. LXVIII (68)

|

issue 4

EN

Reading Władek Wiśniewski’s autobiography in the third volume of Thomas and Znaniecki’s The Polish Peasant in Europe and America, not entirely neglecting the economic factor, it is worth paying attention to a very interesting and not uncommon reason for leaving the homeland, that is “an escape”. Its various current modalities can be placed on the continuum between “an escape from” and “an escape to”. Using analytical tools developed by Fritz Schütze, which were created much later, but largely inspired by achievements of the Chicago School of Sociology with Thomas and Znaniecki as its major researches, it can be shown that Władek’s primary reason for leaving the country was to free himself from tense family relationships. They were based on exploitation and distrust, full of hypocrisy and injustice; a desire to move away from home in order to break with an image of his own identity in the eyes of his Significant Others – as a person who is not worthy of respect, a drunkard and loser. Thus, the main hypothesis of this article (emerging from analysing constellations of events in his life) is: Władek Wiśniewski’s motives for leaving the homeland and going overseas are not only and primarily economic but are placed between “an escape from” and “an escape to”, though they gravitate towards the latter one.

PL

Czytając życiorys Władka Wiśniewskiego zawarty w trzecim tomie „Chłopa polskiego w Europie i A meryce” Thomasa i Znanieckiego i nie pomijając w pełni czynnika ekonomicznego, warto zwrócić uwagę na bardzo ciekawy i nierzadki powód wyjazdu z kraju ojczystego, to znaczy na „ucieczkę”. Jej współczesne warianty można umieścić na kontinuum rozciągającym się między „ucieczką od” a „ucieczką do”. Korzystając z narzędzi analitycznych opracowanych przez Fritza Schützego, które zostały stworzone znacznie później, ale w dużej mierze zainspirowane były osiągnięciami Szkoły Chicago – w tym jej czołowych przedstawicieli jakim byli Thomas i Znaniecki – można wykazać, że głównym powodem opuszczenia kraju przez Władka było uwolnienie się z napiętych relacji rodzinnych. Były one nie tylko oparte na wyzysku i nieufności, ale też pełne hipokryzji i niesprawiedliwości. Tym samym chęć wyjazdu z domu wynikała w jego przypadku przede wszystkim z potrzeby zerwania z wizerunkiem własnej tożsamości w oczach znaczących Innych jako osoby niegodnej szacunku, pijaka i nieudacznika. Główna hipoteza tego artykułu (wyłaniająca się z analizy konstelacji wydarzeń w jego życiu) brzmi zatem: podstawową przyczyną, dla której Władek Wiśniewski opuścił swój kraj rodzinny i wyjechał do Ameryki nie były w pierwszym rzędzie motywy ekonomiczne, lecz splot okoliczności rozciągających się między „ucieczką od” a „ucieczka do”, choć przeważają te drugie.

2

Homecomer. Some biographical implications of immigrants’ visiting their former homes

100%

Waniek K.

Przegląd Socjologiczny

|

2008

|

vol. 57

|

issue 4

45-67

EN

This paper considers some of possible implications of emigrants’ visits back home. Alfred Schütz’s seminal paper “The Homecomer” provides a theoretical framework for analysis of autobiographical narrative interviews with young Polish people living in Germany. An attempt is made to explore why and how – typical for the emigration processes – a more critical and objective image of country of origin and a growing feeling of strangeness at home deepens emigrants’ capacity for reflection on their life and identity. Consequently, most of them painfully realise that they will never fully assimilate with the country of immigration and they no longer find themselves comfortable in their country of origin. This has crucial implications for their biography. The collected empirical data show that some of emigrants plan to immediately return to Poland in order to save their emotional relationship with those back home. Others find their homeland poorer and less prospective in comparison to Germany. This legitimate their residence abroad. And finally, the negative homecoming experience can perform a very important function in the narrators’ common-sense argumentation, i.e., this should reduce psychological and biographical costs of their emigration career

3

Obcy we własnym domu. O niektórych biograficznych implikacjach pobytów emigrantów w ojczyźnie

100%

Waniek K.

Przegląd Socjologiczny

|

2008

|

vol. 57

|

issue 2

45-66

PL

Traktując klasyczny tekst Alfreda Schütza „Homecomer” jako ramę odniesienia i opierając się na osobistych narracjach osób, które wybrały Niemcy jako kraj życia, artykuł ten zmierza do opisania biograficznych konsekwencji krótkotrwałych pobytów emigrantów w rodzinnych stronach. Znamienny dla procesów emigracyjnych coraz bardziej krytyczny i obiektywny obraz kraju urodzenia oraz narastające poczucie obcości we własnym kraju prowadzi do refleksji nad własnym życiem. Wiedzie ona nieuchronnie do uświadomienia sobie, że dom, który opuścili już nie istnieje, a tam, gdzie wyjechali (w Niemczech) być może nigdy nie poczują się „u siebie”. To budzi u wielu emigrantów ogromy niepokój, któremu starają się zaradzić podejmując znaczące biograficznie decyzje. Zgromadzony materiał empiryczny pokazuje, że u wielu emigrantów brak poczucia wspólnoty doświadczeń w życiu codziennym z bliskimi w Polsce wywołuje potrzebę natychmiastowego powrotu na łono ojczyzny. Dla innych porównanie kraju pochodzenia i kraju emigracji utwierdza ich w przekonaniu o słuszności emigracyjnej drogi. W końcu, niektórym negatywny odbiór Polski z odmiennej kulturowo perspektywy daje możliwość usprawiedliwienia niechęci powrotu do ojczyzny.

EN

This paper considers some of possible implications of emigrants’ visits back home. Alfred Schütz’s seminal paper “The Homecomer” provides a theoretical framework for analysis of autobiographical narrative interviews with ��young Polish people living in Germany. An attempt is made to explore why and how – typical for the emigration processes – a more critical and objective image of country of origin and a growing feeling of strangeness at home deepens emigrants’ capacity for reflection on their life and identity. Consequently, most of them painfully realise that they will never fully assimilate with the country of immigration and they no longer find themselves comfortable in their country of origin. This has crucial implications for their biography. The collected empirical data show that some of emigrants plan to immediately return to Poland in order to save their emotional relationship with those back home. Others find their homeland poorer and less prospective in comparison to Germany. This legitimate their residence abroad. And finally, the negative homecoming experience can perform a very important function in the narrators’ common- sense argumentation, i.e., this should reduce psychological and biographical costs of their emigration career.

4

Lekceważone potencjały i narosłe nieporozumienia: kilka uwag o metodzie autobiograficznego wywiadu narracyjnego Fritza Schützego

100%

Waniek K.

Przegląd Socjologii Jakościowej

|

2019

|

vol. 15

|

issue 2

132-163

EN

In the era of rising popularity of the autobiographical narrative interview method elaborated by Fritz Schütze the number of its false interpretations and misuses is growing. At the same time some researchers – knowing it only in the fragmented and piecemeal way – voice their imprudent objections. Moreover, there are proliferating publications seeking to remedy alleged shortages of the method with regard to the technique of data gathering, the very analysis of the narrative interview as well as its ontological and epistemological implications. Viewed against the background of a “purist reading” of the Schütze’s approach and the natural history of biographical method development the paper aims to elucidate some of the accumulated misunderstandings regarding the method and find their roots. Thus, the following issues are discussed here: oftentimes illusory cognitive profits resulting from interdisciplinarity and combing various research techniques, sometimes false epistemological assumptions, a dangerous mixing of narrators’ self-theories with a researcher’s theory, being “disappointed” with an interviewee, an apparent ease of conducting autobiographical narrative interviews and some common-sense (not grounded in the text) interpretations.

PL

W dobie rosnącej popularności metody autobiograficznego wywiadu narracyjnego wypracowanej przez Fritza Schützego coraz częściej spotkać możemy błędne jej interpretacje i zastosowania. Wielu badaczy, znając ją fragmentarycznie, wysuwa wobec niej zarzuty zupełnie nietrafione. Pojawiają się też liczne publikacje, które mają zapobiec lub naprawić niedostatki zarówno jeśli chodzi o technikę zbierania danych, analizę zgromadzonego materiału czy też teoretyczne podstawy i epistemologiczne założenia metody. Artykuł ten – odwołując się do purystycznej wykładni koncepcji Schützego przedstawionej na tle historii rozwoju metody biograficznej – ma na celu wyjaśnienie niektórych narosłych wokół niej nieporozumień i wskazać ich źródła. Będzie tu zatem mowa o: często ułudnym poznawczym zysku płynącym z interdyscyplinarności i łączenia technik badawczych, fałszywych założeniach epistemologicznych, niebezpiecznym pomieszaniu autoteorii narratora z teoriami badacza, „rozczarowaniu” narratorem, o jedynie pozornej łatwości techniki wywiadu narracyjnego oraz zdroworozsądkowych (nieugruntowanych w tekście) interpretacjach.

5

The Precarious Life Situation Trap. The Case of “Zealous” Julia-A Proponent and a Victim of Neoliberal Reality

100%

Waniek K.

Qualitative Sociology Review

|

2019

|

vol. 15

|

issue 4

164-193

EN

The analysis of Julia’s (b. 1984) case, empirically grounded in the autobiographical narrative interview method, will discuss the mutual influence of the individual experiences and the collective processes that result in a precarious life situation being a stage of the trajectory of suffering process. It will be argued that the generation born between 1980-1990 that entered their adolescence period (and, at the same time, labor market) in a very specific socio-cultural context, framed by the dynamics of interrelated processes of political transformation, vibrant modernization, globalization, and, last but not least, development of neoliberal ideology, has been the first one in Poland to be exposed to the deep and overwhelming biographical changes. They have been oftentimes connected with the feeling of biographical trap and the experience of precarious balance of everyday life that-to a large extent-is a consequence of belonging to intensively multiplying social words with their divergent stocks of knowledge at hand, clashing ideologies, conflicting moral standards, dissonant rules of conducts, and expectations. Additionally, in the discussed case, I will deal with a biographical irony: Julia is both-a zealous propagator of allegedly universal attitudes of neoliberalism and a victim of this subtle mode of power. All these contradictions and tensions are clearly seen in the formal features of her (as well as many other people born in the 80’s last century) renderings, which are nonlinear, incoherent, emotionally overloaded, and full of fading-out phenomena.

6

Potencjały bezładu i cierpienia w biografiach młodych kobiet wchodzących w świat sztuki i medycyny

100%

Waniek K.

Przegląd Socjologii Jakościowej

|

2016

|

vol. 12

|

issue 2

114-144

PL

Artykuł ten, odwołując się do analizy autobiograficznych relacji dwóch trzydziestoletnich kobiet (artystki i lekarza), podejmuje próbę zarysowania pewnych wymiarów analitycznych związanych z doświadczaniem konieczności sprostania oczekiwaniom rodziny oraz – znacząco odmiennym – wymaganiom kapitalistycznej gospodarki rynkowej. Istotna jest tu przynależność narratorek do pokolenia, którego proces adolescencji i wchodzenia we wczesną dorosłość (tym samym na rynek pracy) przebiega w specyficznym kontekście historycznym, społecznym i kulturowym, którego ramę stanowią dynamiczne i wzajemnie powiązane procesy transformacji ustrojowej, wejścia w struktury Unii Europejskiej, intensywnej modernizacji, globalizacji czy wreszcie rozwoju neoliberalnej ideologii. Szczególna uwaga zostaje zatem zwrócona na potencjały bezładu i chaosu ukryte z jednej strony w tradycyjnej rodzinie, a z drugiej w rządzonym kapitalistycznymi regułami świecie pracy. W odniesieniu do drugiego przypadku zostanie pokazane, w jaki sposób neoliberalne mechanizmy promujące takie przymioty, jak: kreatywność, racjonalność, sprawczość, odpowiedzialność i tym podobne systematycznie wytwarzają sytuację biograficznej pułapki i inicjują proces trajektorii, którą w istocie charakteryzują neoliberalne antywartości, to jest niemoc, irracjonalność, bezradność czy samowyobcowanie.

EN

This paper, based on the analysis of autobiographical renderings of two women (a medicine doctor and an artist) being in their thirties, aims at outlining certain analytical dimensions connected with the narrators’ need to meet both expectations of their parents and significantly different requirements of a free-market economy in Poland. It is important to note that the informants belong to the generation that entered their adolescence and early adulthood period (and at the same time—labour market) in a very specific socio-cultural context, framed by the dynamics of interrelated processes of political transformation, joining the European Union, vibrant modernization, globalization, and, last but not least, development of neoliberal ideology. Consequently, special attention is paid to the potentials of disorder and chaos embedded, on the one hand, in the traditional family and, on the other hand, in the world of work governed by the capitalist rules of the game. Moreover, it will be discussed here how neoliberal mechanisms promoting such attributes as creativity, rationality, agency, responsibility, et cetera are in fact a biographical trap that may initiate the processes of the trajectory of suffering. This is characterized by the neoliberal anti-values: powerlessness, irrationality, helplessness, and self-alienation.

7

Superwizja w jakościowych badaniach społecznych. O radzeniu sobie z trudnymi emocjami badających i badanych

63%

Golczyńska-Grondas A., Waniek K.

Przegląd Socjologii Jakościowej

|

2022

|

vol. 18

|

issue 4

6-33

EN

In the broad field of human sector, supervision is one of the primary forms of learning and professional development. Scientific research – primarily that conducted in the field and based on encounters with interviewees – can also be placed in this frame. The issue of critical reflection on the actions taken by researchers at that time, on their attitudes and relations with the subjects, on ethical dilemmas, as well as on the development of skills in interacting with the (often suffering) Other is particularly significant in sociology, in scientific reflection on social work, anthropology, or pedagogy, i.e. in fields based on qualitative research to a large extent. The purpose of this article is to present the basic issues related to the recently emerging suggestions for the introduction of supervision into the field of social qualitative research. In the beginning of the article, we briefly comment on the theme of supervision in the context of the conditions of scientific work in modern academy. We further consider the problem of researchers’ vulnerability and point out the possible functions of supervision intended for them. In the last part of the text, we address the terminological issues concerning the conceptual delimitation of supervision for researchers – separating it from clinical supervision or tutorship and scientific supervision, also referred to as supervision – concisely revealing how research supervision has been described in the literature in recent years.

PL

W szeroko rozumianym obszarze „pracy z ludźmi” superwizja jest jedną z podstawowych form uczenia się i rozwoju zawodowego. W jej ramach można również umieścić badania naukowe – przede wszystkim te prowadzone w terenie i oparte na interakcjach z badanymi. Kwestia krytycznej refleksji nad podejmowanymi przez badaczki i badaczy działaniami, nad ich postawami oraz relacjami z osobami badanymi, nad dylematami etycznymi, a także nad rozwojem umiejętności postępowania z (często dotkniętym cierpieniem) Innym jest szczególnie znacząca w socjologii, naukowej refleksji nad pracą socjalną, antropologii czy pedagogice, czyli dziedzinach bazujących w istotnej części na badaniach jakościowych. Celem artykułu jest przedstawienie podstawowych zagadnień związanych z pojawiającymi się ostatnio postulatami wprowadzenia superwizji w obszar społecznych badań jakościowych. Przedstawiono w nim krótko uwagi na temat superwizji w kontekście uwarunkowań pracy naukowej we współczesnej akademii, a następnie rozważono problem podatności badaczek i badaczy na zranienie i wskazano możliwe funkcje przeznaczonej dla nich superwizji. W ostatniej części tekstu odniesiono się do kwestii terminologicznych dotyczących pojęciowego zakreślenia granic superwizji dla badaczy, oddzielenia jej od superwizji klinicznej czy też promotorstwa i opieki naukowej, także określanych jako superwizja, ukazując skrótowo, jak superwizja badawcza opisywana jest w ostatnich latach w literaturze obcojęzycznej.

8

Biographical consequences of working abroad in the context of European mental space

51%

Kaźmierska K., Piotrowski A., Waniek K.

Przegląd Socjologiczny

|

2011

|

vol. 60

|

issue 1

139-158

EN

Bringing to the fore the “bottom-up” perspective, i.e., the view of experiencing individuals, this article differentiates between types of work-related migration and mobility and discusses their biographical consequences in the context of the creation of European mental space. The findings based on a detailed analysis of autobiographical narrative interviews with transnational workers prove that a considerable number of people leave their country of origin for other than economic reasons. Among issues covered particular attention is given to two motives behind migration: “escape from” overwhelmingly unbearable life circumstances and “escape to” Europe in search for space of individual expression and development. Moreover, the paper considers the phenomenon of reconciliation with one’s country of origin as an aftermath of experiencing cultural otherness. It is, however, pointed out that migration or mobility reduced to work practices only is not a sufficient condition for the development of “European” identifications.

PL

Wysuwając na pierwszy plan „oddolną” perspektywę, a zatem punkt widzenia doświadczających jednostek, artykuł ten rozróżnia typy migracji i mobilności związanej z pracą i omawia ich biograficzne konsekwencje w kontekście tworzenia europejskiej przestrzeni mentalnej. Wnioski wyprowadzone ze szczegółowej analizy autobiograficznych wywiadów narracyjnych z transnarodowymi pracownikami pokazują, że istnieje znacząca liczba osób, które opuszczają swój kraj pochodzenia z innych powodów niż ekonomiczne. Wśród omawianych kwestii szczególna uwaga poświęcona jest dwóm motywom migracji: „ucieczce od” przytłaczająco nieznośnych warunków życia i „ucieczki do” Europy w poszukiwaniu przestrzeni ekspresji siebie i możliwości osobistego rozwoju. Co więcej, omówione zostaje zjawisko rekoncyliacji z krajem pochodzenia będące zazwyczaj następstwem spotkania z kulturową odmiennością. Podkreślony zostaje jednak fakt, że migracja czy mobilność zredukowana do samej pracy nie jest wystarczającym warunkiem dla rozwoju „europejskich” identyfikacji.

Refine search results

4 Przegląd Socjologiczny

3 Przegląd Socjologii Jakościowej

1 Qualitative Sociology Review

1 2022

3 2019

1 2016

1 2011

2 2008

8 Waniek K.

1 Golczyńska-Grondas A.

1 Kaźmierska K.

1 Piotrowski A.

Emigracja Władka Wiśniewskiego jako ucieczka – reinterpretacja trzeciego tomu „Chłopa polskiego w Europie i Ameryce” w świetle metody autobiograficznego wywiadu narracyjnego

Homecomer. Some biographical implications of immigrants’ visiting their former homes

Obcy we własnym domu. O niektórych biograficznych implikacjach pobytów emigrantów w ojczyźnie

Lekceważone potencjały i narosłe nieporozumienia: kilka uwag o metodzie autobiograficznego wywiadu narracyjnego Fritza Schützego

The Precarious Life Situation Trap. The Case of “Zealous” Julia-A Proponent and a Victim of Neoliberal Reality

Potencjały bezładu i cierpienia w biografiach młodych kobiet wchodzących w świat sztuki i medycyny

Superwizja w jakościowych badaniach społecznych. O radzeniu sobie z trudnymi emocjami badających i badanych

Biographical consequences of working abroad in the context of European mental space