Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 4

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1

Estetyka zero-jedynkowa, czyli o życiu żadności i byciu każdym (rec. książki J. Kurowickiego Zerowość estetyczna)

100%
Luty J.
Nowa Krytyka
|
2012
|
issue 28
219-225
EN
Book review: J. Kurowicki, Zerowość estetyczna, Elipsa, Warszawa 2008
2
Publication available in full text mode
Content available

Jak możliwa jest adaptacyjna analiza sztuki? Niektóre problemy metodologiczne estetyki ewolucyjnej

100%
Luty J.
Studia Philosophiae Christianae
|
2020
|
vol. 56
|
issue 1
55-78
EN
Evolutionary aesthetics is a young and promising discipline that still lacks a fully developed methodology, such as neuroaesthetics. The disputes over situations in which a given artistic behaviour could be considered an adaptation (or perhaps a by-product of adaptation or a purely cultural product), do not lead to clear conclusions, as shown by the fact that the test results obtained can often be assigned to many hypothetical functions. For example, even if the hypothesis that a given behaviour is shared by all humans is confirmed empirically, this does not necessarily mean that the behaviour is an adaptation. For an explanation of the evolutionary origin of a behaviour to be reliable, it should pass the Tinbergen (1951) test, and thus get confirmation in each of the following four aspects: (1) it should appear spontaneously at an early stage of individual development, (2) it should have an identified function, (3) it should have its own evolutionary history, and (4) it should comprise an emotional mechanism that causes pleasure or disgust, operating under specific circumstances. If each of these conditions is met, it can be stated with a high degree of certainty that the behaviour in question is an adaptation in the strict sense of the word. But: is accuracy the domain of art?This article shows that the unique idea of the consilience of the humanities and natural sciences, despite numerous methodological puzzles, offers an attractive interpretation ofevolutionary aesthetics from the point of view of contemporary universalist challenges. It also allows us to understand the uniqueness of humans - the only species that artifies, attaches importance to performance, creates art and adores it. ------------- Received: 21/11/2019. Reviewed: 20/12/2019. Accepted: 09/01/2020
PL
Estetyka ewolucyjna jako młoda i obiecująca dyscyplina nadal w zasadzie nie posiada wypracowanej metodologii, choćby takiej jak neuroestetyka. Na przykład spory wokół tego, kiedy dane zachowanie artystyczne można uznać za adaptację (a może produkt uboczny adaptacji lub twór wyłącznie kulturowy), nie prowadzą do jasnych konkluzji, co wynika z faktu, że otrzymywane wyniki badań można często przypisać do wielu hipotetycznych funkcji. Z kolei, jeśli hipoteza o tym, że dane zachowanie jednoczy ludzi, zostanie potwierdzona empirycznie, to i tak nie musi to oznaczać, że zachowanie to jest adaptacją. Aby wyjaśnienie ewolucyjnego pochodzenia zachowania było wiarygodne, powinno ono przejść test Tinbergena (1951), a więc uzyskać potwierdzenie w każdym z czterech aspektów: (1) powinno ujawniać się spontanicznie na wczesnym etapie rozwoju osobniczego, (2) posiadać zidentyfikowaną funkcję oraz (3) historię ewolucyjną, a także (4) mechanizm emocjonalny wywołujący przyjemność lub odrazę, który uruchamia się w określonych okolicznościach. Jeśli każdy z tych warunków zostanie spełniony, z dużą dozą pewności można stwierdzić, że badane zachowanie jest adaptacją w sensie ścisłym. Czy jednak ścisłość jest domeną sztuki? W artykule starano się dowieść, że wyjątkowa idea konsiliencji nauk humanistycznych i przyrodniczych, pomimo licznych wątpliwości metodologicznych, w badaniach estetyków ewolucyjnych znajduje atrakcyjną z punktu widzenia współczesnych, uniwersalistycznych wyzwań, wykładnię. Pozwala też zbliżyć nas do zrozumienia wyjątkowości człowieka – jedynego gatunku, który powszechnie tworzy i konsumuje sztukę, będąc w niej bezgranicznie rozmiłowany. ------------- Zgłoszono: 21/11/2019. Zrecenzowano: 20/12/2019. Zaakceptowano do publikacji: 09/01/2020
3
Publication available in full text mode
Content available

Is Art an Adaptation? The Timeless Controversy over the Existence of Aesthetic Universals (by the Lens of Evolutionary Informed Aesthetics)

100%
Luty J.
Roczniki Kulturoznawcze
|
2021
|
vol. 12
|
issue 1
75-91
EN
Considering the fact that, in analytical terms, the main subject of research in the philosophy of art are statements about art and that it only re-examines objects defined as ‘art’, I argue, instead, that the interdisciplinary nature of the evolutionary approach to art and aesthetic is possibly due to the naturalization of philosophical perspective and due to ‘ethological turn’ in aesthetics. It makes it possible to reveal the origin, sources and function of art and artistic behaviour at a time of unprecedented discoveries in evolutionary science related to human culture and cognition. I see this as a duty of the researcher, who aims at finding answers to the timeless controversies about the real nature of art and the universal emotions it evokes, and not only deal with what theory formulates.
PL
Czy sztuka jest adaptacją? Ponadczasowe kontrowersje wokół istnienia estetycznych uniwersaliów (przez pryzmat ewolucyjnie poiformowanej estetyki) Biorąc pod uwagę fakt, że w kategoriach analitycznych głównym przedmiotem badań w filozofii sztuki są twierdzenia o sztuce i że poddaje ona jedynie ponownemu badaniu przedmiot określany jako „sztuka”, ze swej strony stwierdzam, że interdyscyplinarny charakter ewolucyjnego podejścia do sztuki i estetyki wynika prawdopodobnie z naturalizacji perspektywy filozoficznej oraz z „etologicznego zwrotu” w estetyce. Umożliwia to ujawnienie genezy, źródeł i funkcji sztuki oraz zachowań artystycznych w okresie bezprecedensowych odkryć nauk ewolucyjnych związanych z kulturą i poznaniem człowieka. Postrzegam to jako obowiązek badacza, który stara się znaleźć odpowiedź na ponadczasowe kontrowersje dotyczące prawdziwej natury sztuki i uniwersalnych emocji, jakie wywołuje, a nie tylko zajmować się tym, co formułuje teoria.
4
Content available remote

Krakow Book Forum: Stephen Davies’s The Artful Species

45%
Davies S., van Damme W., Dissanayake E., Mellmann K., Luty J.
Estetika: The Central European Journal of Aesthetics
|
2014
|
vol. 51
|
issue 1
85-127
EN
Except for Katja Mellmann’s and Ellen Dissanayake’s contributions, all the presented essays began as presentations given at a panel discussion on Stephen Davies’s The Artful Species at the 19th International Congress of Aesthetics in Krakow, Poland (July 21–27, 2013).
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.