Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 9

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
Edukacja
|
2017
|
issue 2(2017)
32–44
EN
The goal of this paper – set in the context of the reform to lower the school starting age in Poland – is to investigate the determinants of parental decisions to enrol their six-year-old children in the 1st grade versus leaving them in preschool or preparatory class. It was found that starting school before the compulsory term occurs primarily in response to objective symptoms of a child’s readiness for school, but there is also some evidence for a deliberate investment in education by parents with a higher socio-economic status. Finally, early enrolment may also be driven by a cost-reducing strategy. The discussion highlights the possible reasons for the political failure of school age reform, which was recently cancelled after having been gradually introduced for six years.
PL
Celem analizy przedstawionej w dalszej części artykułu jest symulacja wzrostu gospodarczego w polskich regionach i podregionach w latach 2006–2015, wykorzystująca obserwowane w przeszłości odchylenia regionalnych stóp wzrostu od stopy krajowej. Prognoza przewiduje, że głównymi ośrodkami wzrostu w badanym okresie będą metropolie warszawska i poznańska. Do 2015 r. województwo mazowieckie znacznie przekroczy średni poziom PKB na mieszkańca dla UE 27. Choć polska gospodarka zbliży się pod względem dochodów do unijnej średniej, to należy się spodziewać dalszej polaryzacji rozwoju między regionami. Najbiedniejsze polskie województwa mogą w 2015 r. osiągnąć PKB per capita zbliżony do średniego poziomu dla Polski z 2006 r.
EN
The article offers a forecast of GDP per capita growth in Polish regions (NTS2) and subregions (NTS3) between 2006 and 2015, based on the past deviations of regional economies from the national growth path. The simulation shows that highest rates are expected in two metropolitan areas – Warsaw and Poznan. The Mazowieckie region (the one including Warsaw) will become the first to surpass the average level of GDP per capita in EU27. Although Poland will generally close the GDP gap to EU, further polarisation between regions is expected. The per capita income of the most lagging Polish regions will in 2015 reach (in real terms) the 2006 level of Polish national economy.
PL
Wskaźniki koniunktury są rozpowszechnionym w świecie (szczególnie w Stanach Zjednoczonych) narzędziem monitorowania cyklicznych zmian w gospodarce. Dzięki nim możliwe jest prognozowanie zmian koniunkturalnych i, co za tym idzie, ograniczanie ryzyka związanego z działalnością gospodarczą i zwiększanie skuteczności polityki gospodarczej państwa. Obok wskaźników dla gospodarek krajowych często konstruuje się instrumenty służące analizie rynków lokalnych, np. obszarów metropolitalnych. Projekt, którego niektóre rezultaty przedstawia niniejszy artykuł, jest próbą opracowania ilościowych wskaźników koniunktury dla obszaru metropolitalnego Warszawy.
PL
Kapitał ludzki oddziałuje na wzrost gospodarczy przez podniesienie produktywności pracy na danym obszarze lub też przez zwiększenie zdolności danej gospodarki do wytwarzania i absorbowania innowacji w różnych dziedzinach. Z punktu widzenia miasta akademickiego warunkiem działania tych mechanizmów może być skuteczne przyciąganie na miejscowe uczelnie studentów i pracowników naukowych. Co więcej, miasto musi nie tylko posiadać wysokiej jakości szkoły wyższe, lecz także być chłonnym rynkiem pracy dla absolwentów uczelni oraz atrakcyjnym miejscem zamieszkania dla ludzi o wysokim wykształceniu. W artykule zawarta jest analiza potencjału tworzenia i absorpcji kapitału ludzkiego przez miasta wojewódzkie w Polsce wykorzystująca unikatowe źródło danych, jakim jest portal internetowy nasza-klasa.pl. Analiza ta jest podstawą do opracowania typologii miast z uwagi na odnoszone przez nie korzyści z pełnienia funkcji akademickiej.
EN
Human capital stock affects the economic growth by raising the productivity of labour or by improving the ability of the economy to create and absorb innovations. In the scale of the local economy of an academic city, this process can be reinforced by attracting students and researchers to study and work at the local universities. To do this successfully, the city needs not only a high quality academic institutions but also the wider labour market for the educated individuals and – more generally – the ability to attract the creative class to settle down. The article provides the comparative analysis of the ability of the largest Polish cities to attract and absorb human capital. The research is based on the unique dataset coming from nasza-klasa.pl website (allowing users to contact their former class mates). The research concludes with the typology of the Polish cities with respect to the scale of benefits from performing the academic function.
PL
Teoria i badania empiryczne wiążą zróżnicowanie wyników szkolnych z dwoma głównymi czynnikami: edukacją rodzinną (dziedziczeniem kapitału ludzkiego) oraz jakością szkół. Zaproponowany w niniejszym artykule model ma służyć weryfikacji znaczenia tych czynników dla terytorialnego zróżnicowania jakości edukacyjnej w Polsce. Zmienną zależną modelu są wyniki zewnętrznie ocenianego testu umiejętności w szkołach podstawowych w 2002 roku uśrednione na poziomie gminy. Okazują się one silnie uzależnione od zasobów kapitału ludzkiego w dorosłej populacji gminy, co wskazuje na kluczową rolę edukacji rodzinnej w kształtowaniu wyników edukacyjnych. Rola zasobów szkolnych, w rozumieniu nakładów ponoszonych na edukację, jest natomiast niewielka. Przeciętne wyniki testu różnią się istotnie między historycznymi regionami Polski. Nieoczekiwanie Wielkopolska, Pomorze i tzw. ziemie odzyskane osiągają wyraźnie niższą jakość edukacji niż dawna Kongresówka czy Galicja. Różnice te mogą być tylko częściowo wyjaśnione przez dodatkowy czynnik środowiskowy, związany z silnym upaństwowieniem gospodarki przed 1990 rokiem (m.in. PGR) i obserwowanym dziś wysokim bezrobociem strukturalnym. Co ciekawe, odmienność dzielnic historycznych dotyczy nie tylko przeciętnego poziomu wyników szkolnych, ale także parametrów funkcji determinacji tych wyników. Przynależność historyczna ma istotny wpływ na elastyczność efektów kształcenia względem poszczególnych czynników wyjaśniających.
EN
Theory and empirical literature relates educational quality to two main explanatory factors: intergenerational transfer of human capital and the quality of schools, school composition and economic conditions. Based on these findings a model explaining territorial differentiation of educational quality is proposed. The dependent variable is test score of 6th grade students, averaged at municipality level. As it turns out, educational outcome is highly conditioned on local human capital stock. The role of traditionally meant school quality (resources) is minor (although higher in rural areas than in cities. Average school outcome differs significantly along historical divisions of Poland, not only in levels, but also in parameters of determining function. Legacies of the past and related socioeconomic processes have a substantial impact on the sensitivity of educational quality to different explanatory factors.
PL
Celem niniejszego artykułu jest eksploracyjna analiza przestrzennej alokacji środków na kapitał ludzki na poziomie lokalnym w Polsce. W szczególności analiza ta dotyczy przestrzennej dystrybucji środków Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki (POKL 2007–2013). Kolejne etapy badania obejmują: ekstrapolację na poziom lokalny (gminny) zastosowanego w POKL algorytmu podziału funduszy między regiony; porównanie alokacji bazującej na danych sprzed rozpoczęcia programu z analogiczną alokacją tych samych środków w oparciu o wskaźniki z okresu po zakończeniu programu (metoda „przed–po”); porównanie intencjonalnej alokacji środków POKL z obserwowaną, faktyczną absorpcją funduszy na poziomie lokalnym w latach 2007–2015. Analiza przeprowadzona w niniejszym artykule dowodzi, że ostateczny efekt alokacji POKL na szczeblu lokalnym nie jest prostym „przedłużeniem” rządowej wizji podziału wyrażonej za pomocą algorytmu. Absorpcja środków w ujęciu per capita była bardzo zróżnicowana między gminami w ramach poszczególnych województw, przy czym niekoniecznie więcej środków trafiło do obszarów szczególnie obciążonych strukturalnie (w rozumieniu rządowego algorytmu). Analiza „przed–po” prowadzi do wniosku, że w badanym okresie dysproporcje rozwojowe w wymiarze terytorialnym uległy pogłębieniu. Dotyczy to zarówno rosnącego dystansu między wschodnią i zachodnią Polską, jak i zapaści rozwojowej obszarów tzw. wewnętrznych peryferii.
EN
The goal of this article is to investigate the spatial allocation of human capital investment at the local level in Poland. In particular, this analysis refers to the funds within the Human Capital Operational Programme (POKL 2007–2013). The study is divided into the following parts: extrapolation of the algorithm for allocating the POKL funds between regions to the local level; comparison of the allocation based on the data from the period before the programme with the hypothetical allocation of the same funds based on the measurement done after the end of the programme (the „before-after” method); and a comparison of the intentional allocation of POKL funds with the observed actual absorption of funds at the local level in 2007–2015. The analysis carried out in this article proves that the final effect of POKL allocation at the local level is not a simple extension of the government’s plan of division expressed by an algorithm. The absorption of funds per capita differed between municipalities within individual voivodships, but more funds did not necessarily go to the areas that were particularly structurally burdened (according to the governmental algorithm). The „before-after” analysis leads to the conclusion that, in the period under study, development disparities increased, and development gap between eastern and western Poland deepened. The situation is particularly difficult in the territories of the so-called internal peripherals.
PL
Ponieważ działania na rzecz zwiększania spójności gospodarczej w ujęciu przestrzennym są ważnym elementem polityki publicznej, a metropolie to główne ośrodki wzrostu gospodarczego, istotne jest zrozumienie, jaki jest zasięg przestrzenny dyfuzji rozwoju z dużych miast do otaczających je regionów, oraz które obszary charakteryzują się szczególnie niskim poziomem rozwoju na skutek braku funkcjonalnych powiązań z metropoliami. Niniejszy artykuł jest próbą zdelimitowania zjawiska dyfuzji rozwoju z miast metropolitalnych w Polsce, a także wskazania obszarów dotkniętych polaryzacją rozwoju. Analiza została przeprowadzona na poziomie gmin z wykorzystaniem miary lokalnej korelacji przestrzennej (LISA).
EN
Strengthening economic cohesion of regional economies is usually considered as one of the major goals of regional policy. At the same time, metropolitan cities are recognized as main centres of economic growth, influencing the development perspectives of more peripheral areas. It is therefore important to know the range and the mechanism of spillover of socio-economic development from metropolises to their surroundings, as well as to identify the areas which are economically lagging as a result of missing functional links with metropolises. The authors apply the local spatial correlation measures (local Moran’s statistics – LISA) in the analysis of municipal revenues in order to delimit the diffusion and polarization of economic development in Poland.
EN
The aim of this article is to gain a better understanding of the patterns of human capital mobility in transition economies. It exploits a unique dataset from a Polish social networking website to develop a typology of skilled migration. Determinants of human capital flows are further elaborated using an empirical model of student and graduate migration. It is found that spatial mobility of human capital in Poland is low, and the distance between the home region and potential destination plays the most significant role in migration decisions. Migrations of skilled individuals favour metropolitan areas, which experience a net gain of human capital, while all other regions are subject to brain drain.
PL
Celem autorów artykułu jest pełniejsze zrozumienie mechanizmów mobilności kapitału ludzkiego w kraju przechodzącym systemową transformację. Autorzy zbadali unikalny zbiór danych pochodzących z internetowego serwisu społecznościowego. Przedstawiają typologię migracji wykształconych Polaków, a następnie opracowują empiryczny model przepływów migracyjnych studentów i absolwentów między województwami. Jak się okazuje, międzyregionalna mobilność kapitału ludzkiego w Polsce jest niska, a kluczowym czynnikiem skłaniającym do migracji jest niewielka odległość między miejscem zamieszkania a regionem docelowym. Wykształceni (lub chcący się kształcić) migranci preferują regiony metropolitalne, które doświadczają dzięki temu napływu netto kapitału ludzkiego. W regionach pozbawionych wielkich miast następuje natomiast drenaż mózgów.
PL
Peryferyjnie położone województwo warmińsko-mazurskie jest jednym z najuboższych regionów w Polsce, jednocześnie boryka się z najtrudniejszymi w skali kraju a nawet Unii Europejskiej problemami na rynku pracy (najniższy wskaźnik zatrudnienia i najwyższy wskaźnik bezrobocia). Ta mieszanka trudności ekonomicznych i społecznych stanowi wielkie wyzwanie zarówno dla polityki gospodarczej, jak i społecznej. Szanse na rozwój regionu utrudnia szereg istotnych czynników ujemnie wpływających na jego konkurencyjność i zdolność zapewnienia dobrze płatnej pracy. Są to, między innymi, niedostateczna infrastruktura transportowa i komunikacyjna, niski potencjał innowacyjności, niska produktywność, słabe wykształcenie i umiejętności potencjalnych pracowników. Poprawa sytuacji na regionalnym rynku pracy wymaga zmian w systemie finansów publicznych na szczeblu centralnym, ale także świadomego działania władz regionalnych i lokalnych na rzecz zwiększenia regionalnego potencjału kapitału ludzkiego, reformy szkolnictwa, położenia większego nacisku na stymulowanie strony popytowej rynku pracy i wykorzystania aktywności oraz doświadczeń organizacji pozarządowych.
EN
Warmia-Mazury region, one of the poorest in Poland, faces the deepest (as compared to all regions of the EU) labour market crisis. The mixture of social and economic problems represents a huge challenge for regional authorities. The chances for fast improvement are limited by several factors, such as low quality of transport infrastructure, low innovation potential and productivity, large share of unskilled labour force, etc. One necessary condition of the improvement is the reform of public finances at country level. Nonetheless, regional authorities should undertake the activity in order to increase the potential of human capital in the region, e.g. by improving the quality of schools. While directly fighting unemployment more effort should be put on stimulating the demand side of the labour market and co-operation with NGOs.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.