Search results

1

The Right to Life and Moral Uncertainty

100%

Chyrowicz B., Instytut Filozofii Teoretycznej K. U. L.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Philosophica. Ethica – Aesthetica – Practica

|

2008

|

vol. 21

PL

Tematem wiodącym jest kwestia prawa do życia. Punkt wyjścia stanowi art. 3. Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, który przypisuje to prawo wszystkim ludziom. Problem zaczyna się jednak, kiedy trzeba uściślić, czy w tekście Deklaracji chodzi o pojęcie "istoty ludzkiej", którego desygnatem jest istota ludzka w sensie czysto biologicznym, czy też chodzi raczej o pojęcie "osoby", a więc termin odnoszący się do sfery moralności. Współczesna definicja "osoby ludzkiej", jakiej używa bioetyka wywodzi się z filozofii nowożytnej: ta zaś za cechę konstytutywną ludzi uznaje świadomość. Rozumowanie w tych kategoriach nieuchronnie oznacza kłopoty ze zdefiniowaniem moralnego statusu, a co za tym idzie, pozwala na zgłaszanie wątpliwości co do prawa do życia w przyadku embrionów i osób nieuleczalnie chorych, w stosunku do których rozważana bywa możliwość zastosowania eutanazji. Zagadnienie, które jest dyskutowane w niniejszym artykule, w kontekście prawa do życia dotyczy aborcji, a więc odnosi się do pierwszej z grup istot ludzkich, których osobowy status bywa podważony. Tytułowa dla artykułu moralna niepewność nie dotyczy częstokroć w kontekście dyskusji nad dopuszczalnością aborcji normy "nie zabijaj". Zwolennicy aborcji nie przeczą, że zabijanie ludzkich osób jest złem, wątpią jednak w możliwość uznania prenatalnych faz rozwojowych człowieka za fazy, w których mamy do czynienia z pełnoprawną ludzką osobą. Wątpliwość ta ma charakter moralny, a nie jedynie teoretyczny, decydując o aborcji nie ryzykujemy zatem błędnego sądu o charakterze teoretycznym, lecz spełnienie moralnie niesłusznego czynu. Jakkolwiek niepewność i ryzyko są nieodłącznymi elementami ludzkiego działania, to w przypadku gdy przedmiotem ryzyka jest moralnie doniosłe dobro, a takim jest ludzkie życie, stawiamy ryzyku granice: nie ryzykujemy życia drugich. W tradycyjnej teologii moralnej przywoływano tutaj zasadę tutioryzmu, nakazującą w przypadkach wątpliwych zawsze zachować odnośne prawo, czyli w dyskutowanym tu przypadku normę "nie zabijaj". Podobna intuicja towarzyszy współczesnemu kanadyjskiemu filozofowi, T. Lockhartowi. Autor zastrzega, że nie chce rozstrzygać, czy ludzki płód już jest, czy też jeszcze nie jest osobą wraz z przysługującym jej prawem do życia, przyjmuje jednak zasady działania w sytuacji niepewności, z których wynika, że niezależnie od przyjmowanych przez nas tutaj przekonań. wyborem racjonalnym jest zaniechanie aborcji.

2

Znaczenie liczby w kazusie ratowania życia. Dyskusja wokół stanowiska Johna Taureka

100%

Chyrowicz B.

Diametros

|

2017

|

issue 51

1-27

PL

Kontrowersje związane z analizowanym przez Johna Taureka kazusem ratowania życia dotyczą znaczenia liczby w decydowaniu o tym, komu w sytuacji niedoboru środków pośpieszyć z pomocą. Taurek jest zdania, że liczba potrzebujących nie ma znaczenia, możemy uratować jedną osobę zamiast wielu. Ponieważ tak zdrowy rozsądek, jak i prosty obowiązek odpowiedzialnego gospodarowania dostępnymi środkami pomocowymi skłania nas do uznania za słuszną decyzji, efektem której będzie udzielenie pomocy większej grupie potrzebujących, teza Taureka wydaje się kontrintuicyjna. Większość autorów dyskutujących z tezą Taureka broni znaczenia liczby, jedynie nieliczni skłonni są podzielać niektóre z jego intuicji, dostrzegając problem w liczeniu oczekujących na pomoc osób. Broniący znaczenia liczby autorzy odrzucają jednak prosty utylitaryzm, starają się tak uzasadnić przyznawanie priorytetu większości, by żadna z uwikłanych w dystrybucyjny konflikt osób nie mogła zarzucić ratownikowi, że jej roszczenia nie zostały uwzględnione.

EN

The controversies related to John Taurek’s rescue case concern the importance of numbers in deciding about whom to help in situations in which there is a shortage of means. Taurek thinks that the number of the needy does not matter; we can save one person rather than many people. Since both common sense and the duty to responsibly administer help make us approve the decision to help those who are more in number, Taurek’s thesis seems counterintuitive. The majority of authors discussing Taurek’s thesis defend the importance of numbers in such decisions, and few are inclined to accept some of his intuitions, recognizing the counting of people who need help as morally problematic. However, the authors who defend the importance of numbers reject a simple utilitarian approach and try to justify the claim that the majority should have priority in such a way that no person involved in the conflict of distribution could charge the rescuer with not having taken his or her claims into account.

3

The Brain from the Moral Point of View. The Notion of the Neurobiological Recalibration of Ethics

100%

Chyrowicz B.

Diametros

|

2020

|

vol. 17

|

issue 63

33

PL

Mózg z moralnego punktu widzenia. Postulat neurobiologicznej "rekalibracji etyki"

Refine search results

2 Diametros

1 Acta Universitatis Lodziensis. Folia Philosophica. Ethica – Aesthetica – Practica

3 Chyrowicz B.

1 Instytut Filozofii Teoretycznej K. U. L.

1 2019

1 2017

1 2008

The Right to Life and Moral Uncertainty

Znaczenie liczby w kazusie ratowania życia. Dyskusja wokół stanowiska Johna Taureka

The Brain from the Moral Point of View. The Notion of the Neurobiological Recalibration of Ethics