Results found: 1

Search results

Sort By:

Limit search:

Przyjaźń jako odkrywanie osobowej wspólnoty. Refleksje na kanwie myśli Arystotelesa i Tomasza z Akwinu

100%

GUDANIEC A.

Ethos. Kwartalnik Instytutu Jana Pawła II KUL

2013

vol. 26

issue 3 (103)

The current article offers an exhortation to reflection on the role and meaning of friendship in a human life, based on a reading of selected source texts by Aristotle and Thomas Aquinas. Additionally, by the application of the method of classical metaphysics and classical anthropology, the text suggests a new approach to otherwise common issues concerning the category of friendship. Since the meaning of friendship in modern culture is significantly different from the interpretation of this concept in earlier epochs, the present considerations begin with a survey of the conceptions of friendship one may find in ancient and medieval philosophy. The body of the article comprises a description of friendship, in its close relation to love, as the development (or: a potentiality of the development) which begins with self-love (a natural prerequisite) and leads, initially, to the discovery of the personal dimension of another human being, which attracts one’s natural will to loving the other purely for the sake of the other. In consequence, the relation of friendship makes it possible for a human being to discover her own ‘self,’ irreducible to the bodily or sensual dimensions. Thus, self-love can be fully comprehended only against the background of the essence of natural will, which is inherently attracted to the good. The next stage of a maturing friendship involves the discovery of its communal dimension, resulting from the fact that the basis of the interpersonal relation in question is unselfish love of the good that also provides the fulfi llment of the natural self-love one has for oneself (“unselfi sh” being certainly conceived of in the human sense and adequately to the human nature). The human being finds her greatest good and the perfection of her personhood beyond herself, simultaneously finding out that the growth of her personhood consists in the gift of self, given completely to the other: in the reciprocal gift of self which creates a distinctive community of spirit. The highest stage of friendship, which transcends the natural order of being, offers the possibility to discover the ultimate dimension of personhood, the communio personarum which binds human persons with the highest Good, the personal Absolute. Friendship, based on unselfi sh love for the good in itself, is inevitably a pursuit of the friendship with God and thus provides a foretaste of the union with him. The gift of self in friendship is tantamount to opening oneself onto the only Good capable of bringing the spiritual fulfi llment of the person, thus leading her towards the desired happiness. Thus dialectic of friendship sketched in the present article, based on the ideas of Aristotle and Thomas Aquinas, reveals a signifi cant truth about the human being, about the ultimate objective of a human life, as well as about the meaning and the role of bonds with others, the gift of self to them, and discovering one’s happiness. Translated by Dorota Chabrajska

Prezentowany artykuł jest zachętą do refleksji nad rolą i sensem przyjaźni w życiu człowieka w oparciu o lekturę wybranych tekstów Arystotelesa i Tomasza z Akwinu. Jest to też propozycja nowego spojrzenia na kwestie częściowo znane przy zastosowaniu metody metafizyki i antropologii klasycznej. Ponieważ znaczenie przyjaźni w świecie współczesnym zasadniczo różni się od tego, jakie miała ona w epokach dawniejszych, rozważania rozpoczęto od przeglądu filozoficznych koncepcji przyjaźni, obecnych w myśli starożytności i średniowiecza. Dalsza, zasadnicza część artykułu ukazuje przyjaźń w jej ścisłym powiązaniu z miłością jako pewną drogę (a raczej możliwość drogi) wychodzącą od najbardziej naturalnej i koniecznej miłości siebie i prowadzącą najpierw do odkrycia osobowego wymiaru drugiego człowieka, który przyciąga naszą wolę do kochania go dla niego samego. Następnie w relacji przyjaźni osoba dochodzi do odkrycia własnego „ja”, niedającego się zredukować jedynie do wymiaru cielesno-zmysłowego. Tym samym miłość siebie, rodząca paradoks miłości i natury ludzkiej, zyskuje właściwe i pełne rozumienie na tle ukazania istoty ludzkiej woli, z natury kierującej się do dobra jako takiego. Kolejnym stopniem dojrzewania relacji międzyosobowej jest odkrycie wspólnoty przyjaźni, opartej na bezinteresownej (po ludzku, czyli „na miarę człowieka”) wzajemnej miłości do dobra, które spełnia także naturalną miłość siebie. Szukając swego największego dobra, swojej osobowej doskonałości, człowiek znajduje je poza sobą, swój osobowy rozwój zaś odnajduje w oddaniu się drugiemu, we wzajemnym darowaniu się, w szczególnej wspólnocie ducha. Ostatnim krokiem, przekraczającym już porządek przyrodzony, jest możliwość odkrycia ostatecznego wymiaru bytowania osobowego, „communio personarum”, wiążącej ludzkie osoby z Dobrem najwyższym, z osobowym Absolutem. Każda przyjaźń oparta na bezinteresownej miłości dobra jako takiego jest w istocie poszukiwaniem przyjaźni z Bogiem i zarazem przedsmakiem zjednoczenia z Nim. Oddanie siebie w przyjaźni ma postać otwarcia się na Dobro, które jest w stanie spełnić osobę w jej wymiarze duchowym, prowadząc ją do upragnionego szczęścia. Tak zarysowana dialektyka przyjaźni, oparta na refleksji Arystotelesa i Tomasza z Akwinu, odsłania istotną prawdę o samym człowieku i o celu jego życia, a także o znaczeniu i roli wiązania się z innymi osobami, o darowaniu się im i odkrywaniu swego szczęścia.

Refine search results

1 Ethos. Kwartalnik Instytutu Jana Pawła II KUL

1 GUDANIEC A.

1 2013

Search results

Przyjaźń jako odkrywanie osobowej wspólnoty. Refleksje na kanwie myśli Arystotelesa i Tomasza z Akwinu