Search results

1

Zbrojna eskorta miejskich wozów wojennych w Polsce w XV–XVI w.

100%

Szymczak J.

Studia z Dziejów Średniowiecza

|

2016

|

issue 20

283-305

EN

The article presents an unstudied problem of armed escort of urban war wagons in late medieval and early modern Poland. From the thirteenth century on, towns and cities were obliged to provide food on carts sent to war. Those carts were usually accompanied by an armed escort. But the first document - specifying this obligation for the entire Polish Kingdom together with the number of escorting men and their protective and offensive weapons - dates to 1521. An analysis of this source and some other fragmentary references (from both earlier and later times) makes it possible for us to say that most often the escort included urban infantry. Another interesting conclusion is that from the early sixteenth century crossbows were being gradually replaced with firearms. A detailed table juxtaposes different types of protective and offensive weaponry used by soldiers escorting the urban war wagons in the analyzed period.

2

KWERENDA HISTORYCZNA DO KOŚCIOŁA PARAFIALNEGO PW. WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY i ŚW. JAKUBA APOSTOŁA W SZADKU

100%

Szymczak J.

Biuletyn Szadkowski

|

2015

|

issue 15

5-33

EN

The church under the invocation of the Holy Virgin Mary and St James the Apostle, destroyed by the Teutonic Knights in 1331, was soon reconstructed, most likely in a wooden version. Consecrated in 1335, the church existed in this form for over a century, until it was replaced in 1438–1448 by a church built of brick. In 1451 it was decorated with paintings by Jan of Wrocław. In 1551, Rev. Rafał Wargawsk covered the church with roof at his own expense. The 17th century was a period when Szadek was governed by starosts of the Wierzbowski family (coat of arms Jastrzębiec), who treated the church as family necropolis. Lack of repair and conservation caused considerable destruction of the church building. Restoration work was undertaken by Rev. Michał Zdzieniecki in 1788. The year 1802 brought a disaster – a fire destroyed the roof and the tower, only the walls and vaulting remained. A temporary shingle roof prevented a complete destruction of the building. The restoration which took place in 1868 changed the architectural appearance of the church building. Successive repair and restoration works were carried out in 1923–1924 and 1969–1971, but they did not change the outer appearance of the church.

3

W kwestii liczebności oddziałów wojskowych w Polsce okresu rozbicia dzielnicowego

100%

Szymczak J.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica

|

1981

|

issue 2

51-75

RU

Среди факторов, определяющих поенные усилия государства и общества, важное место занимает вопрос многочисленности армии. О количестве солдат соответственно экипированных и обученных военному ремеслу решал демографический и экономический потенциал страны, а также происходящие в ней структурно-общественные изменения. В период удельной раздробленности отдельные князья могли пользоваться только собственными ресурсами уделов и по мере того, как прогрессировала феодальная раздробленность все больше и больше уменьшались их мобилизационные возможности. Подсчитано, что владелец мог иметь в распоряжении армию в 1/60 общего числа населения княжества, а в масштабе всего польского государства это число составляло около 23-25 тыс. людей. Реляции источников чаще всего содержат общие данные, касающиеся количества войск, и общие утверждения числа войск, участвующих в различных военных, кампаниях например, много тысяч, многочисленные отряды, маленькая горстка и т. п. Неоднократно поданные числа бывают преувеличенными, обычно в десять раз. К большим мобилизационным акциям можно зачислить вывод в 1259 г. двух тысяч вооруженных князем ленчнцким и куявским, Казимиром Конрадовицем; 3 тыс. верховых, и 2 тыс. пехоты, которых в 1280 г. повел на Русь галицкую владелец краконской, сандомерской и серадской земель Лешек Чарта, a также 1800 воииоп князя леичнцкого, Казимера, в 1294 Г. против литовцев.

4

Z kasztelu do obozu wojennego. Konno, zbrojnie i z dobrze zaopatrzonym wozem

100%

Szymczak J.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica

|

2017

|

issue 99

57-81

EN

Mobilization of the army in the Middle Ages was slow and its assembly lasted several weeks. Time to prepare for a war expedition is usually a period of four weeks, time to grazing horses. The meaning of war horses and the care given to their owners by the ruler is to include them in the edict of Emperor Frederick I Barbarossa about peace in the state of 1152. A similar record is found in the statutes of King Casimirus Magnus from the mid-14th century. Such high interest in horses was due to the fact that „The horse, as everyone knows, is the most important part of the knight”. The battle horse is dextrarius, which is guided by a squire during a loose journey at the right, so that he is rested at all times at the disposal of the knight. Depending on their financial capacity, knights and nobles sat on both large and large ambulances and inroads, often covered by various armor and medium-sized horses. On the other hand, while carrying luggage while carrying the summarius, the knight mounted a sturdy horse roncin. The knights and nobles on the road put on some light armor: a chainmail, patches or a breastplate. His head protected the open and less tired chaplain. The helmets were used as helm of closed knights only when they entered the fight. Protective armor and spear weapons: copies and spears were on the accompanying wagon. During the journey, a traditional sword or stance was replaced by a handy cord, cleaver or saber, but at the waist there was always a pugnat or dagger. With the announcement of the general expedition the knight should set out on her with a threewheeled food cart for four weeks. In the price list of 1538 we find four types of cars, but only the fourth is a special car for the fierce (currus stipendiariorum). His complete equipment consisted of a basket with scales, hoops, iron wheels and a cover, that is, a canvas cover of the car. Such a car cost 5 florins. Medieval travelers were stopping for meals or for nights usually in taverns or inns. The more fortunate they tried to use usually the hospitality of the monasteries on their way. In the cities they could sleep in the burger homes for a reasonable fee. But during the war expedition, as well as on the hunt, it was necessary to stay even in the hut. But the king, the nobles and the wealthier gentry lived in tents. During the Middle Ages, mainly two types of conical tents were used. These were tents on a circular plan, with a small surface and the second larger – with a base in the shape of a rectangle or oval. According to the statute of the guilds of Bydgoszcz tailors from 1533, the smaller tentoriumbellicum needed 112 cubits (about 64 m) of material. On the other side of the tent, 146 cubits (about 83.2 m) of material was needed. Hetman Jan Tarnowski in his Consilium rationis bellicae warns against fire in the tents and determines their place of stay in a war camp, where the second stage of soldier’s life will take place.

PL

W średniowieczu mobilizacja wojska przebiegała powoli, a jego zgromadzenie trwało kilka tygodni. Czas na przygotowanie się na wyprawę wojenną to zazwyczaj cztery tygodnie, czas na wypas koni. Wyrazem znaczenia koni bojowych i troski okazywanej ich właścicielom przez panującego jest uwzględnienie ich w edykcie cesarza Fryderyka I Barbarossy o pokoju w państwie z 1152 r. Podobny zapis znajdujemy w statutach Kazimierza Wielkiego z połowy XIV w. Tak duże zainteresowanie końmi wynikało z tego, że „koń, jak wszyscy wiedzą, jest najważniejszą częścią rycerza”. Koń bojowy to dextrarius, czyli prowadzony przez giermka podczas podróży luzem po prawicy, aby wypoczęty był w każdej chwili do dyspozycji rycerza. W zależności od swoich możliwości finansowych rycerze i szlachta dosiadali zarówno dorodnych i rosłych ambulatorów i inochodników, często okrytych różną zbroją, jak i koni średniej wielkości. Natomiast podczas podróży bagaże dźwigał juczny summarius, rycerz zaś dosiadał krzepkiego konia roncina. Rycerstwo i szlachta na drogę zakładali lekką zbroję: kolczugę, płaty lub sam napierśnik. Głowę chronił otwarty i mniej męczący kapalin. Przyłbicę jako hełm zamknięty rycerze wykorzystywali dopiero z chwilą wejścia do walki. Uzbrojenie ochronne oraz broń drzewcowa: kopie i włócznie znajdowały się na towarzyszącym im wozie. Podczas podróży tradycyjny miecz lub koncerz zastępował poręczniejszy kord, tasak lub szabla, ale przy pasie był zawsze puginał lub sztylet. Wraz z ogłoszeniem wyprawy powszechnej rycerz powinien wyruszyć na nią z trzykonnym wozem z żywnością na cztery tygodnie. W cenniku z 1538 r. znajdujemy cztery rodzaje wozów, ale tylko ostatni z nich to wóz specjalny dla zaciężnych (currus stipendiariorum). Jego całkowite wyposażenie stanowiły: kosz z wagami, orczykami, okutymi żelazem kołami i poklatem, tj. płóciennym przykryciem wozu. Taki wóz kosztował 5 florenów. Średniowieczni podróżni zatrzymywali się na posiłek lub na nocleg zazwyczaj w karczmach lub w gospodach. Możniejsi starali się korzystać zazwyczaj z gościnności klasztorów znajdujących się na ich drodze. W miastach mogli nocować w domach mieszczan za odpowiednią opłatą. Ale podczas wyprawy wojennej, a także na polowaniu, trzeba było nocować nawet w szałasie. Jednak król, dostojnicy i zamożniejsza szlachta mieszkała w namiotach. W okresie średniowiecza używano głównie dwóch rodzajów namiotów o kształcie stożkowym. Były to namioty na planie koła, o małej powierzchni i drugie obszerniejsze – o podstawie w kształcie prostokąta lub owalu. Według statutu cechu krawców bydgoskich z 1533 r. na mniejszy tentorium bellicum potrzeba było 112 łokci (ok. 64 m) materiału. Natomiast na namiot większy potrzeba było 146 łokci (ok. 83,2 m) materiału. Hetman Jan Tarnowski w swym Consilium rationis bellicae przestrzega przed pożarem w namiotach i określa miejsca ich postoju w obozie wojennym, gdzie nastąpi drugi etap życia żołnierskiego.

5

Bibligrafia prac drukowanych profesora dra Stefana Krakowskiego

100%

Szymczak J.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica

|

1981

|

issue 2

13-20

6

Ceduła na sąd boży z 1511 roku

100%

Szymczak J.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica

|

1992

|

vol. 44

111-125

FR

Les jugements en question apparaissent au Moyen Age dans le procès juridiques au moment où on manque de preuves directes de la culpabilité mais ils servaient également à résoudre les questions juridiques ou même les litiges politiques. Cerlamen .singulare ou duellum - car ainsi s’appelle dans les sources ce jugement-s'est transformé après en moyen de la défense de l’honneur en dehors des tribunaux et avait pour but de faire reculer les calomnies ou de se venger. Une telle lutte exigeait la permission d’un souverain qui d précisait également le temps, le lieu et les conditions dûn duel. Une telle permission écrite en polonais en 1511 vient du roi Sigismond le Vieux qui a permis à Nicolas Turski et Nicolas Smolikowski de résoudre leur litige dans sa cour et au moyen des armes. Cela a eu lieu dans la cour royale mardi vers 10 heures la 16 décembre. Dans ce but il fallait préparer le terain et surtout faire bâtir les lices en deux semaines. Sigismond le Vieux a parfaitement décrit les armes à la disposition des adversaires d’autant plus quelles étaient fort différentes par rapport aux celles employees dans un champ, de bataille. Les deux chevaliers devaient avoir des chavaux, leurs têtes devaient être couvertes des haumes, les thorax et les épaules des cottes de mailles sur lesquelles on mettaient en plus les cuirasses et les dossières. Les mains étaient protégées par les gantelets, les bras par les canons d'avant-bras. Les genoux des chevaliers étaient couverts des genouillères et sur les jambes ils étaient obligés de mettre les chausses de drap. Leurs armes c’étaient: lances, épées et coutella identifiée dans le texte avec thesak (thesak = kord). Pourtant il était absolument défendu d’avoir les dagues quelconques ou d'équiper les chevaux en faux pour empêcher de faire du mal aux chevaux ou aux chevaliers mai protégés dans la partie basse de leurs corps. Malheureusement le déroulement de duellum de même que sa fin nous sont inconnus.

7

Żywność na miejskich wozach wojennych w późnym średniowieczu i na początku epoki nowożytnej

100%

Szymczak J.

Przegląd Nauk Historycznych

|

2006

|

vol. 5

|

issue 1

59-74

8

Pełka, kanclerz Władysława Łokietka (ok. 1289-1299)

100%

Szymczak J.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica

|

1986

|

issue 23

73-92

FR

L'un des plus proches collaborateurs de Władysław Łokietek, dans la dernière décennie du XIIIe siècle, était son chancelier, Pełka, Il naquit dans la famille d'un chevalier, probablement dans la région de Sandomierz (Petite-Pologne). Avant de commencer ses activités auprès du prince, il était préposé de la collégiale S. Florian à Kleparz, faubourg de Cracovie. C'était une personne instruite. Il obtint sa licence à l'une des universités fonctionnant contemporairement en Europe. Quand Władysław Łokietek fut devenu maître des terres de Cracovie et de Sandomierz en 1289, il devint son chancelier en Cujavie, et, en 1294, après l'annexion de la principauté de Łęczyca sa translation au poste de chancelier dans cette région eut lieu. Depuis novembre 1296, il était chancelier de Sieradz, et jusqu'à 1299 chancelier unique du prince, qui régnait encore en Grande-Pologne et en Poméranie de Gdańsk. Devenant chancelier de Sieradz il obtint aussi la charge du curé à Pajęczno. Les revenue qu'il en tirait constituaient, avec ceux, provenant de quelques autres villages, les appointements de sa charge. A côté de ses activités dans la cure, où le travail consistait en rédaction des documents, il s'occupait de l'action politique en collaborateur de confiance du prince. En février 1297, il participait aux pourparlers avec l'eveque de Cracovie, Muskata, et en novembre de la même année, avec le roi tchèque, Vaclav II. Brx septembre 1298, il servait d'intermédiaire dans les pourparlers avec les citadins de Lübeck concernant l'aide financière à Łokietek, et en Juillet 1299, 11 prit part â la rencontre avec l'archevêque de Gniezno, Jakub Świnka. C'était sa dernière apparition dans les sources. Certes, il mourut sous peu.

Refine search results

5 Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica

1 Biuletyn Szadkowski

1 Przegląd Nauk Historycznych

1 Studia z Dziejów Średniowiecza

1 2017

1 2016

1 2015

1 2006

1 1992

1 1986

2 1981

8 Szymczak J.

Zbrojna eskorta miejskich wozów wojennych w Polsce w XV–XVI w.

KWERENDA HISTORYCZNA DO KOŚCIOŁA PARAFIALNEGO PW. WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY i ŚW. JAKUBA APOSTOŁA W SZADKU

W kwestii liczebności oddziałów wojskowych w Polsce okresu rozbicia dzielnicowego

Z kasztelu do obozu wojennego. Konno, zbrojnie i z dobrze zaopatrzonym wozem

Bibligrafia prac drukowanych profesora dra Stefana Krakowskiego

Ceduła na sąd boży z 1511 roku

Żywność na miejskich wozach wojennych w późnym średniowieczu i na początku epoki nowożytnej

Pełka, kanclerz Władysława Łokietka (ok. 1289-1299)