Search results

1

Przekłady amerykańskie Julii Hartwig. Peryferie i parafernalia

100%

Rajewska E.

Przekłady Literatur Słowiańskich

|

2020

|

vol. 10

|

issue 1

47-62

EN

The author discusses a new feature, which develops in Julia Hartwig’s poetry after her several visits to the States in the years 1970-1974 and her immediate introduction to the American verse - through reading and translating. In Hartwig’s poetry, new mundane lyrical situations appear and her verse becomes much more concrete, but also voyeuristic. Some analyses of excerpts from her Dziennik amerykański [American Diary] and Wiersze amerykańskie [Americana] are provided, as well as of The Young Housewife by William Carlos Williams in Polish translations done by Hartwig, Piotr Sommer, and Stanisław Barańczak.

PL

Autorka opisuje nowy rys, który pojawił się w liryce Julii Hartwig po tym, jak począwszy od lat 70. XX wieku, odbyła kilka dłuższych i krótszych wizyt w Stanach Zjednoczonych, gdzie zaczęła czytać i tłumaczyć poezję amerykańską. W poezji Hartwig pojawiły się nowe, bardziej przyziemne sytuacje liryczne, a sama poezja stała się bardziej nasycona konkretem, choć także voyeurystyczna. W artykule zostają przywołane i zinterpretowane wyimki z Dziennika amerykańskiego oraz Wierszy amerykańskich Hartwig, a także liryk Williama Carlosa Williamsa The Young Housewife w oryginale i przekładach Hartwig, Piotra Sommera i Stanisława Barańczaka.

2

Dekada w przekładzie

100%

Rajewska E.

Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze

|

2022

|

issue 11

111-129

EN

The article provides an overview of the second decade of the 21st century in the field of literary translation in Poland – both in terms of the activity (and visibility) of translators, as well as translation scholars. It recalls the most important events, books, texts, polemics; it reviews translation awards and stakes, outlines diagnoses and future directions.

PL

Artykuł stanowi próbę podsumowania drugiej dekady XXI wieku w dziedzinie przekładu literackiego w Polsce – zarówno jeśli chodzi o aktywność (i widzialność) tłumaczek i tłumaczy, jak i przekładoznawców. Przywołuje najważniejsze wydarzenia, książki, teksty, polemiki; dokonuje przeglądu translatorskich nagród i stawek, nakreśla diagnozy i kierunki.

3

Ta niedorzeczność, poezja – arspoetyka momentalna Marianne Moore w polskich przekładach

100%

Rajewska E.

Forum Poetyki

|

2016

|

issue 3

54-63

EN

This essay combining literary history and translation criticism focuses on “Poetry,” the programmatic poem by outstanding American modernist poet Marianne Moore. It draws the reader’s attention to the most important interpretative issues in the work, including the poet’s attempt to enunciate the basically “inexpressible” essence of poetry and phenomenon of its functioning. The mystery of poetry and of Moore’s poem are illustrated through a critical analysis of Polish translations by the following translators: Jarosław Mark Rymkiewicz, Jan Prokop, Julia Hartwig, Stanisław Barańczak, and Ludmiła Marjańska, which are provided in an appendix together with the original.

PL

Szkic z pogranicza historii literatury i krytyki przekładu koncentruje się na Poetry – programowym wierszu wybitnej amerykańskiej modernistki Marianne Moore. Zasygnalizowane w nim zostają najważniejsze interpretacyjne zagadki utworu, w tym podjęta przez autorkę próba zobrazowania „niewyrażalnej” z natury rzeczy istoty poezji i fenomenu jej działania. Tajemnica poezji i wiersza Moore zostaje zilustrowana krytyczną analizą przekładów Poetry autorstwa polskich tłumaczy: Jarosława Marka Rymkiewicza, Jana Prokopa, Julii Hartwig, Stanisława Barańczaka i Ludmiły Marjańskiej, które są wraz z oryginałem przytoczone w aneksie.

4

Lingwizm i modernizm. Rec.: Tomasz Cieślak-Sokołowski, Moment lingwistyczny. O wczesnym pisarstwie Ryszarda Krynickiego i Stanisława Barańczaka. Kraków (2011). „Krytyka XX i XXI Wieku”. [T.] 12

100%

Rajewska E.

Pamiętnik Literacki

|

2014

|

vol. 105

|

issue 4

220-225

EN

The review presents the book "Moment lingwistyczny. O wczesnym pisarstwie Ryszarda Krynickiego i Stanisława Barańczaka" ("The Linguistic Moment. On the Early Writings by Ryszard Krynicki and Stanisław Barańczak") by Tomasz Cieślak-Sokołowski, which situates early criticism and poetry of the two Polish poets, in the 1970s regarded as the New Wave representatives of linguistic poetry, within the (unstable) frames of late modernism. From that perspective Polish linguistic poetry and modernism are alike unfinished, still actual projects; the author claims that the most relevant categories to describe them would be Walter Benjamin’s “aura” as well as “moment” borrowed from critical writings by Tadeusz Peiper ("Zapiski o prawach poezji" ["Notes of the Laws of Poetry"]), Joseph Hillis Miller ("The Linguistic Moment. From Wordsworth to Stevens") and Marjorie Perloff ("The Futurist Moment").

5

Od Ryby ku Rybaczówkom. Bishop Barańczaka

100%

Rajewska E.

Przestrzenie Teorii

|

2016

|

issue 26

87-108

PL

The article discusses the immanent poetics of Elizabeth Bishop reconstructed the poet and critic Stanisław Barańczak, the translator of the Polish selection of her 33 wiersze [33 Poems] (1995). The reconstruction produced by Barańczak highlights the resemblance between Bishop’s poetics and his own – poetic constructivism, precision, the mastery of form – therefore confronting his essay on Bishop from 33 wiersze with an interpretative sketch by Andrzej Sosnowski, also a poet, literary critic and Bishop’s translator, seems all the more engaging. For his part, Sosnowski searches Bishop’s poetry for categories akin to the admired poetics of John Ashbery (and also to his own), pointing at her specific phonostylistics and ungraspable flow of meanings. The text is complemented by analyses and interpretations of Bishop's The Fish and At the Fishhouses in the original and Polish translations by Barańczak and Sosnowski.

6

Wstęp. Czynnik ludzki w przekładzie literackim – teorie, historie, praktyki

100%

Rajewska E.

Porównania

|

2020

|

vol. 26

|

issue 1

11-13

EN

.

7

Poetyka przekładu według Edwarda Balcerzana

100%

Rajewska E.

Forum Poetyki

|

2018

|

issue 14

90-97

EN

The article draws attention to a largely forgotten text by Edward Balcerzan titled Poetyka przekładu artystycznego published in 1968. Ideas presented by this Poznan-based translations expert and poetry translator echo the ideas presented some years later by James S. Holmes in his highly esteemed text The Name And Nature Of Translation Studies (1975). We should pay particular attention to the human aspect of his research methodologies, especially a branch of translations studies postulated by him 50 years ago: translator poetics. Another important term coined by Balcerzan is the concept of a “translation series”.

PL

Artykuł przypomina pionierski tekst Edwarda Balcerzana pt. Poetyka przekładu artystycznego z 1968 roku. Koncepcje poznańskiego translatologa – i tłumacza poezji – współbrzmią z niektórymi o kilka lat późniejszymi pomysłami Jamesa S. Holmesa z jego słynnego tekstu The Name And Nature Of Translation Studies (1975). Na szczególną uwagę zasługuje ludzki wymiar ujęcia badawczego Balcerzana, zwłaszcza postulowana przez niego przed półwieczem nowa gałąź przekładoznawstwa – poetyka tłumacza. Ważnym terminem stworzonym przez Balcerzana jest także pojęcie „serii tłumaczeniowej”.

8

Tyldy Tildena

100%

Rajewska E.

Forum Poetyki

|

2019

|

issue 18

102-109

EN

The article focuses on the concept of interpreting national heritage developed by by Freeman Tilden in his classic work Interpreting Our Heritage (1957), which is discussed in the wider critical context of literary interpretations developed by Richard Rorty in The Pragmatist’s Progress and Rita Felski in Uses of Literature.

PL

Artykuł koncentruje się na koncepcji interpretacji dziedzictwa narodowego autorstwa Freemana Tildena z jego klasycznej pracy Interpreting Our Heritage (1957) (pol. przekład: Interpretacja dziedzictwa, 2019, przeł. Agnieszka Wilga), zaprezentowanej w świetle literaturoznawczych ujęć interpretacji pióra Richarda Rorty’ego (esej Ścieżka P/pragmatysty: Umberto Eco o interpretacji) oraz Rity Felski (Literatura w użyciu).

9

E.E. and the American Dream. Barańczak, Białoszewski, Sosnowski

100%

Rajewska E.

Rocznik Komparatystyczny

|

2013

|

vol. 4

p. 57-74

EN

The authoress discusses the uses of the concept of a barbarian as a pose, a mock self-diagnosis of an Eastern European intellectual experiencing the West. She traces the notion of a “barbarian” in Zbigniew Herbert’s book of essays Barbarzyńca w ogrodzie (“Barbarian in the Garden,” 1962), as well as in the poem “Rue Descartes” (“Bypassing Rue Descartes,” 1981) by Czesław Miłosz. Key elements of this “barbaric” attitude—bias versus a fresh, even naïve fascination mingled with love; the inferiority complex of a provincial versus a conviction of one’s own moral and, therefore, cultural superiority— could be recognized in prose and poetry reports made by other Eastern Europeans intellectuals, whom Stanisław Barańczak dubbed “E.E.s” in his essay “E.E.: The Extraterritorial” (1990). With this notion in mind, the author focuses on three visits to America made within ten years, beginning in the early 1980s, by three Polish poets: Stanisław Barańczak, Miron Białoszewski, and Andrzej Sosnowski, all of whom were especially preoccupied with language and its possibilities—and therefore more concerned with the first, onomatopoeic meaning of a Greek noun bárbaros, a stranger whose native tongue is perceived as gibberish and impossible to understand.

10

Miłosza pobyty w równoległych (przekładowych) światach

100%

Rajewska E.

Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka

|

2012

|

issue 20

105-117

EN

The well known interpretation of Miłosz’s work as an attempt to capture fulness, has been most fully formulated by Jan Błoński’s “Miłosz jak świat” [“Miłosz like a World”]. The author of the article provides a more detailed version of the interpretation, presenting Miłosz’s work as a multiplied universe: in translation and in self-translation. Miłosz’s universe has been multiplied through translation: undertaking translation of so many and so various poets, Miłosz, by extension, translated their poetic worlds. In doing so, he had to go beyond the borders of the world of his own idiom and imagination. Miłosz’s attempts at transgression beyond the borders of his own language and imagination, and into a poetic “parallel universe”, are conducted, according to the present author, in two ways: through similarity and through completion. Miłosz translates works which he which he selected on the principle of an exceptional poetic kinship (for example in his Excerpts from Useful Books). Other translations were an opportunity to test himself on an intriguing poetic material, which he himself would not be willing to create (for example in poetry by Anna Świrszczyńska).

11

„Taki nieciekawy człowiek...”. Wokół biografii Bolesława Leśmiana

100%

Rajewska E.

Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka

|

2009

|

issue 16

141-151

EN

The article discusses five biographies of the poet that have been published in the past few years. A highly complex and contradicting figure of Leśmian, a great poet and unsuccessful notary public, a provincial from the capital Warsaw, a misanthrope with busy social life, still arouses interests among the public – the more so that his first biography written by Łopuszański and entitled Leśmian was published as late as 2000. Łopuszański, who has been working on Leśmian for twenty years, has published the results of his biographical investigations in his two subsequent books: Zofia i Bolesław Leśmianowie (2005) and Bolesław Leśmian. Marzyciel nad przepaścią (2006). In turn, Leśmian. Encyklopedia (2001) by Rymkiewicz is a different book being a ”personal” encyclopaedia, a somewhat patchy biography that focuses on arbitrarily selected entries chosen by its author, whereas Leśmian, Leśmian… Wspomnienia o Bolesławie Leśmianie zebrane przez Adama Wiesława Kulika (2008) is a collection of memoirs, a record of conversations that the author had with the inhabitants of Hrubieszów and Zamość who knew Leśmian personally in the 1920s and the 1930s – his colleagues at the Bar, workers of the notary’s office, his acquaintances, neighbours and friends of his daughters.

12

Przeciw „literaturze w sosie własnym” .Edward Kasperski, Kategorie komparatystyki. Warszawa: nakładem Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, 2010

100%

Rajewska E.

Rocznik Komparatystyczny

|

2012

|

vol. 3

p. 267-276

EN

Kategorie komparatystyki [Categories of Comparative Literature] by Edward Kasperski presents comparative literature as a discipline going far beyond literary studies, responding to the needs of human consciousness, which develops constantly through comparison not only of objects and phenomena, but also of concepts, cultures and civilizations. According to the author, comparative research in this broad sense “should be the alternative to conceptions of «stewing literature in its own juice», that prevailed in XXth-century scholarship”. Literary studies, once a midwife of comparative literature, are now a subfield of cultural comparative studies, although Kasperski admits that literature has a privileged position in his discussion – it is his comparandum. The author declares himself an adherent of comparative literature “open” to visual images, film, theatre, music and dance as well as philosophy, cultural studies, literary anthropology, theory of discourse, hermeneutics. However, Edward Kasperski, is simultaneously not willing to open comparative literature to a perspective different than Western, unlike Gayatri Chakravorty Spivak who has proposed an inclusive comparative literature.

13

Tłumaczki chleb powszedni. Ludmiła Marjańska i Mary Swann

100%

Rajewska E.

Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka

|

2018

|

issue 33

291-307

EN

The article discusses a translation of a Carol Shields’s novel Swann. A Mystery (1987) by a Polish poet Ludmiła Marjańska (Zagadka wiecznego pióra, 1998). Marjańska’s translation is not an easy one to assess: it contains some shifts as well as simple mistakes, but Polish versions of lyrics quoted in the novel as written by a mysterious, unacknowledged (and non-existing) poet Mary Swann are undeniably its strongest point. What makes them more interesting, they show close affinity to poems by Emily Dickinson translated by Marjańska – and to her own poetry.

14

Recenzja

88%

Rajewska E.

Wielogłos

|

2010

|

vol. 1

|

issue 7-8

PL

Recenzja: Perypatetyzm (prawie) pantoskopiczny (Tomasza Bilczewskiego Komparatystyka i interpretacja. Nowoczesne badania porównawcze wobec translatologii)

15

Od redakcji

39%

Jarzyna A., Kovacheva A., Kuczyńska-Koschany K., Rajewska E., Jaworski M., Śniedziewski P.

Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka

|

2014

|

issue 23

7-9

EN

Introduction to the issue of the journal dedicated to the imagination in the research on translation after Translation Turn.

PL

Wstęp redakcji do tomu zatytułowanego Wyobraźnia w przekładzie.

Refine search results

Przekłady amerykańskie Julii Hartwig. Peryferie i parafernalia

Dekada w przekładzie

Ta niedorzeczność, poezja – arspoetyka momentalna Marianne Moore w polskich przekładach

Lingwizm i modernizm. Rec.: Tomasz Cieślak-Sokołowski, Moment lingwistyczny. O wczesnym pisarstwie Ryszarda Krynickiego i Stanisława Barańczaka. Kraków (2011). „Krytyka XX i XXI Wieku”. [T.] 12

Od Ryby ku Rybaczówkom. Bishop Barańczaka

Wstęp. Czynnik ludzki w przekładzie literackim – teorie, historie, praktyki

Poetyka przekładu według Edwarda Balcerzana

Tyldy Tildena

E.E. and the American Dream. Barańczak, Białoszewski, Sosnowski

Miłosza pobyty w równoległych (przekładowych) światach

„Taki nieciekawy człowiek...”. Wokół biografii Bolesława Leśmiana

Przeciw „literaturze w sosie własnym” .Edward Kasperski, Kategorie komparatystyki. Warszawa: nakładem Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, 2010

Tłumaczki chleb powszedni. Ludmiła Marjańska i Mary Swann

Recenzja

Od redakcji