Search results

1

„Dodatki” a kategoria jedności w poetyce klasycyzmu postanisławowskiego

100%

Markowska H.

Forum Poetyki

|

2016

|

issue 6

90-103

EN

The article deals with the theory of “epssodes” in Polish poetics in the first two decades of the nineteenth century. It offers an analysis of texts from the school of Post-Stanisław Classicism, containing guidelines concerning the introduction into a literary work of passages not connected to its main current, called digressions. For the purpose of creating a theory conditioning the functioning of these peculiar “additions,” an analysis of one of the basic aesthetic categories of that era, the category of unity, proves necessary. That analysis is connected with a theory of the perception of the work of art, popular at that time, with roots in Cartesian philosophy. Thus reflections on episodes and unity become a point of departure for testing current beliefs about the arbitrariness of classicist “rules.”

PL

Artykuł poświęcono teorii „epizodów” w poetyce polskiej dwóch pierwszych dziesięcioleci XIX wieku. Przeanalizowano w nim teksty związane z nurtem klasycyzmu postanisławowskiego, zawierające wskazania dotyczące wprowadzania do utworu literackiego fragmentów niezwiązanych z jego głównym wątkiem, zwanych ustępami. W celu odtworzenia teorii warunkującej funkcjonowanie tych swoistych „dodatków” konieczna okazała się analiza jednej z podstawowych kategorii estetycznych epoki – kategorii jedności. Zostaje ona powiązana z ówczesną teorią percepcji dzieła sztuki mającą swoje korzenie w filozofii kartezjańskiej. W ten sposób rozważania o epizodach i jedności stają się punktem wyjścia do weryfikacji obiegowych przekonań o arbitralności klasycystycznych „reguł”.

2

Rozbiory i objaśnienia. Polskie mikropoetyki późnego klasycyzmu

100%

Markowska H.

Forum Poetyki

|

2017

|

issue 8-9

160-173

EN

The article presents selected practices of analysis of literary texts adopted in Polish literary scholarship in the first decades of the nineteenth century, particularly those connected with academic work. The variety and simultaneously common features among the various examples of classicist “close reading” are shown through a semantic analysis of the word “rozbiór” which was applied to such readings in the period. The pioneering adaptation of the methods of classical philology to work on a modern text, carried out by critics affiliated with the University of Wilno (now Vilnius), Borowski, Mickiewicz, and Klimaszewski, represents a particular object of interest.

PL

Artykuł przedstawia wybrane praktyki analizy tekstów literackich podejmowane w polskiej nauce o literaturze pierwszych dziesięcioleci XIX wieku, zwłaszcza te związane z działalnością akademicką. Różnorodność, a jednocześnie cechy wspólne różnych przypadków klasycystycznego „uważnego czytania” zostają ukazane dzięki analizie semantycznej słowa „rozbiór”, którym były one określane w epoce. Szczególny przedmiot uwagi stanowi pionierskie zastosowanie metod filologii klasycznej do opracowania tekstu nowożytnego przeprowadzone przez krytyków związanych z Uniwersytetem Wileńskim: Borowskiego, Mickiewicza i Klimaszewskiego.

3

Historia splątana Przypadek Historii literatury polskiej Feliksa Bentkowskiego

100%

Markowska H.

Śląskie Studia Polonistyczne

|

2018

|

vol. 12

|

issue 2

221-245

EN

The article presents discussions on the shape of Polish literary studies which were conducted in connection with the creation of the Historia literatury polskiej [History of Polish Literature] by Feliks Bentkowski. Both the circumstances of the creation of Bentkowski’s work and its reception are presented, with special attention paid to their institutional context, professionalization of philology and bibliography as sciences, as well as to relations between the polemicists. The main part of the article is the reconstruction of the semantics of the historical term “literature”, which is the subject of Bentkowski’s, Jan Śniadecki’s and Gotfryd Ernest Groddeck’s statements. The author advances a thesis that the attempts to define the term “literature” in their texts correspond, in fact, with voices in the debate on the concept of a scientific character of literary studies, which at that time constituted itself as a separate discipline.

Refine search results

2 Forum Poetyki

1 Śląskie Studia Polonistyczne

1 2018

1 2017

1 2016

3 Markowska H.

„Dodatki” a kategoria jedności w poetyce klasycyzmu postanisławowskiego

Rozbiory i objaśnienia. Polskie mikropoetyki późnego klasycyzmu

Historia splątana Przypadek Historii literatury polskiej Feliksa Bentkowskiego