Results found: 2

Search results

Sort By:

Limit search:

Grzech antropocentryzmu

100%

TROJAN M., SIKORSKA J.

Ethos. Kwartalnik Instytutu Jana Pawła II KUL

2017

vol. 30

issue 1 (117)

The tendency to seek connections with nature and other forms of life might be a genetic predisposition of humans. Fields of study such as comparative psychology and ethology are dedicated to identifying and describing the evolutionary processes responsible for the emergence of the human mind and its complex cognitive functions. However, adherence to the anthropocentric worldview turns out an obstacle to this research. The belief that Homo sapiens is a ‘better’ species than others and unique in its kind frequently distorts the scientists’ perception. Indeed, the research data gathered for the last 150 years seems to point to the contrary. Thus, having discovered that our ‘unique’ traits are frequently evolutionary-older and more common in nature than we originally assumed, we need to redefine the human. Translated by Dorota Chabrajska

Zainteresowanie życiem innych gatunków jest być może cechą wpisaną w nasze geny. Dziedziny takie, jak psychologia porównawcza czy etologia, koncertują się na odnajdywaniu i opisywaniu ewolucyjnych procesów stojących za powstaniem umysłu i jego złożonych funkcji poznawczych. Częstą przeszkodą na tej drodze jest nasze przywiązanie do antropocentrycznego spostrzegania świata. Przekonanie, że człowiek jest kimś lepszym i unikalnym, często wykrzywia percepcję badaczy. Tymczasem dane naukowe gromadzone na przestrzeni ostatnich 150 lat zdają się wskazywać, że w istocie tak nie jest. Zmuszeni jesteśmy redefiniować człowieka, odkrywając, że nasze unikalne cechy są często ewolucyjnie starsze i szerzej rozpowszechnione w przyrodzie, niż się nam pierwotnie wydawało.

Przeżywanie i rozumienie śmierci z perspektywy prymatologicznej

100%

TROJAN M., SIKORSKA J.

Ethos. Kwartalnik Instytutu Jana Pawła II KUL

2017

vol. 30

issue 4 (120)

Comparative thanatology is the study of the experience of death in nonhuman species of animals. Observations collected both in natural environments and by way of experimental research allow for capturing evolutionary homology in experiencing intense negative emotions and long-lasting heightened levels of stress. In primates, most reports deal with mothers or other females continuing care for dead offspring. This phenomenon is varied and depends on many environmental factors. Other reports describe a two-stage reaction to mother’s death in bereaved young. A phase of intense fear is followed by apathy interpreted as depression, leading promptly to death even if the young succeed in finding a new caregiver. Researchers have also observed certain reactions to the death of group members in adult individuals. The intensity of that reaction depends on the kind of death. The reaction to a sudden and unforeseeable death is more dramatic than to that of a death preceded by a long illness. The tendency to seek direct contact with the cadaver depends on the sex and status of the deceased. Usually touch, social grooming, stroking, shaking or hitting is described, as well as, occasionally, moving the remains. For most primates the reaction to death is emotion-drive based. However, we could suspect that the hominids have a certain cognitive construct of death, regarding its reversibility and the functional state of the deceased. There is no proof that any primates except for humans understand the inevitability of death and its immediate biological causes.

Tanatologia porównawcza zajmuje się tematyką przeżywania śmierci u gatunków zwierząt innych niż człowiek. Obserwacje i badania eksperymentalne prowadzone w środowisku naturalnym pozwalają na uchwycenie ewolucyjnych homologii w zakresie odczuwania silnych negatywnych emocji oraz utrzymującego się przez jakiś czas podwyższonego poziomu stresu. W przypadku naczelnych najwięcej doniesień dotyczy kontynuowania opieki nad martwym potomstwem przez matki lub inne samice. Zjawisko to jest bardzo zróżnicowane i zależy od wielu czynników środowiskowych. Inne doniesienia opisują dwustopniową reakcję na śmierć matki osieroconych młodych. Faza gwałtownego strachu ustępuje apatii interpretowanej jako depresja prowadząca do rychłej śmierci, i to nawet wówczas, gdy młode znajdą nową opiekunkę. Udało się także zaobserwować reakcje dorosłych osobników na śmierć członków grupy. Intensywność reakcji ma związek z rodzajem śmierci. Bardziej dramatyczny przebieg ma reakcja na niespodziewaną nagłą śmierć niż na zgon z powodu długiej choroby. Bezpośredni kontakt ze zwłokami zależy od płci i statusu zmarłego. Najczęściej odnotowuje się dotyk, iskanie, głaskanie, potrząsanie lub uderzanie. Czasem także przeciąganie zwłok. W przypadku większości naczelnych reakcja na śmierć ma podłoże emocjonalno-popędowe, niemniej jeśli chodzi o człowiekowate, można przypuszczać, że mają one pewien poznawczy konstrukt śmierci, jej nieodwracalności oraz funkcjonalnego stanu zmarłego. Nie ma dowodów, że jakiekolwiek naczelne poza człowiekiem rozumieją nieuchronność śmierci oraz jej bezpośrednie biologiczne przyczyny.

Refine search results

2 Ethos. Kwartalnik Instytutu Jana Pawła II KUL

2 SIKORSKA J.

2 TROJAN M.

2 2017

Search results

Grzech antropocentryzmu

Przeżywanie i rozumienie śmierci z perspektywy prymatologicznej