Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 10

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  św. Franciszek z Asyżu
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Aktualność charyzmatu franciszkańskiego w przepowiadaniu papieża Franciszka

100%
Włodarczyk E. J.
Polonia Sacra
|
2022
|
vol. 26
|
issue 3
113-132
EN
Presentation of the current relevance of franciscan charisma in Pope Francis’ preaching is the aim of this article. The franciscan spirituality and the Pope Bergoglio’s teaching are very extensive issues. Indentification of all the common points would require more comprehensive study. In the paper there was made a summary of the most important facts and statements of Pope that confirms his fascination with Saint Francis from Assisi. The fact that living 800 years after the saint’s death, the Pope chooses St. Francis for his patron and often reminds his person and his words, showing it as a valuable guidance for a comtemporary man, indicates constant relevance of franciscan charizma.
PL
Artykuł stawia sobie za cel ukazanie aktualności charyzmatu franciszkańskiego w nauczaniu papieża Franciszka. Zarówno duchowość franciszkańska, jak i nauczanie papieża Bergoglio stanowią zagadnienia bardzo obszerne. Wskazanie wszystkich punktów wspólnych wymagałoby o wiele obszerniejszego opracowania. W tekście dokonano zestawienia najistotniejszych faktów i wypowiedzi papieża, które potwierdzają jego fascynację osobą św. Franciszka z Asyżu. Fakt, iż papież, żyjący 800 lat od czasów posługi św. Franciszka, obiera go jako patrona, wielokrotnie przywołuje jego osobę i słowa, ukazując je jako cenną wskazówkę dla współczesnego człowieka, świadczy o niezmiennej aktualności charyzmatu franciszkańskiego.
2
Publication available in full text mode
Content available

Minoritas według św. Franciszka z Asyżu w ujęciu chrystologicznym

84%
Miszczyński M.
Polonia Sacra
|
2014
|
vol. 18
|
issue 1
EN
The order founded by St. Francis of Assisi has not been accidentally given the name of Friars Minor. It comes neither from the color of the habit, the place of establishment of the order, nor the type of service or job, but a way of being and living. All the attempts to read how Francis understood the minority from the Christological perspective can be summarized as follows: Brothers of St. Francis will be minor, i.e. serve no desire to dominate others, to give up voluntarily exercise their privilege, to live without the hassles of security, but to rely on Divine Providence. It also means to be ready to take such steps that others are reluctant to carry out, to serve with humility and love, and try to occupy the last place in their environment and to be aware of own non-necessity.
PL
Zakon założony przez Franciszka z Asyżu nieprzypadkowo otrzymał nazwę braci mniejszych. Nie pochodzi ona ani od koloru habitu, ani od miejsca założenia zakonu, ani od rodzaju posługi lub wykonywanej pracy (np. bracia szpitalni, zakon kaznodziejski, misjonarze), ale od sposobu bycia, od stylu życia. Określa go w istotnej mierze pojęcie minoritas. Tekst stanowi próbę dotarcia do tego, jak je rozumiał sam Franciszek. Rozważania prowadzone w perspektywie chrystologicznej kończą się następującymi wnioskami: bracia św. Franciszka mają być mniejsi, tzn.: służyć bez chęci dominowania nad innymi, rezygnować dobrowolnie z przysługujących im przywilejów, żyć bez szukania zabezpieczeń, ale zdając się na opatrzność Bożą, być gotowi do podejmowania takich czynności, które inni niechętnie wykonują, służyć z pokorą i miłością, starać się zajmować ostatnie miejsce w swoim środowisku, mieć świadomość własnej niekonieczności.
3
Publication available in full text mode
Content available

Troska o pokój według św. Franciszka z Asyżu

84%
Zając A.
Polonia Sacra
|
2014
|
vol. 18
|
issue 1
EN
Francis starting from the personal experience of social and political unrest, wanted and wished all “real peace of heaven”. He attached great importance to the greeting he had used himself and as well as his brothers: “May the Lord give you a peace”. The fraternity which has raised around him, he used to see in perspective of peace mission. Thus he encouraged his brothers to behave peace and to carry it to others. It should be their attitude during all forms of evangelization. External testimony of an attitude of peace towards others should flow from the inner peace of the heart. The attitude of inner and outer peace is on the one hand to follow Jesus, on the other opening to the spiritual gift of peace. In his peace mission Francis paid particular attention to the prudence and gentleness in the relationship and dialogue with others. He saw his mission as a share in the work of God, to which refer his all life experiences. To follow peace above all was for him a spiritual experience and an opportunity to meet God. He knew that God makes a man able to love and mercy, without which there is no peace.
PL
Franciszek, wychodząc od osobistego doświadczenia niepokoju społeczno-politycznego, pragnął i życzył wszystkim ludziom „prawdziwego pokoju z nieba”. Przywiązywał wielką wagę do samego pozdrowienia, jakiego używał sam i jego bracia: „niech Pan obdarzy cię pokojem”. Powstałą wokół niego braterską wspólnotę postrzegał właśnie w perspektywie misji pokoju. Stąd zachęcał braci, aby w swojej postawie podczas wszelkich form ewangelizowania sami zachowywali pokój i nieśli go innym. Zewnętrzne świadectwo postawy pełnej pokoju wobec bliźnich powinno wypływać z wewnętrznego pokoju serca. Postawa pokoju wewnętrznego i zewnętrznego to z jednej strony naśladowanie Jezusa, a z drugiej otwarcie się na duchowy dar pokoju. W misji pokoju Franciszek zwracał szczególną uwagę na roztropność i łagodność w relacjach i dialogu z innymi. Misję pokoju postrzegał jako udział w dziele Boga, do którego odnosił wszelkie życiowe doświadczenia. Zachowywanie pokoju było dla niego przede wszystkim doświadczeniem duchowym i okazją do spotkania z Bogiem. Wiedział bowiem, że to On uzdalnia człowieka do miłości i miłosierdzia, bez których nie ma pokoju.
4
Publication available in full text mode
Content available

„Mira circa nos” - kanonizacja Franciszka czy Zakonu?

84%
Czajka T.
Polonia Sacra
|
2023
|
vol. 27
|
issue 4
29-46
EN
In the papal letter “Mira circa nos”, published on the occasion of the canonization of Francis of Assisi in July 1226, Gregory IX, using many references to biblical figures and events, presented to the believers some selected elements of his spiritual profile. These elements not only provided insight into the profile of the new saint but, also by referring to the community of Friars Minor he had founded, marked out for them a well-defined direction of activity in the Church. This article analyzes and describes two very characteristic biblical references by means of which Gregory IX presents St. Francis as a zealous preacher, reformer and apostle sent by God to work in the Church, leading others along the path of salvation. The references to the workers of the eleventh hour from Jesus’ parable and to the biblical sisters Rachel and Leah to strongly emphasize the value and need of apostolic life, read in the context of the Church’s ongoing reform and the texts of earlier authors, show a clear trace of the Holy See’s policy toward the order founded by Francis.
PL
W liście papieskim „Mira circa nos”, opublikowanym z okazji kanonizacji Franciszka z Asyżu w lipcu 1226 roku, Grzegorz IX przedstawia wiernym wybrane elementy jego profilu duchowego, posługując się wieloma odniesieniami do postaci świętego i wydarzeń biblijnych. Pozwalają one nie tylko poznać sylwetkę Asyżanina, ale odnosząc się również do założonej przez niego wspólnoty Braci Mniejszych, wytyczają jej ściśle określony kierunek działalności w Kościele. W artykule przeanalizowano i opisano dwa bardzo charakterystyczne odsyłacze biblijne, za pomocą których Grzegorz IX przedstawia św. Franciszka, jako posłanego przez Boga do pracy w Kościele gorliwego kaznodzieję, reformatora i apostoła, prowadzącego innych drogą zbawienia. Odwołania do robotników jedenastej godziny z Jezusowej przypowieści oraz do biblijnych sióstr Racheli i Lei, aby zdecydowanie podkreślić wartość i potrzebę życia apostolskiego, odczytywane w kontekście trwającej w Kościele reformy i tekstów wcześniejszych autorów, ukazują wyraźny ślad polityki Stolicy Apostolskiej wobec zakonu założonego przez Franciszka.
5
Publication available in full text mode
Content available

Bractwa w kościołach franciszkańskich w Polsce w okresie potrydenckim (XVI-XVIII wiek)

83%
Mączka A.
Roczniki Teologiczne
|
2021
|
vol. 68
|
issue 6
59-89
EN
In the 16th century, the trend of traditional religiosity was developing simultaneously with the top-down Tridentine reform. The dynamism of this trend of popular piety had its source in the late medieval process of deeper penetration of Christianity into the consciousness and life of the general public. This religious trend was expressed in fraternities, which became one of the forms of Catholic revival in Poland after the Council of Trent. The Council of Trent emphasized the fundamental organizational bond of the fraternities with the Church and specified their specificity and subjected them to the direct jurisdiction of the Holy See and the local bishop. A characteristic feature of the fraternities was their universality and omnipotence; members were recruited from people of different classes and professions. The friars of St. Francis, in the post-Tridentine period, they expanded the area of their social and religious influence, consolidating three new, popular church fraternities at their churches. A reflection of this situation was the Franciscan church in Krakow, next to which in the 16th/17th century were founded three typical Franciscan fraternities: the Cord of St. Francis (1587), the Passion of Christ (1595), St. Anthony (1664). The fraternities took advantage of the spiritual direction of the Franciscan friars and enjoyed numerous privileges and indulgences that the friars were seeking. The activity of fraternities in Franciscan churches was a characteristic phenomenon of Catholic renewal after the Council of Trent. The Franciscans, along with other Mendicant orders, entered this trend in an impressive way, because thanks to their commitment and work, the integration of social groups on the religious, spiritual, cultural and charitable level contributed to the renewal of the Church and Polish society.
PL
W XVI wieku równocześnie z odgórną reformą trydencką rozwijał się nurt religijności tradycyjnej. Dynamizm tego nurtu religijności ludowej miał swoje źródło w późnośredniowiecznym procesie głębszego przenikania chrześcijaństwa do świadomości i życia ogółu społeczeństwa. Wyrazem tego nurtu religijnego były bractwa, które stały się jedną z form odrodzenia katolickiego w Polsce po Soborze Trydenckim. Sobór Trydencki podkreślił zasadniczą więź organizacyjną bractw z Kościołem i wyszczególnił ich specyfikę oraz poddał je bezpośredniej jurysdykcji Stolicy Apostolskiej i biskupa ordynariusza miejsca. Cechą charakterystyczną bractw była ich uniwersalność i wszechstanowość; rekrutacja członków dokonywała się z ludzi różnych stanów i zawodów. Zakonnicy św. Franciszka w okresie potrydenckim poszerzyli teren swojego oddziaływania społeczno-religijnego, konsolidując przy swoich świątyniach trzy nowe, popularne, bractwa kościelne. Odzwierciedleniem tej sytuacji była świątynia franciszkańska w Krakowie, przy której powstały w XVI/XVII wieku trzy typowe dla franciszkanów bractwa: Paska św. Franciszka (1587 r.), Męki Pańskiej (1595 r.), Św. Antoniego (1664 r.). Bractwa były objęte kierownictwem duchowym zakonników franciszkańskich, korzystały z licznych przywilejów i odpustów, o które starali się zakonnicy. Działalność bractw przy kościołach franciszkańskich była charakterystycznym zjawiskiem katolickiej odnowy po Soborze Trydenckim. Franciszkanie, obok innych zakonów mendykanckich, wpisali się w ten nurt w sposób imponujący, bowiem dzięki ich zaangażowaniu i pracy integracja grup społecznych na poziomie religijnym, duchowym, kulturowym i charytatywnym przyczyniła się do odnowy Kościoła i społeczeństwa polskiego.
6
Publication available in full text mode
Content available

Osoba i przesłanie św. Franciszka

67%
Prejs R.
Polonia Sacra
|
2014
|
vol. 18
|
issue 1
EN
St. Francis is undoubtedly one of the most popular Christian saints. There are two different biographies of St. Francis. The biography by Thomas da Celano is a historical description of St. Francis` life although written according to the medieval hagiographical canons. St. Bonaventure was a theologian and philosopher first of all. He shows us St. Francis as a perfect follower of Jesus. The other biographies relied heavily on Vita prima, Vita secunda or Legenda maior. Notwithstanding the first biographies based on the very first documents and contemporary relations, some questions still linger. Nevertheless, St. Francis message is clear: equality of all before God, everyone is called for the evangelical life, evangelism through good example rather than through words alone. Important is an emulation the radical poverty of Jesus, fidelity and obedience to the Church, which is represented and guided by pope.
7

Franciscus idiota – znaczenia kontekstowe i interpretacje hagiograficzne

67%
Zając A.
Roczniki Humanistyczne
|
2014
|
vol. 62
|
issue 8: Lingwistyka Korpusowa i Translatoryka
93-110
EN
Among many epithets characterizing St. Francis of Assisi in medieval Latin literature the term idiota can be distinguished. Due to its semantic ambiguity, it is not only intriguing but, in the first place, presents difficulties to the translators. In response to a question about what the characteristics of a hero determined this way are, it is helpful to recall the etymology and original meanings of the Greek term ἰδιώτης and its biblical applications. Dittological self-definitions: ignorans et idiota, idiota et subditus, simplex et idiota used in the writings of Francis are claiming on careful analysis, not only at the semantic level, but also the syntactic and the pragmatic as well. Characteristic phrases adopted by biographers assume new functions typical of hagiographic literature. To understand them well, it is necessary to take into account the extra-textual knowledge concerning the existential situation of the author, the nature and purpose of his expression and the cultural context of the era. The complexity of these issues is the subject of this study.
XX
Wśród licznych epitetów charakteryzujących św. Franciszka z Asyżu w średniowiecznej łacińskiej literaturze źródłowej można wyróżnić wyraz idiota. Ze względu na swoją niejednoznaczność semantyczną nie tylko brzmi intrygująco, ale przede wszystkim nastręcza problemów autorom przekładów. W odpowiedzi na pytanie, o jaką charakterystykę bohatera tak określanego chodzi, pomocne jest przywołanie etymologii i pierwotnych znaczeń greckiego terminu ἰδιώτης [idiotes] oraz jego biblijnych zastosowań. Dyftologiczne autodefinicje: ignorans et idiota, idiota et subditus, simplex et idiota zastosowane w pismach Franciszka dopominają się o uważną analizę nie tylko na poziomie semantycznym, ale również syntaktycznym i pragmatycznym. Charakterystyczne wyrażenia przejęte przez biografów przybierają nowe funkcje typowe dla literatury hagiograficznej. By dobrze je rozumieć, konieczne jest uwzględnienie pozatekstowej wiedzy dotyczącej egzystencjalnej sytuacji autora, charakteru i celu wypowiedzi oraz kontekstu kulturowego epoki. Złożoność tych zagadnień jest właśnie przedmiotem niniejszego studium.
8
Publication available in full text mode
Content available

Tercjarze św. Franciszka z Asyżu w diecezji chełmińskiej i gdańskiej od połowy XIX wieku do 1992 roku

67%
Kuczkowski M.
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
|
2022
|
vol. 118
201-217
EN
The present study attempts to show the movement of the Tertiary in two of the dioceses: Chełm and Gdańsk. The chronological range of the work covers the period between the second half of the nineteenth century up to the twentieth century, when in 1992 the Polish church was administratively reorganised. The Third Order of Saint Francis from Assisi, nowadays known as the Franciscan Lay Order, has existed since the eighth century. Its basis has been penitential movements. The influence of Francis of Assisi together with his followers made the penitential groups more secular. In the Third Order there were people of various alliances, clergy, kings, the poor and the rich. Over the centuries, the Church has recognised almost 300 Tertiaries. The Franciscan Tertiary has been active in Pomerania for many centuries. One of the first congregations of the Third Order of Saint Francis of Assisi in Chełm diocese was the community from Wejherowo (1862) and the first community from The Free City of Gdańsk (before the Gdańsk diocese was established) was the congregation at Holy Trinity Parish in Gdańsk Oliwa. The most dynamic time for the development of the Tertiary movement was the interwar period (1918-1939). After World War II the movement weakened, one reason for it being the greater power of the communists relative to that of the Church in Poland. After the Polish Church was reorganised in 1992, the Tertiary congregations of the former Chełm diocese were included in the Archdiocese of Gdańsk, the diocese of Pelplin and the diocese of Toruń. Nowadays the tertiary communities belong to the Gdańsk Region of the Franciscan Lay Order.
PL
W opracowaniu podjęto próbę ukazania ruchu tercjarskiego w dwóch ówczesnych diecezjach – chełmińskiej i gdańskiej. Zakres chronologiczny rozważania obejmuje okres od połowy XIX wieku do 1992 roku, kiedy dokonano reorganizacji administracyjnej Kościoła w Polsce. Trzeci Zakon św. Franciszka z Asyżu, zwany Franciszkańskim Zakonem Świeckich, istnieje od prawie ośmiu wieków, jego fundamentem były ruchy pokutne. Pod wpływem działania Franciszka z Asyżu i jego współbraci grupy pokutne nabierały nowego charakteru, które wyróżniała ich ,,świeckość”. W szeregach zakonu byli ludzie różnych stanów: duchowni, królowie, bogaci i biedni. Na przestrzeni wieków z ruchu tercjarskiego Kościół wyniósł na ołtarze prawie trzysta osób.  Jedną z pierwszych kongregacji Trzeciego Zakonu św. Franciszka z Asyżu w diecezji chełmińskiej była wspólnota z Wejherowa (1862), zaś pierwszą wspólnotą z terenu Wolnego Miasta Gdańska (jeszcze przed erygowaniem diecezji gdańskiej) była kongregacja przy parafii pw. Świętej Trójcy w Gdańsku-Oliwie. Najbardziej dynamicznym okresem rozwoju ruchu tercjarskiego stał się czas międzywojenny (1918-1939). Po II wojnie światowej nastąpiło jego osłabienie. Jednym z czynników mających wpływ na taki stan rzeczy był stosunek władzy ludowej do Kościoła w Polsce. Po reorganizacji administracyjnej Kościoła w Polsce (1992) wspólnoty tercjarskie dawnej diecezji chełmińskiej znalazły się w granicach archidiecezji gdańskiej, diecezji pelplińskiej i diecezji toruńskiej. Obecnie należą one do Regionu Gdańskiego Franciszkańskiego Zakonu Świeckich.  
9
Publication available in full text mode
Content available

,,Sąd nad św. Franciszkiem z Asyżu” Giotta – próba prawniczej egzegezy

59%
Adamczewski K.
Łódzkie Studia Teologiczne
|
2017
|
vol. 26
|
issue 4
9-22
EN
The fresco painted by Giotto Bondone showing the Renunciation of Worldly Goods by St. Francis undoubtedly arouses aesthetic and spiritual feelings. Nevertheless, the scene presented by Giotto also bears some legal characteristics. Thus, it may become a subject of some interesting discussions in the legal sense. First of all, its convention resembles to some extent a dispute before court where the parties and a judge take part in the proceedings. The characters presented, particularly father, son and the bishop, indirectly refer to such important legal institutions as patria potestas and audientia episcopalis. The subject of the dispute is also significant. In the analyzed scene, it relates to the inheritance of property rights and a demand to be obedient to the paternal authority. The relationship between the secular and spiritual power also constitutes a certain problem. Moreover, the issue of divine and human justice is raised. Therefore, the fresco of the Italian master bearing an artistic value might become a subject of a legal reflection and in this way fit the suggested approach: art in the law and law in the art .
10

Jan z Dukli w świetle polskich czasopism tercjarskich (1918-1939)

59%
Kruczkowski M.
Roczniki Teologiczne
|
2014
|
vol. 61
|
issue 4: Historia Kościoła
151-181
EN
The printed word, journals in particular, are an invaluable source in learning about the events of the past. Among all these journals, there were religious ones, which held their own view of the context of historical events. In the 1930s, the Catholic orders published 3,334 titles altogether. The largest number of publications was issued by the Jesuits, followed by the Salesians, Franciscans, Dominicans, Benedictines, Redemptorists as well as other congregations and orders. In 1919, the tertiary press was represented by 164 titles worldwide. In the interwar period, all the obediences of the First Franciscan Order in Poland published their tertiary press titles. Altogether, Polish Franciscans were engaged in the publication of 13 tertiary journals, though some of the titles lasted only a couple of years. The portrait of St. John of Dukla in these interwar tertiary titles is an important contribution to the study of the life of this outstanding saint. Despite vast research on the topic, the Saint’s curriculum vitae is still subject to historical investigations. John (Jan) of Dukla lived in the 15th century, when an observant group emerged wishing the Franciscans to move back to the authentic religious zeal of the original Franciscan Order. This century, full of historical turmoil, witnessed the rise of many saints that visibly testified to the power of the Franciscan ideal. On the long list of saints and blessed of the time, who were outstanding figures of the observant movement, there is also St. John. Special devotion to John of Dukla added to the spread of his reverence beyond the walls of the monastery, which positively influenced the religious life of the Polish nation, as borne out by numerous pilgrimages to his tomb. The tertiary journals of the interwar period tried to show John of Dukla as a nation-wide, and not only a domestic saint. Tertiary press also performed other important functions. For example, it informed the faithful about the situation of the Church and about the life of its saints and blessed.
PL
Słowo drukowane, a zwłaszcza czasopisma stanowią cenne źródło w poznawaniu wydarzeń minionych. Między czasopismami, także prasa o tematyce religijnej przekazuje nam m.in. kontekst zdarzeń historycznych. W latach 30. XX wieku, katolickie zgromadzenia zakonne łącznie wydawały 3 334 tytułów. Największą liczbę wydawnictw mieli jezuici, a następnie: salezjanie, franciszkanie, dominikanie, benedyktyni, redemptoryści i inne zgromadzenia. W 1919 r. wśród czasopism religijnych na święcie, prasa tercjarska była edytowana w 164 tytułach. Wszystkie obediencje Pierwszego Zakonu franciszkańskiego w Polsce w latach 1918-1939 publikowały czasopisma tercjarskie. Łącznie polscy franciszkanie wydawali 13 tytułów tercjarskich, niektóre z czasopism redagowane były tylko przez kilka lat. Przedstawienie postaci św. Jana z Dukli w świetle polskich czasopism tercjarskich okresu międzywojennego, niechaj będzie kolejną cegiełką w poznaniu tej wyjątkowej osoby. Pomimo wielu badań, curriculum vitae świętego stanowi wciąż dla historyków przedmiot badania. Jan z Dukli żył w XV wieku, w czasie tworzenia się obserwy pragnącej powrotu do pierwotnej gorliwości Zakonu franciszkańskiego. Wiek, choć bardzo niespokojny, był „bogaty” w świętych, którzy byli wymownym świadectwem franciszkańskiego ideału. Wśród licznego grona świętych i błogosławionych tego okresu, będących wybitnymi postaciami ruchu obserwanckiego, znajdował się zaprezentowany święty. Szczególne nabożeństwa do Jana z Dukli powodowało rozszerzenie się jego czci poza mury klasztorne, co miało pozytywny wpływ na życie religijne narodu polskiego, o czym świadczyły liczne pielgrzymki do jego grobu. Poprzez czasopisma tercjarskie okresu międzywojennego (1918-1939), starano się ukazać postać św. Jana z Dukli nie tylko lokalnie, ale w całej odrodzonej Polsce. Prasa tercjarska spełniała wiele ważnych funkcji, jedną z nich było przekazywanie informacji o sytuacji Kościoła, a wśród nich żywotów świętych i błogosławionych.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.