Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 9

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  świat życia
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

„Świat życia” i „Mała ojczyzna” jako obszary procesów edukacyjnych

100%
Olubiński A.
Przegląd Pedagogiczny
|
2020
|
issue 2
9-29
PL
Przedmiotem rozważań zawartych w niniejszym opracowaniu są refleksje na temat kontekstów edukacyjnych związanych z kategoriami „świata życia” i „małej ojczyzny”. Zdaniem autora potrzeba refleksji w tym obszarze wynika przede wszystkim z faktu, że odczłowieczanie życia ludzkiego staje się coraz bardziej widoczne w wyniku przemożnego wpływu cywilizacji technologicznej i strukturalnej przemocy. Pewną szansą powrotu do ludzkiej egzystencji lub zatrzymania tych niekorzystnych procesów i zjawisk wychowawczych może być życie w lokalnych społecznościach, które w naturalny sposób dbały o realizację podstawowych wartości, takich jak: pomoc i wsparcie, tolerancja, podmiotowość więzi i komunikacja, troska o słabych i niepełnosprawnych, współpraca, dążenie do poprawy środowiska własnego życia, przestrzeganie zasad demokratycznego uczestnictwa itp. Tak rozumiane procesy wychowawcze w naturalnym środowisku życia są bliskie pedagogice społecznej jako dyscyplinie, której celem jest właśnie aktywizacja naturalnych środowisk wychowawczych poprzez stymulowanie i rozwój istniejących sił społecznych. Zdaniem autora przykładem takiego środowiska edukacyjnego może być społeczność akademicka, zarówno ze względu na statutowe funkcje dydaktyczne, jakie pełnią uczelnie, jak i fakt częstego lokowania go na jasno określonym terenie. Między innymi z tych powodów można analizować środowiska akademickie jako pewien świat życia i małą ojczyznę, której istotą jest świadomość współistnienia, współrozwoju, współpracy, wspólnych działań czy wspólnie rozwiązywanych problemów służących realizacji podstawowych wartości. Czy jednak w obliczu różnych zagrożeń społecznych i cywilizacyjnych można dziś powrócić do koncepcji małej ojczyzny w kampusach akademickich?
2
Publication available in full text mode
Content available

Jana Patočki doświadczenie „jedności pierwotnego świata” jako przesłanka myślenia i działania pedagogicznego – implementacje (część druga)

88%
Gara J.
Forum Pedagogiczne
|
2019
|
vol. 9
|
issue 2/1
175-192
PL
Jan Patočka swoim życiem i twórczością w pełni zasłużył na miano współczesnego Sokratesa. Bieg jego życia i meandry twórczości tworzyły puzzle doskonale uzupełniające się i zależne od siebie. Zainteresowania filozoficzne czeskiego fenomenologa oscylowały wokół doświadczenia „jedności pierwotnego świata”, w którego centrum znajdował się świat naturalny. Poddając analizie strukturę doświadczenia tego świata, autor niniejszego opracowania bada takie kategorie, jak: czas, cielesność, dom, otwartość, praca. Następnie rekonstruuje jedną z opcji odczytywania filozofii wychowania Patočki i ewolucji jej podstawowych zagadnień. Kluczową ideą w tej filozofii jest ruch, jako coś, co specyfikuje otwartą strukturę istnienia człowieka. W tym kontekście w sposób heurystyczny zostały sformułowane podstawowe kierunki myślenia i działania pedagogicznego, które implikuje tytułowe doświadczenie „jedności pierwotnego świata”. Artykuł publikowany jest w dwóch częściach, które stanowią integralną całość autorskiego ujęcia tytułowego problemu. Część pierwsza artykułu ma charakter studialnej rekonstrukcji. Część druga publikacji ma charakter autorskich implementacji twórczości Jana Patočki.
3
Publication available in full text mode
Content available

Jana Patočki doświadczenie „jedności pierwotnego świata” jako przesłanka myślenia i działania pedagogicznego – rekonstrukcje (część pierwsza)

88%
Gara J.
Forum Pedagogiczne
|
2019
|
vol. 9
|
issue 1
181-202
PL
Jan Patočka swoim życiem i twórczością w pełni zasłużył na miano współczesnego Sokratesa. Bieg jego życia i meandry twórczości tworzyły puzzle doskonale się uzupełniające i zależne od siebie. Zainteresowania filozoficzne czeskiego fenomenologa oscylowały wokół doświadczenia „jedności pierwotnego świata”, w którego centrum znajdował się świat naturalny. Poddając analizie strukturę doświadczenia tego świata, autor niniejszego opracowania bada takie kategorie, jak: czas, cielesność, dom, otwartość, praca. Następnie rekonstruuje jedną z opcji odczytywania filozofii wychowania Patočki i ewolucji jej podstawowych zagadnień. Kluczową ideą w tej filozofii jest ruch, jako coś, co specyfikuje otwartą strukturę istnienia człowieka. W tym kontekście w sposób heurystyczny zostały sformułowane podstawowe kierunki myślenia i działania pedagogicznego, które implikuje tytułowe doświadczenie „jedności pierwotnego świata”. Artykuł publikowany jest w dwóch częściach, które stanowią integralną całość autorskiego ujęcia tytułowego problemu. Część pierwsza artykułu ma charakter studialnej rekonstrukcji. Część druga publikacji ma charakter autorskich implementacji twórczości Jana Patočki.
4
Publication available in full text mode
Content available

Ocalić fenomenologię z Claude’em Romanem

63%
Zgórecki P.
Logos i Ethos
|
2022
|
vol. 60
|
issue 2
203-220
EN
The project of renewing phenomenology proposed by Claude Romano is at the same time an attempt to save it. His works have had an enormous impact on phenomenology in France and beyond. They have also been recognised by the French Academy, which awarded Romano the Grand Prix Moron in 2010 for the totality of his phenomenological works, and in 2020. Grand Prix de Philosophie for his entire body of work. His research is developing in two directions. The first is the synthesis of the phenomenological method. The second is his own idea of phenomenology, which involves interpreting experience as an event. According to Romano, the first step towards saving phenomenology lies already in opening it up to other influences and confronting it with the leading currents of contemporary thought and at the same time reintegrating it into the philosophical debate. However, it is only the turn towards the realism of the lifeworld that is at the heart of the anti-Copernican revolution postulated by Romano and is the aforementioned salvation for phenomenology. It therefore also constitutes the central problem of this article. 
PL
Projekt odnowy fenomenologii zaproponowany przez Claude’a Romana stanowi zarazem próbę jej ocalenia. Jego prace wywarły ogromny wpływ na fenomenologię we Francji i poza jej granicami. Znalazły też uznanie Akademii Francuskiej, która w 2010 roku przyznała mu Grand Prix Moron za całość jego dzieł fenomenologicznych, a w 2020 roku Grand Prix de Philosophie za całokształt twórczości. Jego badania rozwijają się w dwóch kierunkach. Pierwszym jest synteza metody fenomenologicznej. Drugim jest jego własny pomysł na fenomenologię, który polega na interpretacji doświadczenia jako wydarzenia. Według Romana pierwszym krokiem zmierzającym ku ratowaniu fenomenologii jest już samo otwarcie jej na inne wpływy oraz konfrontacja z wiodącymi nurtami współczesnej myśli i zarazem włączenie jej na nowo w debatę filozoficzną. Jednak dopiero zwrot w kierunku realizmu świata życia stanowi sedno postulowanej przez filozofa rewolucji antykopernikańskiej i jest dla fenomenologii tytułowym ocaleniem. Dlatego też stanowi również centralny problem tego artykułu. 
5

Refleksyjny podmiot w świecie społecznym. O paradygmacie i założeniach socjologii interpretacyjnej

63%
Hałas E.
Roczniki Nauk Społecznych
|
2016
|
vol. 8(44)
|
issue 4
35-50
PL
W artykule analizowane jest użycie Thomasa Kuhna koncepcji paradygmatu w socjologii, przedstawianej w XX wieku jako nauka wieloparadygmatyczna. Kwestionowana jest jedność tzw. paradygmatu interpretacyjnego oraz omawiane jest przekształcanie orientacji interpretacyjnych w socjologii wskutek oddziaływania postmodernizmu i krytycznej teorii praxis. Problematyka refleksyjności podmiotu i intersubiektywności świata życia, mająca swoje źródła w pragmatyzmie i fenomenologii, dyskutowana jest na tle nowych dążeń do rekonstrukcji socjologii systematycznej.
EN
The article analyses the use of Thomas Kuhn’s concept of paradigm in sociology, presented in the 20th century as a multiparadigm science. The unity of the so-called interpretive paradigm is questioned and the transformation of the interpretive orientations in sociology under the influence of postmodernism and critical praxis theory is analysed. The problems of the subject’s reflexivity and the intersubjectivity of the life-world, which have their roots in pragmatism and phenomenology, are discussed on the backdrop of new attempts to reconstruct systematic sociology.
6
Publication available in full text mode
Content available

Świat życia religijnego we francuskiej fenomenologii

63%
Zgórecki P.
Filozofia Chrześcijańska
|
2022
|
vol. 19
47-67
EN
Religious experience seems to lie outside the boundaries of the immanent structures of experience that phenomenology studies. Phenomenology was born, after all, at the moment of delineating the boundary between the immanent structure of experience and what is external to it and therefore secondary. In France, however, it is not difficult to find thinkers who do not hesitate to cross this line. French phenomenology, thus opening the possibility of the world of religious life, seems to move within the limits of the method described by Husserl. The phenomenological concept of the world of consciousness is based on the belief that there is a fundamental difference between the psychological experience and the experience of consciousness. At the source of the concept of the world of religious life described here, on the other hand, is the belief that because religious experience is not a psychological experience, but an experience of consciousness, it meets the criteria set by phenomenology for experience. Therefore, it is justified here to use the concept of religious experience in the strict sense. It is also legitimate to subject this experience to phenomenological examination. Religious experience, on the other hand, shapes the world of religious life referred to in this article, which in itself can also become the subject of phenomenology research.
PL
Wydaje się, że doświadczenie religijne leży poza granicami immanentnych struktur doświadczenia, które bada fenomenologia. Fenomenologia narodziła się wszak z chwilą wyznaczenia granicy między immanentną strukturą doświadczenia, a tym co wobec niej zewnętrzne i dlatego wtórne. We Francji nietrudno jednak znaleźć myślicieli, którzy nie wahają się tej granicy przekroczyć. Fenomenologia francuska zatem otwierając możliwość świata życia religijnego wydaje poruszać się po granicach metody opisanej przez Husserla. U źródeł fenomenologicznej koncepcji świata życia świadomości leży przekonanie o zasadniczej różnicy między przeżyciem psychicznym a przeżyciem świadomości. U źródeł opisywanej tutaj koncepcji świata życia religijnego natomiast leży przekonanie, że ponieważ przeżycie religijne nie jest przeżyciem psychicznym, ale przeżyciem świadomości, spełnia kryteria stawiane doświadczeniu przez fenomenologię. Dlatego uprawnione jest tutaj posługiwanie się pojęciem doświadczenia religijnego w sensie ścisłym. Uprawnione jest też poddanie tego doświadczenia fenomenologicznemu badaniu. Doświadczenie religijne kształtuje natomiast ów świat życia religijnego, o którym mowa w tym artykule, a który sam w sobie również może stać się przedmiotem badań fenomenologii.
7
Publication available in full text mode
Content available

Świat życia jako ważne pojęcie polityczne

51%
Raulet G.
Kultura i Wartości
|
2014
|
issue 12
DE
Das semantische Feld des Lebensweltbegriffs dehnt sich auf Ontologie („In-der-Welt-Sein“), Anthropologie, Biologie, Naturwissenschaften überhaupt, sowie auf Soziologie aus. Mittlerweile ist aber auch ein inflationärer journalistischer Gebrauch festzustellen, der gleichsam den umgangssprachlichen, „lebensweltlichen“ Charakter des Lebensweltbegriffes bestätigt. Dies macht zugleich seine Stärke und seine Schwäche aus. Dem originären Husserl’schen Lebensweltbegriff selbst hat man deshalb seine Verschwommenheit oder gar Widersprüchlichkeit vorgeworfen, bezeichnet er doch einen Horizont von Horizonten – und zudem einen jeweils persönlichen, den meinigen, der mich in meinem Hier-Sein mit den Horizonten anderer Menschen verbindet. Von der Beobachtung ausgehend, dass der Husserl’sche Begriff von Geburt an sowohl wissenschafts- als auch kulturkritisch beladen ist und dass der Schein unmittelbarer Selbstverständlichkeit, mit der auf die Lebenswelt verwiesen wird, sich rasch als Reaktion auf eine Krisensituation – nämlich auf einen Verlust der Übersichtlichkeit – entpuppt, wird im folgenden Aufsatz versucht, das Verhältnis des Lebensweltbegriffs zur Politik und seine analytische Brauchbarkeit zu hinterfragen.
EN
The semantic field of the notion of the „lifeworld” extends onto ontology („being-in-the-world”), anthropology biology, life sciences in general, as well as sociology. Meanwhile, however, is another, journalistic and inflationary, usage of the term spread in everyday life, which in a way confirms its informal, „lifelike” character. This is both a strength and a weakness. That’s exactly why the Husserlian notion has been accused of being vague or downright contradictory. Indeed, it means a horizon of horizons, and in every instance a personal horizon, one of my own, which connects me, in my being-here, with the horizons of others. The present text departs from the observation that the Husserlian notion involves since the beginning a culture-critical as well as a science-critical potential, and that the appearance of direct obviousness that is so typical of the reference to the lifeworld quickly turns out a reaction to a crisis, and specifically a loss of transparency. It attempts to examine the relation between the notion of the lifeworld to politics and tests its analytical usefulness.
PL
Semantyczne pole pojęcia „świat życia” rozciąga się na ontologię („bycie-w-świecie”), antropologię, biologię, nauki przyrodnicze w ogóle, a także na socjologię. Ale też można skonstatować pewien inflacyjny, dziennikarski sposób używania tego terminu, który jakby potwierdza jego potoczny, „życiowy“ charakter. Stanowi to zarówno o jego sile, jak i słabości. Dlatego źródłowemu Husserlowskiemu pojęciu świata życia zarzucano, że jest mgliste czy wręcz sprzeczne. Oznacza ono przecież horyzont horyzontów, a ponadto za każdym razem horyzont osobisty, mój, który mnie, w moim byciu-tutaj, łączy z horyzontami innych ludzi. Wychodząc od obserwacji, że Husserlowskie pojęcie już od początku jest narażone na krytyki ze strony nauki i kultury oraz że pozór bezpośredniej oczywistości, z którą wskazuje się na świat życia, szybko okazuje się reakcją na sytuację kryzysu – a mianowicie na utratę przejrzystości – próbuję w poniższym artykule przebadać stosunek pojęcia świata życia do polityki oraz sprawdzić jego analityczną przydatność.
8
Publication available in full text mode
Content available

Lebenswelt jak pojęcie kluczowe dla polityki

51%
Raulet G.
Kultura i Wartości
|
2018
|
issue 26
DE
Das semantische Feld des Lebensweltbegriffs dehnt sich auf Ontologie („In-der-Welt- Sein“), Anthropologie, Biologie, Naturwissenschaften überhaupt, sowie auf Soziologie aus. Mittlerweile ist aber auch ein inflationärer journalistischer Gebrauch festzustellen, der gleichsam den umgangssprachlichen, „lebensweltlichen“ Charakter des Lebensweltbegriffes bestätigt. Dies macht zugleich seine Stärke und seine Schwäche aus. Dem originären Husserl’schen Lebensweltbegriff selbst hat man deshalb seine Verschwommenheit oder gar Widersprüchlichkeit vorgeworfen, bezeichnet er doch einen Horizont von Horizonten – und zudem einen jeweils persönlichen, den meinigen, der mich in meinem Hier-Sein mit den Horizonten anderer Menschen verbindet. Von der Beobachtung ausgehend, dass der Husserl’sche Begriff von Geburt an sowohl wissenschafts- als auch kulturkritisch beladen ist und dass der Schein unmittelbarer Selbstverständlichkeit, mit der auf die Lebenswelt verwiesen wird, sich rasch als Reaktion auf eine Krisensituation – nämlich auf einen Verlust der Übersichtlichkeit – entpuppt, wird im folgenden Aufsatz versucht, das Verhältnis des Lebensweltbegriffs zur Politik und seine analytische Brauchbarkeit zu hinterfragen.
EN
The semantic field of the notion of the “lifeworld” extends onto ontology (“being-in theworld”), anthropology biology, life sciences in general, as well as sociology. Meanwhile, however, is another, journalistic and inflationary, usage of the term spread in everyday life, which in a way confirms its informal, “lifelike” character. This is both a strength and a weakness. That’s exactly why the Husserlian notion has been accused of being vague or downright contradictory. Indeed, it means a horizon of horizons, and in every instance a personal horizon, one of my own, which connects me, in my being-here, with the horizons of others. The present text departs from the observation that the Husserlian notion involves since the beginning a culture-critical as well as a science-critical potential, and that the appearance of direct obviousness that is so typical of the reference to the lifeworld quickly turns out a reaction to a crisis, and specifically a loss of transparency. It attempts to examine the relation between the notion of the lifeworld to politics and tests its analytical usefulness.
PL
Semantyczne pole pojęcia „świat życia” rozciąga się na ontologię („bycie-w-świecie”), antropologię, biologię, nauki przyrodnicze w ogóle, a także na socjologię. Ale też można skonstatować pewien inflacyjny, dziennikarski sposób używania tego terminu, który jakby potwierdza jego potoczny, „życiowy“ charakter. Stanowi to zarówno o jego sile, jak i słabości. Dlatego źródłowemu Husserlowskiemu pojęciu świata życia zarzucano, że jest mgliste czy wręcz sprzeczne. Oznacza ono przecież horyzont horyzontów, a ponadto za każdym razem horyzont osobisty, mój, który mnie, w moim byciu tutaj, łączy z horyzontami innych ludzi. Wychodząc od obserwacji, że Husserlowskie pojęcie już od początku jest narażone na krytyki ze strony nauki i kultury oraz że pozór bezpośredniej oczywistości, z którą wskazuje się na świat życia, szybko okazuje się reakcją na sytuację kryzysu – a mianowicie na utratę przejrzystości – próbuję w poniższym artykule przebadać stosunek pojęcia świata życia do polityki oraz sprawdzić jego analityczną przydatność.
9
Publication available in full text mode
Content available

Formy życia w grach schematów - i na odwrót

51%
Lenk H.
Kultura i Wartości
|
2014
|
issue 12
DE
Der methodologische Schemainterpretationskonzept des Verf. wird skizziert und mit Wittgensteins Philosophie der Sprachspiele und Lebensformen in Verbindung gebracht: Schemaspiele erweitern und fundieren das Sprachspielkonzept und können auch die Deutungen mittels Lebensformen und Lebenswelten tiefer begründen bzw. perspektivisch fruchtbar beleuchten.
EN
The article outlines the concept methodological schematic interpretationism, adhered to by its aouthor; this is connected with Wittgensteinian philosophy of language games and life forms: schema games extend and establish the notion of language play; they can also – by means of life forms and lifeworlds – provide better grounds for effective interpretations:
PL
W artykule zostaje zarysowana koncepcja reprezentowanego przez autora metodologicznego interpretacjonizmu schematycznego; zostaje ona powiązana z Wittgensteinowską filozofią gier językowych i form życia: gry schematów poszerzają i fundują koncepcję gry językowej, mogą też – za pośrednictwem form życia i światów życia – głębiej ugruntować, wzgl. w perspektywie  dokonywać owocnego wyjaśnienia interpretacji.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.