Results found: 2

Search results

Search:
in the keywords: źródła moralności

Sort By:

Limit search:

Suwerenność podmiotu moralnego a suwerenność dobra

100%

Baran M. M.

Horyzonty Polityki

2016

vol. 7

issue 18

91-105

RESEARCH OBJECTIVE: The following article aims to identify the main reasons that make it impossible to reconcile the modern notion of sovereignty or autonomy of the moral agent with the notion of the really existing sovereign good. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: The main emerging research problem is to identify the sources of motivation behind the limitation of modern ethical thinking. For this purpose the author implements the interpretive stance inspired by Charles Taylor. It consists in exploring the moral motivation underpinning particular views on moral philosophy. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: It begins by indicating the motivations that fuel the twofold limitation of the good part of modern ethical thinking. The first restriction consists in reducing moral philosophy to questions of making any serious reference in ethical considerations to an objective moral source which exists independently from the human agent, be it Good, value or God. Following Taylor, who draws on Iris Murdoch, there are listed two reasons for the first limitation: the affirmations of ordinary life and the disengaged reason. As for the second restriction the influence of the “Enlightenment myth” and the “metaphysics of the modern world” which is implied by it are indicated as its determinants. RESEARCH RESULTS: The analysis brings the author to conclusion that that the main reasons for the impossibility of a reconciliation between the sovereignty of the moral agent and the notion of a really existing sovereign good are the “Enlightenment myth” and the “metaphysics of the modern world”. CONCLUSIONS, INNOVATIONS AND RECOMMENDATIONS: The article concludes with the observation that either the “Enlightenment myth” or the “metaphysics of the modern world” are vastly uncritically assumed in contemporary ethical thinking. It is necessary to articulate and verify them, to which this article is a modest contribution and exhortation.

CEL NAUKOWY: Celem niniejszego artykułu jest zbadanie przyczyn, dla których nowożytne pojęcie suwerennościlub autonomii podmiotu moralnego wydaje się nie do pogodzenia z koncepcją realnie istniejącego suwerennego dobra. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Wynikającym z tego problemem badawczym jest ustalenie źródeł motywacji stojących za ograniczeniem współczesnej refleksji etycznej. Autor posługuje się w tym celu metodą interpretacyjną zainspirowaną przez Charlesa Taylora. Polega ona na wskazaniu motywacji moralnych stojących za konkretnymi poglądami w dziedzinie filozofii moralnej. PROCES WYWODU: Na początku autor identyfikuje motywacje stojące za dwojakim ograniczeniem współczesnej refleksji etycznej. Po pierwsze, za zawężeniem jej głównie do rozważań dotyczących moralnej powinności. Po drugie, do uniemożliwienia etyce odniesienia do jakiegokolwiek obiektywnego źródła moralności istniejącego niezależnie od ludzkiego podmiotu moralnego – obiektywnego Dobra, wartości czy Boga. Idąc za inspiracją Taylora, który odwołuje się do Iris Murdoch, podane zostają najpierw dwie przyczyny pierwszego ograniczenia: afirmacja zwyczajnego życia oraz niezaangażowany rozum. Następnie jako przyczyna niemożności sensownego odniesienia rozważań etycznych do jakiegokolwiek obiektywnego dobra istniejącego realnie poza ludzkim podmiotem wskazano siłę oddziaływania „mitu oświecenia” i wynikającej z niego „metafizyki świata nowożytnego”. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Przeprowadzona analiza doprowadza autora do stwierdzenia, że główną przyczyną niemożności pogodzenia pojęcia suwerenności podmiotu moralnego z koncepcją realnie istniejącego suwerennego dobra jest „mit oświecenia” oraz „metafizyka świata nowożytnego”. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Konkluzją artykułu jest stwierdzenie, iż zarówno „mit oświecenia”, jak i „metafizyka oświecenia” są w dużym stopniu przyjmowane bezkrytycznie jako założenia refleksji etycznej. Konieczna jest ich artykulacja i weryfikacja, do czego niniejszy artykuł jest skromnym przyczynkiem i wezwaniem.

Teleologia encykliki "Veritatis Splendor" św. Jana Pawła II w świetle "Summy Teologii" św. Tomasza z Akwinu (I−II, q. 18, a. 6)

71%

Mrozek M.

Studia Philosophiae Christianae

2015

vol. 51

issue 3

39-66

Celem artykułu jest przedstawienie nauczania Kościoła jako wykraczającego poza błędny i rozłączny podział etyki na deontologię i teleologię. Autor przypomina szerokie tło przemian kulturowych, które towarzyszyły kontrowersjom wokół encykliki bł. Pawła VI "Humanae vitae". Teologiczna kontestacja nauczania Magisterium była powodem napisania przez św. Jana Pawła II encykliki "Veritatis splendor". Papież rozwiewa doktrynalne wątpliwości zasiane przez proporcjonalistów, przedstawiając im niezwykle przemyślaną i tradycyjną koncepcję źródeł moralności. Wychodząc od priorytetu celowości ludzkiego działania Papież podkreślił wagę przedmiotu czynu. Dla moralnego dobra ludzkiego czynu konieczne jest jego podwójne właściwe odniesienie: wertykalnie do celu ostatecznego, czyli Boga, oraz horyzontalnie wobec człowieka poprzez przedmiotową zgodność działania z ludzkim dobrem. Papieskie rozważania zostają uzupełnione komentarzem do "Summy Teologii" św. Tomasza, który w analogiczny sposób przedstawia źródła moralności ludzkiego czynu. Rozróżniając wewnętrzny i zewnętrzny akt woli (poprzez współpracę woli z innymi władzami), św. Tomasz pokazuje właściwe źródła moralności każdego z tych aktów. W pierwszym przypadku jest to właściwy przedmiot woli, który jest tożsamy z dobrem; natomiast w drugim – konieczny jest ponadto właściwy przedmiot innych władz. Właściwa antropologia przywraca fundament pod adekwatne rozumienie zarówno prawa naturalnego, jak i potrzebę etyki cnót, która okazuje się wielką praktyczną pomocą dla człowieka w drodze do właściwej mu doskonałości. Przedstawione podstawowe prawdy nauczane od lat przez Magisterium o tyle domagają się przypomnienia, że współczesna dominująca kultura wytrwale dekonstruuje racjonalny porządek tego nauczania czyniąc zeń karykaturę. Papieskie analizy pozwalają oczyścić etyczne kryteria rozeznawania dobra i zła, przypominając o zaproszeniu do piękna teologalnego życia w Chrystusie. Umożliwia ono zdrowy krytyczny osąd konkretnych sytuacji, jak również możliwość uniknięcia rozpowszechnionych współcześnie błędów i wynikającego z nich kryzysu tożsamości.

This article presents the teaching of the Church in the encyclical letter "Veritats splendor" as standing against the erroneous opposition of deontological and teleological ethical considerations. The author recalls the background of cultural change at the time of the encyclical letter "Humanae vitae", written by the Blessed Pope Paul VI. The theological controversies contesting this magisterial teaching led Pope Saint John Paul II to compose the encyclical letter "Veritatis splendor". John Paul dismisses various doctrinal doubts arising from the proposals of proportionalist thinkers and sets out an unusually well elaborated and traditional concept of the sources of moral acts. He stresses the priority of the role of teleology in human agency and, in this way especially, reaffirms the role of the object of a moral act. The Pope highlights the necessity of two simultaneous aspects of goodness in a moral act: a vertical one of relation with the ultimate end, that is, God, and a horizontal one in relation to man, expressed in proper relationships of the object of a moral act to human goods. The papal analysis is complemented by a reference to Saint Thomas Aquinas, who presents in an analogical way the sources of human moral acts. Aquinas shows the distinction between the interior act of the will and its exterior act, i.e. the cooperation of the human will with other human powers. Aquinas shows the proper sources of morality of these two kinds of act: in the former, right intention is necessary, which identifies itself with the proper object of the will and its end. In the latter, one needs to consider also the proper object of the act, and thus the circumstances surrounding the act, in determining the act’s moral goodness. A proper anthropological foundation leads to a proper understanding of natural law, and the need for virtue ethics, which can lead mankind in a practical way to its own fulfillment. The basic truths of Magisterial teaching, presented here, are needed in the context of a dominant contemporary culture that systematically deconstructs any rational order and replaces it with a caricature. The Magisterial voice provides an important criterion of discernment between good and evil, guiding the faithful to the beauty of a moral life in Christ, giving them the possibility of sound moral judgment and steering them away from the most common errors and the growing crisis of identity that stems from them.

Refine search results

1 Horyzonty Polityki

1 Studia Philosophiae Christianae

1 Baran M. M.

1 Mrozek M.

1 2016

1 2015

Search results

Suwerenność podmiotu moralnego a suwerenność dobra

Teleologia encykliki "Veritatis Splendor" św. Jana Pawła II w świetle "Summy Teologii" św. Tomasza z Akwinu (I−II, q. 18, a. 6)