Search results

1

JÓZEFA ŻYCIŃSKIEGO META-PRZEDMIOTOWE UJĘCIE RELACJI MIĘDZY NAUKĄ A RELIGIĄ

100%

Kotowicz W.

Roczniki Filozoficzne

|

2012

|

vol. 60

|

issue 4

249-260

EN

The dialogue between science and religion held by Józef Życiński presents a vision, in which the two disciplines exist complementarily and complete each other. In his opinion the basis of the dialogue is a reliable methodology, in which the very fundamental issue is methodological naturalism. Życiński suggests that apparent conflicts stem from incorrect interpretation of the Holy Bible or fundamentalist understanding of science. He therefore provides the right, in his opinion, interpretation of the Book of Bible and the Book of Nature. Józef Życiński demonstrates that in Christianity we deal with affirmation of rationality. This, among others, is the reason we should talk about Christian sources and inspirations of contemporary science.

PL

Dialog nauka-religia, prowadzony przez Życińskiego ukazuje wizję, w której komplementarnie istnieją, dopełniają się dziedziny nauki i religii. Podstawą do dialogu jest solidna metodologia, w której kluczowym zagadnieniem jest naturalizm metodologiczny. Życiński sugeruje, iż pozorne konflikty są wyrazem niewłaściwej interpretacji Pisma Świętego, bądź fundamentalistycznych sposobów rozumienia nauki. Daje zatem właściwą, jego zdaniem, interpretację Księgi Pisma Świętego i Księgi Przyrody. Ukazuje, iż w chrześcijaństwie mamy do czynienia z afirmacją racjonalności. Między innymi to powoduje, iż należy mówić o chrześcijańskich źródłach i inspiracjach współczesnej nauki.

2

PANENTEIZM. W ZWIĄZKU Z POGLĄDAMI JÓZEFA ŻYCIŃSKIEGO, CHARLESA HARTSHORNE’A I INNYCH PRZEDSTAWICIELI „ZWROTU PANENTEISTYCZNEGO”

80%

Wojtysiak J.

Roczniki Filozoficzne

|

2012

|

vol. 60

|

issue 4

313-337

EN

In this paper I try to present some main origins, varieties, motives and ideas of the philosophical and theological movement called “the panentheistic turn”. Particular attention is paid to the Ch. Hartshorne’s combinatorial analyses (based on “the law of polarity”) and to the J. Życiński’s conception of “the field of rationality”. I distinguish five forms or domains of the contemporary panentheism. The first of them — the linguistic one — uses the preposition in or spatial metaphors to express the relation between God and the world. The second — the (inter)cultural panen- theism — is the result of searching for a common theology to many different religions. The third type — the Christian panentheism – interprets some main dogmas of Christian faith in the spirit of kenotic theology. At an end the ontological panentheism can be defined as the metaphysics (of God and world) emerged from the German idealism and the process philosophy. Its newest kind is the scientific panentheism based on the idea of emergence. After these distinctions I compare the ontological panentheism with the classical theism. In my opinion there are some irremovable differences between both options. I also defend the thesis that the main arguments given by the panentheists against the classical theism do not constitute the sufficient reasons to prefer their position.

3

WHITEHEADOWSKIE INSPIRACJE FILOZOFII JÓZEFA ŻYCIŃSKIEGO

80%

Dziadkowiec J.

Roczniki Filozoficzne

|

2012

|

vol. 60

|

issue 4

55-76

EN

Three issues of Życiński’s philosophy are inspired by the process philosophy of A.N. Whitehead’s and his followers: (i) a comprehension of event-dynamic structure of nature as a creative process towards novelty, (ii) a link between the rationality field hypothesis and Whitehead’s concepts of eternal objects and potentiality, (iii) a panentheistic idea of God that emerges from the theory of God’s two natures (aspects). Starting from an analysis of the ontic structure of nature and heading for a grasp of the world’s immanent aspect of God, Życiński follows the neoclassical path of natural theology that is close to processualism. A discovering of transcendent God, that reveals himself in natural processes as the rationality field, brings important consequences for an explanation of God’s attributes and His relation to relatively autonomous creatures. Multithreaded processual inspirations enable us to see those aspects of Życiński’s philosophy and theology in a broad metaphysical context.

XX

Trzy zagadnienia filozofii Życińskiego są inspirowane filozofią procesu A.N. Whiteheada i jego kontynuatorów: (i) rozumienie zdarzeniowo-dynamicznej struktury przyrody jako kreatywnego procesu w stronę nowości, (ii) powiązanie hipotezy pola racjonalności z Whiteheada koncepcją bytów wiecznych i pojęciem potencjalności, (iii) panenteistyczna koncepcja bytu Bożego wypływająca z teorii dwóch natur (aspektów) Boga. Wychodząc od analizy ontycznej struktury przyrody i zmierzając w stronę uchwycenia immanentnego światu aspektu Boga, podąża Życiński neoklasyczną drogą teologii naturalnej, która jest bliska procesualizmowi. Odkrywanie transcendentnego Boga, który przejawia się w procesach naturalnych jako pole racjonalności, niesie ważne konsekwencje dla wyjaśniania atrybutów bytu Bożego, jak i Jego relacji do względnie autonomicznego stworzenia. Wielowątkowe inspiracje procesualne pozwalają postrzegać te aspekty filozofii i teologii Życińskiego w szerokim kontekście metafizycznym.

Refine search results

3 Roczniki Filozoficzne

1 Dziadkowiec J.

1 Kotowicz W.

1 Wojtysiak J.

3 2012

JÓZEFA ŻYCIŃSKIEGO META-PRZEDMIOTOWE UJĘCIE RELACJI MIĘDZY NAUKĄ A RELIGIĄ

PANENTEIZM. W ZWIĄZKU Z POGLĄDAMI JÓZEFA ŻYCIŃSKIEGO, CHARLESA HARTSHORNE’A I INNYCH PRZEDSTAWICIELI „ZWROTU PANENTEISTYCZNEGO”

WHITEHEADOWSKIE INSPIRACJE FILOZOFII JÓZEFA ŻYCIŃSKIEGO