Results found: 2

Search results

Search:
in the keywords: żądanie

Sort By:

Limit search:

Ne eat iudex ultra petita partium od prawa rzymskiego do czasów współczesnych. Uwagi na tle polskiego procesu cywilnego

100%

Laskowska-Hulisz A.

Zeszyty Naukowe KUL

2017

vol. 60

issue 3

407-426

The principle ne eat iudex ultra petita partium, that is let the judge does not go beyond the demands of the parties is nowadays recognized as a prohibition of judicial over the demand. This principle is not literally confirmed in the texts of Roman law. It comes from later studies referring to this law. In modern law, this sentence is an expression of one of the basic and at the same time the most important rules of adjudication and the guarantee of the implementation of the principle of availability in the civil process. The rule is the right to initiate a civil trial and to determine the limits of the legal protection sought are vested in the legitimate entity. In turn, it is expressed in the fact that the court is not allowed to initiate the trial without the party’s claim it is not allowed to decide on the object that was not covered by the request or award more than the request. In order to discuss the title issue in the paper, the genesis of that principle and then the historical and legal evolution of the Polish legal regulations related to this principle was briefly presented in the paper, in order to present briefly the form which the Polish legislature gave in the Code of Civil Procedure.

Zasada ne eat iudex ultra petita partium, czyli niech nie wychodzi sędzia ponad żądania stron ujmowana jest współcześnie jako zakaz orzekania przez sąd ponad żądanie. Zasada ta nie znajduje dosłownego potwierdzenia w tekstach prawa rzymskiego. Pochodzi ona z późniejszych opracowań nawiązujących do tego prawa. W prawie współczesnym sentencja ta jest wyrazem jednej z podstawowych i zarazem najważniejszych zasad orzekania oraz gwarancją realizacji w procesie cywilnym zasady dyspozycyjności. Zasada ta bowiem wskazuje na to, że uprawnienie do wszczęcia procesu cywilnego oraz do wyznaczenia granic poszukiwanej ochrony prawnej przysługuje uprawnionemu podmiotowi. Co z kolei wyraża się w tym, że sąd nie może wszcząć procesu bez wniosku (pozwu) strony, nie może orzekać co do przedmiotu, który nie był objęty żądaniem ani zasądzać ponad żądanie. W celu omówienia tytułowego zagadnienia w artykule przybliżono w pierwszej kolejności genezę tej zasady, następnie ewolucję historycznoprawna polskiej regulacji prawnej odnoszącej się do tej zasady, aby w końcu krótko przedstawić kształt, jaki tej zasadzie nadał ustawodawca polski w kodeksie postępowania cywilnego.

The Scope of Adjudication in Cases of Pecuniary Compensation for the Harm Suffered – Comments in Light of the Resolution of the Supreme Court of 11 April 2019 (III CZP 105/18, BSN 2019, no. 4, p. 8)

100%

Sekuła-Leleno M.

Studia Iuridica Lublinensia

2020

vol. 29

issue 4

The purpose of this study is to analyze legal issues related to the scope of adjudication in cases of pecuniary compensation for the harm suffered, especially in a situation in which the party objected that the injured party contributed to the damage, and in a situation in which the claim submitted in the lawsuit was of a lower amount than the potentially “adequate compensation”. The principle of ne eat iudex ultra petita partium means that the court may decide only on what is claimed submitted by the party requesting legal protection. The scope of the requested legal protection thus sets the boundaries of the subject of the decision. At the same time, the assumption that there should be complete agreement between the subject of the proceedings and the subject of the ruling, i.e. what covers the subject of the decision, should be considered correct. As a result, it must be recognized that there are a close relationship and interdependence between limiting the court with what is claimed and the subject matter of the dispute. In determining the claim, the plaintiff thus sets the boundaries of the subject of the dispute, and limiting the court with what is claimed is tantamount to limiting the subject of the dispute.

Celem niniejszego opracowania jest analiza zagadnień prawnych związanych z zakresem orzekania w sprawach o zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę, zwłaszcza w sytuacji, w której strona podniosła zarzut przyczynienia się poszkodowanego do powstania szkody, a żądanie zgłoszone w pozwie obejmowało kwotę niższą od potencjalnie „odpowiedniego zadośćuczynienia”. Obowiązywanie zasady ne eat iudex ultra petita partium oznacza, że sąd może orzec wyłącznie o tym, co zostało objęte żądaniem przedstawionym przez podmiot występujący z wnioskiem o udzielenie ochrony prawnej. Niniejsza analiza prowadzi do wniosku, że zakres żądanej ochrony prawnej wyznacza granice przedmiotu rozstrzygnięcia. Jednocześnie za prawidłowe należy uznać założenie, że powinna istnieć całkowita zgodność między przedmiotem procesu a przedmiotem orzekania, tj. tym, co obejmuje przedmiot rozstrzygnięcia. W rezultacie należy stwierdzić, że istnieje ścisły związek i współzależność pomiędzy związaniem sądu granicami żądania a problematyką przedmiotu sporu. Określając żądanie, powód wyznacza więc granice przedmiotu sporu, a związanie sądu przedstawionym żądaniem jest równoznaczne ze związaniem przedmiotem sporu.

Refine search results

1 Studia Iuridica Lublinensia

1 Zeszyty Naukowe KUL

1 Laskowska-Hulisz A.

1 Sekuła-Leleno M.

1 2020

1 2017

Search results

Ne eat iudex ultra petita partium od prawa rzymskiego do czasów współczesnych. Uwagi na tle polskiego procesu cywilnego

The Scope of Adjudication in Cases of Pecuniary Compensation for the Harm Suffered – Comments in Light of the Resolution of the Supreme Court of 11 April 2019 (III CZP 105/18, BSN 2019, no. 4, p. 8)