Results found: 2

Search results

Search:
in the keywords: аповед

Sort By:

Limit search:

Апавяданне аб іконніку і залатару ў станаўленні паэтыкі беларускага літаратурнага сюжэта

100%

Chukichova N.

Acta Albaruthenica

2022

issue 22

219-227

W artykule podjęto próbę zrekonstruowania strukturalnych podstaw fabuły Opowiadania o ikonografie i złotniku – jednej z najbardziej artystycznych opowieści Maksima Bogdanowicza, w której archetypiczny trójdzielny schemat wątku cyklicznego, choć zachowany, został znacząco zmieniony i na nowo zinterpretowany. Kanoniczna jego „strata” przejawia się w makrofabule jako model artystyczny sytuacji indywidualnej i konkretno-historycznej, archetypowe „poszukiwanie” przedstawia punktowe linie możliwych rozwiązań fabularnych, a otwarty finał pojawia się po raz pierwszy w miejscu „zysku”. Oczywista modyfikacja uniwersaliów fabularnych, która następuje w toku tego rodzaju wtórnego rozgrywania artystycznych kodów wypowiedzi, może hipotetycznie oznaczać jeden punkt chronologiczny fundamentalnie ważny dla zrozumienia ewolucji białoruskiego narodowego myślenia artystycznego – początek formowania się kolejnego historycznego typu fabuły w literaturze białoruskiej.

У артыкуле здзейснена спроба рэканструявання структурнай праасновы сюжэта Апавядання аб іконніку і залатару – аднаго з самых высокамастацкіх апавяданняў Максіма Багдановіча, у якім хоць і захавана, але істотна перайначана і пераасэнсавана архетыпная трохчленная схема цыклічнага сюжэта. Кананічная для яе “страта” ўвасабляецца ў макрасюжэце як мастацкая мадэль індывідуальнай і канкрэтна-гістарычнай сітуацыі, архетыпны “пошук” уяўляе пункцірныя лініі магчымых сюжэтных рашэнняў, а на месцы “набытка” ўпершыню паўстае адкрыты фінал. Відавочная мадыфікацыя сюжэтных універсалій, якая адбываецца ў ходзе такога кшталту другаснага разыграння мастацкіх кодаў выказвання, гіпатэтычна можа азначаць адзін прынцыпова важны для разумення эвалюцыі беларускага нацыянальнага мастацкага мыслення храналагічны пункт – пачатак фармавання ў беларускай літаратуры яшчэ аднаго гістарычнага тыпу сюжэта.

In the article, an attempt has been made to reconstruct the archaic plot structure of Story about the Iconographer and the Goldsmith – one of the most highly artistic of Maksim Bogdanovich’s stories, in which the archetypal tripartite scheme of the cyclical plot has been significantly changed and reinterpreted. The canonical for its “loss” is embodied in the macroplot as an artistic model of an individual and historical situation, the archetypal “search” is represented as dotted lines of possible plot solutions, and for the first time instead of “gain” an open finale appears. The obvious modification of plot universals, which occurs in the process of this kind of secondary playing of artistic codes of expression, hypothetically can mean one chronological point that is fundamentally important for understanding the evolution of Belarusian national artistic thinking - the beginning of the formation of one more historical plot type in Belarusian literature.

Once again about Vlast’s Labyrinths as a historical precedent in the formation of national artistic prose

100%

Chukichova N., Bahdzevich A.

Acta Albaruthenica

2023

issue 23

111-122

Artykuł analizuje specyfikę rozwiązań narracyjnych w “Labiryntach” – najbardziej nieoczekiwanej opowieści w twórczości Wacława Łastowskiego, niemającej odpowiednika w ówczesnej literaturze białoruskiej. Analizie poddano szereg przykładów ilustracyjnych (wydarzenie pierwszego spotkania z bohaterem, istnienie niewidzialnego “wydawcy”, zabawa z paratekstem itp.), które bezpośrednio świadczą o próbie świadomego “wdrożenia” możliwości wewnętrznej dialogiczności słowa artystycznego i autorskiej inicjatywy stworzenia wielosubiektywnej narracji. Do wyznaczników aktywnego posługiwania się przez autora mową polifoniczną zaliczają się dialogizowane konstrukcje tekstowe w ciągłym dyskursie narratora, zmiana skupienia obserwacyjnego na tym czy innym segmencie narracji oraz stosunkowo rozwinięty system nominacji postaci. Tym samym “Labirynty” należy przypisać opowieści, w której po raz pierwszy w warunkach białoruskiego procesu literackiego objawia się zasadniczo nowa autorska strategia konstruowania dzieła sztuki.

У артыкуле даследуецца спецыфіка апавядальных рашэнняў у Лабірынтах – самай нечаканай аповесці ў творчасці Вацлава Ластоўскага, якая не мае аналагаў у беларускай літаратуры свайго часу. Аналізуецца шэраг паказальных прыкладаў (падзея першай сустрэчы з персанажам, існаванне нябачнага “выдаўца”, гульня паратэкстам і інш.), якія наўпрост сведчаць пра спробу свядомага “ўкаранення” магчымасцяў унутранай дыялагічнасці мастацкага слова і пра аўтарскую ініцыятыву стварэння полісуб’ектнага аповеду. Сярод маркераў актыўнага выкарыстання аўтарам шматгалосага выказвання разглядаюцца дыялагізаваныя тэкставыя канструкцыі ў суцэльным дыскурсе я апавядальніка, змена назіральнага фокуса на тым ці іншым адрэзку нарацыі і адносна развітая сістэма персанажных намінацый. Такім чынам, Лабірынты варта атрыбутаваць як аповесць, дзе ўпершыню праяўляе сябе прынцыпова новая ва ўмовах беларускага літаратурнага працэсу аўтарская стратэгія пабудовы мастацкага твора.

The article investigates the specificity of narrative solutions in Labyrinths – the most surprising among Vaclau Lastousky’s works, which has no analogues in the Belarusian literature of that time. A number of significant examples are analyzed (the first encounter’s event, invisible publisher’s existence, the play by paratext etc.), which are the direct evidence of attempts of conscious “implementation” of internal dialogic possibilities of artistic expression as well as of author’s idea of polysubject narration creating. Among the author’s active use of polyphonic statement dialogized text constructions in a continuous discourse of an I-narrator are studied, as well as the change of observation focus on different narration sections and relatively developed characters nomination system. Thus, the “Labyrinths” should be attributed as the story, in which for the first time for Belarusian literature a completely new author’s strategy of a literary work composing is revealed.

Refine search results

2 Acta Albaruthenica

2 Chukichova N.

1 Bahdzevich A.

1 2023

1 2022

Search results

Апавяданне аб іконніку і залатару ў станаўленні паэтыкі беларускага літаратурнага сюжэта

Once again about Vlast’s Labyrinths as a historical precedent in the formation of national artistic prose