Results found: 1

Search results

Search:
in the keywords: 20th century Polish poetry, Konstanty Ildefons Gałczyński, Miron Białoszewski, Stanisław Barańczak, musicality of literature, listening, Johann Sebastian Bach’s music

Sort By:

Limit search:

Poeci o słuchaniu muzyki: Trzy wybrane lektury

100%

WIŚNIEWSKI J.

Ethos. Kwartalnik Instytutu Jana Pawła II KUL

2019

vol. 32

issue 2 (126)

The article comprises the author’s interpretations of selected poetical works of Konstanty Ildefons Gałczyński, Miron Białoszewski, and Stanisław Barańczak. Their poems describe three distinct sceneries in which one can listen to recorded music. The author analyzes the essence of the reception of mediated music by reconstructing the process of listening and establishing the categories of the ‘listened,’ the ‘listener,’ the ‘listening situation,’ as well as those of the purpose and of the consequences of the acts of listening in question. Then the individual style of listening characteristic of each of the three poets is discussed.The selected works by Gałczyński (“Song V”), Białoszewski (“The Morn of Checking and Forgetting and Astonishment,” “To Offer Wings,” and “Bach-The Organ”), and Barańczak (“The Counterpoint”) show, respectively, the poets’ reception of the music of Johann Sebastian Bach. In the case of “Song V” by Gałczyński, Bach’s music, listened to from records, assumes the shape of a peculiar home liturgy and is a source of joyful elation. To the lyrical ‘I’ of Białoszewski’s poetry, Bach’s music becomes a catalyst for inspiration and, as such, engenders a mystical experience. The focus with which the lyrical ‘I’ of Białoszewski’s poems reaches the deepest core of Bach’s music enables grasping the nuances inherent in the metallic sound of the harpsichord and of the organ, and discovering the two kinds of aesthetic experience this music inspires. The protagonist of the poem by Barańczak, in turn, listens to Bach’s “Goldberg Variations” while driving a car: the polyphonic structure of this work makes him discover the universal design of things, also of his own existence; he follows the elaborate complexity of the sound and the various harmonies inherent in it, allowing them to affect both his emotions and his intellect.The styles of listening to Bach’s recorded music reflect the practices of its reception employed by Gałczyński, Białoszewski, and Barańczak. Each of them describes his own individual style of listening to this music and conveys this ‘practice’ by means of a specific image, simultaneously expressing an experience he considers as significant. Reference to the experience of the reception of music, universal to music lovers and constituting as if a specific code, is for each of the poets a way to reach out to his readers. translated by Dorota Chabrajska

Artykuł prezentuje interpretacje wybranych utworów Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego, Mirona Białoszewskiego i Stanisława Barańczaka, przedstawiających trzy odmienne sytuacje, w których słuchanie muzyki odbywa się dzięki nagraniom dźwiękowym. Interpretacje stanowią próbę scharakteryzowania tego specyficznie realizowanego odbioru muzyki (czyli ustalenia, jak przebiega słuchanie: co jest słuchane, kto jest słuchaczem, w jakich okolicznościach się ono odbywa, jaki jest jego cel, jakie przynosi rezultaty) i zmierzają do uchwycenia odrębności indywidualnego stylu słuchania, jaki został przedstawiony w utworach każdego z tych poetów. Wybrane do lektury utwory Gałczyńskiego (Pieśń V), Białoszewskiego (Rano sprawdzania i zapominania i zaskoczenia, Na ulotnienie, Bach – organy) i Barańczaka (Kontrapunkt), są także tekstami ukazującymi recepcję muzyki Johanna Sebastiana Bacha. Dla bohaterów Pieśni V Gałczyńskiego muzyka ta, słuchana z płyt w ramach osobliwej domowej liturgii, stanowi źródło radosnego uniesienia. Dla bohatera-podmiotu utworów Białoszewskiego słuchana z płyt muzyka Bacha staje się katalizatorem natchnienia, prowadzącego ku przeżyciom mistycznym; dociera on swym słuchem do jej rdzenia, wychwytując niuanse brzmieniowe w metalicznych dźwiękach klawesynu i głosach organów, a także stwierdzając jej estetyczną dwoistość. Bohater wiersza Barańczaka natomiast, słuchając nagrania Wariacji Goldbergowskich Bacha podczas jazdy samochodem, dostrzega w ich polifonicznej strukturze projekt wszystkiego – także własnej egzystencji; śledzi kunsztowne przebiegi głosów i ich przeróżne współbrzmienia, pozwalając, by ich działanie dosięgało zarówno emocji, jaki i intelektu. Prezentowane w tych utworach style słuchania nagrań muzyki Bacha odzwierciedlają praktyki jej odbioru, realizowane przez Gałczyńskiego, Białoszewskiego i Barańczaka. Każdy z nich zdecydował się zaprezentować w poetyckim zobrazowaniu swój odrębny i specyficzny styl słuchania, chcąc opowiedzieć o doświadczeniu, które okazywało się dlań istotne, oraz dążąc do nawiązania bliższego kontaktu z czytelnikiem – między innymi przez odwoływanie się do doświadczeń odbioru muzyki, wspólnych miłośnikom tej sztuki i stanowiących swoisty kod porozumienia.

Refine search results

1 Ethos. Kwartalnik Instytutu Jana Pawła II KUL

1 WIŚNIEWSKI J.

1 2019

Search results

Poeci o słuchaniu muzyki: Trzy wybrane lektury