Search results

1

Walka z dnia 5 września 1939 r. o most łączący Miłkowice z Popowem w świetle źródeł polskich i niemieckich

100%

Wójcik T., Boraś J.

Biuletyn Uniejowski

|

2021

|

vol. 10

97-148

EN

This article aims to present and evaluate Polish-German fights in the vicinity of a bridge (not existing today) between Miłkowice and Popów, which took place on 5 September 1939. The first part highlights the general situation in the broadly understood place of the battle during the first days of the war, while the second part describes the course of the battle itself, largely as related by its participants, both Polish and German. The authors only add some information that the direct participants did not have, and supplement the relations by describing the fights in the air and the situation of Polish sub-units on the western bank of the river Warta. The last part provides the authors’ conclusions. The article is a result of research conducted by the authors concerning the September 1939 fights in the present districts of Turek and Poddębice. It refers to a text about defending a ford in Uniejów on 6–7 September 1939, published in “Biuletyn Uniejowski”. The authors made use of some previously unknown documents, which allowed them to formulate conclusions different from those presented earlier in literature.

PL

Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie oraz ocena walk polsko-niemieckich w rejonie nieistniejącego dziś mostu na Warcie pomiędzy Miłkowicami a Popowem, stoczonych w dniu 5 września 1939 r. Artykuł ten składa się z kilku części: pierwsza to ogólne nakreślenie sytuacji w szeroko rozumianym otoczeniu placu boju w czasie pierwszych dni wojny, w szczególności walk obronnych oddziałów Armii „Łódź”, atakowanych przez 8. Armię Wehrmachtu, część druga natomiast to opis przebiegu samej bitwy, opowiedziany w dużej mierze słowami ich uczestników, tak z polskiej, jak i z niemieckiej strony. W części tej ingerencja autorów ogranicza się jedynie do uzupełnienia wiadomości, których bezpośredni uczestnicy bitwy nie posiadali. W analizowanych walkach wzięły udział: ze strony polskiej 6 Pułk Strzelców Konnych z Kresowej Brygady Kawalerii Armii „Łódź”, ze strony niemieckiej Oddział Wydzielony „Gruppe Adelhoch” z 30 Dywizji Piechoty 8. Armii. Opis walk został przez autorów poszerzony o kwestie wykraczające poza bezpośrednie starcie, a mianowicie o bój powietrzny oraz losy polskich pododdziałów na zachodnim brzegu Warty. Autorskie wnioski przedstawiono w podsumowaniu. Artykuł ten stanowi efekt wspólnych badań autorów nad walkami na terenie współczesnych powiatów tureckiego i poddębickiego we wrześniu 1939 r. i nawiązuje do opublikowanego w poprzednim numerze „Biuletynu Uniejowskiego” tekstu, dotyczącego walk o utrzymanie przeprawy mostowej w Uniejowie w dniach 6‒7 września 1939 r. Oprócz wykorzystywanych już w historiografii źródeł autorzy sięgnęli także do dokumentów, dotąd nieznanych, które choć zachowane szczątkowo, pozwalają na sformułowanie wniosków innych niż uprzednio przyjęte w piśmiennictwie.

2

Skrwawione miasto. Uniejów i jego rejon w czasie wojny obronnej 1939 roku

88%

Wójcik T.

Biuletyn Uniejowski

|

2018

|

vol. 7

47-63

PL

W czasie wojny obronnej we wrześniu 1939 roku Uniejów i jego okolice były miejscem zaciętych walk pomiędzy oddziałami polskiej armii „Poznań” i niemieckiej 8 armii. Taktyczne znaczenie Uniejowa związane było ze znajdującą się tutaj przeprawą mostową, której utrzymanie miało kluczowe znaczenie dla wojsk polskich, maszerujących znad granicy w kierunku Warszawy. Pierwsza faza walk miała miejsce w dniach 6–7 września, gdy polski 60 pp z 25 DP uniemożliwił oddziałom 30 DP z 8 armii zdobycie i zniszczenie mostu w Uniejowie, a tym samym zapewnił bezpieczeństwo przeprawy oddziałom macierzystej armii. Uniejów był miejscem starcia wrogich sobie sił także nocą i rankiem 10 września. Oddziały kawalerii, podporządkowane armii „Poznań” i osłaniające rozpoczynającą się polską ofensywę (bitwa nad Bzurą), pod Uniejowem powstrzymały idące z odsieczą pod Łęczycę dalsze oddziały Wehrmachtu. Ułani 6 puł pokonali znajdujący się w Uniejowie oddział rozpoznawczy niemieckiej 221 DP. Intensywne walki w rejonie Uniejowa przyniosły znaczne straty wśród ludności cywilnej, zarówno mieszkańców miasta i okolicznych wsi, jak i uciekinierów w zachodnich części Polski. Niemieccy żołnierze dokonali kilku zbrodni wojennych. Autor zidentyfikował oddziały Wehrmachtu, odpowiedzialne za dokonane zbrodnie.

EN

During the defensive war in September 1939 Uniejów and its region were the site of fierce combat between the troops of Polish army „Poznań” and German 8th army. The tactical importance of Uniejów was connected with a bridge crossing through the river, which was of key significance for Polish armed forces marching from the state border towards Warsaw. The first phase of fights took place on 7–8 September, when Polish troops prevented the 8th army from capturing and destroying the bridge, thus ensuring a safe crossing for Polish army. Fighting continued on 10th September. The cavalry troops belonging to army „Poznań”, covering the Polish offensive which was just being launched (the Bzura River battle), managed to stop Wermacht forces hastening with relief towards Łęczyca. Intensive fights brought heavy casualties among the population, both residents of Uniejów and the nearby villages, and refugees from the western part of Poland. German soldiers committed a number of war crimes. The author has identified Wermacht troops responsible for these crimes.

3

Walki oddziału wydzielonego ppłk. Mariana Frydrycha z jednostkami 30 dywizji piechoty wehrmachtu o utrzymanie przeprawy mostowej w Uniejowie w dn. 6–7 września 1939 roku

75%

Wójcik T., Boraś J.

Biuletyn Uniejowski

|

2020

|

vol. 9

23-57

PL

W czasie wojny obronnej we wrześniu 1939 roku Uniejów i jego okolice były miejscem zaciętych walk pomiędzy oddziałami polskiej armii „Poznań” i niemieckiej 8 armii. Taktyczne znaczenie Uniejowa związane było ze znajdującą się tutaj przeprawą przez rzekę Wartę, której utrzymanie miało kluczowe znaczenie dla wojsk polskich, maszerujących znad granicy w kierunku Warszawy. Wrogie sobie oddziały stoczyły w tym rejonie walkę o utrzymanie przeprawy mostowej (Polacy), bądź jej zdobycie (Niemcy). Bitwa miała miejsce w dniach 6–7 września, gdy polski Oddział Wydzielony ppłk. Mariana Frydrycha, dowódcy 60 Pułku Piechoty Wielkopolskiej z 25 Dywizji Piechoty, uniemożliwił oddziałom 30 Dywizji Piechoty z 8 armii Wehrmachtu zdobycie i zniszczenie mostu w Uniejowie, a tym samym zapewnił bezpieczeństwo przeprawy oddziałom macierzystej armii. Bitwa miała dwie fazy, pierwszą była zasadzka 2 batalionu 60 pp pod Balinem w dn. 6 września wieczorem. Drugą był kontratak sił niemieckich, rozpoczęty następnego dnia rano. Bitwa pod Uniejowem była wstępem do walk tych samych oddziałów pod Łęczycą (I faza bitwy nad Bzurą). Autorzy po raz pierwszy w polskiej historiografii wykorzystują dokumenty dywizyjne z archiwów niemieckich, identyfikując wojska Wehrmachtu, biorące udział w tych walkach, do szczebla pododdziałów oraz prezentując obraz walk z perspektywy wojsk agresora. Udało się także jednoznacznie wyjaśnić nierozstrzygniętą dotąd w piśmiennictwie kwestię rozbicia przez Niemców 1 batalionu 29 Pułku Strzelców Kaniowskich pod Uniejowem 7 września wieczorem.

EN

During the defensive war in September 1939, Uniejów and its region were the site of fierce fighting between the troops of the Polish Army “Poznań” and German 8th Army. The tactical significance of Uniejów was due to the bridge across the river Warta, which was of key importance for Polish troops marching from the state border to Warsaw. The fights took place on 6–7 September. The Detachment of Marian Frydrych, commanding officer of 60th Regiment of Wielkopolska Infantry of 25th Infantry Division prevented German troops of 30th Infantry Division from seizing and destroying the bridge, which meant safe crossing for Polish soldiers. The authors are the first in Polish historiography to make use of documents from German military archives and to present the fights from the German army perspective. It also was possible to clear up the question of defeating 1st Battalion of 29th Kaniov Rifle Regiment near Uniejów in the evening of 7 September

Refine search results

3 Biuletyn Uniejowski

3 Wójcik T.

2 Boraś J.

1 2021

1 2020

1 2018

Walka z dnia 5 września 1939 r. o most łączący Miłkowice z Popowem w świetle źródeł polskich i niemieckich

Skrwawione miasto. Uniejów i jego rejon w czasie wojny obronnej 1939 roku

Walki oddziału wydzielonego ppłk. Mariana Frydrycha z jednostkami 30 dywizji piechoty wehrmachtu o utrzymanie przeprawy mostowej w Uniejowie w dn. 6–7 września 1939 roku