Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 8

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  Adam Stalony-Dobrzański
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Adam Stalony-Dobrzański – droga ikonografa

100%
Stalony-Dobrzański J.
Latopisy Akademii Supraskiej
|
2021
|
vol. Obraz - Słowo - Litera
|
issue 12
205-241
EN
Adam Stalony-Dobrzański pushed the great tradition of the icon into the future, he broke, transformed, developed and multiplied its archaic canons. In 1932, in Harklowa in Podhale, Włodzimierz Cichoń and Adam StalonyDobrzański found historic, 15th-century polychromes. The discovery and many months of work on their conservation seem to be a moment of awakening the archaic heritage of the icon in the artist’s consciousness. While working on the polychromes in the churches of St. Catherine of Alexandria in Radom, St. Anna in Bobin, and St. Nicholas the Wonderworker in Michałowo, the artist created his own style, immersed in folk art, tradition of icon and the heritage of Western European art. Jerzy Nowosielski was a student of Adam Stalony-Dobrzański. These two artists created works full of differences, backed by the tradition and cultural heritage of both iconographers, Adam Stalony-Dobrzański was born as a mystic and Jerzy Nowosielski as a theologian.
2
Publication available in full text mode
Content available

Obraz, słowo i ornament jako nierozłączna całość w polichromii cerkwi św. Mikołaja Cudotwórcy w Michałowie autorstwa Adama Stalony-Dobrzańskiego

84%
Pawlicka I.
Latopisy Akademii Supraskiej
|
2021
|
vol. Obraz - Słowo - Litera
|
issue 12
265-281
EN
Created in the years 1954–1955, polychrome of the church of St. Nicholas the Wonderworker in Michałowo is important work of Orthodox art. The interior decoration, both in design and execution, is an individual and complete work of Adam Stalony-Dobrzański. It reveals the most important features of his style, which crystallized in the 50’s. The paintings are filled with quotes from medieval traditions, both Byzantine and Gothic. Adam Stalony-Dobrzański introduced new interpretative qualities and made a synthesis of two traditions – the East and the West, unprecedented in contemporary sacred painting, translated into the language of modernity, and illustrated in his own, innovative way. Along the ornamental stripes of the ornamental decoration, the artist placed hand-painted sequences of letters forming inscriptions – quotations from the Holy Bible, explaining the meaning of figural representations. They complement, explain and develop the ideological meanings shown in the form of an image. The iconographic arrangement of the wall decorations, which is a transformation of the canon formed after iconoclasm in the spaces of cross-domed temples, was adapted to the architecture of the interior of the wooden church, creating a homogeneous and coherent ideological program.
3
Publication available in full text mode
Content available

Przedstawienia dzieci w ikonografii witraży Adama Stalony-Dobrzańskiego

84%
Siemieniec A.
Latopisy Akademii Supraskiej
|
2020
|
vol. Dzieci w kulturze duchowej Prawosławia
|
issue 11
189-206
EN
Adam Stalony-Dobrzański is an Orthodox artist who significantly influenced the image of the Orthodox art in the second half of the 20th century in Poland, and at the same time contributed to the renaissance of Byzantine-Ruthenian iconography. By popularizing the form of a stained glass window as an element of the Orthodox church interiors, he extended the tradition of Eastern Christian art, finding a medium in the form of glass and lead to express the mystery of the icon. He is the author of at least 342 stained glass compositions made for Orthodox, Catholic and Protestant churches. The multitude of iconographic themes appearing in Stalony-Dobrzański’s stained glass windows – referring to the centuries-old tradition of Christian art – features representations of children. These are the scenes showing the childhood of Jesus and Mary (the Orthodox church of the Nativity of the Blessed Virgin Mary in Gródek), presentations of St. Sophia with Faith, Hope and Love (the Holy Trinity Cathedral in Hajnówka, the House of the Metropolitan in Warsaw), the image of the Guardian Angel leading a child (the Catholic church of Our Lady of the Scapular in Stalowa Wola-Rozwadów) or Christ blessing children (the Evangelical-Augsburg Church of Holy Trinity in Warsaw). A kind of iconographic novelty is introduced here with depictions of children as Unknown Saints of our time (the Orthodox church of St John Climacus in Warsaw). In the stained glass windows, we also find images of Jacinta, Francisco and Lucia – three children who witnessed the apparitions of The Blessed Virgin Mary in Fatima, recognized by the Catholic Church.
4
Publication available in full text mode
Content available

Polichromie cerkwi Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Gródku. Próba rozpoznania

67%
Tomalska-Więcek J.
Latopisy Akademii Supraskiej
|
2021
|
vol. Obraz - Słowo - Litera
|
issue 12
283-291
EN
Byzantine temples were richly equipped with polychromes, mosaics and frescoes, constituting a very carefully thought-out ideological complement to the church. In each artistic era, they were an expression of their times. In the modern era, sometimes there were polychromes referring to Byzantine works or – in Uniate churches – corresponding to the spirit of the era, as in the church in Czyże in Podlasie. In the mid-twentieth century, Adam Stalony-Dobrzański, an artist associated with Krakow, undertook the creation of new polychromes in new Orthodox churches in Podlasie, corresponding to the challenges of contemporary art. The content of the article is, above all, an attempt to introduce this masterpiece in the first place.
5

Witraże Adama Stalony-Dobrzańskiego dla cerkwi prawosławnych we Wrocławiu

67%
Siemieniec A.
Sacrum et Decorum. Materiały i studia z historii sztuki sakralnej
|
2014
|
vol. 7
104-127
PL
Po zakończeniu II wojny światowej Wrocław był jednym z miast, do których trafiła wysiedlona ze wschodnich terenów Polski ludność wyznania prawosławnego. Zaistniała wówczas potrzeba utworzenia dla niej parafii w istniejących już kościołach rzymskokatolickich czy protestanckich. W 1963 roku dawny kościół pw. św. Barbary przekształcono na katedrę prawosławną pw. Narodzenia Przenajświętszej Bogarodzicy, natomiast w 1970 roku powstała prawosławna parafia pw. św. św. Cyryla i Metodego. O adaptacje wnętrz obu świątyń na potrzeby wschodniej liturgii poproszono Adama Stalony-Dobrzańskiego oraz Jerzego Nowosielskiego, prawosławnych artystów z Krakowa. Efektem ich współpracy były całościowe koncepcje wystroju wnętrz. Niektóre z koncepcji polichromii, ikonostasów czy witraży nie zostały zrealizowane. Śladem po nich są fragmentarycznie zachowane projekty, szkice, pisemne wzmianki i opisy ikonograficzne. Adam Stalony-Dobrzański – malarz, witrażysta, grafik, konserwator dzieł sztuki, wykładowca na ASP w Krakowie, od początku lat 50. realizował witraże dla wnętrz sakralnych w Polsce. Również we Wrocławiu podjął się opracowania projektów do witraży dla obydwu świątyń prawosławnych; zrealizowano z nich jedynie kilka. W katedrze prawosławnej znajdują się trzy witraże Stalony-Dobrzańskiego: w bocznej kaplicy Podwyższenia Świętego Krzyża kompozycja ze scenami Ukrzyżowania oraz Podwyższenia Krzyża Pańskiego (1965), w przeszklonych drzwiach witraż ukazujący Matkę Boską Orantę i Ewangelistów (1964) oraz witraż w centralnym oknie sanktuarium przedstawiający Matkę Boską Znaku ze scenami z życia Maryi (1991). W cerkwi pw. św. św. Cyryla i Metodego do roku 2011 znajdował się półokrągły witraż ukazujący Matkę Boską Eleusę (1958). Jako replika kwatery witraża zrealizowanego przez Stalony-Dobrzańskiego dla cerkwi w Gródku Białostockim został on wykonany na potrzeby filmu dokumentalnego pt. Witraże Dobrzańskiego, autorstwa Jerzego Łomnickiego. Twórczość Stalony-Dobrzańskiego, nadal oczekująca na gruntowne poznanie i analizę, jest oryginalna i rozpoznawalna między innymi przez jej związki z ikoną, tradycją bizantyńsko-ruską oraz liternictwem.
EN
After World War 2, Wrocław was one of the cities that received the Orthodox population of Poland, forcibly relocated from the eastern territories. Thus, a need arose to create parishes for the new inhabitants, in the existing Roman-Catholic or Protestant churches. In 1963, the old church of St Barbara was transformed into an Orthodox cathedral of the Nativity of the Holy Mother of God, while in 1970 an Orthodox parish of Sts Cyril and Methodius was created. The request to adapt the interiors of both churches to the needs of the Orthodox liturgy was directed to Adam Stalony-Dobrzański and Jerzy Nowosielski, Orthodox Catholic artists from Cracow. The results of their collaboration were comprehensive conceptions for the church interiors. Some of the concepts for the polychrome, iconostases or stained glass were never realized. The remaining traces are fragments of designs, sketches, mentions and iconographic descriptions. Adam Stalony-Dobrzański – a painter, stained-glass artist, graphic artist, art conservator, and lecturer at the Fine Arts Academy in Cracow – realized stained glass projects for church interiors in Poland from the 1950s. Also in Wrocław he committed to preparing stained glass designs for both Orthodox churches; only a few of the designs were actually realized. In the Orthodox cathedral, there are three stained glass windows by Stalony-Dobrzański: in the side chapel of the Exaltation of the Holy Cross there is a composition with scenes of Crucifixion Exaltation of the Holy Cross (1965); in the entrance door there is a stained glass window showing Mother of God Praying and the Evangelists (1964); and in the central window of the sanctuary, there is stained glass presenting Mother of God of the Sign with scenes from the life of Mary (1991). In the church of Sts Cyril and Methodius, up to 2011 there was a semi-circular stained glass window showing the Mother of God Eleusa (1958). The window was manufactured during the filming of the documentary Witraże Dobrzańskiego, by Jerzy Łomnicki, and was a replica of a section of a stained glass window produced by Stalony-Dobrzański for the Orthodox church in Gródek Białostocki. Stalony-Dobrzański’s works, still waiting to be more thoroughly examined and analysed, are original and recognizable, among others, owing to their association with the icon, the Byzantine-Ruthenian tradition and typology.
6
Publication available in full text mode
Content available

Wymiar ekumeniczny wielojęzycznych ornamentów w ikonografii cerkwi prawosławnej w Przemkowie autorstwa prof. Adama Stalony-Dobrzańskiego

48%
Szmajda J.
Latopisy Akademii Supraskiej
|
2021
|
vol. Obraz - Słowo - Litera
|
issue 12
293-323
EN
The iconogrаphy of the Orthodox Church in Przemków to this dаy surprises reseаrchers аnd enthusiаsts of professor Аdаm Stаlony-Dobrzаński’s work to the present dаy. Its thoughtful conception, ecumenicаl аnd multilinguаl аccents cаuse аdmirаtion. It provides a pаssаge to the world of sаcrum which, combined with choir singing, gives а sense of heаven on eаrth. One of the creative achievements of the post-war apostle of Orthodox culture in Poland was a fragment of ektenia for Christian unity located on the western wall of the Orthodox Chuch of St Аrchаngel Michаel in Przemków in eight different languages: Hebrew, Germаn, Orthodox-Slаvic, Czech, Ukrаiniаn, Polish, Hungаriаn and Аrаbic – “For the peаce of the whole world аnd the prosperity of the holy Churches of God аnd for the unity of аll to the Lord let us prаy”. The source of Professor Аdаm Stаlony-Dobrzаński’s ecumenism wаs the heritаge of the whole Western аnd Eаstern Christiаnity, the Lаtin аnd Byzаntine trаditions.
7
Publication available in full text mode
Content available

Niezrealizowane projekty witraży Adama Stalony-Dobrzańskiego do cerkwi św. Onufrego w Jabłecznej

48%
Siemieniec A.
Latopisy Akademii Supraskiej
|
2021
|
vol. Obraz - Słowo - Litera
|
issue 12
325-334
EN
The iconogrаphy of the Orthodox Church in Przemków to this dаy surprises reseаrchers аnd enthusiаsts of professor Аdаm Stаlony-Dobrzаński’s work to the present dаy. Its thoughtful conception, ecumenicаl аnd multilinguаl аccents cаuse аdmirаtion. It provides a pаssаge to the world of sаcrum which, combined with choir singing, gives а sense of heаven on eаrth. One of the creative achievements of the post-war apostle of Orthodox culture in Poland was a fragment of ektenia for Christian unity located on the western wall of the Orthodox Chuch of St Аrchаngel Michаel in Przemków in eight different languages: Hebrew, Germаn, Orthodox-Slаvic, Czech, Ukrаiniаn, Polish, Hungаriаn and Аrаbic – “For the peаce of the whole world аnd the prosperity of the holy Churches of God аnd for the unity of аll to the Lord let us prаy”. The source of Professor Аdаm Stаlony-Dobrzаński’s ecumenism wаs the heritаge of the whole Western аnd Eаstern Christiаnity, the Lаtin аnd Byzаntine trаditions.
8
Publication available in full text mode
Content available

Profesor Adam Stalony Dobrzański– mistrz i nauczyciel Jerzego Nowosielskiego

43%
Szmajda J.
ELPIS
|
2014
|
vol. 16
191-200
PL
Dokonując analizy historii polskiej sztuki sakralnej XX w. można wysnuć stwierdzenie, iż całokształt twórczości prof. Adama Stalony-Dobrzańskiego – wykładowcy Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie pozostaje w cieniu dorobku artystycznego jego studenta i późniejszego ucznia prof. Jerzego Nowosielskiego. Zauważalny jest wpływ prof. Jerzego Nowosielskiego na zainteresowanie problemami sacrum w malarstwie współczesnym. Uczeń prof. Adama Stalony-Dobrzańskiego czerpał inspiracje z sztuki i duchowości chrześcijańskiego Wschodu. Prof. Jerzy Nowosielski swoją twórczością wypełnił pewnego rodzaju pustkę artystyczną w okresie wyraźnego kryzysu sztuki sakralnej w Polsce. Prof. Jerzy Nowosielski współpracował z prof. Adamem Stalony-Dobrzańskim przy wykonywaniu wielu polichromii obiektów sakralnych. Sylwetka i dokonania twórcze prof. Adama Stalony-Dobrzańskiego, nie są znane szerszemu kręgu odbiorców co wyraźnie stanowi lukę w polskiej historii sztuki. Polichromie i witraże prof. Dobrzańskiego widoczne są we wnętrzach świątyń katolickich, prawosławnych i protestanckich. Twórczość krakowskiego artysty jest przykładem wielkiej i niezwykle autentycznej wizji sacrum, wizji silniejszej niż komunistyczna cenzura. Koncepcja sztuki Adama Stalony-Dobrzańskiego nie jest podparta jego teoretycznymi rozważaniami a jedynie analizą korespondencji jaką krakowski artysta prowadził z ówczesnym metropolitą krakowskim, arcybiskupem Karolem Wojtyłą – obecnie kanonizowanym Janem Pawłem II. Tematem ich rozmów były zagadnienia związane ze stanem współczesnej sztuki, w szczególności sakralnej oraz próba określenia kierunku, w którym powinien nastąpić rozwój sztuki, by spełniać rzeczywistą potrzebę Kościoła. W przeciwieństwie do mistrza prof. Adama Stalony-Dobrzańskiego jego uczeń prof. Jerzy Nowosielski, pozostawił bogaty komentarz do swojej twórczości. Prof. Adam Stalony-Dobrzański był bardziej praktykiem niż teoretykiem. Zastanawiającym jest więc, jak wielki miał wpływ na osobę i twórczość Jerzego Nowosielskiego. W pierwszej połowie lat 50. artyści współpracowali bowiem w relacji mistrz – uczeń, chociażby w Gródku, Jeleniej Górze, Dojlidach, Warszawie czy Grabarce. Ogniwem łączącym obydwu artystów jest Wschód, prawosławie i ikona oraz otwartość na współczesną formę i odważne połączenie jej z doświadczeniem sztuki cerkiewnej. Na gruncie polskim bez prof. Adama Stalony-Dobrzańskiego i prof. Jerzego Nowosielskiego - mistrza i ucznia historia sztuki sakralnej XX wieku pozostaje uboższa o niezwykle ważny element, który leży u podstaw tak szerokiego zainteresowania ikoną w Polsce. Twórczość prof. Adama Stalony-Dobrzańskiego, pozostawała dotychczas w cieniu dzieł prof. Jerzego Nowosielskiego. Biografia i dokonania twórcze prof. Adama Stalony-Dobrzańskiego zasługują na szczegółową analizę i poznanie, o czym traktuje artykuł.
EN
When analyzing the history of Polish religious art of the XX century, we can affirm that the entire creative work of Adam Stalony-Dobrzański, professor at Kraków Academy of Fine Arts, remains in the shadow of the artistic output of Prof. Jerzy Nowosielski, his student and follower. Jerzy Nowosielski had a noticeable impact on the interest in the problems of the sacred in modern painting. The follower of Prof. Adam Stalony-Dobrzański was inspired by the art and the spirituality of Eastern Christianity. Prof. Jerzy Nowosielski filled some kind of a void in Polish religious art in the period of its evident crisis. Prof. Jerzy Nowosielski together with Prof. Adam Stalony-Dobrzański created polychrome frescoes of numerous religious buildings. The styling and the artistic accomplishments of Prof. Adam Stalony-Dobrzański are unknown for the wide audience which makes an evident gap in the history of Polish art. Polychrome frescoes and stained glass windows can be seen in interiors of Catholic, Orthodox, and Protestant temples. The creative work of the Kraków artist is an example of the great and highly authentic vision of the sacred, which was stronger than communist censorship. The concept of Adam Stalony-Dobrzański’s art is not based on his theoretical conclusions but only on the analysis of correspondence of the artist with the then Metropolitan Archbishop of Kraków Karol Wojtyła - now St. Pope JohnPaul II. The topic of their letters was the issues of modern art and religious art, in particular the attempt to define a way in which art should be developed to meet the current needs of the Church. In contrast to the master, Prof. Adam Stalony-Dobrzański, his follower Prof. Jerzy Nowosielski has left ample commentary on his artwork. Prof. Adam Stalony-Dobrzański was rather a practitioner than a theoretician. Thus the fact of how great an impact he had on the character and the artwork of Jerzy Nowosielski is puzzling. In the first half of the 1950s, the “master-student” relationship existed between artists, at least in Gródek, Jelenia Góra, Dojlidy, Warsaw and Grabarka. The link between the two artists were the East, Orthodox Christianity, the icon and openness to its modern forms and its bold combination with the experience of religious art. As for Poland, the artwork of Prof. Adam Stalony-Dobrzański and Prof. Jerzy Nowosielski are an integral part of the history of religious art of the 20th century as well as the art of stained glass. Its impact lies in the core of such great interest in the icon in Poland. The creative work of Prof. Adam Stalony-Dobrzański has so far remained in the shadow of the works of Prof. Jerzy Nowosielski. The biography and the creative achievements of Prof. Adam Stalony-Dobrzański merit detailed analysis and study. The question of its importance is raised in this article.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.