Search results

1

Młodzież szkolna i akademicka Legionów w reakcji na Akt 5 listopada i kryzys przysięgowy

100%

Kaliszewski P.

Miscellanea Historico-Archivistica

|

2017

|

issue 24

153-161

PL

Praca ukazuje zagadnienie społecznego odbioru Aktu 5 listopada i kryzysu przysięgowego. Szczególną uwagę poświęcono na reakcje na te dwa ważne wydarzenia młodych żołnierzy Legionów Polskich Józefa Piłsudskiego. Wychodząc od uwarunkowań historycznych zaangażowania młodzieży w konfliktach zbrojnych, prezentowane są w oparciu o materiał źródłowy cechy młodych legionistów jako grupy. Ponieważ ich zachowania nie są oderwane od reakcji wiarusów legionowych i innych grup społecznych, w pracy zostaje zastosowane ujęcie porównawcze. Oparciem dla formułowanych osądów, są liczne fragmenty wspomnień młodych żołnierzy, które odsłaniają również niektóre elementu życia codziennego w Legionach.

EN

The article shows social reception to the Act of 5th November and the Oath Crisis. Special emphasis is placed on young soldiers reaction. Description of this two important political events in live of Polish Legions let us know more about young soldiers as a group. Their memories and behaviour are compared to old, expercienced soldiers reactions.

2

Władysława Studnickiego ocena działań politycznych Romana Dmowskiego na podstawie książki „Polityka polska i odbudowanie państwa”

100%

Radziwiłłowicz D.

Miscellanea Historico-Archivistica

|

2017

|

vol. 24

163-174

EN

Władysław Studnicki’s views on the opportunity to restitute sovereignty through war between the occupying states were similar to those of Roman Dmowski. Although principal assumptions of Dmowski and Studnicki were similar, conclusions they have drawn from them were quite the opposite. While Dmowski intended to ally with Russia in oncoming war, Studnicki was counting on the Central Powers (Austria-Hungary and Germany). From today’s perspective, the dispute between Dmowski and Studnicki is a minor episode in the history of Polish political thought. It would seem, that the words of Konrad Studnicki-Gizbert from 2002, as presented in the foreword to Volume 2 of Selected works of Władysław Studnicki, become even more relevant today: „From the perspective of the 21st century, it seems that Dmowski’s concept was less realistic: creation of an independent Polish state could have been in the interest of Germany, as a measure of safety against Russia, while for Russia, giving up the Central Poland („the Kingdom of Poland”) meant moving further away from the West. There is an analogy in this respect between the situation of Poland and current situation of Ukraine: Poland may accept the loss of Lviv, but for Russia, breaking ties with Ukraine would be a serious blow; therefore, not Poland but Russia constitutes a threat to independence of Ukraine”.

PL

Poglądy Władysława Studnickiego na temat szans odzyskania niepodległości dzięki wojnie między państwami zaborczymi były analogiczne do poglądów Romana Dmowskiego. Chociaż podstawowe założenia Dmowskiego i Studnickiego były podobne, to jednak wnioski z nich płynące były przeciwne. O ile Dmowski zamierzał w zbliżającej się wojnie postawić na Rosję, to Studnicki na państwa centralne (Austro-Węgry i Niemcy). Z perspektywy dnia dzisiejszego spór Dmowski-Studnicki jest mało znaczącym epizodem w historii polskiej myśli politycznej. Wydaje się, że słowa Konrada Studnickiego-Gizberta z 2002 r., zamieszczone we wstępie do tomu drugiego Pism Wybranych Władysława Studnickiego zyskują właśnie dzisiaj na aktualności: „Z perspektywy XXI wieku wydaje się, że koncepcja Dmowskiego była mniej realistyczna: w interesie Niemiec mogło być stworzenie niepodległego państwa polskiego jako zabezpieczenia przeciw Rosji, natomiast dla Rosji oddanie środkowej Polski („Królestwa Polskiego”) było oddaleniem się od Zachodu. Istnieje pod tym względem analogia między sytuacją Polski i obecną sytuacją Ukrainy: Polska może pogodzić się z utratą Lwowa, ale dla Rosji zerwanie związku z Ukrainą jest poważnym ciosem; zatem nie Polska, ale Rosja stanowi zagrożenie niepodległości Ukrainy”.

3

Młodzież szkolna i akademicka Legionów w reakcji na Akt 5 listopada i kryzys przysięgowy

100%

Kaliszewski P.

Miscellanea Historico-Archivistica

|

2017

|

vol. 24

153-161

EN

The article shows social reception to the Act of 5th November and the Oath Crisis. Special emphasis is placed on young soldiers reaction. Description of this two important political events in live of Polish Legions let us know more about young soldiers as a group. Their memories and behaviour are compared to old, expercienced soldiers reactions.

PL

Praca ukazuje zagadnienie społecznego odbioru Aktu 5 listopada i kryzysu przysięgowego. Szczególną uwagę poświęcono na reakcje na te dwa ważne wydarzenia młodych żołnierzy Legionów Polskich Józefa Piłsudskiego. Wychodząc od uwarunkowań historycznych zaangażowania młodzieży w konfliktach zbrojnych, prezentowane są w oparciu o materiał źródłowy cechy młodych legionistów jako grupy. Ponieważ ich zachowania nie są oderwane od reakcji wiarusów legionowych i innych grup społecznych, w pracy zostaje zastosowane ujęcie porównawcze. Oparciem dla formułowanych osądów, są liczne fragmenty wspomnień młodych żołnierzy, które odsłaniają również niektóre elementu życia codziennego w Legionach.

4

Władysława Studnickiego ocena działań politycznych Romana Dmowskiego na podstawie książki „Polityka polska i odbudowanie państwa”

100%

Radziwiłłowicz D.

Miscellanea Historico-Archivistica

|

2017

|

issue 24

163-174

PL

Poglądy Władysława Studnickiego na temat szans odzyskania niepodległości dzięki wojnie między państwami zaborczymi były analogiczne do poglądów Romana Dmowskiego. Chociaż podstawowe założenia Dmowskiego i Studnickiego były podobne, to jednak wnioski z nich płynące były przeciwne. O ile Dmowski zamierzał w zbliżającej się wojnie postawić na Rosję, to Studnicki na państwa centralne (Austro-Węgry i Niemcy). Z perspektywy dnia dzisiejszego spór Dmowski-Studnicki jest mało znaczącym epizodem w historii polskiej myśli politycznej. Wydaje się, że słowa Konrada Studnickiego-Gizberta z 2002 r., zamieszczone we wstępie do tomu drugiego Pism Wybranych Władysława Studnickiego zyskują właśnie dzisiaj na aktualności: „Z perspektywy XXI wieku wydaje się, że koncepcja Dmowskiego była mniej realistyczna: w interesie Niemiec mogło być stworzenie niepodległego państwa polskiego jako zabezpieczenia przeciw Rosji, natomiast dla Rosji oddanie środkowej Polski („Królestwa Polskiego”) było oddaleniem się od Zachodu. Istnieje pod tym względem analogia między sytuacją Polski i obecną sytuacją Ukrainy: Polska może pogodzić się z utratą Lwowa, ale dla Rosji zerwanie związku z Ukrainą jest poważnym ciosem; zatem nie Polska, ale Rosja stanowi zagrożenie niepodległości Ukrainy”.

EN

Władysław Studnicki’s views on the opportunity to restitute sovereignty through war between the occupying states were similar to those of Roman Dmowski. Although principal assumptions of Dmowski and Studnicki were similar, conclusions they have drawn from them were quite the opposite. While Dmowski intended to ally with Russia in oncoming war, Studnicki was counting on the Central Powers (Austria-Hungary and Germany). From today’s perspective, the dispute between Dmowski and Studnicki is a minor episode in the history of Polish political thought. It would seem, that the words of Konrad Studnicki-Gizbert from 2002, as presented in the foreword to Volume 2 of Selected works of Władysław Studnicki, become even more relevant today: „From the perspective of the 21st century, it seems that Dmowski’s concept was less realistic: creation of an independent Polish state could have been in the interest of Germany, as a measure of safety against Russia, while for Russia, giving up the Central Poland („the Kingdom of Poland”) meant moving further away from the West. There is an analogy in this respect between the situation of Poland and current situation of Ukraine: Poland may accept the loss of Lviv, but for Russia, breaking ties with Ukraine would be a serious blow; therefore, not Poland but Russia constitutes a threat to independence of Ukraine”.

5

Wątpliwe odrodzenie Polski. Akt 5 listopada w propagandzie wizualnej stron walczących

80%

Szlanta P.

Miscellanea Historico-Archivistica

|

2017

|

vol. 24

143-152

EN

The issuing of the 5th Of November Act (also called Two Emperors Act) in 1916 was further evidence of the total character of the First World War. All participants of the war desperately tried to overcome a deadlock in trench warfare. What is not astonishing, following the general line of their policy, both belligerent camps interpreted this document completely differently. This was refl ected in cartoons as well. Propagandists of the Central Powers presented the decision of both emperors as an act of historical importance, proof of the selfl ess friendship of its authors towards Poles. On the other side, Entente Powers saw in the 5th Of November Act an illegal and cynical attempt to cheat Poles and force them to join the military efforts of the Central Powers.

PL

Ogłoszenie Aktu 5 listopada 1916 r stanowiło kolejny przejaw totalizacji Wielkiej Wojny, w której strony walczące intensywnie szukały wszelkich sposobów wyjścia z impasu jaki zapanował na frontach. Co nie jest zaskakujące, obie strony konfliktu przyjęły odrębną, zgodną z ich interesami i prowadzoną polityką interpretację dokumentu, co znalazło wyraz także w ikonografii. Propagandziści państw centralnych przedstawili decyzję Wilhelma II i Franciszka Józefa I jako akt o charakterze dziejowym, ogłoszony w imię bezinteresownej przyjaźni dla Polski. Z kolei ententa upatrywała w nim bezprawną i cyniczną próbę oszukania Polaków i przymusowego wprzęgnięcia ich w militarny wysiłek Niemiec i Austro-Węgier.

6

Wątpliwe odrodzenie Polski. Akt 5 listopada w propagandzie wizualnej stron walczących

80%

Szlanta P.

Miscellanea Historico-Archivistica

|

2017

|

issue 24

143-152

PL

Ogłoszenie Aktu 5 listopada 1916 r stanowiło kolejny przejaw totalizacji Wielkiej Wojny, w której strony walczące intensywnie szukały wszelkich sposobów wyjścia z impasu jaki zapanował na frontach. Co nie jest zaskakujące, obie strony konfliktu przyjęły odrębną, zgodną z ich interesami i prowadzoną polityką interpretację dokumentu, co znalazło wyraz także w ikonografii. Propagandziści państw centralnych przedstawili decyzję Wilhelma II i Franciszka Józefa I jako akt o charakterze dziejowym, ogłoszony w imię bezinteresownej przyjaźni dla Polski. Z kolei ententa upatrywała w nim bezprawną i cyniczną próbę oszukania Polaków i przymusowego wprzęgnięcia ich w militarny wysiłek Niemiec i Austro-Węgier.

EN

The issuing of the 5th Of November Act (also called Two Emperors Act) in 1916 was further evidence of the total character of the First World War. All participants of the war desperately tried to overcome a deadlock in trench warfare. What is not astonishing, following the general line of their policy, both belligerent camps interpreted this document completely differently. This was refl ected in cartoons as well. Propagandists of the Central Powers presented the decision of both emperors as an act of historical importance, proof of the selfl ess friendship of its authors towards Poles. On the other side, Entente Powers saw in the 5th Of November Act an illegal and cynical attempt to cheat Poles and force them to join the military efforts of the Central Powers.

Refine search results

6 Miscellanea Historico-Archivistica

2 Kaliszewski P.

2 Radziwiłłowicz D.

2 Szlanta P.

6 2017

Młodzież szkolna i akademicka Legionów w reakcji na Akt 5 listopada i kryzys przysięgowy

Władysława Studnickiego ocena działań politycznych Romana Dmowskiego na podstawie książki „Polityka polska i odbudowanie państwa”

Młodzież szkolna i akademicka Legionów w reakcji na Akt 5 listopada i kryzys przysięgowy

Władysława Studnickiego ocena działań politycznych Romana Dmowskiego na podstawie książki „Polityka polska i odbudowanie państwa”

Wątpliwe odrodzenie Polski. Akt 5 listopada w propagandzie wizualnej stron walczących

Wątpliwe odrodzenie Polski. Akt 5 listopada w propagandzie wizualnej stron walczących