Results found: 2

Search results

Search:
in the keywords: Anaksagoras

Sort By:

Limit search:

Arystoteles i chaos prekosmiczny (De cael. 3.2, 301a11-20)

100%

Marcinkowska-Rosół M.

Diametros

2013

issue 35

65-83

Artykuł zawiera analizę i interpretację passusu 301a11-20 z trzeciej księgi traktatu De caelo Arystotelesa. Konfrontując swą koncepcję naturalnego ruchu elementów z przypisaną atomistom i Platonowi koncepcją chaotycznego ruchu elementów, Arystoteles odwołuje się tu do tych doktryn, które nie dopuszczają prekosmicznego chaosu. Według proponowanej interpretacji Arystoteles rozpatruje w 301a11-20 trzy modele kosmogoniczne, w których ciała elementarne w fazie prekosmicznej są odpowiednio: 1) nieruchome, 2) połączone, 3) rozdzielone. Choć sam Arystoteles, jako zwolennik wieczności świata, w ogóle nie przyjmuje fazy prekosmicznej, w tym dialektycznie zabarwionym ustępie pozytywnie ocenia on dwa pierwsze modele, trzeci zaś odrzuca na gruncie własnej kosmologii i definicji zmiany. Analiza argumentacji Arystotelesa prowadzi do wniosku, że wbrew hipotezie części badaczy nie przypisuje on tu koncepcji prekosmicznego spoczynku arche milezyjskim monistom, ani też tezy o spoczynku rozdzielonych przez Spór elementów Empedoklesowi.

The article is an analysis and interpretation of Aristotle’s De caelo 301a11-20. In this passage Aristotle, confronting his concept of the natural movement of the elements with the concept of their haphazard pre-cosmic movement (ascribed to the atomists and Plato), refers to some Presocratic cosmogonies that do not allow for pre-cosmic disorder. According to the proposed interpretation, he considers three alternative cosmogonic models, in which the elements in the pre-cosmic stage are, respectively, 1) unmoved, 2) collected together, and 3) separated. Even if Aristotle, advocating the eternity of the world, does not accept the pre-cosmic phase at all, in this dialectical discussion he approves of the first two models and repudiates the third on the grounds of his own cosmology and definition of change. An analysis of his arguments leads to the rejection of the thesis (assumed by some scholars) that the passage ascribes the concept of the pre-cosmic rest of the ἀρχή to the Milesian monists and the idea of the pre-cosmic movement of the entirely divided elements to Empedocles.

„Śnie, który uczysz umierać człowieka...” Krótka nota do fraszki II 37 („Do snu”) Jana Kochanowskiego

100%

Sokolski J.

Pamiętnik Literacki

2024

vol. 115

issue 1

35-45

Fraszka „Do Snu” (II 37) Jana Kochanowskiego jest dość zagadkowym utworem, który badacze zwykli słusznie odczytywać w kontekście niezwykle mocnego wpływu neoplatonizmu na twórczość poety. W wierszu tym mamy najprawdopodobniej do czynienia z nawiązaniem do przekazanego w wielkiej antologii Jana Stobajosa powiedzenia filozofa Anaksagorasa, który miał twierdzić, że „dwie są rzeczy uczące nas, czym jest śmierć: czas przed narodzinami oraz sen”. Kochanowski dał tu rodzaj platonizującego komentarza do tej maksymy, z którego wynikać też może, iż nie odrzucał on całkowicie kwestionowanej przez chrześcijaństwo pitagorejskiej nauki o preegzystencji dusz, znanej z dzieł różnych późnoantycznych filozofów.

Jan Kochanowski’s trifle II 37 “Do snu” (“To Sleep”) is a fairly enigmatic piece that researchers as a rule rightly interpret in the context of an exceptionally strong influence of Neoplatonism over the poet’s oeuvre. This poem most probably deals with a reference to Anaxagoras’ saying from Joannes Stobaeus’ grand anthology that “there are two things that teach us about death: the time before our birth, and sleep.” Kochanowski gave here a kind of Platonic commentary to the maxim from which it can follow that he did not entirely reject the Pythagorean teaching on the preexistence of the soul known from the works of Late Antique philosophers but questioned by Christianity.

Refine search results

1 Diametros

1 Pamiętnik Literacki

1 Marcinkowska-Rosół M.

1 Sokolski J.

1 2024

1 2013

Search results

Arystoteles i chaos prekosmiczny (De cael. 3.2, 301a11-20)

„Śnie, który uczysz umierać człowieka...” Krótka nota do fraszki II 37 („Do snu”) Jana Kochanowskiego