Results found: 2

Search results

Search:
in the keywords: Andrzej Zamoyski

Sort By:

Limit search:

Eliza Krasińska wobec manifestacji patriotycznych i powstania styczniowego

100%

Kulecka A.

Miscellanea Historico-Archivistica

2022

vol. 29

issue 29

65-83

The events of 1860–1864 played an important role in efforts, varying in scope and dimension, made throughout the 19th century to restore the Polish state. The matter of attitudes of various circles of society and its individual members towards various forms of political action and insurrectionary struggles seems to deserve a closer analysis. Such a purpose may be served by study of correspondence. Letters constitute important records of emotions, views, opinions, extended comments, and register many problems of everyday life. Perhaps examination of letters written by specific individuals would yield answers to questions concerning individual attitudes with regard to the events of 1860–1864. It may be interesting to determine, who personally supported the idea of armed conflict, was it a large group of people, what social strata were they associated with. The purpose of this study is an attempt to present the views, opinions, assessments, and attitudes of Eliza Krasińska regarding events in the Kingdom of Poland in the years 1861–1864, i.e. during the period of patriotic demonstrations, the policy of concessions, and the January Uprising. During the events of the Springtime of Nations in Rome, Eliza Krasińska directly experienced a revolution. This was a new experience in her life. It probably shaped her attitude towards revolution as a social phenomenon. She considered it a threat to her own safety, as well as that of various social groups and her own family. Krasińska's letters contain descriptions of many events from the years 1860–1864, including the funeral of five fallen participants of a peaceful demonstration in Warsaw, the conciliatory policy of Aleksander Wielopolski, assassination attempts on Aleksander Lüders and Grand Duke Konstantin, the exile of Andrzej Zamoyski, arrests, repressions, and searches in Warsaw in May and June of 1863. The views presented in the letters were consistent with the ideas and perceptions found in the circles of the aristocracy and wealthy, landed gentry. They denote disapproval of violent, revolutionary methods of action, including armed combat. Krasińska favoured the idea of evolutionary change by means of negotiation on the grounds of existing law. She should be regarded as an advocate of legalistic and loyalist measures, with misgivings towards armed and revolutionary movements.

Wydarzenia lat 1860–1864 odgrywały ważną rolę w podejmowanych przez cały wiek XIX próbach, o różnym zakresie i wymiarze, restytucji państwa polskiego. Warta bliższych analiz wydaje się analiza korespondencji, stanowiącej zapis emocji, poglądów, opinii, komentarzy, rejestrację problemów codzienności. Celem rozważań jest ukazanie poglądów, opinii, ocen, postaw Elizy Krasińskiej wobec wydarzeń w Królestwie Polskim w latach 1861–1864, w okresie demonstracji patriotycznych, polityki koncesji, powstania styczniowego. Eliza Krasińska zetknęła się z rewolucją w Rzymie. To nowe doświadczenie ukształtowało jej postawę wobec rewolucji jako wydarzenia społecznego. Traktowała je jako zagrożenie dla bezpieczeństwa, różnych grup społecznych, własnej rodziny. W listach Krasińskiej znalazły się opisy wydarzeń z lat 1860–1864, w tym pogrzebu pięciu poległych uczestników pokojowej manifestacji w Warszawie, ugodowej polityki Aleksandra Wielopolskiego, zamachów na Aleksandra Lüdersa i wielkiego księcia Konstantego, zesłania Andrzeja Zamoyskiego, aresztowań, represji, rewizji w Warszawie w maju i czerwcu 1863 r. Prezentowane w listach poglądy były zbieżne z wyobrażeniami i ideami arystokracji i bogatego ziemiaństwa. Oznaczały dezaprobatę dla gwałtownych, rewolucyjnych metod działania, w tym walki zbrojnej.

Giovanni Andrea Archetti i Stanisław August Poniatowski. Obraz króla i wzajemnych relacji w depeszach Nuncjusza do Sekretariatu Stanu Stolicy Apostolskiej z lat 1776–1784

54%

Zając P.

Kwartalnik Historyczny

2016

vol. 123

issue 2

The article studies mutual relations between King Stanisław August Poniatowski and Giovanni Andrea Archetti, the papal nuncio in the Commonwealth from 1776 to 1784. Information about the Polish king was an important part of the dispatches sent by the nuncio to the Roman secretariat of state. The king was concerned with creating a positive image of a ruler respecting the rights of the Roman Catholic Church. During this period several potential crises involving the state and the Church were resolved amicably.The correspondence conducted by Archetti frequently mentions royal declarations of loyalty towards the Apostolic See and the monarch’s attachment to Pope Pius VI. Stanisław August “silently” consented to a backstage campaign conducted by the nuncio against the election of a dissident envoy at a sejmik held in Wschowa in 1776, and disagreed with projects of additional taxes to be paid by Church institutions on royal landed estates. At the same time, the Polish monarch rather decisively insisted on assuming control over the estates of the Cistercian abbeys in Ląd and Bledzew and did not meet all the demands made by Archetti regarding custody over Bishop Kajetan Sołtyk of Cracow. The king behaved in a more conciliatory fashion during the trial of Benedykt Oganowski, who having accepted ordination was subjected to Church jurisdiction although he was to be tried for earlier crimes committed as a layman. Despite the involvement of the nuncio the failed project of a legal code by Andrzej Zamoyski did not alter the way in which the king declared his total loyalty towards Pius VI and demonstrated his good will towards the papal diplomat. Archetti wrote about the monarch with sympathy and even compassion as he observed royal efforts aimed at a reform of the Commonwealth together with simultaneous political ineffectiveness sustained in particular by Russia. Stanisław August confimed his positive personal contacts with the nuncio by decorating the latter’s nephew, Giovanni Battista Vertova, with the Order of St. Stanislas and the Order of the White Eagle despite the fact that the recipient’s only merit was kinship with Giovanni Andrea Archetti.

W artykule omówione zostały wzajemne stosunki króla Stanisława Augusta Poniatowskiego oraz Giovanniego Andrei Archettiego, nuncjusza papieskiego w Rzeczypospolitej w latach 1776–1784. Informacje na temat polskiego króla były ważną częścią depesz przesyłanych przez nuncjusza do rzymskiego sekretariatu stanu. Królowi zależało na pozytywnym wizerunku. Kilka potencjalnie kryzysowych sytuacji na płaszczyźnie państwo–Kościół rozwiązano w tym okresie ugodowo. W korespondencji Archettiego mowa jest często o królewskich deklaracjach wierności Stolicy Apostolskiej i przywiązaniu monarchy do papieża Piusa VI. Stanisław August milcząco przyzwolił na zakulisową akcję nuncjusza przeciw wyborowi posła-dysydenta na sejmiku we Wschowie w 1776 r., nie zgadzał się także na projekty dodatkowych podatków na instytucje kościelne w dobrach królewskich. Jednocześnie dość stanowczo nalegał na przejęcie kontroli nad dobrami opackimi klasztorów cysterskich w Lądzie i Bledzewie i nie spełnił wszystkich żądań Archettiego co do procedury objęcia kuratelą biskupa krakowskiego Kajetana Sołtyka. Bardziej pojednawczo zachował się przy okazji procesu Benedykta Oganowskiego, który z racji przyjętych święceń podlegał jurysdykcji kościelnej, choć miał być sądzony za wcześniejsze przestępstwa, popełnione jeszcze w stanie świeckim. Upadek projektu Kodeksu praw Andrzeja Zamoyskiego, mimo zaangażowania w tę sprawę nuncjusza, nie wpłynął na zmianę tonu, w jakim król deklarował pełną lojalność wobec Piusa VI i manifestował życzliwość wobec papieskiego dyplomaty. Archetti pisał o królu z sympatią, a nawet współczuciem, widząc jego starania o reformę Rzeczypospolitej i jednoczesną polityczną niemoc, podtrzymywaną zwłaszcza przez Rosję. W tym tonie relacjonował podróż króla do Wiśniowca w 1781 r. na spotkanie z parą wielkoksiążęcą, Pawłem i Marią Fiodorowną. Pozytywne osobiste kontakty z nuncjuszem Stanisław August potwierdził, dekorując Orderem św. Stanisława i Orderem Orła Białego siostrzeńca Archettiego, Giovanniego Battistę Vertovę, którego jedynym atutem było pokrewieństwo z Giovannim Andreą.

Refine search results

1 Kwartalnik Historyczny

1 Miscellanea Historico-Archivistica

1 Kulecka A.

1 Zając P.

1 2022

1 2016

Search results

Eliza Krasińska wobec manifestacji patriotycznych i powstania styczniowego

Giovanni Andrea Archetti i Stanisław August Poniatowski. Obraz króla i wzajemnych relacji w depeszach Nuncjusza do Sekretariatu Stanu Stolicy Apostolskiej z lat 1776–1784