Results found: 2

Search results

Search:
in the keywords: Beda Venerabilis

Sort By:

Limit search:

Święta Eulalia z Meridy i rozwój jej kultu w świetle średniowiecznych utworów poetyckich

100%

Małocha J.

Folia Historica Cracoviensia

2015

vol. 21

265-287

Artykuł poświęcony został hiszpańskiej męczennicy z okresu prześladowań Dioklecjana – Eulalii z Meridy, a ściślej zachowanym do dnia dzisiejszego średniowiecznym utworom poetyckim, które postać tę przywołują. Ów zbiór pięciu tekstów źródłowych – tworzony przez fragmenty poematów Wenancjusza Fortunatusa, Aldhelma i Bedy Czcigodnego oraz Kantylenę o św. Eulalii – poddany została analizie pod kątem wykazania rozwoju kultu świętej zarówno w wymiarze terytorialnym, jak i czasowym. Zwrócono przy tym uwagę na wspólne wątki hagiograficzne i ogólnoreligijne obecne w rozważanych źródłach. Dla ułatwienia każdy z tekstów opatrzono także polskim tłumaczeniem. Całość analizy poprzedzona została zarysem dostępnych współcześnie informacji na temat dziejów św. Eulalii.

The aim of the article is to present a Spanish martyr during Diocletianic persecution – Eulalia of Merida, and, more specifically, medieval poems devoted to her that are preserved until now. A set of five primary sources – consisting of certain fragments of poems by Venantius Fortunatus, Aldhelm and Bede the Venerable as well as The Sequence of Saint Eulalia – has been analyzed in terms of demonstrating the development of sacred cult both in geographical as well as time dimensions. Special attention has been paid to the common hagiographic and general religious threads present in the discussed sources. In order to facilitate each text, the author also provides their Polish translations. The entire analysis is preceded by an outline of currently available information concerning the life of St. Eulalia.

The Spoken Word, the Book and the Image in the Work of Evangelization

75%

Strzelczyk J.

Folia Historica Cracoviensia

2017

vol. 23/1

61-76

Little is known about the ‘material’ equipment of the early missionaries who set out to evangelize pagans and apostates, since the authors of the sources focused mainly on the successes (or failures) of the missions. Information concerning the ‘infrastructure’ of missions is rather occasional and of fragmentary nature. The major part in the process of evangelization must have been played by the spoken word preached indirectly or through an interpreter, at least in the areas and milieus remote from the centers of ancient civilization. It could not have been otherwise when coming into contact with communities which did not know the art of reading, still less writing. A little more attention is devoted to the other two media, that is, the written word and the images. The significance of the written word was manifold, and – at least as the basic liturgical books are concerned (the missal, the evangeliary?) – the manuscripts were indispensable elements of missionaries’ equipment. In certain circumstances the books which the missionaries had at their disposal could acquire special – even magical – significance, the most comprehensible to the Christianized people (the examples given: the evangeliary of St. Winfried-Boniface in the face of death at the hands of a pagan Frisian, the episode with a manuscript in the story of Anskar’s mission written by Rimbert). The role of the plastic art representations (images) during the missions is much less frequently mentioned in the sources. After quoting a few relevant examples (Bede the Venerable, Ermoldus Nigellus, Paul the Deacon, Thietmar of Merseburg), the author also cites an interesting, although not entirely successful, attempt to use drama to instruct the Livonians in the faith while converting them to Christianity, which was reported by Henry of Latvia.

Niewiele wiadomo o „materialnym” wyposażeniu misjonarzy wyruszających do pogan czy apostatów, autorzy źródeł bowiem koncentrują się na osiągnięciach (ewentualnie niepowodzeniach) misji. Informacje o „infrastrukturze” misji pojawiają się raczej sporadycznie i mają fragmentaryczny charakter. Największa rola w procesie ewangelizacji, przynajmniej na obszarach i w środowiskach oddalonych od ośrodków cywilizacji antycznej, musiała przypaść żywemu słowu, głoszonemu bezpośrednio lub za pośrednictwem tłumaczy. Nie mogło być inaczej w obliczu społeczności nieznających sztuki czytania, tym bardziej pisania. Nieco więcej uwagi mam zamiar poświęcić dwom pozostałym mediom: słowu pisanemu i obrazom. Znaczenie pisma w procesie ewangelizacji było różnorakie, było ono, przynajmniej w elementarnym zakresie (mszał, ewangeliarz?), niezbędnym elementem wyposażenia misjonarza. W pewnych okolicznościach księgi znajdujące się w dyspozycji misjonarza mogły nabierać znaczenia szczególnego, nawet magicznego, najbardziej zrozumiałego dla chrystianizowanych (przykłady: ewangeliarz św. Winfryda-Bonifacego w obliczu śmierci z ręki pogańskiego Fryza, epizod z księgą w opowieści o misji Anskara pióra Rimberta). O wiele rzadziej źródła wspominają o roli wyobrażeń plastycznych (obrazów) w trakcie misji. Po przedstawieniu kilku przykładów z tego zakresu (Będą Venerabilis, Ermoldus Nigellus, Paweł Diakon, Thietmar z Merseburga), autor przypomniał jeszcze interesującą, zanotowaną przez Henryka Łotysza, choć niezupełnie udaną próbę wykorzystania sztuki teatralnej dla pouczenia w wierze aktualnie chrystianizowanych Liwów.

Refine search results

2 Folia Historica Cracoviensia

1 Małocha J.

1 Strzelczyk J.

1 2017

1 2015

Search results

Święta Eulalia z Meridy i rozwój jej kultu w świetle średniowiecznych utworów poetyckich

The Spoken Word, the Book and the Image in the Work of Evangelization