Search results

1

Między niemieckim Arnswalde a polskim Choszcznem: Armia Czerwona w Choszcznie i powiecie choszczeńskim w 1945 r.

100%

Baziur G.

Studia Zachodnie

|

2016

|

vol. 18

157-176

PL

Choszczno, miasto powiatowe położone na Pomorzu Zachodnim, które należy do Polski od lutego 1945 r. jest jednym z ciekawszych i ładniejszych miast tego regionu. Do czasu zdobycia go 23 lutego 1945 r. przez wojska 61 Armii, dowodzonej przez gen. płk. Pawła Biełowa, walczącej w ramach I Frontu Białoruskiego miasto nosiło nazwę Arnswalde. Niniejszy tekst traktuje o dziejach Arnswalde / Choszczna w okresie historycznego przełomu, na przełomie stycznia i lutego 1945 r. Artykuł składa się z dwóch części: w pierwszej autor opisał przebieg walk o zdobycie wówczas niemieckiego Arnswalde, a w drugiej sytuację miasta po jego zdobyciu 23 lutego 1945 r. przez wojska sowieckie: opustoszałe i niemal doszczętnie zniszczone miasto, powstania i początek władzy sowieckiej komendantury wojennej pod dowództwem ppłk. Jaworowicza i jego zastępcy do spraw gospodarczych i akcji żniwnej, mjr. Drozdowa. W tym okresie wojska sowieckie zajęły się zabezpieczaniem poniemieckich obiektów gospodarczych, demontażem i wywozem ich urządzeń do ZSRS. Warto podkreślić, że znaczną część tego procederu Sowieci realizowali za zgodą niesuwerennego Rządu Tymczasowego, który powstał z przekształcenia Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego 31 grudnia 1944 r. Na tym tle ukazano też podstawy prawne sowieckich działań gospodarczych w Polsce, którą w latach 1944-1945 Stalin traktował w kategoriach swojej kolonii. Centralną część teksu stanowi opis działalności polskich Grup Operacyjnych, zadaniem których była lustracja obiektów gospodarczych. Dwa miesiące po zdobyciu Arnswalde, w kwietniu 1945 r. do Choszczna przyjechała Grupa Operacyjna pod przewodnictwem Bolesława Kowalczyka, która zajęła się organizacją terenowych struktur władzy Rządu Tymczasowego RP oraz przejęciem obiektów gospodarczych, maszyn i urządzeń, a także zabezpieczeniem ich przed dalszym demontażem i wywozem do ZSRR. Drugą była GO Resortu Gospodarki Narodowej i Finansów pod przewodnictwem Antoniego Berschki, która miała przejąć od sowieckich władz wojskowych zakłady przemysłowe. Z tą ostatnią kwestią Polacy mieli najwięcej problemów, zwłaszcza w wypadku większych zakładów przemysłowych, zlokalizowanych w Choszcznie, Drawnie i Reczu, choć występowały one też przy przejmowaniu obiektów rolnych: majątków, gospodarstw, pól, łąk pastwisk itp. Stopniowe przejmowanie obiektów gospodarczych w powiecie choszczeńskim trwało od kwietnia do sierpnia 1945 r., a ostateczny raport, dotyczący stanu gospodarki w powiecie choszczeńskim szef GO KERM sporządził w październiku 1945 r. w tym też czasie Sowieci przeprowadzili akcję żniwną, korzystną głównie dla stacjonujących wojsk sowieckich oraz repatriację obywateli ZSRS, którzy w latach 1941-1944 zostali wywiezieni do Niemiec na przymusowe roboty. Sytuacja społeczno-polityczna i gospodarcza w Choszcznie i na terenie powiatu choszczeńskiego ulegała stopniowej stabilizacji dopiero po wycofaniu z końcem 1945 r. większości oddziałów sowieckich, wysiedleniu ludności niemieckiej i osiedleniu na jej miejsce Polaków z Polski centralnej i wysiedleńców polskich z Kresów Wschodnich. Na końcu tekstu wspomniano też o wciąż stającym w centrum Choszczna sowieckim Pomniku Wdzięczności – za rzekome „wyzwolenie” miasta w 1945 r. „spod okupacji niemieckiej”…

2

Siedemnastowieczny skarb monet zachodniopomorskich z Choszczna

71%

Pawłowski M.

Materiały Zachodniopomorskie

|

2012

|

vol. 9

407-454

EN

In 1969 in Choszczno, a hoard of post-medieval coins was discovered. The coins had been placed in a pottery vessel, which, after its extraction from the ground was smashed and the coins were divided between the finders and witnesses. Employees of the Museum of Western Pomerania (now the National Museum in Szczecin) probably recovered all the scattered coins. In total, in the collection of the Department of Numismatics there are 3266 coins, including ones of Philip Julius (1584–1626), Francis I (1589–1620), Ulrich I (1589–1622), Bogislaw XIV (1580–1637) and Charles X Gustav (1654–1660). Almost 98% of the coins are double shillings minted by the rulers of the Duchy of Pomerania from the House of Griffins and the king of Sweden, Charles X Gustav.

3

Gotycka pieczęć rycerska spod Choszczna

71%

Brzustowicz G. J., Kuczkowski A.

Materiały Zachodniopomorskie

|

2011

|

vol. 8

241-250

EN

An unusual object was given to the Archaeology Department of the Museum in Koszalin in 2007. It was a circular metal seal with a heraldic depiction. This latter is a head of a ram on an escutcheon. Further to an in-depth analysis of the heraldic depiction, it was possible to establish that there is a high probability that the seal dates from the first half of the 14th century, and that it was used by representatives of the knight village leaders from Strzelce.

Refine search results

2 Materiały Zachodniopomorskie

1 Studia Zachodnie

1 Baziur G.

1 Brzustowicz G. J.

1 Kuczkowski A.

1 Pawłowski M.

1 2016

1 2013

1 2012

Między niemieckim Arnswalde a polskim Choszcznem: Armia Czerwona w Choszcznie i powiecie choszczeńskim w 1945 r.

Siedemnastowieczny skarb monet zachodniopomorskich z Choszczna

Gotycka pieczęć rycerska spod Choszczna