Search results

1

Misyjne rzeczy. Kilka uwag o sprawczości rzeczy na Watykańskiej Wystawie Misyjnej w 1925 roku

100%

Tańczuk R.

Prace Kulturoznawcze

|

2019

|

vol. 23

|

issue 2-3

123-145

EN

Things brought by missionaries from mission countries were a testimony of cultural and civilizational differences, objects of scientific research, goods enabling acquisition of funds and new patrons. They were classified and valued according to new rules. They were to bear witness to the success of missions and encourage their continuation. The Missionary Exhibition held in Vatican in 1925 perfectly illustrates the scale of the missionary project of acquiring ethnographic objects. This paper presents the importance of foreign things and their agency in legitimizing missions.

2

Misyjne impulsy papieża Franciszka

51%

Szyszka T.

Nurt SVD

|

2016

|

issue 2

140-167

PL

Artykuł poświęcony jest nauce papieża Franciszka o misyjności Kościoła. Autor podkreśla, że chociaż Franciszek nie ogłosił dotąd żadnego dokumentu w całości poświęconego temu zagadnieniu, w encyklice Lumen fidei, adhortacji Evangelii gaudium oraz w kilku pomniejszych wypowiedziach zawarł on niezwykle istotne uwagi na temat misji Kościoła. Najważniejszym twierdzeniem Franciszka jest myśl o naturalności misyjności chrześcijaństwa, którego istotą jest wspólnota i wychodzenie do innych, a tym samym poszerzanie wspólnotowości. Kwestie te podnoszone są zwłaszcza w adhortacji Evangelii gaudium. Franciszek podkreśla tam, że będąc uczniami Chrystusa, głosimy miłość - jesteśmy zatem misjonarzami. Dlatego Kościół, przełamując ograniczenia instytucjonalne, powinien znaleźć się w stanie permanentnej misji nakierowanej i na tych, którzy jeszcze Chrystusa nie poznali, i na tych, którzy go zagubili. Zadanie i pytanie stawiane Kościołowi przez Franciszka brzmi: jakie kroki należałoby podjąć, aby Ewangelię uczynić dla współczesnego świata bardziej widoczną? Wśród papieskich odpowiedzi pojawia się sugestia, aby Dobrą Nowinę głosić zawsze z entuzjazmem i radością, pokazując tym samym światu jej niezwykłość.

EN

Pope Francis' encyclical letter Lumen fidei and apostolic adhortation Evangelii gaudium both contain very important remarks about the missionary nature of the Catholic Church. Among them is the pope's assertion that mission belongs to Christianity's very nature: communities of Christians grow through reaching out to others. Evangelii gaudium teaches that followers of Christ must proclaim love, therefore they must be missionaries. The Church should overcome her institutional limitations and become constantly engaged in mission; mission not only to those who do not yet know Christ, but also those who have somehow relaxed their attachment to Him. Pope Francis asks the whole community of believers to proclaim the Good News with enthusiasm and joy and make it more visible in the modern world.

3

Europejczycy i chrześcijaństwo jako zagrożenie dla ładu w Japonii okresu Edo

51%

Popiołek P.

Orientalia Christiana Cracoviensia

|

2016

|

vol. 8

EN

Since the 17th century the antichristian persecutions in Japan were related to the reform of the Tokugawa regime. The Western religion started to be perceived as an internal and external threat to the unity of the state, its sovereignty and stability. The sources for this article have been selected from the most representative works of Japanese anti‑Christian literature. Religious arguments against Christianity are shown from the Confucian and Buddhist perspective. Many writers from the Edo period saw Christianity as similar and distorted teaching of Buddhism. For the Japanese one of the most controversial was the doctrine on God as the supreme ruler, to whom everyone was subjected to, which could have a negative effect on maintaining traditional relationships and duties in a society. Mito school brought against Christianity the argument which can be described as political (also ethical) – that this teaching was the reason for the decay of Japanese society. In addition, some authors believed that Christianity served as a tool for the colonization of Japan by foreign powers. This heretical (Christian) teaching contributed to some extent to consolidation of Japanese identity by becoming the target of Japanese attacks and polemics. Missionaries and converters became „others,” to whom demonic and inhuman look was attributed, supernatural abilities. Infidels were also stigmatized by the most condemned features in Japanese society. This applied both to foreign missionaries and native converts. The state apparatus of the Edo period gave rise to many mechanisms strengthening its control over the whole society. As the result, Christianity was successfully eradicated (leaving only isolated communities of hidden Christians).

PL

Prześladowania chrześcijan w Japonii począwszy od XVII wieku miały związek z reorganizacją struktury władzy pod rządami Tokugawów. Zachodnia religia zaczęła być postrzegana jako stanowiąca zagrożenie wewnętrzne i zewnętrzne dla jednorodności państwa, jego suwerenności i stabilności. W artykule zostaną przywołane, zdaniem autora, najbardziej reprezentatywne pozycje z japońskiej literatury antychrześcijańskiej. Ukazane zostaną argumenty religijne wytaczane przeciwko doktrynie chrześcijańskiej z pozycji konfucjańskiej i buddyjskiej. Wielu autorów okresu Edo widziało w chrześcijaństwie podobieństwo do buddyzmu i jego zniekształcenie. Niezwykle kontrowersyjna dla Japończyków była nauka o Bogu jako najwyższemu władcy, któremu każdy musiał być bezwzględnie poddany, co mogło mieć zły wpływ na zachowanie tradycyjnych relacji i powinności w społeczeństwie. Argumentację, którą można określić jako polityczną (ale i etyczną), wytaczała wobec chrześcijaństwa szkoła Mito, która upatrywała w zachodniej doktrynie jedną z przyczyn rozkładu japońskiego społeczeństwa. Ponadto niektórzy spośród autorów uważali, że chrześcijaństwo służy jako narzędzie do kolonizacji Japonii przez obce mocarstwa. Owa heretycka (chrześcijańska) nauka, stając się celem ataków i polemik, w pewnym stopniu przyczyniała się do budowania tożsamości Japończyków. Misjonarze i konwertyci japońscy stali się „innymi”, którym przypisywano demoniczny, nieludzki wygląd, nadprzyrodzone zdolności, jak i najbardziej potępiane w społeczeństwie japońskim cechy, które innowierców całkowicie stygmatyzowały. Dotyczyło to zarówno misjonarzy, jak i rodzimych konwertytów. Aparat państwowy okresu Edo stworzył wiele mechanizmów mających umocnić swą kontrolę nad społeczeństwem. W ich wyniku sprawnie udało się wykorzenić chrześcijaństwo (pozostawiając jedynie odizolowane wspólnoty ukrytych chrześcijan).

4

Pojęcie misji przed Soborem Watykańskim II

51%

Kowalak W.

Nurt SVD

|

2016

|

issue 2

8-25

PL

Właściwe zrozumienie terminu „misje" wiąże się z poznaniem kontekstu teologicznego, kulturowego, a także dziejowego, w którym słowo to się pojawiło. Od czasów Karola I Wielkiego misje coraz częściej stawały się narzędziem ekspansji politycznej władców chrześcijańskich. Szczytem tego zjawiska był tzw. patronat królów Portugalii oraz wikariat królów Hiszpanii. Misje ujmowano w tym okresie jako działalność zmierzającą do szerzenia wiary przez ustanowienie instytucji Kościoła hierarchicznego na terytoriach odkrytych w XVI i XVII wieku lub na tych, które jeszcze pozostały do odkrycia. Jednakże z czasem uświadomiono sobie niewystarczalność takiego pojęcia misji. Niewystarczające okazało się też pojęcie misji, jakie wypracował protestancki teolog G. Warneck, a jakie przyjęli później wielcy misjolodzy katoliccy (np. J. Schmidlin, P. Charles). Pełniejsze określenie misji, jakie wypracowano przed Soborem Watykańskim II, wskazywało, iż są one równoczesnym przepowiadaniem Ewangelii oraz zakładaniem Kościoła.

EN

The proper understanding of the term "mission" depends on the way we get to know the theological, cultural and historical context in which the term appeared. From the times of Charlemagne on missions often came to be a tool of political expansion as performed by Christian rulers. The peak of that phenomenon was the so-called patronage of Portuguese kings and the vicariate of Spanish kings. Missions were conceived at that time as an activity aimed at spreading faith through establishing official Church institutions on the territories which had been discovered earlier in the 16th and 17th centuries, or on those which were still to be discovered. However, as the time had passed, an awareness grew that such an understanding is far from satisfactory. The concept of the mission that had been worked out by the Protestant theologian G. Warneck, and which had been taken over by the outstanding Catholic theologians (e.g. J. Schmidlin, P. Charles), appeared to be unsatisfactory, as well. A more comprehensive concept of the missions worked out before the 2nd Vatican Council pointed out to them as a modern proclamation of the Gospel and establishing of the Church.

5

The Spoken Word, the Book and the Image in the Work of Evangelization

38%

Strzelczyk J.

Folia Historica Cracoviensia

|

2017

|

vol. 23/1

61-76

EN

Little is known about the ‘material’ equipment of the early missionaries who set out to evangelize pagans and apostates, since the authors of the sources focused mainly on the successes (or failures) of the missions. Information concerning the ‘infrastructure’ of missions is rather occasional and of fragmentary nature. The major part in the process of evangelization must have been played by the spoken word preached indirectly or through an interpreter, at least in the areas and milieus remote from the centers of ancient civilization. It could not have been otherwise when coming into contact with communities which did not know the art of reading, still less writing. A little more attention is devoted to the other two media, that is, the written word and the images. The significance of the written word was manifold, and – at least as the basic liturgical books are concerned (the missal, the evangeliary?) – the manuscripts were indispensable elements of missionaries’ equipment. In certain circumstances the books which the missionaries had at their disposal could acquire special – even magical – significance, the most comprehensible to the Christianized people (the examples given: the evangeliary of St. Winfried-Boniface in the face of death at the hands of a pagan Frisian, the episode with a manuscript in the story of Anskar’s mission written by Rimbert). The role of the plastic art representations (images) during the missions is much less frequently mentioned in the sources. After quoting a few relevant examples (Bede the Venerable, Ermoldus Nigellus, Paul the Deacon, Thietmar of Merseburg), the author also cites an interesting, although not entirely successful, attempt to use drama to instruct the Livonians in the faith while converting them to Christianity, which was reported by Henry of Latvia.

PL

Niewiele wiadomo o „materialnym” wyposażeniu misjonarzy wyruszających do pogan czy apostatów, autorzy źródeł bowiem koncentrują się na osiągnięciach (ewentualnie niepowodzeniach) misji. Informacje o „infrastrukturze” misji pojawiają się raczej sporadycznie i mają fragmentaryczny charakter. Największa rola w procesie ewangelizacji, przynajmniej na obszarach i w środowiskach oddalonych od ośrodków cywilizacji antycznej, musiała przypaść żywemu słowu, głoszonemu bezpośrednio lub za pośrednictwem tłumaczy. Nie mogło być inaczej w obliczu społeczności nieznających sztuki czytania, tym bardziej pisania. Nieco więcej uwagi mam zamiar poświęcić dwom pozostałym mediom: słowu pisanemu i obrazom. Znaczenie pisma w procesie ewangelizacji było różnorakie, było ono, przynajmniej w elementarnym zakresie (mszał, ewangeliarz?), niezbędnym elementem wyposażenia misjonarza. W pewnych okolicznościach księgi znajdujące się w dyspozycji misjonarza mogły nabierać znaczenia szczególnego, nawet magicznego, najbardziej zrozumiałego dla chrystianizowanych (przykłady: ewangeliarz św. Winfryda-Bonifacego w obliczu śmierci z ręki pogańskiego Fryza, epizod z księgą w opowieści o misji Anskara pióra Rimberta). O wiele rzadziej źródła wspominają o roli wyobrażeń plastycznych (obrazów) w trakcie misji. Po przedstawieniu kilku przykładów z tego zakresu (Będą Venerabilis, Ermoldus Nigellus, Paweł Diakon, Thietmar z Merseburga), autor przypomniał jeszcze interesującą, zanotowaną przez Henryka Łotysza, choć niezupełnie udaną próbę wykorzystania sztuki teatralnej dla pouczenia w wierze aktualnie chrystianizowanych Liwów.

Refine search results

2 Nurt SVD

1 Folia Historica Cracoviensia

1 Orientalia Christiana Cracoviensia

1 Prace Kulturoznawcze

1 Kowalak W.

1 Popiołek P.

1 Strzelczyk J.

1 Szyszka T.

1 Tańczuk R.

1 2019

1 2017

3 2016

Misyjne rzeczy. Kilka uwag o sprawczości rzeczy na Watykańskiej Wystawie Misyjnej w 1925 roku

Misyjne impulsy papieża Franciszka

Europejczycy i chrześcijaństwo jako zagrożenie dla ładu w Japonii okresu Edo

Pojęcie misji przed Soborem Watykańskim II

The Spoken Word, the Book and the Image in the Work of Evangelization