Search results

1

Śladami Jana Pawła II w 25. rocznicę pobytu w Płocku

100%

Smoliński L.

Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego

|

2017

|

issue 2(251)

31-34

EN

The article presents the main threads of the Pope’s teaching during his visit in Płock in 1991. John Paul II was considering then the content of the tenth commandment of the Decalogue. In this context, he meditated the desire for material things and the value of freedom in a person’s life.

PL

Artykuł prezentuje główne wątki z nauczania Jana Pawła II podczas wizyty w Płocku w 1991 roku. Papież rozważał wtedy treść dziesiątego przykazania Dekalogu. W tym kontekście zastanawiał się nad pożądaniem rzeczy materialnych oraz wartością wolności w życiu człowieka.

2

Kieślowski, the mysteries of screens and God

88%

Lis M.

Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication

|

2018

|

vol. 24

|

issue 33

9-18

EN

The computer seems like a privileged personage in Decalogue 1 (Dekalog, jeden, 1987/88, prem. 1989, dir. K. Kieślowski): it is used by Paweł and his father to solve mathematical questions about Miss Piggy, to calculate the durability of the ice on the pond, to know what Mum is doing, and to control domestic devices. For Kieślowski the computer is not just a gadget: Krzysztof ’s lecture describes its potential and its possible autonomy. Independent from man (the computer switches itself on), it becomes his rival: Kieślowski proposes a critical interpretation of the computer as a new idol, promising unlimited memory and knowledge. A similar preoccupation can be found in the Black Mirror series, where new technologies, existing or as yet still fantastic, are becoming more and more intrusive in the lives of their human protagonists. The computer seems also to be a rival of God, present in symbols in Decalogue 1: a sign of him is not only the metaphysical man played by Artur Barciś, but also the biblical symbol of fire and the Madonna’s tears.

3

Wiara podstawowym dynamizmem moralnym osoby

88%

Jóźwiak S.

Verbum Vitae

|

2004

|

vol. 5

187-203

PL

In a morał apprehension the faith has got a personal character. The development of person is a dynamic process. It includes an intelectual heritage wherein it realizes itself as well as constant internal dispositions what comes from the nature of human person. The theological tradition is a retlection on a biblical understanding o f the faith that apprehends it as a reply to the God's vocation. That reply is firstly realized within an observation of the Decalogue, then it has got a heteronomical character, and along the development of personality it nextly enters an internal structure of the human subject, where it receives features of the autonomical morality. It is realized within a transition from the morality of Decalogue to the morality of Beatitudes. The mature faith is an attitude of the entire person and her life, and as such it hecomes a fundamental moral dynamism of the human person.

4

"Nie będziesz zabijał!"

75%

Leks P.

The Biblical Annals

|

1966

|

vol. 13

|

issue 1

35-48

PL

Als einzige bisher bedeutendere Auseinandersetzung behandelt das Tötungsverbot in Israel J. J. Stamms Aufsatz: „Sprachliche Erwägungen zum Gebot „Du sollst nicht töten ” (ThZ 1(1945) 81-90). Stamm bezweckt auf Grund der Inhaltsforschung des Wortes r-c-ch, das in der Dekalogsformel vorkommt, die eigentliche Reichweite des Verbotes feststellen zu können. Da man aber schwer seine Behauptung bejahen mag, dass dieses Verbot allzu allgemein verfasst sei, so dass nachher weitere Bestimmungen erlassen werden mussten, die einige Arten erlaubter oder selbst geforderter Tötungen aus seiner Reichweite ausschalteten, schien es erwünscht, die F rage der eigentlichen Bedeutung des Wortes r-c-ch nochmals zu untersuchen, um Stamms Schlüsse auf Grund um fangreicheren Materials zu überprüfen. Der Dekalog äussert das Tötungsverbot in der apodiktischen Form, die eine der meist charakteristischen, einheimischen Formulierungen des israelitischen Rechtsstils darstellt. In dieser Formulierung wirkt es am klarsten , allgemeinsten und zugleich am direktesten - im Gegenteil zu 29 yerschiedenen anderen, nicht immer eindeutigen Vorschriften, die ebenfalls dieses Verbot irgendwie ausdrücken. Deshalb ist es erlaubt, die Auseinandersetzung über den eigentlichen Inhalt und die Reichweite des Tötungsverbotes auf die Dekalogsformel, eigentlich aber auf das Wort r-c-ch allein zu beschranken.1. A uf Grund des Satzes, dass die Urstämme nur aus zwei Konsonanten bestanden und etwaigen Bedeutungsmodifikationen erst durch das Herantreten einer dritten unterlagen, und dass die Bestandkonsonanten eines Wortes sowohl progressiv als auch regressiv einer Evolution unterliegen konnten, darf auch der Inhalt des Wortes racach im Lichte seiner vielgliedrigen etymologischen Wortabstammung betrachtet werden. Diese Untersuchung führt zum Schluss, dass der allgemeine Gedanke eines tödlichen Handelns jemand gegenüber am treffendsten eben durch das Wort r-c-ch ausgedrückt wird, im Gegenteil zu anderen Wörtern aus folgenden Wortgruppen: r-c-+ , r-ʽ-+, r-g-+, r-d-+, r-+-+, n-+-+.2. Die Betrachtung des Zusammenhanges der Bibelstellen mit dem Wort r-c-ch in der Substantiv-Form (rocéach) führt zwar zur Annahme, dass sie anscheinend in zweifacher sich widersprechender Bedeutung vorkommt: a) Der rocéach (Töter) als einer, der jemand unvorsätzlich getötet hat, sowohl aus Mangel vollen Bewusstseins, als auch bösen Willens. b) Der rocéach (Morder) als einer, der jemand vorsätzlich getötet hat, worauf der Zustand seines vollen Bewusstseins hinweist, wie auch der böse Wille dem Nächsten gegenüber. Trotz der anscheinenden Zwiedeutigkeit der rocéach-Form, wird sie durch die Hagiografen einerseits bewusst und mit Emphase benutzt in der Bedeutung „Mörder” (vorsätzliches Töten), wie dies besonders aus Nu 35, 16-21 erhellt, anderseits aber in der Bedeutung „Totschläger” (unvorsätzliches Töten) nur deshalb, weil die hebräische Sprache über kein anderes derartiges Dingwort verfügt. Der Zusammenhang der Verbalformen von racach in der Bibel erweist die Bedeutung einer Tötung aus Privat-Motiven, die ungerecht und rechtswidrig begangen wird, an einem unschuldigen, privaten, wehrlosen Menschen, durch jemand Privaten oder Offiziellen, doch immer dem richtig begriffenen Gemeinwohl zuwider und mit besonderer Hervorhebung der Sündhaftigkeit und des sittlichen Übels dieser Tat.3. Der so festgesetzte Inhalt des racach kann mit sinnverwandten Wörtern verglichen werden (es werden 29 solche Wörter analysiert). Diese Untersuchung erlaubt die Besonderheit des racach-Inhaltes in helles Licht zu stellen. Es gibt nämlich keine der besprochenen Wörter, selbst nicht das mit racach verwandteste harag, hemit und hikkah, die den racach-Inhalt völlig stellvertreten könnten. Mit diesem spezifischen Inhalt des racach stimmt jedoch ganz und gar ein synonimischer Ausdruck überein: „Unschuldiges Blut vergiessen”, oder nur: „Unschuldiges Blut” (zusammen 21 Bibelstellen). Dessen Inhalt ist folgendermassen festzusetzen: Das Töten eines privaten, armen Menschen, Kinder, Wehrloser, manchmal Menschen, die eine undankbare Mission im zum Heidentum neigenden Volk erfüllten ; begangen durch eine private oder öffentliche Person, oder gar durch eine grössere Gemeinschaft; aus privaten, politischen, religiösen Motiven, die jedoch immer dem Gemeinwohle widerfahren. Die inhaltliche Zusammenstellung des Ausdrucks „Unschuldiges Blut (vergiessen)” mit dem Wort racach beweist, dass sie sich völlig decken, jedoch so, dass der Ausdruck „Unschuldiges Blut” - die wesentliche Bedeutungsrichtung des racach um einige neue Lebenslagen erweitert: um Massenmorde (Jl 4, 19), um das Töten der Priester und Propheten Jahves und Kinder als Kultopfer. Die Formel des Dekalogs „Loʼ tircach” verbietet das Töten als „racach”. Es muss sich augenscheinlich um die als „emphatisch” erkannte Bedeutung handeln, da dafür die Strafverordnungen sprechen, in denen besonders die Zurechnungsfähigkeit des Täters hervorgehoben wird. Es wird also ein jedes Töten verboten das der Substantiv-Form rocéach entspricht, bereichert um alle Bedeutungsnuancen der Verbal-Form des racach, wie auch noch um weitere neue Elemente, die sich aus dem synonimischen Ausdruck „Unschuldiges Blut (vergiessen)” ergeben. Da die emphatische racach-Bedeutung im Sinn des Tötens auf Grund eines gerechten Todesurteiles nicht vorkommt, dürfte gleichzeitig angenommen werden, dass der Gesetzgeber erlaubt, jemandes des Lebens auf Grund einer gerechten Urtelisvollstreckung in Rahmen des Gemeinwohles und aus verhältnismässig wichtigen Gründen zu berauben. Stamm zuwider müsste also festgestellt werden, dass die Formulierung Loʼ tircach nicht nur als ein näher nicht bestimmtes Tötungsverbot bezeichnet werden kann, sondern dass sie als ein inhaltsschwangeres Prinzip anzusehen ist, das an sich selbst das entscheidende Kriterium der Gewalt über Leben und Tod des anderen darstellt. Die Dekalogsformulierung braucht nicht nur nachträglicher Einschränkungen ihres „vagen” Inhaltes, sondern sie bestimmt durch sich selbst die Anwendungen des an sich geäusserten Prinzips.

5

"Nie będziesz miał bogów cudzych oprócz Mnie". Studium egzegetyczno-teologiczne

75%

Filipiak M.

The Biblical Annals

|

1979

|

vol. 26

|

issue 1

5-12

PL

The first commandment of the Decalogue contains a general part (Exod. 20,3; Deut. 5,7), and the detailed part (Exod. 20,4-6; Deut. 5,8-10). The general part expresses the truth, that the object of worship must be transcendent, so it can only be God. The detailed part forbids making pictures of Jahwe, since figurativeness in the worship can lead to negation of absolute transcendence of God against the world. The transcendence of God Jahwe more than monotheism differentiates the religion of the Old Testament from the religion of the Antient East.

6

Premarital Pastoral Care in Lithuania and Its Challenges: The Problematic Areas of Understanding the Decalogue

75%

Juškienė V.

Roczniki Teologiczne

|

2022

|

vol. 69

|

issue 10

47-62

PL

Duszpasterstwo przedmałżeńskie zajmuje ważne miejsce w posłudze Kościoła i jest aktualne w każdym czasie. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie formatu duszpasterstwa przedmałżeńskiego na Litwie oraz jego problematyki w kontekście postrzegania Dekalogu. Na Litwie przygotowanie do zawarcia małżeństwa regulują dokumenty Kościoła powszechnego i Konferencji Episkopatu Litwy. Realizowane jest ono w formie programu koordynowanego przez Centrum Rodziny. Program zawiera istotne elementy katolickiego życia rodzinnego i wiary, co jest związane z wymową sakramentu małżeństwa. Integralną częścią programu przygotowania do małżeństwa jest prezentacja i analiza Dekalogu w harmonii z życiem rodzinnym. Badanie empiryczne wykazuje, że zaręczeni kwestionują niektóre aspekty koncepcji Dekalogu zwłaszcza w obszarach świętowania niedzieli, wartości prawdy i szacunku dla rodziców. Obszary te generują dla zaręczonych sprzeczne założenia i są najtrudniejsze w odbiorze i akceptacji. Ujawnia to potrzebę ciągłej odnowy duszpasterstwa przedmałżeńskiego i pogłębiania jego treści w poszukiwaniu nowych, bardziej adekwatnych jego form.

EN

Premarital pastoral care occupies an important place in the ministry of the Church and is relevant in every time period. The purpose of this article is to present the format of premarital pastoral care in Lithuania and its problematics in terms of the perception of the Decalogue. In Lithuania, the preparation for matrimony is regulated by the documents of the Universal Church and the Lithuanian Bishops’ Conference. It is carried out in the format of a programme coordinated by the Family Centre. The programme includes essential elements of Catholic family life and faith, as the Sacrament of Marriage presupposes and requires faith. An integral part of the programme of preparing for marriage is the presentation and analysis of the Decalogue in harmony with family life. An empirical study indicates that the engaged couples question some aspects of the concept of the Decalogue in the areas of Sunday celebration, the value of the truth and respect for parents. These areas generate conflicting assumptions for the engaged and are the most difficult to perceive and accept. This reveals the need for constant renewal of the premarital pastoral care and deepening of its content in search of new relevant forms.

7

Dekalog normatywnym punktem orientacyjnym w procesie wychowania czy archaiczną propozycją kulturową – komunikat z badań

63%

Skrocka D.

Język. Religia. Tożsamość

|

2020

|

issue 1/2(21/22)

97-114

PL

Wychowanie człowieka jest jednym z trudniejszych zadań, jakie stoją przed osobami odpowiedzialnymi za rozwój człowieka. Wymaga zaplanowania wybranych celów i przyjęcia określonych zasad pozwalających na odpowiedzialne i efektywne wspieranie wychowawczych zmian. Bez stabilnej hierarchii wartości i konsekwentnego odwoływania się do nich nie jest więc możliwe uzyskanie pedagogicznych zamierzeń. Dlatego w przeprowadzonych badaniach zapytano studentów o ich rozumienie Dekalogu i zasadność włączenia go w proces wychowawczy.

EN

Brining up a human is one of the most difficult tasks for those who are responsible for a man’s development. Upbringing requires planning particular goals and adopting certain principles which will allow to support educational changes in a responsible and effective way. Without a stable hierarchy of values and consequent referral to them it is impossible to obtain pedagogical intentions. In the conducted research, the students were asked to explain the way they perceived and understood the Decalogue. They were also enquired about the legitimacy of including it in the educational process.

8

Dekalog drogą do wolności narodu - IV Pielgrzymka Jana Pawła II do Ojczyzny

63%

Marczak M.

Studia Pelplińskie

|

2019

|

vol. 53

305-320

EN

The article presents the main thoughts of John Paul II`s teaching on the Decalogue during his fourth journey to Poland. It shows the timeliness of the Divine Ten Commandments, first to the Chosen Nation and then to all the believers in Christ of all times. The Polish People, who enter a new social and economic reality, are taught by the Pope about the need to preserve the identity of Christ`s disciple through the faithfulness to his message. Finally, the paper shows the Decalogue as the best way for the Poles to gain full freedom. Undoubtedly, John Paul II’s magisterium responds to many contemporary moral issues.

PL

Artykuł przedstawia główne myśli nauczania Jana Pawła II, oparte na dekalogu, wygłoszone podczas swojej czwartej pielgrzymki do Polski. Ukazuje główne przesłanie dziesięciu przykazań danych przez Boga, najpierw Narodowi Wybranemu, a potem wszystkim wierzącym w Chrystusa wszystkich czasów. Naród polski, który wkracza w nową rzeczywistość społeczną i ekonomiczną, jest nauczany przez polskiego papieża o potrzebie zachowania postawy ucznia Chrystusa przez przyjęcie nauczania, które On głosił. Wreszcie artykuł przedstawia Dekalog jako najlepszą drogę dla Polaków do uzyskania pełnej wolności. Obecne problemy moralne można już znaleźć w nauczaniu Jana Pawła II.

9

Współczesne formy bałwochwalstwa – perspektywa katechetyczna

63%

Mazur R.

Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie

|

2022

|

vol. 29

207-220

EN

On June 1, 1991, the fourth pilgrimage of St. John Paul II to his homeland started in Koszalin. The Polish Pope focused his reflection during the homilies delivered in 11 Polish cities on the Decalogue and on the commandment of love. Of fundamental importance was reflection on the first of the commandments, which at the same time was an introduction to the next speeches. “You will have no other gods next to Me” (Ex 19:5) is a call to discover the value of man’s relationship with God, but also to expose the dangers that destroy this relationship, the most evident of which is idolatry. The article attempts to answer the question of what idolatry is and to what forms or manifestations of it are catechized today? As an example of contemporary idolatry, uncritical and immoderate participation in digital culture has been shown, and a smartphone has been indicated as an example of the modern “golden calf”, of course when it is treated as something more than just a useful tool. At the same time, the implementation of catechesis tasks, which is a tool for the formation of mature religiosity and mature humanity that is able to resist idolatrous threats, was shown as a way to avoid the diagnosed dangers.

PL

1 czerwca 1991 roku w Koszalinie rozpoczęła się czwarta pielgrzymka św. Jana Pawła II do Ojczyzny. Papież Polak swoją refleksję podczas homilii wygłoszonych w 11 polskich miastach skupił na Dekalogu oraz na przykazaniu miłości. Fundamentalne znaczenie miał namysł nad pierwszym z przykazań, który jednocześnie był wprowadzeniem do kolejnych przemówień. „Nie będziesz miał cudzych bogów obok Mnie” (Wj 19,5) to wezwanie do odkrywania wartości relacji człowieka z Bogiem, ale także demaskowania niebezpieczeństw niszczących tę relację, z których najbardziej ewidentnym jest bałwochwalstwo. Artykuł podejmuje próbę odpowiedzi na pytanie, czym jest bałwochwalstwo oraz na jakie jego formy czy przejawy są szczególnie narażeni dzisiejsi katechizowani? Jako przykład współczesnego bałwochwalstwa ukazana została bezkrytyczna i nieumiarkowana partycypacja w kulturze cyfrowej, a jako przykład współczesnego „złotego cielca” wskazany został smartfon, oczywiście wtedy, gdy jest traktowany jako coś więcej niż tylko użyteczne narzędzie. Jednocześnie jako sposób na uniknięcie zdiagnozowanych niebezpieczeństw ukazana została realizacja zadań katechezy, będąca narzędziem formacji dojrzałej religijności i dojrzałego człowieczeństwa, które jest w stanie oprzeć się bałwochwalczym zagrożeniom.

10

„Nie będziesz miał bogów cudzych przede mną”, czyli prawda jako problem polityczny

63%

Merecki J.

Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie

|

2022

|

vol. 29

249-257

EN

Starting from the content of John Paul II’s homily delivered on 1 June 1991 in Koszalin, the author tries to answer the question: can a political community function only on the basis of formal procedures or must it recognise values which precede it and which are not its own creation? The modern conception of the state was based on the idea of a social contract, in which the parties give up some of their own freedom to a political community. The social contract involves an exchange of giving up the potential for danger to others. The disadvantage of such a contractual conception is that it leaves outside the realm of justice those who are so weak that they have nothing to offer in a contract conceived as an exchange. In his article, the author defends the concept of natural justice, which is not established by any community but is a consequence of the objective truth about the human person. A just state is a state governed by the rule of law, based on unnegotiable values that are an expression of the truth about the human person.

PL

Wychodząc od treści homilii Jana Pawła II wygłoszonej 1 czerwca 1991 roku w Koszalinie, autor stara się odpowiedzieć na pytanie: czy wspólnota polityczna może funkcjonować wyłącznie na podstawie formalnych procedur, czy też musi uznać wartości, które ją poprzedzają i które nie są jej wytworem? Nowożytna koncepcja państwa została oparta na idei kontraktu społecznego, którego strony rezygnują z części własnej wolności na rzecz wspólnoty politycznej. Kontrakt społeczny polega na wymianie rezygnacji z potencjału zagrożenia dla innych. Wadą takiej koncepcji umownej jest to, że poza sferą sprawiedliwości pozostawia ona tych, którzy są na tyle słabi, że nie mają niczego do zaoferowania w kontrakcie pojętym jako wymiana. W swoim artykule autor broni koncepcji sprawiedliwości naturalnej, która nie jest ustanawiana przez żadną wspólnotę, lecz jest następstwem obiektywnej prawdy o człowieku. Sprawiedliwe państwo to państwo praworządne, oparte na wartościach nierozporządzalnych, które są wyrazem prawdy o osobie ludzkiej.

11

Recenzja wydawnicza monografii wieloautorskiej pt. „Dziesięć słów. Aktualność nauczania Jana Pawła II w 30. rocznicę IV Pielgrzymki do Ojczyzny”, przygotowana pod redakcją ks. dra Radosława Mazura

63%

Mąkosa P.

Rocznik Skrzatuski

|

2022

|

vol. 10

295-296

12

Mojżesz – pośrednik Słowa Bożego (Wj 20,18-21)

63%

Lemański J.

Verbum Vitae

|

2005

|

vol. 7

15-29

PL

La pericope di Es 20,18-21 viene esaminata dal punto di vista contestuale ed esegetico. Questo approcio ci lascia confermare, che il testo odierno di essa fu rittocato dai redattori posteriori per farla funzionare come un intermezzo tra il Decalogo e il Codice d'Alleanza. Cose da un lato viene rilevata la particolarita del Decalogo stesso, e da un altro il ruolo di Mose come l'intermediario nella transmissione delle altre leggi del Pentateuco. Inoltre la stessa pericope serve per collegare la teofania di Sinai con la rivelazione del Decalogo.

13

„Odwrócony dekalog”, popękana kultura. Socjologiczne refleksje wokół kultury i religijności

63%

Świątkiewicz W.

Roczniki Nauk Społecznych

|

2020

|

vol. 48

|

issue 1

53-78

EN

Attitudes towards the Ten Commandments, expressed in accepting or rejecting its principles, mark the direction of changes in Christian civilization and culture. The results of nationwide sociological empirical research conducted among university students in 2017 were a premise for the conclusions on the deconstruction of the Decalogue, which is subject to relativization procedures and inscribed in the cultural spaces of transition from objective morality to subjective morality, from the morality of orders and prohibitions to the morality of free choices justified by the principle of situational conformism. Attitudes towards the Decalogue are not only a consequence of selective choices and rejections but also of subjective composing and free structuring of decalogical principles. The in-verted decalogue shows the broken foundations of Christian civilization and the lost experience of cultural identity expressed in the formula etsi Deus non daretur. The article consists of six points: Introduction: Culture and Religion, The Role of Religion in the Processes of Cultural Legitimation, The Decalogue in the Christian Tradition and its Role in Culture, Accepted and Rejected The Decalogue, The Decalogue of Deeply Believers and Systematic Practitioners, Conclusions.

PL

Postawy wobec Dekalogu wyrażające się w akceptacji lub odrzuceniu jego zasad stanowią sygnaturę kierunku przemian chrześcijańskiej cywilizacji i kultury. Wyniki ogólnopolskich socjologicznych badań empirycznych prowadzonych wśród młodzieży akademickiej w roku 2017 były przesłanką do konkluzji o dekonstrukcji Dekalogu, który podlega procedurom relatywizacji i zostaje wpisany w kulturowe przestrzenie przejścia od moralności obiektywnej do moralności subiektywnej, od moralności nakazów i zakazów do moralności swobodnych wyborów usprawiedliwianych zasadą sytuacyjnego konformizmu. Postawy wobec Dekalogu są nie tylko konsekwencją selektywnych wyborów i odrzuceń, lecz także subiektywnego komponowania i swobodnego strukturyzowania dekalogicznych zasad. „Dekalog odwrócony” ukazuje popękane fundamenty chrześcijańskiej cywilizacji i zagubione doświadczenie tożsamości kulturowej wyrażającej się w formule etsi Deus non daretur. Artykuł składa się z sześciu punktów: Wprowadzenie: Kultura i religia, Rola religii w procesach legitymizacji kultury, Dekalog w tradycji chrześcijańskiej i jego rola w kulturze, Dekalog akceptowany i odrzucany, Dekalog głęboko wierzących i systematycznie praktykujących, Wnioski.

14

Motywacja do przestrzegania Dekalogu w Collatio pierwszej De Praeceptis św. Bonawentury. Próba współczesnego odczytania

63%

Niewiadomski K.

Teologia i Moralność

|

2023

|

vol. 18

|

issue 1(33)

213-224

EN

Collationes on the Ten Commandments by St. Bonaventure are a kind of speeches with qualities of spiritual conferences and at the same time of scientific lectures. In the first of them the Seraphic Doctor gives motives for keeping the commandments. The author of the article using the method of analysing this text examines whether the arguments presented by St. Bonaventure are relevant to theology and pastoral practice today. The question posed is answered in the affirmative. This conclusion is based on the sought and demonstrated personalism as well as the rationality of the quoted teaching. The purpose of the article is also to familiarize them with the contemporary reader.

PL

Collationes o dziesięciu przykazaniach św. Bonawentury są rodzajem mów mających walory duchowych konferencji i jednocześnie naukowych wykładów. W pierwszej z nich Doktor Seraficki podaje motywy zachowania przykazań. Autor artykułu, stosując metodę analizy tego tekstu, bada, czy argumenty przedstawione przez św. Bonawenturę są dziś aktualne dla teologii i praktyki pastoralnej. Na postawione pytanie znajduje odpowiedź twierdzącą. Wniosek ten jest oparty na poszukiwanym i wykazanym personalizmie oraz racjonalności cytowanego nauczania. Celem artykułu jest także przybliżenie ich współczesnemu czytelnikowi.

15

Apologia życia według ojca profesora Jacka Salija OP

51%

Kamińska K.

Studia Elbląskie

|

2023

|

vol. 24

277-294

EN

This article discusses the apologia for life according to Father Professor Jacek Salij OP. The basic source are the texts of the Dominican collected in the volume entitled “Nasze obyczaje” (Our customs), in which he discusses issues related to Christianity. “Our customs”, in which he discusses issues related to Christian morality. The submitted article presents the views of this outstanding Polish theologian related to the issue of defending the fifth commandment Thou shalt not kill’. First, life is presented as an absolute value, followed by his apology towards: abortion, euthanasia and suicide.

PL

Artykuł omawia apologię życia według ojca profesora Jacka Salija OP. Podstawowym źródłem są teksty dominikanina zebrane w tomie pt. "Nasze obyczaje", w których porusza on kwestie związane z chrześcijańską moralnością. W przedłożonym artykule zaprezentowane zostały poglądy tego wybitnego polskiego teologa związane z zagadnieniem obrony piątego przykazania „Nie zabijaj”. Na początku ukazano życie jako wartość absolutną, a następnie jego apologię wobec aborcji, eutanazji oraz samobójstwa.

16

Katalogi wad, Dekalog i relacje homoseksualne w 1 Kor 6,9-10 oraz 1 Tm 1,8-10

51%

Kowalski M.

Verbum Vitae

|

2021

|

vol. 39

|

issue 1

281-306

EN

The author analyzes the Pauline statements on homosexuality in 1 Cor 6:9-10 and 1 Tim 1:8-10. The examined texts are first placed in their argumentative context, with a hint at the Old Testament traditions standing behind them (Gen 1: 27-28; Exod 20:1-17; Deut 5:6-21; Lev 18:22 and 20:13). Next, the author critically presents the positions of the scholars who limit Paul’s understanding of homosexuality in 1 Cor 6:9-10 and 1 Tim 1:8-10 to pederasty and prostitution. Philological and contextual arguments of the vast majority of researchers indicate that the terms μαλακός and ἀρσενοκοίτης used by the apostle should be read as a broad critique of all kinds of homosexual acts. In the last paragraph, the author sums up the contemporary discussion on homosexuality and its interpretation in Paul, pointing to inadequate methodology, language and new hermeneutics underlying the attempts to refute the Pauline critique of homosexual acts.

PL

Autor analizuje Pawłowe wypowiedzi na temat homoseksualizmu zawarte w 1 Kor 6,9-10 oraz 1 Tm 1,8-10. Teksty te zostają najpierw umieszczone we właściwym im kontekście argumentacyjnym ze wskazaniem na inspirujące je tradycje starotestamentowe (Rdz 1,27-28; Wj 20,1-17 i Pwt 5,6-21; Kpł 18,22 i 20,13). Następnie w krytyczny sposób zaprezentowane zostają pozycje autorów, zawężających Pawłowe rozumienie homoseksualizmu w 1 Kor 6,9-10 oraz 1 Tm 1,8-10 do pederastii i prostytucji. Argumenty filologiczne oraz kontekstualne przytaczane przez zdecydowaną większość komentatorów wskazują, że użyte przez apostoła pojęcia μαλακός i ἀρσενοκοίτης należy czytać jako szeroką krytykę wszelkiego rodzaju aktów homoseksualnych. W ostatnim paragrafie autor podsumowuje toczącą się współcześnie dyskusję nad homoseksualizmem i jego interpretacją u Pawła, wskazując na nieadekwatną metodologię, język i nową hermeneutykę tkwiące u podstaw prób obalenia Pawłowej krytyki postaw homoseksualnych.

17

Świętowanie niedzieli znakiem rozpoznawczym chrześcijan w perspektywie biblijnej teologii szabatu

51%

Szamocki G.

Studia Gdańskie

|

2016

|

issue 38

51-63

PL

Niedziela jest cotygodniowym świętem chrześcijan dla wspominania i celebracji zmartwychwstania Jezusa Chrystusa. Jako dzień wolny od pracy stanowi okazję do odpoczynku, spotkań rodzinnych i zgromadzeń liturgicznych. Celem niedzieli jest przede wszystkim ożywianie i umacnianie opartej na wierze relacji z Bogiem i przenikanie nią codziennego życia. Chrześcijańskie świętowanie niedzieli bazuje na starotestamentowej teologii szabatu w interpretacji Jezusa. W myśl tej nauki niedziela urzeczywistnia szabat, wyrażając jego pełnię w perspektywie historii zbawienia zwieńczonej przez Jezusa Chrystusa i Jego dzieło. Jako taka niedziela jest dniem Boga i dniem dla człowieka. W tym dniu człowiek otwiera się na Boga i Jego działanie oraz na innych ludzi i ich potrzeby. Bóg dopełnia i błogosławi wówczas ludzkie dzieła. W niedzielę człowiek ma możliwość odpoczynku i radowania się z owoców swojej pracy oraz wyrażenia wiary, że wszystko kim jest i co ma, zawdzięcza Bogu.

EN

Sunday is the weekly feast of Christians, in which the resurrection of Jesus Christ is remembered and celebrated. As a holiday, it is an opportunity for rest, family gatherings and liturgical assemblies. The aim of Sunday is primarily to enliven and strengthen a relationship with God based on faith and to help that relationship to penetrate into everyday life. Christian celebration of Sunday is based on the Old Testament theology of the Sabbath as interpreted by Jesus. According to this teaching, Sunday fulils the Sabbath, expressing its fullness in the perspective of salvation history, crowned by Jesus Christ and His work. As such, Sunday is both God’s day and man’s, a day on which human beings open themselves to God and His work, and to other people and their needs. God completes and blesses human work. On Sunday, Christians have the opportunity torest and rejoice in the fruits of their work and to express their faith that all of who they are and what they have, they owe to God.

18

„Nie będziesz miał bogów cudzych przede Mną”, czyli prawdziwy humanizm. Jan Paweł II o pierwszym przykazaniu w homilii koszalińskiej (1.06.1991)

51%

Kowalczyk D.

Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie

|

2022

|

vol. 29

103-116

EN

During the fourth pilgrimage to Poland in 1991, John Paul II based his teaching on the Decalogue, on the “ten simple words”. In his homily delivered in Koszalin, he referred to the first commandment that provides the foundations to understand all of them. God who presents the Decalogue to His people, is the same God who liberated them from Egypt. Therefore, Decalogue cannot limit human freedom, on the contrary, it helps the people to grow strong. The One who speaks to Moses on the Mount Sinai is God the Father who – as revealed in the New Testament – generates the Son from Eternity and sends us the Spirit. Thus, we could say that the Trinitarian dimension does not weaken the invocation: “You shall have no other gods before me”, but it enlightens and strengthens it. Decalogue allures not only to its goodness and truth, but also to its beauty. The first commandment presents the initial confrontation with the world which, in the name of deceptive humanism, places a human being before God. This false humanism will manifest itself in all sorts of ideologies. In the twentieth century it was Nazism, but above all, it was Communism, while today they are different versions of neo-Marxism that especially attack the biblical anthropology, closely related to the first commandment.

PL

Jan Paweł II oparł swe nauczanie podczas IV pielgrzymki do Polski w 1991 roku na Dekalogu, „dziesięciu prostych słowach”. W Koszalinie podjął pierwsze przykazanie, które stanowi podstawę interpretacyjną dla pozostałych przykazań. Bóg, który daje Dekalog, jest tym samym Bogiem, który wyzwolił swój lud z Egiptu. Dekalog zatem nie ogranicza ludzkiej wolności, ale pomaga jej dojrzeć i umocnić się. Ten, który przemawia do Mojżesza na Górze Synaj, to Bóg Ojciec, który – jak to zostaje objawione w Nowym Testamencie – rodzi odwiecznie Syna i posyła nam Ducha. Wymiar trynitarny nie tylko nie osłabia wezwania: „Nie będziesz miał bogów cudzych przede Mną”, ale je tłumaczy i wzmania. Dekalog pociąga swoim dobrem, prawdą, ale także pięknem. Pierwsze przykazanie stanowi podstawowe pole konfrontacji ze światem, który w imię fałszywego humanizmu stawia człowieka w miejscu Boga. Ten fałszywy humanizm przejawia się w różnego rodzaju ideologiach. W XX wieku był to nazizm, a przede wszystkim komunizm, nato¬miast dzisiaj są to różne wersje neomarksizmu, które atakują szczególnie biblijną antropologię, ściśle związaną z pierwszym przykazaniem.

19

W nurcie wyzwań ludzkiego życia

51%

Neumann J.

Studia Teologii Dogmatycznej

|

2015

|

vol. 1

EN

The contemporary man, and perhaps especially Christian, feels himself torn in to direction. On the one hand, he wants to be a good Christian, and he is moved in the direction of worship, adoration and faith in Christ. On the other hand, he believes in man and man’s eff ort to build up the world, in human progress, in diff erent philosophy and political conception, in human potential to build the future. Both of these directions seem good and deserving of all his eff ort, but they seem to be two diff erent directions. There is an apparent conflict between the upward impulse of faith, worship, adoration and the forward in the direction of faith only in man, faith in the liberally world, faith in human progress, faith in economy and political philosophy. This apparent conflict between man’s upward impulse toward God and his forward impulse toward progress results in a spiritual dualism. Therefore a man in our time will better know himself and reality of the progress of the world in the authentic value of our civilization too. On the way of renovation of his life in the faith’s dimension, has a man the possibility to find the motivation to live in the new light of God’s love.

20

Wojciech Krzysztof Świątkiewicz jako socjolog moralności

51%

Adamczyk T., Mariański J.

Roczniki Nauk Społecznych

|

2021

|

vol. 49

|

issue 4

5-27

EN

Prof. Wojciech Krzysztof Świątkiewicz is, above all, a sociologist of culture and a sociologist of religion. In his theoretical considerations and empirical research, he also took up important issues within the framework of the sociology of morality. In these considerations, we will discuss the following issues in this field: the sociology of the Decalogue, the sociology of pro-social attitudes of young people and adults, and the sociology of morality in marriage and family life. In Poland, many sociologists of religion in their empirical research take morality as an important dimension (dimension) of religiosity. One of them is also Professor Świątkiewicz, who combines both sociological perspectives in his empirical research.

PL

Prof. Wojciech Krzysztof Świątkiewicz jest przede wszystkim socjologiem kultury i socjologiem religii. W swoich rozważaniach teoretycznych i w badaniach empirycznych podejmował także ważne zagadnienia mieszczące się w ramach socjologii moralności. W niniejszym artykule zostały omówione z tej dziedziny następujące zagadnienia: socjologia Dekalogu, socjologia postaw prospołecznych młodzieży i osób dorosłych oraz socjologia moralności życia małżeńskiego i rodzinnego. W Polsce wielu socjologów religii w swoich badaniach empirycznych przyjmuje moralność jako ważny wymiar (dymensja) religijności. Do nich należy także i profesor Świątkiewicz, łączący w swoich badaniach empirycznych obydwie perspektywy socjologiczne.

Refine search results

Śladami Jana Pawła II w 25. rocznicę pobytu w Płocku

Kieślowski, the mysteries of screens and God

Wiara podstawowym dynamizmem moralnym osoby

"Nie będziesz zabijał!"

"Nie będziesz miał bogów cudzych oprócz Mnie". Studium egzegetyczno-teologiczne

Premarital Pastoral Care in Lithuania and Its Challenges: The Problematic Areas of Understanding the Decalogue

Dekalog normatywnym punktem orientacyjnym w procesie wychowania czy archaiczną propozycją kulturową – komunikat z badań

Dekalog drogą do wolności narodu - IV Pielgrzymka Jana Pawła II do Ojczyzny

Współczesne formy bałwochwalstwa – perspektywa katechetyczna

„Nie będziesz miał bogów cudzych przede mną”, czyli prawda jako problem polityczny

Recenzja wydawnicza monografii wieloautorskiej pt. „Dziesięć słów. Aktualność nauczania Jana Pawła II w 30. rocznicę IV Pielgrzymki do Ojczyzny”, przygotowana pod redakcją ks. dra Radosława Mazura

Mojżesz – pośrednik Słowa Bożego (Wj 20,18-21)

„Odwrócony dekalog”, popękana kultura. Socjologiczne refleksje wokół kultury i religijności

Motywacja do przestrzegania Dekalogu w Collatio pierwszej De Praeceptis św. Bonawentury. Próba współczesnego odczytania

Apologia życia według ojca profesora Jacka Salija OP

Katalogi wad, Dekalog i relacje homoseksualne w 1 Kor 6,9-10 oraz 1 Tm 1,8-10

Świętowanie niedzieli znakiem rozpoznawczym chrześcijan w perspektywie biblijnej teologii szabatu

„Nie będziesz miał bogów cudzych przede Mną”, czyli prawdziwy humanizm. Jan Paweł II o pierwszym przykazaniu w homilii koszalińskiej (1.06.1991)

W nurcie wyzwań ludzkiego życia

Wojciech Krzysztof Świątkiewicz jako socjolog moralności