Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 8

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  Depopulation
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Special Demographic Zone in Poland – in search for the gist of the phenomenon

100%
Gerejczyk K., Pilewicz T.
Journal of Economics and Management
|
2017
|
vol. 29
37-57
EN
Aim/purpose – The objective of this paper is to identify the gist of the Special Demographic Zone phenomenon by analyzing the changes in the demographic structure of the EU population at country and regional level. Design/methodology/approach – We have applied the Boolean keyword and subject term searches of scholarly articles published in EBSCO and EMERALD databases, as well as in Google Scholar, between 2006 and 2016, inclusive. The key words used in the analysis were: Special Demographic Zone and Special Demographic Zones. This systematic literature review enabled us to identify 15 scientific articles connected directly with the topic in question. Findings – We found that there are 3 strategies employed by the local and regional self-governments to tackle the demographic challenges. We present them as a 3A model, representing strategies: to acknowledge, to adapt and to (counter) act. We perceive the Special Demographic Zone, defined as a policy tool, as a specific case of an act strategy. Research implications/limitations – The main implication of the research is that there are already tools and mechanism ready to be utilized by the self-governments in order to tackle demographic challenges, which contribute to the local and regional sustainable development. The recommendation for local authorities is to determine which policy direction (as presented in the 3A model) should be embarked on in a given territory in order to maximize the sustainable effect of undertaken actions. Originality/value/contribution – The originality of this work lies in the development of a theoretical 3A model of self-government’s policy reactions to the encountered demographic challenges and in the conceptualization of a Special Demographic Zone as a special case of an act policy strategy within the broad framework of regional socioeconomic policy. Furthermore, the article draws on up-to-date statistical data.
2
Publication available in full text mode
Content available

Wybrane osiedla Katowic w perspektywie efektu depopulacji

100%
Komar B.
Studia Ekonomiczne
|
2015
|
vol. 223
140-151
PL
Pod koniec lat 80. XX w. socjologowie H. Häußermann i W. Siebel po raz pierwszy sformułowali przypuszczenie, według którego miasta dotknięte kryzysem demograficznym mogą stanowić nowy model rozwoju. Został on przez nich nazwany kurczącym się miastem. Aktualnie w Katowicach mieszka 308 tys. mieszkańców (dane GUS), lecz za dwie dekady liczba ta spadnie do 229 tys. osób. W latach powojennych do miasta napłynęło 50 417 repatriantów i oni to w głównej mierze zasiedlili powstające osiedla mieszkaniowe. Artykuł skupia się na trzech katowickich osiedlach mieszkaniowych: im. Tysiąclecia, im. I.J. Paderewskiego oraz im. A. Zgrzebnioka, i pokazuje ich stan aktualny, zarówno urbanistyczny, jak i zasobowy, który został przebadany w ramach polsko-niemieckiego projektu badawczego, dotyczącego wielkich osiedli mieszkaniowych. Niezmiernie ważnym dla tych analiz był wybór osiedla komparatywnego, którym zostało lipskie osiedle Grünau, gdzie efekt depopulacji i starzenia się społeczeństwa jest już od lat widoczny. Głównym celem artykułu jest więc nie tylko pokazanie różnic, jakie występują na osiedlach polskich i osiedlu niemieckim, lecz przede wszystkim wskazanie perspektywy rozwoju, która pozwoliłaby z jednej strony na zastosowanie pozytywnych wzorców, z drugiej dałaby szansę uniknięcia błędów, jakie popełniono na osiedlu Grünau, podejmując drastyczne kroki w obliczu depopulacji.
EN
At the end of the 80s of the twentieth century, sociologists H. Häußermann and W. Siebel for the first time formulated a conjecture, according to which the cities affected by the demographic crisis may represent a new model of development. It has been named by them as shrinking city. Currently lives in Katowice 308 thousand people (Central Statistical Office), but for two decades, this number has dropped to 229 thousand people. In the postwar years the city attracted 50 417 returnees and they largely sat emerging housing estates.The article focuses on three housing estates in Katowice: Tysiąclecie, I.J. Paderewski and A. Zgrzebniok and shows their current – both urban and resources – state, which has been studied in the context of Polish-German research project for a large housing estates. Extremely important for these analyzes was the choice of comparative estate, which have been Leipzig’s Grünau estate, where the effect of depopulation and aging of the population is already apparent for years. The main objective of this paper is not only to show the differences that occur in Polish and German residential estates, but above all an indication of the prospects of development, which would on the one hand the use of positive role models, on the other hand would give a chance to avoid the mistakes made on the Grünau estate, taking drastic measures in the face of depopulation.
3
Publication available in full text mode
Content available

Wpływ transformacji ustrojowej na sytuację demograficzną państw Grupy Wyszehradzkiej

100%
Moliński A.
Studia Europejskie-Studies in European Affairs
|
2018
|
vol. 2
97-132
EN
The main aim of the paper is to present the demographic situation of countries, which are members of the Visegrad Group, and how big was the infl uence of political transformation on it, after the United States of Soviet Russia’s collapse in 1991. To analyze this, there were used data from Central Statistical Offi ce of all V4 countries. Demographic situation is very important part of policy, which is often neglected by authorities. It is necessary to undertake some actions, to stop depopulation process not only in V4 countries, but also in all Europe. Political transformation is not only factor, which determines that situation – it is the second demographic transition theory, which had impact on people’s perception on building the family. Our future and future of our “successors” – sons, daughters, granddaughters and grandsons depends on stable demographic situation – it is worth to discuss about this problems.
4
Publication available in full text mode
Content available

Regionalne i lokalne konsekwencje współczesnych przemian demograficznych Polski – elementy metodologii badań. Przykład województwa śląskiego

63%
Runge J.
Studia Ekonomiczne
|
2015
|
vol. 223
279-289
PL
Odnotowywane współcześnie przemiany ludnościowe stanowią istotny problem nie tylko z poznawczego punktu widzenia. Biorąc pod uwagę zmodyfikowany model przestrzeni społecznej B. Jałowieckiego i M.S. Szczepańskiego [2002], należy podkreślić, iż etap diagnozy stanowi w nim jedynie punkt wyjścia do praktycznych działań łagodzących bądź przeciwdziałających negatywnym zjawiskom. Za Autorami należy przyjąć cztery następujące po sobie etapy postępowania: a) uświadomienie istoty problemu, b) sformułowanie celów działań, c) wartościowanie i hierarchizowanie celów oraz zadań, d) uwarunkowania działań – sugestie wyboru rozwiązań. Już w 1983 r. województwa ościenne i dalej położone znacząco utraciły znaczenie w kształtowaniu napływu migracyjnego do rozpatrywanego województwa. Odtąd w przemianach ludnościowych decydowały jedynie czynniki wewnątrzregionalne. W 1991 r. województwo osiągnęło maksimum swego powojennego znaczenia ludnościowego, zaś od 1993 r. miasta przyjmują trwale ujemne wielkości salda migracji, zaś obszary wiejskie – wielkości dodatnie. Skończył się wielowiekowy, sięgający drugiej połowy XVIII w., okres istotnego znaczenia napływu migracyjnego w kreowaniu tutejszego rynku pracy, a zarazem stanu zaludnienia miast. Punkt ciężkości wzrostu zaludnienia przesuwa się do gmin otaczających konurbację rybnicką, aglomeracje Bielska--Białej i Częstochowy, co należy rozpatrywać w kategoriach narastającej suburbanizacji. W żadnym z miast konurbacji katowickiej nie notuje się odtąd przewagi napływu nad odpływem. Miasta te stają się zdecydowanie mniej atrakcyjne niż w latach poprzednich, zwłaszcza w dekadzie lat 70. Wskazane tendencje depopulacji prowadzą do kwestii określonych działań naprawczych. Niewątpliwie są nimi cztery sfery: rynek pracy, mieszkalnictwo, edukacja i ochrona zdrowia wraz z opieką społeczną. W pierwszym przypadku konieczna jest większa aktywizacja państwa jako kreatora polityki zatrudnienia, tworzenia miejsc pracy; w drugim przypadku problemem w kolejnych latach będą nie tylko starzejące się zasoby mieszkaniowe, ale także osiedla blokowe. W sytuacji depopulacji i starzenia demograficznego coraz liczniej pojawią się pustostany, wzrośnie także skala zaległości opłat czynszowych lokatorów. Obok potrzeby rewitalizacji przestrzeni centralnej miast, coraz większego znaczenia będzie nabierać potrzeba rewitalizacji osiedli blokowych. W województwie śląskim dotyczy to szczególnie Dąbrowy Górniczej, Jastrzębia Zdroju, Tychów i Sosnowca. Trzecia sfera to edukacja. Pogłębiające się różnice między malejącą populacją dzieci i młodzieży a potencjałem edukacyjnym (baza szkolna, kadra pedagogiczna) powoduje konieczność kreowania nowych form działalności edukacyjnej, w tym także edukacji osób dorosłych oraz w wieku 60+. W przypadku ochrony zdrowia i opieki społecznej konieczne jest szerokie wsparcie geriatrii, rehabilitacji, usprawnienie organizacyjne i profilaktyka zdrowotna.
EN
Recently recorded population transformations represent an essential element not only from the scientific point of view. Taking into account a modified model of social space by Jałowiecki and Szczepański [2002], it should be underlined that a diagnosis stage represents only a starting point for practical actions which may mitigate or prevent negative processes. According to these Authors, four proceeding stages should be assumed, which are as follow: a) realization of the gist of the problem, b) formulation of the aims of actions, c) valuation and hierarchy order of aims and tasks, d) conditioning of tasks – suggestions of solution choices. As early as in 1983, the adjacent provinces and further located provinces considerably lost their importance in migration influx to Silesian Province. Since then, only intraregional factors have influenced population transformations in this province. In 1991 the province reached a maximum of its post-war population importance, and since 1993 the towns have shown negative values of migration balance whereas rural areas have shown positive migration balance. A long lasting period (since the second part of the 18th century) of the essential importance of migration influx in job market creation and urban population in this area terminated. The centroid of population increase moves to the municipalities adjacent to Rybnik conurbation, Bielsko-Biała and Częstochowa agglomerations, which should be considered as signs of increasing suburbanisation. None of the towns of Katowice conurbation have shown the predominance of migration influx over migration outflow since then. These towns are getting less attractive than before, especially as they were in the 1970s. The indicated trends of depopulation lead to the issue of definite remedial actions. Undoubtedly they include four spheres: job market, housing, education, and healthcare together with social security. In the first case, the state should be more active as a creator of employment policy and job creation. In the second case, there will be a significant problem not only with ageing housing stock but also ageing estates of blocks of flats. In the situation of depopulation and demographic ageing there will be more and more empty flats and houses, and the backlogs of rent payments will significantly increase. Side by side with the necessity of revitalisation of central space of towns, it will be also necessary to revitalise estates of bocks of houses. In Silesian Province this concerns especially Dąbrowa Górnicza, Jastrzębie Zdrój, Tychy and Sosnowiec. The third sphere is education. The increasing differences between a decreasing number of children and educational potential (school facilities and staff) makes it necessary to create new forms of education activity, including education of adults and people in the age 60+. In the case of healthcare and social security, an excessive support for geriatrics and rehabilitation is necessary as well as organisational improvements and health prevention.
5
Publication available in full text mode
Content available

Regionalna polityka mieszkaniowa - wyzwania w obliczu zmian demograficznych

63%
Twardoch A.
Studia Ekonomiczne
|
2016
|
vol. 290
271-279
PL
W kontekście obecnych zjawisk demograficznych – postępującej depopulacji i starzenia się społeczeństwa – zrewidowania wymagają dominujące priorytety rozwojowe: wzrost gospodarczy oraz pozyskiwanie nowych mieszkańców miast i wsi. Kontynuacja dotychczasowego paradygmatu rozwojowego opartego o wzrost w kontekście urbanistycznym spowoduje zanikanie terenów otwartych, dalsze rozlewanie się miast, wyludnianie się terenów zdegradowanych oraz pogłębianie się negatywnych trendów dezurbanizacyjnych (powstawanie tzw. nie-miasta). W artykule przedstawiono możliwe do przeprowadzenia w ramach regionalnej polityki mieszkaniowej działania, które odpowiadają postulowanemu kierunkowi przemian regionów opartemu na adaptacji zamiast na rozwoju ilościowym oraz na współpracy zamiast na rywalizacji. Zaproponowane rozwiązania opierają się na obserwacji rozwiązań niemieckich, hiszpańskich oraz amerykańskich, a także na badaniach własnych autorki.
EN
In the context of the current demographics trends – depopulation and aging society – dominant development priorities such, as economic growth and gaining new inhabitants require revision. Continuation of the existing development paradigm based on the growth will result in further loss of open areas, urban sprawl, depopulation of degraded areas and deepening negative desurbanisation trends (the formation of the socalled non-city). The article presents feasible measures of regional housing policy that correspond to desirable direction of change: adaptation instead of growth and cooperation instead of competition. The proposed solutions are based on the observation of German, English Spanish and American solutions, as well as the author's own research.
6
Publication available in full text mode
Content available

Niż demograficzny i jego skutki dla szkolnictwa wyższego w Polsce

63%
Rączaszek A.
Studia Ekonomiczne
|
2016
|
vol. 290
95-106
PL
Opublikowana najnowsza prognoza demograficzna dla Polski ma ewidentnie charakter ostrzegawczy. Polsce grozi depopulacja i wobec tego zagrożenia powinny być podjęte określone działania. Środowisko naukowe powinno w sposób zorganizowany wywierać presję na władze Rzeczypospolitej w celu uruchomienia pronatalistycznej polityki ludnościowej. Dotychczas naszym (środowiska demografów) dorobkiem było informowanie społeczeństwa o narastających problemach demograficznych poprzez zorganizowanie dwóch kongresów demograficznych w Polsce. Lata 2001/2002 to czas trwania „I Kongresu Demograficznego w Polsce”, zorganizowanego przez Rządową Radę Ludnościową. W okresie wyżu demograficznego na uczelniach nie było zainteresowania ze strony mediów ani władz uczelni rysującą się trudną sytuacją demograficzną. Po upływie dekady „II Kongres Demograficzny” RRL zorganizowała w 2011 r. W tym przypadku wobec widocznego już spadku dzietności, wysokiej emigracji i groźby depopulacji media – a za nimi całe społeczeństwo – zaczęły się interesować zagrożeniami wynikającymi ze zmian demograficznych. Te zmiany nieoczekiwanie, najszybciej i z największą intensywnością dotkną (co wykazano w artykule) segment kształcenia na poziomie akademickim. Postulowana polityka pronatalistyczna nie zmieni tej sytuacji w perspektywie najbliższych 20 lat, ale jej efekty mogą zmniejszyć zagrożenie znacznym spadkiem liczby ludności w dalszej perspektywie. Konsekwentna pronatalistyczna polityka ludnościowa musi być zatem niezwłocznie podjęta. Autor nie miał jednak tak daleko idących celów swojego opracowania, a skoncentrował się głównie na przedstawieniu konsekwencji przewidywanych zmian w zaludnieniu kraju dla segmentu kształcenia na poziomie akademickim, z odniesieniami międzynarodowymi i regionalnymi.
EN
The most recently published demographic forecast for Poland can definitely be seen as a warning. Poland is in danger of depopulating and to mitigate this hazard certain actions need to be taken. The scientific community should put organized pressure on the Polish authorities to implement pronatal demographic policies. So far, our (demographers’) chief occupation was to inform the society of increasingly serious demographic issues by the way of organizing two demographic congresses in Poland. Now we should become involved in the shaping of demographic and migration policies making the decision-makers aware of the fact that their effects will only become noticeable in 20 years time, but it is an investment that needs to be made today. However, the author's goals were not that ambitious, as far as this study is concerned, and he focused mainly on presenting the consequences of the predicted demographic changes in the country in the context of the academic education sector with international and regional implications.
7
Publication available in full text mode
Content available

Stabilizacja zasobów pracy w województwie opolskim w kontekście wyzwań demograficznych – podejmowane działania

63%
Kubiciel-Lodzińska S., Mąkolska-Frankowska I.
Studia Ekonomiczne
|
2016
|
vol. 258
121-134
PL
Niekorzystne zmiany demograficzne sprawiają, że Polska staje przed koniecznością podjęcia działań, aby w przyszłości zapewnić gospodarce wystarczającą (i odpowiednio wykwalifikowaną) siłę roboczą. Z prognozy GUS na lata 2014-2050 wynika, że największy spadek populacji nastąpi w województwie opolskim, bo liczba mieszkańców regionu zmniejszy się w 2050 r. w stosunku do 2013 r. o ponad 25%. Ubytkowi ludności ogółem towarzyszyć będzie zmiana w strukturze populacji – spadek liczby dzieci, wzrost liczby osób w wieku poprodukcyjnym – co może przełożyć się na sytuację na rynku pracy. Celem artykułu jest pokazanie działań podejmowanych w województwie opolskim służących minimalizacji tych przemian, w tym mających za zadanie stabilizację w zakresie zapewnienia w przyszłości pracowników. Pokazano wybrane dane dotyczące zmiany w zasobach pracy w regionie (m.in. na bazie najnowszej prognozy GUS do 2050 r.), omówiono również wybrane działania pilotażowego w Polsce Programu Specjalnej Strefy Demograficznej w województwie opolskim do 2020 r. „Opolskie dla Rodziny” oraz zaprezentowano sytuację w regionie odnoszącą się do napływu obcokrajowców (podejmujących pracę i studia), którzy mogą w przyszłości być komplementarną siłą roboczą na regionalnym rynku pracy.
EN
Unfavorable demographic changes cause that Poland faces a need for action to secure in the future sufficient and suitably qualified labour force. The CSO forecast, for the years 2014-2050, shows that the greatest decrease in population will occur in the Opolskie Voivodeship – the number of people in the region will decrease over 25% in 2050 in comparison with 2013. The decrease of population will be accompanied by a change in the structure of the population – fall in the number of children, an increase in the number of people in post-working age. It will affect the situation on the labour market. The aim of this article is to present activities undertaken in Opolskie Voivodeship, aimed to minimize the negative results of these changes, including ensuring the employees in the future. The article presents selected data concerning changes in labour force in the region (among others based on the latest CSO forecasts 2050). It also discusses the activities developed as a part of the pilot programme in Poland – Special Demographic Zone Programme until 2020 “Opolskie for Family”. This article presents the situation in the region relating to the influx of foreigners (working and studying), who may in the future be complementary workforce in the regional labour market.
8
Publication available in full text mode
Content available

Demograficzne uwarunkowania i skutki depopulacji w województwie opolskim

63%
Dybowska J., Widera K.
Studia Ekonomiczne
|
2015
|
vol. 223
106-118
PL
Zmiany zaludnienia województwa opolskiego w latach 1950-2011 są przykładem stanu populacji doświadczającej przez ponad 2 pokolenia najintensywniejszej w skali Polski emigracji dotyczącej rodzimych mieszkańców tej ziemi. Straty migracyjne zarówno w ramach migracji wewnętrznych, jak i zagranicznych wprowadziły populację mieszkańców Śląska Opolskiego w depopulację, która rozpoczęła się w połowie lat 80. XX w., na wiele lat wcześniej aniżeli pojawił się ujemny przyrost naturalny. Stwierdzenie tego stanu rzeczy było możliwe po wyznaczeniu nierejestrowanej migracji na podstawie konfrontacji danych spisów powszechnych i ewidencji bieżącej. Już dziś można mówić o domykaniu się pewnego cyklu demograficznego na Śląsku Opolskim od momentu częściowej wymiany mieszkańców po zakończeniu II wojny światowej i zasiedleniu jego obszaru przez ludność napływową do czasu ostatniego spisu powszechnego w 2011 r. Populacja licząca w momencie utworzenia województwa opolskiego na jego stałym terytorium około 700 tys. mieszkańców, największą liczebność osiągnęła na przełomie lat 70. i 80. XX w., nie przekraczając najprawdopodobniej liczby 1 mln osób, w 2011 r. po korekcie uwzględniającej nierejestrowaną migrację wynosiła 871 tys. W nadchodzących latach liczba mieszkańców województwa opolskiego może zmniejszyć się, jak wynika to z wyznaczonej funkcji wielomianow.
EN
The changes in population of the Opole province between 1950 and 2010 are the example of the condition of the population which has experienced for over 2 generations the most intensive emigration in Poland concerning native residents of this area. Migration losses both within internal and international migration brought on depopula tion of Opole Silesia, which started in the middle of 1980s, many years earlier than the natural decrease was observed. Finding this state of affairs was possible after calculating the unrecorded migration based on the comparison of census data and population registration system. We can already speak about closing a certain demographic cycle in Opole Silesia since the moment of partial exchange of inhabitants after the end of World War II and settling the area with new residents, till the recent census in 2011. The population which had about 700 thousand inhabitants in the moment when the Opole province was established on its permanent territory, reached the biggest number of residents at the end of 1970s and the beginning of 1980s, most probably never reaching 1 million inhabitants, and in 2011 after the correction which took into consideration the unrecorded migration the number was 871 thousand residents. In the coming years the number of inhabitants of the Opole province may decrease, as the multinomial function shows, even up to 750 thousand and in 2030 to 598 thousand, so considerably below the level from 1950.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.