Wśród różnych form zrzeszeń katolickiego laikatu w Kościele można wyróżnić stowarzyszenia i organizacje – działające na podstawie prawa kanonicznego lub przepisów prawa cywilnego o stowarzyszeniach – oraz nieformalne środowiska: ruchy religijne, zespoły, kręgi i małe grupy. Trudna sytuacja Kościoła w Polsce po II wojnie światowej nie sprzyjała powstawaniu organizacji, których działalność byłaby zgodnie zatwierdzona przez zarówno władze kościelne, jak też władze państwowe. Jeżeli zaś pojawiały się organizacje quasi-kościelne czy religijne, uznawane przez władze cywilne, to były to niestety organizacje, które z troską o dobro Kościoła i wiernych niewiele miały wspólnego. Na tym tle Kluby Inteligencji Katolickiej były pewnego rodzaju ewenementem. Ciesząc się aprobatą władz kościelnych i w jakiejś mierze mimowolnie uznaniem władz państwowych, dążyły do wzmocnienia wychowania religijnego poprzez formowanie człowieka i wspólnoty w duchu chrześcijańskim, kształtowanie postaw społecznych, tworzenie i pogłębianie kultury chrześcijańskiej, rozwój intelektualny oraz różne formy działalności charytatywnej. Na terenie Diecezji Tarnowskiej powstały trzy Kluby Inteligencji Katolickiej: w Nowym Sączu, w Tarnowie i w Mielcu.
XX
Among the various forms of association of the Catholic laity in the Church, one can distinguish associations and organisations – whether they are based on canonical or civil law on associations – and informal circles: religious movements, groups, circles and small groups. The difficult situation of the Church in Poland after World War II was not conducive to the creation of organisations whose activities would be approved by both the church authorities and the state authorities. If, however, quasi-ecclesiastical or religious organisations were to emerge that were recognised by the civil authorities, these were unfortunately organisations that had very little in common with the good of the Church and the faithful. Against this backdrop, the Catholic Intelligence Clubs were a kind of phenomenon. They enjoyed the approval of the Church authorities and, to some extent, the unintentional recognition of the state authorities, and sought to strengthen religious education by forming people and communities in the Christian spirit, shaping social attitudes, creating and deepening Christian culture, intellectual development and various forms of charitable activity. Three Catholic Intelligentsia Clubs were established in the Tarnów Diocese: in Nowy Sącz, Tarnów and Mielec.
W 27. roku sprawowania urzędu w diecezji tarnowskiej bp Leon Wałęga przeprowadził pierwszy w historii diecezji synod diecezjalny. Zgodnie z Kodeksem Prawa Kanonicznego z 1917 r. synod powinien być zwoływany co dziesięć lat przez biskupa do kościoła katedralnego. Tylko biskup diecezjalny może mu przewodniczyć. Jednocześnie prawo wskazywało uczestników synodu i jego przebieg. W niniejszym opracowaniu przedstawiono etap przygotowawczy i przebieg synodu, który odbył się w dniach 21, 22 i 23 sierpnia 1928 r. Treść artykułu obejmuje: dekret zwołujący synod oraz skład I Synodu Diecezji Tarnowskiej, urzędy synodalne, regulamin synodu i zakres pracy komisji synodalnych. Synod bp. Wałęgi, pierwszy w historii diecezji, był bardzo dobrze przygotowany i wytyczył kierunki pracy na przyszłość.
EN
In the 27th year of Bp. Leon Wałęga’s office in the Diocese of Tarnów, he held the first diocesan synod in the history of the diocese. According to CIC/17, a synod should be convoked every ten years. Such a synod should be convoked by the bishop to the cathedral church and only he can preside over it. At the same time, the law designated the participants of the synod and its proceedings. This study presents the preparatory stage and the proceedings of the synod which took place on 21st, 22nd and 23rd August 1928. The content of this article covers the following: the decree convoking the synod and the composition of the first synod of the Diocese of Tarnów, synodal offices, rules of procedure of the synod and the scope of works of synodal committees. The synod of Bp. Wałęga, the first one in the history of the diocese, was very well prepared and set out certain directions of works for the future.
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.