Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 2

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  Diocese of Sandomierz
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
Artykuł stanowi biograficzno-bibliograficzne zestawienie prezentujące życiorysy i publikacje 16 zakonników – siedmiu pijarów, po dwóch dominikanów, reformatów i komunistów (zwanych też bartolomitami, bartoszkami lub księżmi życia wspólnego) oraz po jednym przedstawicielu zakonów bernardynów, jezuitów i paulinów – którzy po wystąpieniu z zakonu pracowali w duszpasterstwie na obszarze diecezji kieleckiej i sandomierskiej w latach 1773–1900. Większość z nich opuściła klasztory w wyniku kasat lub działalności patriotycznej. Tylko w nielicznych przypadkach porzucenie zakonu było decyzją samodzielną, być może podyktowaną chęcią prowadzenia pracy naukowej. Duchowni z charakteryzowanej grupy różnią się znacznie liczbą publikacji i podejmowaną w nich problematyką. Część prac ma charakter niewątpliwie naukowy (z zakresu filozofii, historii, nauk społecznych lub przyrodniczych), a ich autorzy byli członkami towarzystw naukowych w Krakowie i Warszawie. Osobny dział w twórczości piśmienniczej omawianej grupy duchownych stanowią kazania, homilie (ciekawostką są homilie ks. Adama Burzyńskiego napisane w języku arabskim podczas pracy misyjnej na Bliskim Wschodzie), mowy okolicznościowe, katechizmy i modlitewniki. W ich spuściźnie piśmienniczej znajdziemy też przekłady na język polski zbiorów kazań autorów włoskich i francuskich, przybliżające szerokiej rzeszy kapłanów zachodnioeuropejską myśl kaznodziejską.
EN
The article is a biographical-bibliographic compilation presenting the biographies and publications of 16 monastics – seven Piarist Fathers, two Dominicans, Refomati and members of the Apostolic Union of Secular Priests, and one Bernardine Father, one Jesuit and one Pauline Father – who after leaving their orders worked in the Dioceses of Kielce and Sandomierz in 1773–1900. Most of them left their monasteries as a result of dissolutions or patriotic activities. Only in some cases was a decision to abandon the order taken independently and was perhaps motivated by a desire to undertake scholarly work. The clergymen from the analysed group differ significantly when it comes to the number of their publications and topics they tackle. Some of the writings are undoubtedly scholarly (dealing with matters concerning philosophy, history, social or natural sciences) and their authors were members of scholarly societies in Cracow and Warsaw. A separate group of works by the analysed clergymen is made up of sermons, homilies (interesting among them being those by Father Adam Burzyński written in Arabic during his missionary work in the Middle East), occasional speeches, catechisms and prayer books. Their writings also include translations into Polish of collections of sermons by Italian and French authors, translations that gave a large group of priests an insight into Western European preaching.
EN
Tsarist authorities dissolved monasteries in the Kingdom of Poland in 1864. The monasteries of the Observantes (Bernardines) in Kazanów, Opatów and Radom, the Conventual Fran-ciscans in Smardzewice and Zawichost and the Reformers Franciscans in Rytwiany, Sandom-ierz and Solec were closed in the diocese of Sandomierz. The Observante (Bernardine) monastery in Paradyż (Wielka Wola) was not closed. In 1870, the tsarist authorities relocated the Reformers Franciscans from the monastery in Jędrzejów (Kielce diocese) to the monastery in Wysokie Koło. Thus, in the diocese there were ultimately two Franciscan monasteries preserved from dissolution: the Bernardines in Paradyż and the Reformers Franciscans in Wysokie Koło. The number of monks systematically decreased, mainly due to deaths, the ban on admitting novices and the transfer of some monks to pastoral work in parishes. This meant that the monastery in Wysokie Koło ceased to exit along with the death of the last monk in 1891, and the monastery in Paradyż was shut in 1893. In 1899, two former Bernardines died, who at that time were secularised and worked in the parish ministry as priests of the Sandomierz diocese. The presence of former religious who had been secularised ended there. At the churches of the monasteries closed in 1864, the tsarist authorities left one or two monks to celebrate the services. The last of such friars died in 1911, and that is when the presence of Franciscan friars in the diocese of Sandomierz ended.
PL
Władze carskie dokonały w 1864 r. kasaty klasztorów w Królestwie Polskim. W diecezji sandomierskiej zostały skasowane klasztory: Bernardynów w Kazanowie, Opatowie i Radomiu, Franciszkanów konwentualnych w Smardzewicach i Zawichoście oraz Franciszkanów-Reformatów w Rytwianach, Sandomierzu i Solcu. Nie został skasowany klasztor Bernardynów w Paradyżu (Wielkiej Woli). W 1870 r. władze carskie przesiedliły Reformatów z klasztoru w Jędrzejowie (diecezja kielecka) do klasztoru w Wysokim Kole. Tak więc na terenie diecezji ostatecznie były dwa klasztory franciszkańskie zachowane od kasaty: Bernardynów w Paradyżu i Reformatów w Wysokim Kole. Liczba zakonników systematycznie się zmniejszała z powodu zgonów, zakazu przyjmowania nowicjuszy oraz przechodzenia niektórych zakonników do pracy duszpasterskiej w parafiach. To sprawiło, że klasztor w Wysokim Kole przestał istnieć z chwilą śmierci ostatniego zakonnika w 1891 r., a klasztor w Paradyżu został za-mknięty w 1893 r. W 1899 r. zmarli dwaj dawni bernardyni, którzy w tym czasie byli już se-kularyzowani i pracowali w duszpasterstwie parafialnym jako księża diecezji sandomierskiej. Na nich zakończyła się obecność dawnych zakonników, którzy zostali sekularyzowani. Przy kościołach klasztorów skasowanych w 1864 r. władze carskie zostawiały jednego lub dwóch zakonników dla odprawiania nabożeństw. Ostatni z takich zakonników zmarł w 1911 r. i z tą chwilą zakończyła się obecność zakonników franciszkańskich w diecezji sandomierskiej.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.